31.01.2013 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Wednesday, January 30, 2013 at 4:36pm 

ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ကာ မေၾကာက္တရား လုိက္လံ ေဟာေျပာမည္
ေစာဇင္ညီ | တနလၤာေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၈ ရက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၂၂ နာရီ ၄၂ မိနစ္

ရန္ကုန္ (မဇၥ်ိမ)။   ။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကရင္ျပည္နယ္ ေဒသမ်ားတြင္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႔မွ ဝန္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ကာ မေၾကာက္တရားမ်ား လုိက္လံ ေဟာေျပာသြားမည္ဟု ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး စင္တာ(MPC) တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းကေျပာၾကားသည္။

“က်ေနာ္တို ့ မၾကာခင္မွာ ကရင္ျပည္နယ္ကို သြားမွာပါ။ အဲဒီက ေဒသခံေတြကို မေၾကာက္ဖို ့ တရားသြားေဟာပါမယ္” ဟု ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က ေျပာသည္။

ထုိသုိ႔ ေဟာေျပာရျခင္းမွာ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ေဒသခံမ်ားမွာ ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ စစ္ပြဲဒဏ္မ်ား ခံစားခဲ့ရကာ တပ္မေတာ္အား ေၾကာက္ရြံ႔ျခင္းႏွင့္ အျခား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမ်ား ယခုအခ်ိန္အထိ ခံစားေနရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးစုိးသိန္း က ရွင္းျပသည္။

မေၾကာက္တရား ေဟာေျပာမည့္ အစီအစဥ္တြင္ အစိုးရအဖြဲ ့အျပင္္ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပါဝင္သင့္ၿပီး ပါဝင္မည္ဆိုပါက ၎တိုု႔ႏွင့္လာေရာက္ဆက္သြယ္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတရံုး ဝန္ၾကီး ဦးစိုးသိန္းက ေျပာဆိုသြားသည္။

“စစ္ပြဲေတြ ျပီးဆံုးသြားတဲ့အခါ ေဒသခံေတြဟာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ ရလာပါတယ္။ အဲဒီစိတ္ဒဏ္ရာ ျပင္ဖို႔ဟာက ေဒသဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ အေရးအၾကီးဆံုးလုပ္ငန္းပါပဲ။ အဲဒါေတြကို ကုေပးႏိုင္ဖို့ အန္ဂ်ီအိုေတြက အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မယံုတဲ့လူေတြ သြားကုလို႔လည္း အဆင္မေျပႏိုင္ဘူးေလ” ဟု သမၼတရံုးဝန္ႀကီးတဦးျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္မင္း က ဆိုသည္။

အဆိုပါ မေၾကာက္တရား ေဟာေျပာျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးစင္တာမွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။

ယခုအစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍  KNU အဖြဲ႔မွ ျပည္သူ႔ ဆက္ဆံေရးတာဝန္ခံ ဗိုလ္မႈးႀကီးေဖာဒိုက “ဒီအစီအစဥ္ဟာေကာင္းပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ေၾကာက္စရာ မလိုဘူး ဆိုတာကို အစိုးရဘက္က ေျပာတာကို ျပည္သူ႔နားနဲ႔ ဆက္ဆက္ၾကားရေတာ့  ေဒသခံေတြရဲ ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြ ေပါ့သြားတာေပါ့” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

အဆိုပါ ေဒသမ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိၿပီဟု ဆိုေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားအား တပ္မေတာ္ ဝန္ထမ္းမ်ားမွ မတရားျပဳက်င့္မႈမ်ား ရွိေနေသးၿပီး တရားမဝင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု ဆိုကာ ပုဒ္မ ၁၇(၁)ျဖင့္ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း ကရင္လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း တခုမွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။

