25.09.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Monday, September 24, 2012 at 9:37pm ·

ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ လယ္ယာ ျပဳျပင္ေရးေတြ စတင္

ေျမာက္ကိုရီးယားမွာေတာ့ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေတြ႕လာရမဲ့ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျမင္ေနရပါၿပီ။

လယ္သမားေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ထြက္ကုန္ေတြ ထဲက အစိုးရကို ေပးသြင္းရမဲ့ ပမာဏကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးလိုက္ၿပီး က်န္တဲ့ ပမာဏကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရာင္းခ်ခြင့္ေပးေတာ့မယ္လို႔ ေအပီ သတင္းတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ေအပီ သတင္းေထာက္နဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ ၿပဳံယမ္းရဲ႕ ေတာင္ဖက္က လယ္သမားႏွစ္ေယာက္ ကေတာ့ ဒီႏွစ္ ကုန္ေလာက္က စလို႔ သူတို႔ အစိုးရကို ေပးသြင္းရတဲ့ သီးႏွံပမာဏ ေလ်ာ့သြားရင္ ကိုယ္တိုင္စားသုံးဖို႔ ပိုပို လၽွံလၽွံ ရွိလာလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ အစိုးရက တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး စနစ္ က်င့္သုံးၿပီး ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ရိကၡာ ျပတ္လပ္မႈေတြ မၾကာမၾကာ ႀကဳံေနရပါတယ္။အခုလို ေလၽွာ႔ေပါ့ေပးလာတာဟာ လယ္ယာထြက္ကုန္ေတြ တိုးလာေအာင္ရည္႐ြယ္နဲ႔ ျဖစ္ပုံရတယ္လို႔ သုံးသပ္သူေတြက ဆိုပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရဖက္ကေတာ့ အခု ေနာက္ဆုံး အေျပာင္းအလဲ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ ထုတ္ျပန္တာ မရွိေသးေပမဲ့ သုံးသပ္သူေတြကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္သစ္ ကင္မ္ဂ်ဳံအြန္းလက္ထက္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လမ္းေၾကာင္း အေျပာင္းအလဲ ေလးေတြ ေတြ႕လာရတာလို႔ ယူဆေနၾကပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို က်င့္သုံးေနတယ္ဆိုေပမဲ့ ဘယ္လို က်င့္သုံးသလဲဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္း မသိရသလို အစိုးရက မၾကာမၾကာဝင္စြက္ဖက္မႈေတြလဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ရဲ တပ္ဖြဲ႕ အႀကီးအကဲ ေထာင္ ၁၅ ႏွစ္က်

ဝမ္လီဂၽြန္းဟာ တခ်ိန္က နာမည္ေက်ာ္ ရဲ အရာရွိႀကီး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံေရး ေလာကမွာ ဟိုးေလး တေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံေရး သမား ဘိုရွီလိုင္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အ႐ႈပ္ အရွင္း ကိစၥမွာ အဓိက အခန္းက႑က ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အႀကီးအကဲ ဝမ္လီဂၽြန္းကို လူသတ္မႈကို ဖုံးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈ၊ ဘက္ေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားမႈ တို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ တရား႐ုံးက ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ ခ်မွတ္လိုက္ ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ လူသိအမ်ားဆုံး၊ ၾသဇာ အရွိဆုံး ရဲတပ္ဖြဲ႕ အႀကီးအကဲတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဝမ္လီဂၽြန္းဟာ လူေပါင္း သန္း ၃၀ေလာက္ေနထိုင္တဲ့ ခ်ဳံခ်င္း ျပည္နယ္ရဲ႕ ရဲခ်ဳပ္ျဖစ္ၿပီး နာမည္ႀကီး လူသိမ်ားတဲ့ သူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုန္းက သူဟာ အေမရိကန္ ေကာင္စစ္ဝန္႐ုံးကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္သြားခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေရး သမား ဘိုရွီလိုင္ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ ရဲ႕ လူသတ္မႈအေၾကာင္း အေသးစိတ္ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဘိုရွီလိုင္ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ ဂူခိုင္လိုင္ ဟာ စီးပြားဖက္ ၿဗိတိသၽွ စီးပြားေရး သမား Neil Heywood နဲ႔ ေငြေၾကးကိစၥ အခ်င္းမ်ားခဲ့ၾကၿပီး သတ္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး သူက စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီအတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဘိုရွီလိုင္ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ ဂူခိုင္လိုင္ဟာ လူသတ္မႈနဲ႔ ျပစ္မႈထင္ရွားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္မယ့္သူဆိုၿပီး အရင္က ထင္ေၾကးအေပးခံရဆုံး ဘိုရွီလိုင္ကိုယ္တိုင္လည္း ၾသဇာအာဏာႀကီးလွတဲ့ ထိပ္တန္းရာထူးကေန ဆိုင္းငံ့ခံထားရပါတယ္။

