လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳ တို႕အား ဒႆနိကေဗဒရွဳေထာင့္မွ ေလ့လာျခင္း

 

“ကၽြႏု္ပ္မွားျပီး၊ သင္မွန္ခ်င္မွန္ပါလိမ့္မယ္။ အမွန္တရားနဲ႕ အနီးစပ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းၾကည့္ရေအာင္ပါ”
Karl Popper

နိဒါန္း

(၂၀၀၇) ခုႏွစ္၊ ဧျပီလ (၁၉) ရက္ေန႕မွာ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး၊ အေရးယူအျပစ္ေပးလို႕ရတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ကို ဥေရာပသမဂၢေကာင္စီက ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီဆံုးျဖတ္ ခ်က္အရ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားလာေစရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ နဲ႕ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳ၊ လွံဳ႕ေဆာ္မွဳမ်ားကို ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား အတြင္း ျပဳလုပ္ လာျခင္း ရွိပါက အေရးယူ အျပစ္ေပးမွဳမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံအသီးသီး က ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အမုန္းတရား ေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ျပည္သူ႕ ေအးခ်မ္းသာယာမွဳအား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္စီးေသာအရာအျဖစ္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက တရား၀င္ သတ္မွတ္လိုက္ျခင္းလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္းမွာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ရွိေပမယ့္၊ ဒီအခြင့္အေရးကို အလြဲသံုးစား လုပ္တာကို သည္းခံမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက တညီတညြတ္တည္း ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ မူ၀ါဒလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ အရပ္ရပ္မွာလဲ အလားတူ ဥပေဒမ်ား ခ်မွတ္ဖို႕ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ လာၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ကာကြယ္သူမ်ားနဲ႕ အမုန္းတရား ေပၚေပါက္ ေစႏိုင္ေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ကာကြယ္သူမ်ားအၾကားမွာ ဒႆနိကေဗဒ ရွဳေထာင့္မွ အျငင္း ပြားမွဳေတြ ေပၚထြက္လာပါတယ္။



လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္အား ကာကြယ္ျခင္း (Defending Freedom of Speech)

ေခတ္သစ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအစည္းမွာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို လူသိရွင္ၾကား ပထမဦးဆံုး ေဖာ္ထုတ္ ကာကြယ္ေပးခဲ့သူကေတာ့ ဒႆနိကေဗဒပညာရွင္ၾကီး John Milton (1608-1674) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (၁၆၄၄) ခုႏွစ္မွာ သူေရးထားခဲ့တဲ့ Areopagitica ဆိုတဲ့ စာအုပ္ဟာ စာအုပ္ စာတမ္းမ်ား၊ စာစဥ္မ်ားနဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္မ်ားကို အစိုးရတာ၀န္ရွိသူ မ်ားမွ ၾကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္မရပဲ ထုတ္ေ၀ခြင့္မရွိေၾကာင္း ကန္႕သတ္ထားခ်က္ကို ဆန္႕က်င္ေရးသားခဲ့တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ Milton က လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခြင့္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းဟာ အသိဥာဏ္ ပညာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳနဲ႕ အမွန္တရားရွာေဖြျခင္းကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ပါတယ္။ ေလ့လာသင္ယူမွဳေတြကို ကန္႕သတ္ျခင္းနဲ႕ အမွန္ တရားရွာေဖြမွဳကို ပိတ္ပင္ျခင္းဟာ လူသားေတြရဲ႕ ရွိျပီးသား စြမ္းရည္ေတြကို တံုးသြားေစရံုသာမက၊ အသိဥာဏ္ပညာ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးကိုပါ ေႏွာင့္ေႏွး သြားေစႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။