“က်မတို႔ နယ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိၿပီ ဆိုေပမယ့္လည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ အတင္းအဓမၼ ျပဳက်င့္မႈေတြ ခံေနရတုန္းပါပဲ။ ဥပေဒအရ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း ခံေနရပါေသးတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ကရင္ျပည္နယ္သည္ ျပည္တြင္း စစ္ပြဲမ်ား အႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ ရင္ဆိုင္ခ့ဲရေသာ ျပည္နယ္တခု ျဖစ္ကာ စစ္ေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ေနရသည့္ သိန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုး ေနထိုင္ၾကရေသးသည္။ ၎တို႔အထဲမွ အမ်ားစုမွာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ရရွိျပီျဖစ္၍ ေဒသတြင္းသို႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္း ကေျပာၾကားသြားသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္တုိက္ပဲြ အတြင္း အရပ္သားတခ်ဳိ႕ ထိခုိက္ေသဆုံး
 
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္က မရမ္းေက်းရြာမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္ၾကား မၾကာေသးခင္က တုိက္ပဲြေတြအတြင္း ဗံုးခိုက်င္းထဲကို လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်တာေၾကာင့္ အရပ္သား ၂ ေယာက္ ေသဆံုးၿပီး ၃ ေယာက္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ အရပ္သားေတြ ထိခိုက္ေသဆံုးတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေပၚမွာ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔နဲ႔ အစိုးရၾကား အျပန္အလွန္ အျပစ္ဖို႔ေနၾကတာပါ။ ဒီအေၾကာင္း အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဗီအုိေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က စံုစမ္းတင္ျပထားပါတယ္။

ဒီလုိအရပ္သားေတြ ေသဆံုးမႈဟာ အစိုးရရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔နဲ႔ KIO/KIA တို႔ဟာ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီရဲ့ ဖိတ္ေခၚခ်က္အရ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္ဘက္ ေတြ႔ ဆံုေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာခ်ိန္မွာပဲ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။အရပ္သားေတြ ထိခုိက္ေသဆံုးရတဲ့အျဖစ္အပ်က္ကိုေတာ့ ေဒသခံတေယာက္က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“မေန႔ညက ၇ နာရီခဲြမွာ KIA နဲ႔ အဲဒီ အေျမာက္တပ္နဲ႔ နည္းနည္းထိေတြ႔မႈျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ တုိက္ပဲြ တပဲြျဖစ္တာ။ KIA ကလည္း သူတို႔လွည့္ကင္းလား၊ သူတို႔ army ဘက္က လွည့္ကင္းလား မသိဘူး။ အဲဒီလို ထိေတြ႔မႈျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အဲဒီ အေျမာက္တပ္က အဲဒီမွာရွိတယ္ေလ။ မရမ္းအေျမာက္တပ္ကေနၿပီးမွ တိုက္ပဲြျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာ ကို လက္နက္ႀကီးနဲ႔ လွမ္းပစ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာက မရမ္းေက်းရြာမွာ ျဖစ္ေနတာ ဆိုေတာ့ အိမ္ေပၚသြားက်ေတာ့ အရပ္သား ၂ ေယာက္ေသတယ္၊ ၃ ေယာက္ ဒဏ္ရာရတယ္ေလ။”

အျခားေဒသခံတေယာက္ကလည္း ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတဲ့အေျခအေနကို အခုလိုေျပာပါတယ္။“ကေလးအေမနဲ႔ ၈ ႏွစ္အရြယ္ကေလး ႏွစ္ေယာက္ေသတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဖိုးနဲ႔ ၂ ႏွစ္ အရြယ္ကေလးနဲ႔ သူ႔အေဖေရာက ေဆး႐ံုတင္ထားရတယ္။ သူ႔အေဖက ညာဘက္ လက္ေခ်ာင္း ၂ ေခ်ာင္းျပတ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ေျခေထာက္မွာလည္း ထိတယ္။ ကေလး က ေျခဖဝါးမွာထိတာ။ ေျခဖဝါးလန္သြားတာေပါ့။ အဖိုးက တင္ပါးမွာထိတာ။ အဖိုးက နည္းနည္းပိုၿပီးမွ ဒဏ္ရာျပင္းတာေပါ့။”