ဝမ္လီဂၽြန္းကို ဥပေဒကို လက္တလုံးၾကားလုပ္မႈ၊ လူသတ္မႈကို ဖုံးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈ၊ အာဏာကို အလြဲသုံးစားလုပ္မႈ၊ ဘက္ေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားမႈနဲ႔ တ႐ုတ္တရား႐ုံးက ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ခ်မွတ္တာဟာ ႏိုင္ငံေရး အ႐ႈပ္အရွင္းကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သက္ၫွာမႈတခ်ိဳ႕ ေပးခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ ေခါင္းေဆာင္သစ္ တေယာက္ တင္ေျမႇာက္ဖို႔ မၾကာမီ လုပ္ေဆာင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥသာ မျဖစ္လာခဲ့ဘူးဆိုရင္ ရာထူးအေျပာင္းအလဲလုပ္ဖို႔ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆေနၾကပါတယ္။

အခုလို ႏိုင္ငံေရး အ႐ႈပ္ေတာ္ပုံေၾကာင့္ တခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရးၾသဇာႀကီးခဲ့တဲ့ ဘိုရွီလိုင္တေယာက္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ တရားစြဲခံရတာ မခံရတာရတာ အသာထား၊ သူ႕ဇနီးသည္ရဲ႕ လူသတ္မႈ နဲ႔ သူ႕လက္ေအာက္က ျခစားတဲ့ ရဲအႀကီးအကဲ ဝမ္လီဂၽြန္း ရဲ႕ ျပစ္ဒဏ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေရးေလာကရဲ႕ ထိပ္သီးအဆင့္ေတြအၾကား ျခစားမႈအေၾကာင္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ ရွန္ဟိုင္းက ဘီဘီစီသတင္းေထာက္ John Sudworth သုံးသပ္ပါတယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ မွာ ဘာေတြ ေမၽွာ္လင့္ႏိုင္ မလဲ

အေမရိကန္ကို မသြားခင္ ဦးသိန္းစိန္က တ႐ုတ္ ဒုတိယ သမၼတနဲ႔ သြားေတြ႕ခဲ့

ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ကုလ သမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို တနလၤာ ေန႔က ထြက္ခြာ သြားခဲ့ ပါတယ္။

ၾကာသပေတးေန႔ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ဦးသိန္းစိန္ စကားေျပာဖို႔ ရွိၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရ အရာရွိႀကီး တခ်ိဳ႕နဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံဖို႔ ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။

သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖို႔ ရွိမရွိေတာ့ အတိအက် မသိရေသး ပါဘူး။ သမၼတနဲ႔ အတူ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰ ေမာင္လြင္၊ သမၼတ႐ုံး ဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းတို႔ လိုက္ပါ သြားၾက ပါတယ္။

သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္ က ျမန္မာ အေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူ ထားမႈေတြ ထပ္မံ ေလၽွာ႔ေပါ့ ေပးဖို႔ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြး ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရ ပါတယ္။

ျမန္မာ သမၼတ ဘက္ကေတာ့ ပိတ္ဆို႔ မႈေတြ ေလၽွာ႔ေပါ့ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမွာ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနတာဟာ လည္းပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလၽွာ႔ေပးဖို႔ ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္တာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အတြက္ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တာေတြ ကိုသာ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္ ဘက္က ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေနရာမွာ သမၼတ အမိန္႔နဲ႔ေရာ ပါလီမန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အဆင့္ဆင့္ပါ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ျပန္လည္ ေလၽွာ႔ေပါ ေပးတဲ့ ေနရာမွာလည္း အခက္ အခဲေတြ ရွိႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ ျပည္က သြင္းကုန္ တင္ပို႔မႈ ကိုေတာ့ ေလၽွာ႔ေပါ့ ေပးႏိုင္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာ အေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ ေလၽွာ႔ခ်ဖို႔ ေထာက္ခံတယ္ ဆိုတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေျပာဆိုမႈကလည္း အလြန္ ထိေရာက္တယ္လို႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