Milton ရဲ႕ ျငင္းဆိုခ်က္မ်ားဟာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို ကာကြယ္ေပးေန တဲ့ instrumentalist theories ေတြကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ ဒီသီအိုရီမ်ားအရ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ဟာ အမွန္တရား၊ ဗဟုသုတနဲ႕ တည္ျငိမ္ေသာ လူမွဳအဖြဲ႕အစည္းကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္ျပီး၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ကေတာ့ ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရွံဳးမွဳေတြကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီသီအိုရီမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ေနာက္ထပ္ဒႆနိကေဗဒ ျငင္းဆိုခ်က္ မ်ားကိုေတာ့ ေဘာဂေဗဒနဲ႕ ဒႆနိကေဗဒပညာရွင္ John Stuart Mill (1806-1873) က ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။ သူ႕အဆိုအရ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႕ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ကို ျငိမ္သက္ေအာင္ ပိတ္ပင္ထားမွဳဟာ လူသားျဖစ္တည္မွဳကို ခိုးယူျခင္း ျဖစ္ရံုမက၊ မ်ိဳးဆက္ကို ဖ်က္ဆီးျခင္းလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေတြးအျမင္က မွန္ကယ္တယ္ဆိုရင္ အမွန္တရားနဲ႕ အမွားေတြ ကို လဲလွယ္ႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းရရွိမွာ ျဖစ္ျပီး၊ အေတြးအျမင္က မွားယြင္း တယ္ ဆိုရင္၊ အမွားေတြနဲ႕ ခလုတ္တိုက္ရာက အမွန္တရားက ေအာင္ပြဲခံ လာႏိုင္မယ္လို႕ ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီယူဆခ်က္ေတြဟာ Milton ရဲ႕ ျငင္းဆိုခ်က္ ေတြနဲ႕လဲ ကိုက္ညီပါတယ္။ ပညာရွင္ႏွစ္ဦးစလုးက လူသားမ်ားရဲ႕ အမွန္တရား ကို ခ်ဥ္းကပ္ေရး၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ တိုးတက္ေရးတို႕အတြက္ ကြဲျပားျခား နားေသာ အျမင္မ်ားနဲ႕ အယူအဆမ်ားကို ပိတ္ပင္တားဆီးမွဳမ်ား မပါရွိပဲ လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပခြင့္ရွိရမယ္လို႕ ယူဆထားၾကပါတယ္။


၂၀ရာစု ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ Frederick Schauer နဲ႕ Eric Barendt တို႕ကလဲ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အျမင္မ်ားကို တင္ျပထားၾကပါတယ္။ Schauer ဆိုသူက အမွန္တရားနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ဟာ အသံုး၀င္ေၾကာင္း၊ လူသားေတြကလဲ အမွားလုပ္တတ္သလို၊ အစိုးရမ်ားကလဲ အမွားလုပ္တတ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ ကို ပိတ္ပင္တားဆီးမွုမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ သတိျပဳသင့္ေၾကာင္း ဆိုထားခဲ့ ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ရာမွာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ရဲ႕ အေရးပါမွဳကို ေဖာ္ညႊန္းၾကပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာ အာဏာဟာ ျပည္သူဆီက သက္ဆင္းတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား မဟုတ္ပဲ ျပည္သူလူထုကို ၀န္ေဆာင္မွဳ ေပးရသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လြတ္လပ္ စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို အစိုးရမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္၍ မရေၾကာင္း ဆိုထားၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးတဲ့ အစိုးရဟာ အာဏာရွင္ အစိုးရမ်ားရဲ႕ အေတြးအေခၚထိန္းခ်ဳပ္မွဳ ေျခလွမ္းမ်ားအနက္ ပထမေျခလွမ္း ကို လွမ္းေနတဲ့ အစိုးရျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီအေတြးအေခၚမ်ားနဲ႕ မကိုက္ညီေၾကာင္း ဆိုထားၾကပါတယ္။ ဒီအယူအဆေတြက လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္၊ တန္းတူညီမွ်ခြင့္မ်ားနဲ႕ ပိုျပီးဆီေလ်ာ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႕ သက္ဆိုင္တာေၾကာင့္ intrinsic theories မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။