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတဲ့သူ ၃ ေယာက္ကို ျမစ္ႀကီးနားျပည္နယ္ေဆး႐ံု ကို ပို႔ေဆာင္ထားၿပီး ကြယ္လြန္သူေတြကိုေတာ့ ဒီမနက္မွာပဲ သၿဂႋဳဟ္လုိက္တယ္။ သူတုိ႔ရဲ့ အသုဘကိုေတာ့ စစ္တပ္က ေငြ ၃ သိန္း လာေပးတယ္ လုိ႔လည္း ေဒသခံက ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေအာက္တုိဘာလအတြင္းကလည္း အခုလို လက္နက္ၾကီးက်ည္က်တာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးၾကီး တဦးေသဆံုးခဲ့ဖူးတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ဒီလုိ ပစ္ခတ္မႈအေပၚမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစု ပါတီက ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ ကလည္း အခုလုိ ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။

“အခုလို အသားလြတ္ စြတ္ပစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ရြာသားေတြပဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိခုိက္ေနရ တယ္။ အဲဒီေတာ့ သမၼတေရာ၊ အစိုးရအေနနဲ႔ေရာ ဒါေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တားျမစ္သင့္တယ္လို႔ က်မအေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါ တယ္။”

ေဒသခံေတြက အခုလို ထိခုိက္ေသဆံုးရတဲ့ လက္နက္ႀကီးက်ည္ဟာ မရမ္းရြာမွာ အေျခစိုက္တဲ့ အမွတ္ ၃၇၁ အေျမာက္တပ္က ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာေပမဲ့ ျမန္မာ အစိုးရ ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒု-ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ကခ်င္ လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕လက္ခ်က္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“၂၉ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီခဲြေလာက္မွာ မရမ္းေက်းရြာမွာ ေက်းရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနား မွာေနတဲ့ တပ္စု တစုကို KIA က အင္အား ၂၀ ေလာက္နဲ႔ လာပစ္တယ္။ လာပစ္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အျပန္အလွန္ပစ္တဲ့ၾကားထဲက လက္နက္ႀကီး ရြာထဲကို က်ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ရြာထဲမွာရွိေတာ့ ဒါ KIA ဘက္က လွမ္းပစ္တဲ့ လက္နက္ႀကီး ေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔က ရြာထဲမွာ၊ သူတို႔က ရြာအျပင္ကေနၿပီးေတာ့ ပစ္တာ။ က်တဲ့အခါမွာ အမ်ဳိးသား ၃ ဦး ဒဏ္ရာရတယ္။ ေနာက္တခါ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္၊ အမ်ဳိးသား တေယာက္ ေသဆံုးပါတယ္။ အေျမာက္တပ္ ေတြ ဘာေတြေတာ့ မပါပါဘူး။”

ဒီလ ၁၄ ရက္ေန႔ကလည္း KIO/KIA ဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ထဲကို အစိုးရတပ္ဘက္က ပစ္ခတ္ တဲ့ လက္နက္ႀကီး က်ည္ က်ေရာက္ေပါက္ကဲြခဲ့တာေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ ဦးေသဆံုးၿပီး ၅ ေယာက္ဒဏ္ရာရခဲ့တယ္လို႔ KIO ဘက္က သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒီသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ေျပာခြင့္ရသူျဖစ္တဲ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ ကေတာ့ KIA ရဲ႕ေျပာဆုိခ်က္ဟာ မမွန္ဘူးလုိ႔ Facebook ေခၚ အင္တာနက္ လူမႈ ကြန္ယက္ေပၚကတဆင့္ တုံ႔ျပန္ထားပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ KIO ဌာနခ်ဳပ္၊ လိုင္ဇာနဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရာ ဖားကန္႔ေဒသ ဘက္ေတြမွာ တုိက္ ခုိက္မႈေတြဟာ ၿငိမ္သက္ေနၿပီး လာမယ့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလဆန္းမွာ အစိုးရနဲ႔ KIO တို႔ ၀ေဒသ ပန္ဆန္းမွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမယ့္ အေျခအေနေတြ ရိွေနပါတယ္။