သမၼတ အေနနဲ႔ ဘာေတြ ေဆာင္႐ြက္သင့္သလဲ

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္း အလဲေတြ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ေပၚေနတယ္ ဆိုတာ အေမရိကန္ အစိုးရ အဖြဲ႕ထဲက လူေတြ နားလည္ သိရွိေအာင္ ေျပာဖို႔ အျပင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရးႀကီးဆုံး အခ်က္ တစ္ခုထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ အစိုးရ တို႔ အေျပာင္း အလဲေတြကို လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ ေနတယ္ ဆိုတာ သိေအာင္ လုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးဆုံး ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Democracy International အဖြဲ႕က သုေတသန ဆိုင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္ ဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ေငြေၾကး လည္ပတ္မႈေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏိုင္ ေစဖို႔ အတြက္ ေငြေၾကး လႊဲေျပာင္း ေပးမႈဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔ ထားတာ ေတြကို ဖယ္ရွား ေပးရမယ္၊ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး ရန္ပုံေငြ အဖြဲ႕တို႔က ေပးခ်င္တဲ့ အကူ အညီေတြ ကို အဟန္႔ အတား ျဖစ္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ဥပေဒ တခ်ိဳ႕ကို ပယ္ဖ်က္ ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္၊ ဒါ့အျပင္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြမွာ စစ္တပ္အေနနဲ႔ ဘယ္လို ေဆာင္႐ြက္ သင့္တယ္ ဆိုတာ ေလ့လာ သင္ယူ ႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ဆက္စပ္ ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

စစ္ေသြးႂကြေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ကိုဖယ္ရွား

ဘန္ဂါဇီၿမိဳ႕က စစ္ေသြးႂကြ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြ

လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံ ဘန္ဂါဇီၿမိဳ႕က အင္အား အႀကီးမားဆုံး စစ္ေသြးႂကြ အဖြဲ႕က ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ ကို စစ္တပ္က ဖယ္ရွားလိုက္ပါၿပီ။

ဒါဟာ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ ကာကြယ္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ ဖ်က္သိမ္း ပစ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ စစ္ေသြးႂကြ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ေနရာမွာ စစ္တပ္က ဗိုလ္မႉးႀကီး ႏွစ္ေယာက္ကို အစားထိုး ခန္႔ထားခဲ့ပါတယ္။

တေန႔တုန္းကေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြ စစ္ေသြးႂကြေတြ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံပိုင္ အေဆာက္အဦ ေတြကေန ေလးဆယ့္ ရွစ္နာရီ အတြင္း ဖယ္ေပးဖို႔ စစ္တပ္က ရာဇသံ ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလ အေစာပိုင္းတုန္းက အေမရိကန္ သံအမတ္ အသတ္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘန္ဂါဇီၿမိဳ႕မွာ လက္နက္ကိုင္ စစ္ေသြးႂကြ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြ ေပၚေပါက္ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆီးရီးယား အေျခအေန ဘရဟီမီ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီမွာေျပာ

ဆီးရီးယားမွာ အေျခအေနက စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ပိုၿပီး ဆိုး႐ြား လာေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အထူး သံတမန္ Lakhdar Brahimi က ေျပာပါတယ္။

အက်ဥ္း က်ခံေနရသူေတြဟာ ပုံမွန္ ႏွိပ္စက္ ၫွင္းပမ္း ခံေနရၿပီး လူေတြကလည္း အမ်ားပိုင္ ေဆး႐ုံေတြမွာ သြားေရာက္ ေဆးကုခံရမွာ ေၾကာက္ေနၾကတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီမွာ သူက ေျပာၾကားခဲ့ ပါတယ္။

ရိကၡာ ျပတ္လပ္မႈ ကလည္း စဥ္ဆက္ မျပတ္ ျဖစ္ေနၿပီး ေရွး အေမြအႏွစ္ အေဆာက္အဦ ေတြဟာလည္း ဖ်က္ဆီး ခံေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီ ရဲ႕ လက္ရွိ အလွည့္က် ဥကၠဌ ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္က ဆီးရီးယား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢမွာ ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လို႔မရ ျဖစ္ေနတာထက္ စာရင္ ႏိုင္ငံေရး နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ နည္းလမ္း တခု ရွာသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဆီးရီးယား ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Faisal Mekdad က တူရကီနဲ႔ ပင္လယ္ေကြ႕က တျခား ႏိုင္ငံေတြဟာ ဆီးရီးယားမွာ မၿငိမ္မသက္မႈ အရွိန္ ျမင့္လာေအာင္ ဖန္တီး ေနတယ္လို႔ ဘီဘီစီကို ရွင္းျပ သြားပါတယ္။