ဟားဗတ္တကၠသိုလ္က ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ ဒႆနိကေဗဒ ပါေမာကၡ တဦးျဖစ္တဲ့ Thomas Scanlon ဆိုသူကလဲ ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားဟာ တန္းတူညီမွ်ျပီး၊ တဦးခ်င္း ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိသူမ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္မွ က်င့္သံုးရမယ့္ အာဏာမ်ားဟာ ကန္႕သတ္ခ်က္ ရွိဖို႕လိုေၾကာင္း ဆိုထားပါတယ္။ လူေတြဆီမွာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူသိရွိပိုင္ခြင့္ရွိဖို႕ လိုအပ္ျပီး၊ တဦးခ်င္းေရြးခ်ယ္ မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ အစိုးရရဲ႕ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳကင္းမွသာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိတယ္လို႕ သတ္မွတ္ႏိုင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္းဟာ လြတ္လပ္သူမ်ားကို သူ႕ဘာသာသူ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ကိုပါ ပိတ္ပင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုထားခဲ့ ပါတယ္။

အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားအား ကာကြယ္ျခင္း (Prevention of hate speech)

ပညာရွင္ Schauer ရဲ႕ အမွန္တရားအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္မွဳဟာ Milton နဲ႕ Mill တို႕နဲ႕ အတူတူဆိုေပမယ့္ ကြဲျပားျခားနားမွဳ တခုရွိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အမွန္တရားကို ရွာေဖြမွဳမွာ တိက်ေသခ်ာတဲ့ ပန္းတိုင္ရွိဖို႕ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ ကနဦးသတ္မွတ္ ရွိဖို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားသမိုင္းမွာ မွားယြင္းေနေသာ အျမင္မ်ားကို လူအမ်ား က လက္ခံသြားျပီး၊ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္သြားၾကတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ (၁၉၂၀) ကာလေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးခဲ့ေပမယ့္၊ အမွန္တရားအျမင္ေတြ ေပၚထြက္လာတဲ့ သမိုင္းလမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္မသြားပဲ၊ နာဇီ၀ါဒ က်င့္သံုးတဲ့ သမိုင္း လမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။


ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ မွားယြင္းစြာ ယူဆခ်က္ေပၚမွာ အေျခတည္ျပီး၊ အမွန္တရားေဖာ္ထုတ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမွဳ ေတြနဲ႕ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ လူတေယာက္ဟာ လမင္းကို အစိမ္းေရာင္ဒိန္ခဲနဲ႕ ျပဳလုပ္ ထားတယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္ကို သက္ေသျပဖို႕အတြက္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို အသံုးျပဳျခင္းကို ခြင့္ျပဳရ မည္ေလာဆိုတာက စဥ္းစားဖြယ္ရာ ျဖစ္လာတတ္ ပါတယ္။ Milton က လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို အစိုးရက ဖိႏွိပ္တဲ့အခါ လူထုအေနနဲ႕ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မွဳကို ယံုၾကည္မွဳေလ်ာ့လာျပီး၊ အဓိကရုဏ္းေတြ ျဖစ္ပြားလာတတ္ေၾကာင္း ဆိုထားပါတယ္။ ဒီအဆိုဟာ မွန္ကန္တယ္ဆိုေပမယ့္၊ အဓိကရုဏ္းတိုင္းကေတာ့ ဖိႏွိပ္မွဳတခုတည္းေၾကာင့္ ေပၚထြက္လာတာ မဟုတ္ေၾကာင္းကိုလဲ နားလည္လက္ခံဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ လူမွဳေရးနဲ႕ ဥပေဒေရးရာ ဒႆနိကေဗဒ ပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ Joel Feinberg ကေတာ့ လူအခ်ိဳ႕ဟာ ဖိႏွိပ္ခံရမွဳနဲ႕ မညီမွ်မွဳကို အေၾကာင္းျပျပီး၊ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ျပဳလုပ္ လာရာက တဆင့္ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ျဖစ္ပြားသြားခဲ့တယ္ဆိုရင္ လူအမ်ားရဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လံုျခံဳေရးနဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို ထိခိုက္ေစတဲ့အတြက္ အမုန္းတရား ေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ဥပေဒအရ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ သင့္ေၾကာင္း ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအယူအဆက လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး၊ အေျခအေနနဲ႕ အခ်ိန္အခါကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း လူအမ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပ လာပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို အသံုးျပဳျပီး၊ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ျပဳလုပ္လာမွဳရဲ႕ လားရာကို သံုးသပ္ဖို႕ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ပညာရွင္မ်ား အသံုးျပဳေလ့ရွိတဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္ကေတာ့ ရွင္းလင္းစြာ တည္ရွိေနေသာ အႏၱရာယ္ (‘clear and present danger’-clause) ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီဆန္းစစ္ခ်က္က အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ လိုအပ္ခ်က္ကို တိုင္းတာတဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္ ျဖစ္လာပါတယ္။


အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစရန္ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ကာကြယ္ေရးအတြက္ ပညာရွင္မ်ား အဆိုျပဳတဲ့ ေနာက္ထပ္ အခ်က္တခုကေတာ့ တန္းတူညီမွ်မွဳ စည္းမ်ဥ္းနဲ႕ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို ကာကြယ္သူ မ်ားက လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထားမ်ားကို တန္းတူညီမွ်စြာ ေလးစား ရမယ္လို႕ ဆိုထား ၾကပါတယ္။ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမႈ မ်ားေၾကာင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ေပၚထြက္ လာခဲ့ရင္၊ ဒီလိုအၾကမ္းဖက္မွုေတြကို ခံစားခဲ့ရသူမ်ားမွာ အမုန္းတရား ေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုခဲ့မွဳမ်ားကို အေရးယူေစလိုေသာ ဆႏၵသေဘာ ထားမ်ား ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ တစံုတေယာက္ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ က်င့္သံုးမွဳကို ခြင့္ျပဳထားျခင္းေၾကာင့္ တစံုတေယာက္မွာ နာက်င္ခံစားရမယ္ ဆိုရင္ ဒါကို တန္းတူညီမွ်မွဳ စည္းမ်ဥ္းအတိုင္း က်င့္သံုးတယ္လို႕ ဆိုႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။


John Stuart Mill က လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးတဲ့အခါ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ ေပ်ာ္ရြင္မွဳကို ထိခိုက္သြားမွာကို စိုးရိမ္ပူပန္မွဳ ရွိခဲ့ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ လူသားတဦးခ်င္းစီရဲ႕ ေပ်ာ္ရြင္မွဳကို လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ တခုတည္းနဲ႕ ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ သတင္းအခ်က္အလက္ လံုျခံဳမွဳ၊ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားမွဳေတြလဲ ရွိဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အကယ္၍ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္က လူတဦးတေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ ျပဳလုပ္ေနျခင္း၊ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစျခင္းမ်ား ရွိေနတယ္ဆိုရင္၊ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစရန္ ေျပာဆိုေနေသာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္က အျခားလူတဦး၊ လူတစုရဲ႕ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ျခိမ္းေခ်ာက္ေနတယ္ ဆိုရင္ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ျခင္း ရွိမရွိ ဆိုတာကလဲ စဥ္းစားဖြယ္ ရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

နိဂံုး

မည္သို႕ပင္ဆိုေစ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ကာကြယ္သူမ်ားဘက္မွာေရာ၊ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစရန္ ေျပာဆိုမွဳမ်ားကို ကာကြယ္တားဆီးလိုသူမ်ား ဘက္မွာပါ ခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားနဲ႕ အေတြးအေခၚ ယူဆခ်က္မ်ား ရွိေနတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ဒါဟာ အင္မတန္ ရွဳပ္ေထြးလွတဲ့ paradox တခုျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလံုးေက်နပ္ႏိုင္မယ့္ အေျဖတခုကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ဖို႕ေတာ့ အလြန္ပဲ ခဲယဥ္းလွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နဲ႕ အမုန္းတရားေပၚေပါက္ေစေသာ ေျပာဆိုမွဳမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အျငင္းပြားမွုမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ test of proportionality ကို က်င့္သံုး သင့္ေၾကာင္း ဒႆနိကေဗဒ ပညာရွင္မ်ားက အၾကံျပဳ ထားၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာတရပ္ကို ဘက္တဘက္တည္းရပ္ျပီး ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ တာထက္ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါနဲ႕ အညီ အခ်ိဳးက် ေလ့လာသံုးသပ္ အေျဖရွာျခင္းက လူ႕ေလာကအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ရလဒ္မ်ားကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။


ခင္မမမ်ိဳး (၁၄၊ ၈၊ ၂၀၁၃)

Khin Ma Ma Myo Facebook စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္

ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးမ်ား