KIOနဲ႔ ျမန္မာအစိုးတပ္ေတြအၾကားမွာ တုိက္ပဲြေတြျပန္လည္စတင္ခဲ့တာဟာ တႏွစ္ခဲြေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာခဲ့ၿပီး ၿပီး ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလနဲ႔ ဒီႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းအတြင္း တုိက္ပဲြေတြ ျပင္း ထန္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုအခါမွာ ဒုကၡသည္ေပါင္း တစ္သိန္းခဲြေက်ာ္ေလာက္ဟာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနရတယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ဒမတ္စကပ္ကို အစၥေရးတိုက္ခိုက္ဟုဆို
ဗုဒၶဟူးေန႔ မနက္က တိုက္ခိုက္ခံရ
ဒမတ္စကပ္ၿမိဳ႕ေတာ္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းက စစ္သုေတသန ဌာနတခုကို အစၥေရး စစ္ေလယာဥ္ေတြ လာဗုံးႀကဲ သြားတယ္လို႔ ဆီးရီးယား အစိုးရက ေျပာပါတယ္။
ဗုဒၶဟူး ေန႔ မနက္ လင္းအားႀကီးက ျဖစ္ပြားတဲ့ ဒီတိုက္ခိုက္မႈ အတြင္း အလုပ္သမား ၂ ေယာက္ ေသဆုံးၿပီး ၅ ေယာက္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရရွိေၾကာင္း ဆီးရီးယား အစိုးရ ႐ုပ္သံက ေၾကညာပါတယ္။
လက္ဘႏြန္ နယ္စပ္ကို ဦးတည္သြားေနတဲ့ စစ္ယာဥ္တန္းကို အစၥေရး ဘက္က ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းကိုေတာ့ ဆီးရီးယား က ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီတိုက္ခိုက္မႈ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစၥေရး ဘက္က တရားဝင္ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားတာေတာ့ မရွိပါဘူး။
ဆီးရီးယား ဆီက လက္နက္ေတြ လက္ဘႏြန္က ဟစ္ဇဘိုလာ အစၥလာမ္ အုပ္စု လက္ထဲ ေရာက္မွာ စိုးရိမ္ေၾကာင္း အစၥေရး အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က ထပ္ခါ တလဲလဲ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