မခ်မ္းေဘာ ဆန္ျပတ္လတ္လို႔ အာဟာရခ်ိဳတဲ့ ေသဆုံး

ကခ်င္ျပည္ ပူတာအိုမွာ ဒီႏွစ္အတြင္း ဆန္ရွားပါးၿပီး ျပတ္လတ္တဲ့ အထိ ျဖစ္ေနလို႔ ေဒသခံျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ငွက္ေပ်ာအူ၊ ငွက္ေပ်ာဖူးေတြနဲ႔ အစားထိုး မွီခိုေနရတဲ့အတြက္ အာဟာရခ်ိဳတဲ့ၿပီး လူေသဆုံးတဲ့ အထိ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္၊ မခ်မ္းေဘာၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဒီႏွစ္ အေစာပိုင္းေလာက္ကစၿပီး ဆန္ျပတ္လတ္မႈေတြ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားၿပီး ဇူလိုင္ လကုန္ပိုင္းက စၿပီးေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ေဒသခံေတြဟာ သစ္သီး သစ္ဥေတြကိုပဲ ရွာေဖြ စားေသာက္ရတဲ့အထိ ဆန္ျပတ္လတ္ သြားတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီလိုဆန္ျပတ္မႈေၾကာင့္ ဆန္ေဈးတအိတ္ကို က်ပ္ ၈ ေသာင္းနဲ႔ ၁ သိန္းၾကားအထိ ျမင့္တက္သြားၿပီး ႏို႔ဆီခြက္နဲ႔၀ယ္စားရင္ ၁ ဗူးကို က်ပ္ ၅၀၀ နဲ႔၀ယ္ယူစားသုံးေနၾကရပါတယ္။

ဒါကလည္း ေငြေၾကးရွိသူေတြအေနနဲ႔ပဲ ၀ယ္ယူစားသုံးႏိုင္ၾကတာ ျဖစ္ၿပီး ေတာ႐ြာေဒသက ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေငြေၾကး အခက္အခဲေတြ၊ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ ေတာထဲက အသီးအႏွံေတြ ကိုပဲ မွီခိုစားေသာက္ေနရတယ္၊ ဒီလိုပဲ လနဲ႔ခ်ီ လည္ပတ္ စားေသာက္ေနရတဲ့အတြက္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုနဲ႔ ကေလးေတြကိုပိုၿပီး ထိခိုက္လာတယ္ ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ေလာက္မွာ မခ်မ္းေဘာက ကေလးငယ္ ၂ ေယာက္ ေသဆုံး သြားတယ္လို႔ ပူတာအိုၿမိဳ႕က ေဒသခံတစ္ေယာက္က ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။

ဒီလို၀မ္းစာအတြက္ အခက္အခဲ ရွိလို႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္လည္း ပညာေရးပိုင္းမွာ ထိခိုက္လာတယ္၊ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး မိသားစုနဲ႔အတူ အသီးအႏွံ ရွာထြက္ၾကရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီလိုဆန္ရွားပါးမႈ ျပႆနာကို ခါတိုင္းႏွစ္ေတြမွာလဲ ႀကဳံေတြ႕ဖူးေပမယ့္ လုံး၀ ျပတ္လတ္သြားတဲ့အထိ မရွိခဲ့ဘူး ၊ ဒီႏွစ္မွာ ဒီလိုဆိုးဆိုး႐ြား႐ြား ျပတ္လတ္သြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ေျမေနရာေၾကာင့္ ရာသီဥတုေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီေဒသမွာ ေတာင္ကုန္းေတြ ေက်ာက္ေတာင္ေတြေပါမ်ားၿပီး အေအးပိုင္းေဒသလဲျဖစ္တဲ့အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးမႈက သိပ္မေအာင္ျမင္ဘူး အဲဒါအျပင္ ဒီႏွစ္မွာ မိုးသည္းထန္မႈေၾကာင့္ စပါးခင္းေတြ ပ်က္စီးသြားရတယ္။

ေနာက္တျခား အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးအရေၾကာင့္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း ျပတ္ေတာက္သြားၿပီး ဆန္သယ္ယူမႈ ျပတ္ေတာက္သြားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီၿမိဳ႕ခံတေယာက္က ေျပာျပပါတယ္။

အခုလို ပူတာအိုၿမိဳ႕တို႔ မခ်မ္းေဘာၿမိဳ႕တို႔ကို သြားဖို႔ တခုတည္းေသာလမ္း ျဖစ္တဲ့ ျမစ္ႀကီးနား-ဆြမ္ဘရဘြန္လမ္းေၾကာင္းက တံတားေတြ ပ်က္စီးသြားတဲ့အျပင္ အစိုးရ စစ္တပ္ဘက္ ကလည္း ပိတ္ပင္လိုက္လို႔ အခုဆိုရင္ ပူတာအိုကို ေလယာဥ္နဲ႔ပဲ သြားလာၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အဲဒီဘက္ကေဒသခံေတြဟာ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္စိုက္ပ်ိဳးမႈနဲ႔ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းၾကတာျဖစ္ၿပီး ကုမၸဏီ ေတြမွာေန႔စားလိုက္ၿပီး ၀င္ေငြရွာၾကတယ္ ၊ စစ္ေရးျပႆနာ ရွိလာတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကုမၸဏီ ေတြကလည္း မရွိေတာ့လို႔ ၀င္ေငြအတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္ ၊ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ အဲဒီဘက္က ေဒသခံေတြကို သြားေရာက္ ကူညီေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တခုမွ မရွိေသးဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္သမား ဖယ္ရွားဖို႕ စီစဥ္