မာလီက အစၥလာမ္စစ္ေသြးႂကြေတြကို ျပင္သစ္တိုက္
ျပင္သစ္တပ္ေတြက ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္လိုက္တဲ့ ေလယာဥ္ကြင္း
ျပင္သစ္ရဲ႕ကိုလိုနီျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေနာက္အာဖရိမွာရွိတဲ့ မာလီႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ အစၥလာမ္မစ္ သူပုန္ေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕ေျမာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕အေတာ္မ်ားမ်ားကို သိမ္းယူထားခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ျပင္သစ္ရဲ႕ စစ္ေရးအကူအညီနဲ႔ အဲဒီသူပုန္ေတြကို ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ေနခဲ့ရာမွာေတာ့ သူပုန္ေတြ ေျခကုပ္ယူ တပ္စြဲထားတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြထဲက ေနာက္ဆုံးၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Kidal ၿမိဳ႕ကို မာလီနဲ႔ ျပင္သစ္တပ္ေတြ ဝင္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႔ သိရပါတယ္။
မေန႔ညက စၿပီး ျပင္သစ္ စစ္ေလယာဥ္ေတြ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေတြက ခီဒယ္လ္ၿမိဳ႕ေလဆိပ္ကို ပ်ံသန္းၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားလိုက္ႏိုင္ၿပီလို႔ ျပင္သစ္စစ္တပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဗိုလ္မႉးႀကီး သီယာရီ ဘက္ဟဒ္က အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခီဒယ္လ္ၿမိဳ႕ကို ေျခကုပ္ယူထားတဲ့ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြေတြကေတာ့ အဲဒီၿမိဳ႕ကို စြန္႔ခြါထြက္ေျပးသြားခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ေျမျပင္တိုက္ပြဲေတြ ဘာမွ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။
အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြေတြကို ဘယ္သူက ေခါင္းေဆာင္ေနသလဲဆိုတာကိုေတာ့ အခုခ်ိန္အထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။ ေဒသတြင္း သတင္းတခ်ိဳ႕ ထြက္ေနတာကေတာ့ အဲဒီ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြေတြဟာ ခီဒယ္လ္ၿမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္ပိုင္း ေတာင္တန္းေတြဘက္ကို ဆုတ္ခြာသြားဟန္ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ခီဒယ္လ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ လမ္းမေတြမွာ ရွိတဲ့ စစ္ေသြးႂကြေတြကို အားေပးေထာက္ခံသူေတြရဲ႕ ဆိုင္ေတြကို ျပည္သူေတြက လုယူမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ျပင္သစ္နဲ႔ မာလီတပ္ေတြက ထိန္းသိမ္းေရးေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။
အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြေတြရဲ႕ အဓိက တပ္စြဲတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြကို ျပန္လည္ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္တာဟာ ႀကီးမားတဲ့ ေအာင္ပြဲတခု ျဖစ္ေပမယ့္ အႏၲရာယ္ေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားတာ မဟုတ္ေသးေၾကာင္း ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ေလာရန္႔ ဖာဘီယိုက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈရွိတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကသာ မာလီႏိုင္ငံရဲ႕ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္လို႔လည္း သူက ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
မာလီရဲ႕ ယာယီ သမၼတ ဒီယြမ္ေကာင္တာ ဒရာအိုရီကလည္း Dioncounda Traora ကလည္း လြတ္လပ္မၽွတၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကို ဇူလိုင္လ ၃၁ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး က်င္းပဖို႔ ဆႏၵရွိေၾကာင္း မေန႔က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အခု ဒီခီဒယ္လ္ၿမိဳ႕ကို မာလီနဲ႔ ျပင္သစ္တပ္ေတြ ျပန္လည္ ထိန္းခ်ဳပ္ သိမ္းယူႏိုင္ခဲ့မႈဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္ေရးအရ ဝင္ေရာက္မႈ ပထမပိုင္းကို အဆုံးသတ္ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြေတြကို ရွင္းလင္း သုတ္သင္ဖို႔ကေတာ့ စိန္ေခၚမႈႀကီးတရပ္ ျဖစ္ေနအုံးမွာပဲလို႔ တင္ဘူခူေရာက္ေနတဲ့ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္က သုံးသပ္ပါတယ္။

RSF ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ ၫႊန္းကိန္းမွာ ျမန္မာ အဆင့္ တက္လာ
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြက္ RSF ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ အရွိဆုံး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္း ထြက္လာ
RSF နယ္စီးမထား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြက္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို ႏိုင္ခြင့္ ဆိုင္ရာ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ၫႊန္းကိန္း ဇယားကို ထုတ္ျပန္လိုက္ ပါတယ္။
လြတ္လပ္ခြင့္ အရွိဆုံး ႏိုင္ငံကေန အဆိုးဆုံး ႏိုင္ငံ အထိ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၉ ႏိုင္ငံ ကို အစဥ္လိုက္ ေဖာ္ျပ ထားရာမွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက နံပါတ္ ၁၅၁ ေနရာမွာ ရွိေနပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာရင္းမွာ နံပါတ္ ၁၆၉ မွာ ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ဒီႏွစ္မွာ ၁၈ ေနရာ ခုန္တက္ သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ သတင္း မီဒီယာ ဆိုင္ရာ တိုးတက္မႈေတြ ရွိတာ ေတြ႕ရေပမဲ့ မီဒီယာကို ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဆက္ရွိေနေသး တာက စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းတယ္လို႔ RSF နယ္စည္း မထား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က မၾကာေသးခင္ သီတင္းပတ္ေတြ အတြင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ ပါတယ္။
သတင္း မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အၿမဲတမ္း ထိပ္ဆုံးမွာ ရွိေနတဲ့ ဥေရာပတိုက္က ဖင္လန္၊ နယ္သာလန္နဲ႔ ေနာ္ေဝး ႏိုင္ငံတို႔ ကေတာ့ ဒီႏွစ္လည္း ထုံးစံ အတိုင္း နံပါတ္ ၁၊ ၂ နဲ႔ ၃ ေနရာ ေတြကို ယူထားၿပီး ဇယား ထိပ္ဆုံး ေနရာ ေတြမွာပဲ ရွိေန ပါတယ္။
အာရွတိုက္ အတြင္း သတင္း မီဒီယာ လြတ္လပ္မႈ မရွိဆုံး ႏိုင္ငံေတြ အျဖစ္ ႏွစ္စဥ္ ေတြ႕ရတဲ့ အထဲမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက မႏွစ္က အတိုင္း မေျပာင္းလဲဘဲ ဒုတိယ အဆိုးဆုံး ေနရာမွာ ရွိေနၿပီး ေဟာင္ေကာင္က ေနရာ ၄ ေနရာ က်ဆင္း သြားခဲ့ ပါတယ္။
တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က ရွိခဲ့တဲ့ န႔ပါတ္ ၁၇၄ ကေန တစ္ဆင့္ တက္လာၿပီး ၁၇၃ ကို ေနရာ ေရာက္လာ ပါတယ္။
အာဖရိက တိုက္က အီရီ ထရီးယား ႏိုင္ငံက မႏွစ္က အတိုင္း ေနာက္ဆုံး ေနရာမွာ ရွိေနပါတယ္။

ကခ်င္ အေရး ဆႏၵျပသူ ေတြကို ဓါတ္ပုံ ႐ိုက္တဲ့ ျပင္သစ္ လူမ်ိဳး အဖမ္းခံရ
ေကအိုင္ေအနဲ႔ အစိုးရ တပ္ေတြ ၾကား တိုက္ပြဲေတြ ရပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိေန
ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာတယ္လို႔ ဆိုေနၾကခ်ိန္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္က စစ္ပြဲေတြ ရပ္ေရး လိုင္ဇာ အထိ လမ္းေလၽွာက္ ဆႏၵျပၾကသူ ေတြကိုဓါတ္ပုံ လိုက္႐ိုက္တဲ့ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္ကို အာဏာပိုင္ ေတြက ေခတၱ ထိမ္းသိမ္းခဲ့ ပါတယ္။
သူ႕နာမည္ကို Christopher လို႔သာသိရ ၿပီး ျပင္သစ္ လူမ်ိဳး တစ္ဦး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကလြဲရင္ သတင္းေထာက္ တဦး ဟုတ္မဟုတ္ ဆိုတာ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေသး ပါဘူး။
ျပန္ၾကားေရး ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ေတာ့ သူဟာ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ဝင္လာခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး သတင္းေထာက္ ဗီဇာနဲ႔ လာခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
သူ႕ကို ေတာင္ငူ ကေန ရန္ကုန္ကို ျပန္ပို႔ ခဲ့ၿပီး ျပင္သစ္ သံ႐ုံးကို လႊဲဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔လည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။