 

အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ကလင္တန္ Clinton Global Initiative ႏွစ္ပါတ္လည္ နိင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲ မိန္႔ခြန္းေျပာေနစဥ္

ဒီမိုကေရစီစနစ္ တိုးတက္လာေရးကို နည္းအမ်ိဳးမ်ဳိးနဲ႕ တားဆီးေနွာင္႕ယွက္ေနတဲ႕  ေျမာက္ကို ရီးယားနဲ႕ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းလို ေဒသေတြက အစြန္းေရာက္သမားေတြကို တကမာၻလုံးက ညီညီညြတ္ညြတ္လက္တြဲျပီး ဆန္႕က်င္ၾကဖို႕ လိုအပ္တယ္ လို႔ အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ကလင္တန္က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ New York ၿမိဳ႕ မွာ ရွိတဲ႕ နိုင္ငံျခားေရး Clinton ရဲ႕ ခင္ပြန္း သမၼတေဟာင္း Bill Clinton ရဲ႕ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ေရွ႕ေဆာင္ ဦးရြက္ေရး Clinton Global Initiative  အဖြဲ႕ ႀကီး က ဦးစီးက်င္းပတဲ႕ႏွစ္ပါတ္လည္ နိင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲ မွာ သူမက ခုလိုေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။

Democracy  ဆန္႕က်င္ေရးအစြန္းေရာက္အင္အားစု ေတြကို ဆန္႕က်င္ သြားဖို႕ က်ြန္မတို႕ အားလုံး တညီတညြတ္ထဲ ရပ္တည္ ရင္ ဆိုင္ သြားၾကဖို႕ လိုပါတယ္။ ေျမာက္ကို ရီးယားနဲ႕ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသေတြမွာ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူး ေျပာင္းေရး ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေစဖို႕ ၀ိုင္းျပီး ေထာက္ခံ အားေပးၾကရပါလိမ့္မယ္ လို႕ ၀န္ႀကီး Clinton က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ 

အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မွဳ ေတြကိုု ဆန္႕က်င္ရင္ဆိုင္ရာမွာ ကမာၻ႕ နိုင္ငံေတြကေခါင္းေဆာင္ေတြအားလုံး ညီညြတ္ၾကဖို႕ သိပ္ကိုအေရးႀကီး ပါတယ္၊ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ႕ ကမာၻတလႊားက အစြန္းေရာက္သမားေတြဟာ က်ြန္မတို႕ အားလုံးအကြဲကြဲအျပားျပားနဲ႔ ညီညြတ္မွဳ မရွိေအာင္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ေနၾကလို႕ပါဘဲလုိ႕ သူမကသတိေပးေျပာဆိုသြားပါတယ္။

တရားမ်ွတမွဳ ကင္းမဲ႕တဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို အားေပးတဲ႕ အစိုးရနဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြရွိေနတဲ႕ နိုင္ငံေတြထက္ ကိုယ္႕နုိင္ငံ စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႕ ၊ အစိုးရနဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ုပ္ေရးအဖြဲ႕အစည္း ၾကီးေတြ ေကာင္းမြန္ဖြ႕ံျဖိဳးလာဖို႕ အဓိကထားလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ နုိင္ငံ ေတြက နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းမွာ ေရွ႕ ကုိ တိုးတက္ ေရာက္ရွိလာတယ္ လို႕လဲ ၀န္ၾကီးClinton ကေျပာဆိုသြားပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီေရးတိုးတက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္မွဳ ေတြဟာ ကမာၻတလႊား က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႔ ထြန္းကားေနျပီး နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာရွင္ေတြေအာက္မွာ ဖိနွိပ္ခံခဲ႕ရတဲ႕ နိုင္ငံေတြအတြက္ စိတ္လွဳပ္ရွားစရာေကာင္းတဲ႕ အခြင္႕အလမ္းေတြဖန္တီးခြင့္ရေနပါၿပီလို႕ သူမကေျပာဆိုပါတယ္။

ဒါေပမဲ႕ အေျပာင္းအလဲနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ႕ တိုင္းျပည္ေတြအေနနဲ႕ သူတို႕ စိတ္ကူးေျမွာ္မွန္းထားတဲ႕ အေကာင္းဆုံးဒီမိုကေရစီေရး နမူနာေတြကို တကယ္အလုပ္ျဖစ္တဲ႕ အစိုးရ ေတြနဲ႕ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာတဲ႕ နိုင္ငံ့စီးပြားေရးေတြျဖစ္လာဖို႕ ဘယ္လိုအေကာင္းဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ သြားနိုင္မလဲဆိုတာကို ဆုံးျဖတ္ၾကဖို႕ျဖစ္တယ္လို႕ ေျပာဆိုခဲ႕ပါတယ္။

နွစ္ပါတ္လည္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံၾကီးကို တက္ေရာက္ဖို႕ နိုင္ငံအသီးသီးက နိုင္ငံ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေမရိကန္နိုင္ငံကို ေရာက္လာၾကခ်ိန္မွာ သူတိုနဲ႕ ေတြ႕ဆုံၿပီး အစည္းအေ၀းတက္ဖို႕ အတြက္အစည္း အေ၀း က်င္းပမဲ႕ New York ၿမိဳ႕ေတာ္ ကို အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Clinton ေရာက္ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။

လာမဲ႕ ရက္ေတြထဲ မွာနိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာ္င္ေတြမိန္႕ခြန္းေျပာဆိုၾကဖို႕ ရွိျပီး အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama ကေတာ႕ လာမဲ႕ အဂၤါေန႕မွာ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ မိန္႕ခြန္း ေျပာ ဆို မွာ ျဖစ္ပါတယ္။  အေထြေထြညီလာခံ ၾကီးစျပီးက်င္းပတာနဲ႕တျပိုင္နက္ ဆီးရီးယားအေရးကေတာ႕  နိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ ႕ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမွဳ ေတြထဲမွာ ထိပ္ဆုံးက ပါ၀င္လာလိမ္႕မယ္လို႕ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ Ban Ki Moon ကေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ Obama ဒီႏွစ္ေျပာမဲ႕မိန္႕ခြန္းမွာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသက အေျပာင္းအလဲေတြအေၾကာင္း အဓိကထားေျပာဆိုဖို႕ရွိပါတယ္။  အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လူပုဂၢိဳလ္တေယာက္ ရုိက္ကူးတဲ႕ အစၥလာမ္ ဆန္႕က်င္ေရးဗီဒီယို ေၾကာင္႕ မူဆလင္ ကမာၻမွာ ျဖစ္ေနတဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဆႏၵျပမွဳေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီးေျပာဆုိမယ္လို႕ သိရပါတယ္။

သူရဦးေရႊမန္းနဲ႔အဖြဲ႔ စင္ကာပူခရီးေရာက္

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ စင္ကာပူနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံေတြက လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ အဲဒီႏိုင္ငံေတြက လႊတ္ေတာ္ေရးရာေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာဖို႔ရွိပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ကေန ၂၆ ရက္ေန႔အထိ စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ ေလးရက္ၾကာ ရွိမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီကေန ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကို ခရီးဆက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ခရီးစဥ္အတြင္း ဘယ္သူေတြနဲ႔ေတြ႔ၿပီး ဘာေတြ အဓိက ေလ့လာ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါလဲ။ မခင္ျဖဴေထြးက အျပည့္အစံု ေျပာျပေပးပါမယ္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ စင္ကာပူ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ Michael Palmer ရဲ႕ ဖိတ္ေခၚမႈနဲ႔ မေန႔က စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ စလို႔ ေလးရက္ၾကာ စင္ကာပူခရီးစဥ္ ေရာက္ရွိေနၿပီး အဲဒီကေန ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံကို ခရီးဆက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ် ဆီးနိတ္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ John Hogg ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေလ့လာေရး သြားေရာက္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းဦးက ေျပာပါတယ္။

"စင္ကာပူကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်သြားရင္ စင္ကာပူမွာ ထရန္ဇစ္ လုပ္တယ္ေလ။ အဲ႕ဒီထရန္ဇစ္မွာ ခဏေတြ႕ဖို႔ ဖိတ္မွာေပါ့ေလ။ အဲ႕ဒါေတြ႕တာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ လႊတ္ေတာ္က အဲဒီကဖိတ္တယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ဖိတ္လို႔ သြားတာပါပဲ။ ေလ့လာေရးပါပဲ။ၿပီးေတာ့ စီးပြါးေရးလည္း တခ်ိဳ႕ ေလ့လာမယ္ ေပါ့ေလ။ ႏိုင္ငံေရး ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕လႊတ္ေတာ္ေပါင္းျပီး သြားတာေပါ့။ ေနာက္ စီးပြါးေရး ကိစၥမွာေတာ ့စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႕ေမြးျမဴေရးေလာက္ပဲ ရွိမွာပါ။ ဦးေအာင္သိန္းပါမယ္။ ဦးသိန္းစိန္၊ ဦးစိုးသာ၊ ေနာက္ ယုဇနဦးေဌးျမင့္။ စီးပြါးေရးသမား ေတြထဲက ပါတယ္ ဆိုတာ ကိုယ္သိသေလာက္ ဦးေဌးျမင့္တစ္ေယာက္ပဲပါတယ္။ က်န္တာက ဦးေဌးျမင့္နဲ႔ သူ႕စတပ္ဖ္ပါမယ္။ ေနာက္လႊတ္ေတာ္ထိမ္းသိမ္းေရး ေအစီအီးကုမၼဏီက ဝန္ထမ္းေတြပါမယ္။ က်န္တဲ့လူေတြေတာ့ က်ေနာ္လည္းမသိဘူး၊ မမွတ္မိေတာ့ဘူးဗ်"