သူဟာ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ဓါတ္ပုံ ႐ိုက္လို႔ မရဘူးလား၊ ဘာေၾကာင့္ သူဟာ သတင္းယူ တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ သလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဆႏၵျပ သမား ေတြကို ဓါတ္ပုံ႐ိုက္တာ ေတြ႕လို႔ သက္ဆိုင္ရာက ေခၚယူ စစ္ေမးတဲ့ အခါ သူက ခရီးသည္ အျဖစ္သာ ဝင္လာတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရၿပီး လမ္းေလၽွာက္ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္တဲ့ အဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္လိုက္ သြားရင္ သူ႕အတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိႏိုင္တာ ေၾကာင့္ တားဆီးခဲ့ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။
အဲဒီ လမ္းေလၽွာက္သူ အဖြဲ႕နဲ႔ လိုက္ပါ ေနတဲ့ မနႏၵာ ကေတာ့ သူတို႔ ေတာင္ငူ ကေန မထြက္ခင္ Christopher ေရာက္လာၿပီး လမ္းမွာ အတူ လိုက္လာခဲ့တုန္း အာဏာပိုင္ ေတြက လာစစ္ၿပီး ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ ေတာင္းေတာ့ ထုတ္ေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၿမိဳ႕အဝင္ ေရာက္ေတာ့ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဦးစီးမႉးက လမ္းေလၽွာက္ အဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္မသြားဖို႔ တားခဲ့တယ္၊ ေနာက္တေန႔မွာ သူ႕ကို ဖမ္းေခၚသြားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စတင္ လမ္းေလၽွာက္ လာခဲ့ ၾကတဲ့ အဲဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ ခရီးလမ္း တေလၽွာက္မွာ အာဏာပိုင္ ေတြရဲ႕ကန္႔သတ္ ဟန္႔တားမႈေတြနဲ႔ ႀကဳံခဲ့ရ ပါတယ္။
သူတို႔နဲ႔ လိုက္ပါခဲ့တဲ့ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံသား Christopher ဟာ အဲဒီ အဖြဲ႕နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္း ယူတာလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ယူဆၿပီး အခုလို ရန္ကုန္က ျပင္သစ္ သံ႐ုံးကို လႊဲအပ္ဖို႔ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကင္မ႐ြန္း အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားေရာက္
အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား အာဇာနည္ကုန္းမွာ ပန္းေခြခ်
ေျမာက္အာဖရိက တလႊား ႀကီးထြားလာေနတဲ့ အစၥလာမ္ စစ္ေသြးႂကြေတြ ရန္ကို ေခ်မႈန္းဖို႔ လက္တြဲ သြားၾကမယ္လို႔ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားနဲ႔ ၿဗိတိန္ ၂ ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့ေၾကာင္း အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္း က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
 အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံၿပီး ေနာက္ မစၥတာ ကင္မ႐ြန္း ဒီလို ေျပာၾကား ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား သဲကႏၲာရ ထဲက ဓာတ္ေငြ႕ တူးစခန္း တခုမွာ ႏိုင္ငံျခားသား ဓားစာခံ ၃၇ ေယာက္ ကို စစ္ေသြးႂကြေတြ သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားၿပီး ၂ ပတ္ အၾကာမွာ မစၥတာ ကင္မ႐ြန္း ေရာက္ရွိ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူနဲ႔အတူ ၿဗိတိသၽွ ႏိုင္ငံျခား ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႕ M-I-6 ရဲ႕ အႀကီးအကဲလဲ လိုက္ပါ လာပါတယ္။
ဒီ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈမွာ သတင္း အခ်က္အလက္ ဖလွယ္မႈက အခရာက် ေပမယ့္ နယ္စပ္နဲ႔ ေလယာဥ္ ပ်ံသန္းမႈ လုံၿခဳံေရး ကိစၥ ေတြလဲ ပါလာမယ္လို႔ အယ္လ္ဂ်ီးယားစ္ ၿမိဳ႕က ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ က ဆိုပါတယ္။

တ႐ုတ္မ်က္မျမင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရ

တြန္လန္းတို႔စ္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရသူ တ႐ုတ္ မ်က္မျမင္ Chen Guangcheng
တရုတ္ႏုိ္င္ငံက မ်က္မျမင္ လူ႔ခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ Chen Guangcheng ကို အေမရိကန္ လူ႔အခြင့္အေရးဆု မေန႔က ခ်ီးျမႇင့္လိုက္ပါတယ္။