အခုသြားေရာက္မယ့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အျမင့္ဆံုးအဆင့္ ျမန္မာအစိုးရ အရာရွိတဦး ပထမဆံုး အႀကိမ္ သြားေရာက္မယ့္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ခုလို ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ကလည္း အေရးပါတဲ့ ခရီးစဥ္တရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦး၀င္းဦးက ေျပာပါတယ္။

"ၾသစေၾတးလ်ကလည္း သူတို႕က အရင္ ဒီဆန္ရွင္ေတြ အမ္ဗာဂိုေတြလုပ္ထားတာေတြ အရင္ဆုံး သူတို႔ ရုတ္သြားတာေလ။ေနာက္ ဗီဇာကိစၥမေပးတဲ့ ကိစၥေတြလည္း အကုန္လုံး သူတို႕ဘက္က အရင္စၿပီးေတာ့ သိမ္းသြားတာ။ အဲ႕ဒီဟာျပီးကတည္းက အျမင့္ဆုံးအဆင့္သြားတာဆိုေတာ့ အခု လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒အေနနဲ႔ သြားတာေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းကိုေတာ့ သြားတာ အားလုံးႏိုင္ငံတိုင္းကေတာ့ အေရးပါတာပါပဲ။ ကိုယ္တို႕ႏိုင္ငံက အရင္တုန္းကလို Isolative  ျဖစ္ေနရာကေန အခုျပန္ျပီးေတာ့ ဆက္ဆံေရးေတြ အကုန္လုံးျပန္ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းနဲ႔ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ဆိုေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို အေရးပါတာပါပဲ"

ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းဦး ေျပာသြားတာပါ။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံဟာ အရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရလက္ထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်တဲ့အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ႏုိင္ငံ တခုျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ မၾကာေသးခင္ကစလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ အတြင္း ၾသစေၾတးလ်အစိုးရက ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ခုိင္မာၿပီး ျမန္မာလူထုရဲ႕ဘ၀ေတြ တိုးတက္ေစမယ့္ ေနာက္ထပ္ အေျပာင္းအလဲ ေတြအတြက္ အေျခအေန ေတြ ေရရွည္ျမဲျမံေစဖို႔ အားေပးမယ့္ ပိုမိုႀကီးမားတဲ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကို လက္ေတြ႔က်က် အေထာက္အပံ့ျပဳသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အဲဒီအခ်ိန္က ဆိုခဲ့ပါတယ္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္မတိုင္ခင္မွာေတာ့ အခု စင္ကာပူ ႏုိင္ငံကို ေလးရက္ၾကာခရီး ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ကေန ၂၆ ရက္ေန႔အထိ ေလးရက္ၾကာ စင္ကာပူခရီးစဥ္ကေန ျမန္မာနဲ႔ စင္ကာပူ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကား ေႏြးေထြးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ပိုၿပီးေတာ့ ခုိင္မာေစမွာျဖစ္သလို ခရီးစဥ္အတြင္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒အျပင္ စင္ကာပူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Lee Hsien Loong, ယာယီသမၼတ JY Pillay နဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ လက္ရွိ အႀကီးတန္း ၀န္ႀကီး Goh Chok Tong တို႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ Chanelnewsasia သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေမရိကန္ခရီးစတင္

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ၆၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကုိ တက္ဖုိ႔အတြက္ ဒီကေန႔ မနက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ခြာသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ ဒီ ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama န႔ဲေတြ႔ဆုံဖုိ႔ တရား၀င္ စီစဥ္ထားတာမ်ဳိး မရွိေပမယ့္ ကုလသမဂၢ ညီလာခံျပင္ပမွာ ေတြ႔ဆံုႏုိင္တဲ့ အလားအလာရွိသလုိ တျခား အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဘန္ေကာက္ရုံးကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ဒီကေန႔မနက္ ၉ နာရီ က ျမန္မာႏုိင္ငံ ကေန စတင္ထြက္ခြာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ သမၼတအေနနဲ႔ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမွာအပါအ၀င္ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သမၼတရုံး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။