မ်က္မျမင္ လူ႔အခြင့္ေရးလႈပ္ရွားသူ Chen Guangchaneg ဟာ ေဘက်င္းမွာရိွတဲ့ အေမရိကန္သံ႐ံုးမွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္သေဘာကေန လြတ္လာၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရိွလာတာျဖစ္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တိုးတက္မႈေတြဟာ အာဏာရိွတဲ့သူေတြထံက ရမလာႏိုင္ဘူးလို႔ Chenu မေန႔က ဆုေပးပဲြအခမ္းအနားမွာ ေျပာပါတယ္။ အသက္ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္ တက္ႂကြ လႈပ္ရွား သူဟာ ေထာင္ထဲ ေလးႏွစ္ေနခဲ့ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္း အတင္းအၾကပ္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ ခ်ခိုင္းမႈေတြနဲ႔ မ်က္မျမင္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံခဲ့ရတာပါ။

Chenဟာ အေမရိကန္လြတ္ေတာ္က ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေဟာင္း တြန္လန္းတို႔စ္ကို ဂုဏ္ျပဳၿပီးေပးတဲ့ တြန္လန္တို႔စ္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တမႈဆုရခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တြန္လန္းတို႔စ္ဟာ ဂ်ာမဏီေတြရဲ႕ ဂ်ဴးေတြကို အစုလို္က္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈကေန အသက္ရွင္က်န္ရစ္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ထင္ရွားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အက်ိဳးေဆာင္တဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေတာင္ကုိရီးယား ၿဂိဳဟ္တုတစင္း အာကာသထဲလႊတ္တင္

ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံသားေတြ ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္တာကို တယ္လီဗီးရွင္းမွ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကစဥ္။ (ဇန္နဝါရီ ၃၀၊ ၂၀၁၃။)
ေတာင္ကိုးရီးယားႏုိင္ငံက ဒီကေန ့ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အာကာသအတြင္းကို ၿဂိဳဟ္တု တစင္း ေအာင္ျမင္စြာ လႊတ္တင္ခဲ့ပါတယ္။

ႏုိင္ငံ့ေတာင္ပိုင္း Naro အာကာသ စူးစမ္းေလ့လာေရးဌာနက လႊတ္တင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ေတာင္ ကိုးရီးယား ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈပဲလို ့သိပၸံဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီး အီဂ်ဴးဟုိက ေျပာပါတယ္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း ေတာင္ကိုးရီးယားက လႊတ္တင္တဲ့ဒုံးပ်ံဟာ အာကာသထဲေရာက္ခဲ့ေပမဲ့ ၿဂိဳဟ္တု ကို ျဖဳတ္ခ်လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။ ၂၁၀၁ မွာ လႊတ္တင္တဲ့ဒုံးပ်ံကေတာ့ စတက္ၿပီး ႏွစ္မိနစ္ အၾကာမွာ မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ပါတယ္။

အခု ေတာင္ကိုးရီးယားက ေအာင္ျမင္္ခဲ့တဲ့ ဒုံးပ်ံလႊတ္တင္မႈကေတာ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားက ဒုံးပ်ံ လႊတ္ တင္မႈနဲ႔ အခ်ိန္တလပဲ ကြာပါတယ္။

ေျမာက္ကိုးရီးယားႏုိင္ငံက တာေ၀းပစ္ ဒုံးပ်ံစမ္းသပ္မႈေတြ မလုပ္ဖုိ ့ကုလသမဂၢရဲ႕ တားျမစ္ခ်က္ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့တဲ့အေပၚ ႏို္င္ငံတကာက အသိုင္းအ၀ုိင္းက ႐ႈတ္ခ်ၾကပါ တယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားကေတာ့ သူတို႔လႊတ္တင္တဲ ့ၿဂိဳဟ္တုဟာ ရာသီဥတုေလ့လာေရး အတြက္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာဆိုထားပါတယ္။