“၂၅ရက္ေန႔ ေရာက္မွာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ကို ၿပီးရင္ ၂၆ရက္ေန႔မွာ နားမယ္။ နားမယ္ဆိုေပမယ့္ က်န္တ့ဲ ဟိုလိုမ်ိဳး ေတြ႕တာ ဘာညာေတာ့ရွိမယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြ႕ဆံုမူေတြရွိမယ္။ ၂၆မွာ ေတြ႕ဖို႔ စီစဥ္ထားတာေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရဘက္က တာဝန္ရွိသူေတြေပါ့။ ေနာက္ အေမရိကန္က ၾသဇာရွိ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဲ့လိုတခ်ိဳ႕ေတြ႔မယ္။ ၂၇မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာမယ္။ အေထြေထြညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာမယ္။

ေနာက္ အေထြအေထြအတြင္းေရးမူးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ညစာနဲ႔ သမၼတႀကီးကို ဧည့္ခံမယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ UN ဌာနအႀကီးအကဲေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုမွာေပါ့။ က်န္တာကေတာ့ ျမန္မာအသိုင္းအဝိုင္းေတြနဲ႔ သံရံုးမွာ စုစည္းၿပီး ေတြ႔တာမ်ိဳးေတြရွိမယ္။ ေနာက္ EU ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိမယ္။ေနာက္ အေမရိကန္စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲမ်ိဳး ရွိမယ္။ေနာက္ အၾကမ္းဖ်င္းယာထားတာက Tentative Program အေနနဲ႔ Asia Societyမွာ  Speech ေျပာဖို႔ရွိမယ္။” သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ကုိသြားဖုိ႔ အစီအစဥ္မပါ၀င္သလုိ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔လည္း သီးျခား ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာမရွိေပမယ့္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံျပင္ပမွာေတာ့ ေတြ႔ေကာင္း ေတြ႔ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“ဟိုလုိမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ Summit ေတြမွာ ေတြ႔သလိုေတာ့ ေတြ႕မွာေပါ့။ အစည္းအေဝး  ျပင္ပမွာ ေဘးဘမ္းေတြ႔ဆံုမူမ်ိဳးေတာ့ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္တာေပါ့။ ဟို ဝါရွင္တန္အထိ သြားၿပီး ေတြ႔ဖို႔ေတာ့ မရွိဘူး။ တရားဝင္ က်ေနာ္တို႔ Arrangement Programme ထဲမွာေတာ့ အခုလိုမ်ိဳး မပါဘူး။ ဒီဘက္က ႏွစ္ဘက္ညွိႏိူင္းထားတဲ့အရေတာ့ ဝါရွင္တန္ဘက္ကို မသြားေတာ့ဘူး။ နယူးေယာက္ Only ပဲ။  ေနာက္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ေပါ့ေနာ္။  တခ်ိဳ႕နဲ႔ Bi Lateral ေတြ႔မွာေပါ့။”

ေဒသတြင္းေခါင္းေဆာင္ဆုိတဲ့အထဲမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္ ရွင္နာ၀ပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အက်ဳိးတူ ကိစၥရပ္ေတြကုိ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တရား၀င္သြားေရာက္လည္ပတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ခရီးစဥ္ ရက္ေရႊ႕ဆုိင္းလုိက္ရတာေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပမယ့္ရက္ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကုိ အေသးစိတ္ စီစဥ္ၾကဖုိ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံအတြင္း သမၼတေျပာၾကားမယ့္ မိန္ခြန္းထဲမွာေတာ့ လက္ရွိျပဳလုပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ၊ ေနာက္ အနာဂတ္မွာ ရင္ဆုိင္ရႏုိင္တဲ့ အခက္အခဲေတြ စတာေတြကုိ အဓိကထား ေျပာၾကားမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒိမတုိင္ခင္ကေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ တရုတ္ျပည္ကုိ ၃ ရက္ၾကာ သြားေရာက္လည္ပတ္ၿပီး နန္နင္းမွာ က်င္းပတဲ့ တရုတ္ - အာဆီယံ ကုန္စည္ျပပြဲကုိလည္း တက္ေရာက္ခဲ့သလုိ တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ဘက္စုံ မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြအျဖစ္ သေဘာတူညီမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။

“အဓိက တရုတ္ကို သြားရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းက ဒီနန္နင္း ပြဲက Honor Country က ျမန္မာႏိုင္ငံ ပထမဆံုး စလုပ္တာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ Honor Country အေနနဲ႔ ဟိုဘက္က ဖိတ္ၾကားတယ္။ Honor Country အေနနဲ႔ သြားေရာက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ အာဆီယံ တရုတ္ FreeTradeFTA ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္တာက ဒီႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ အလွည့္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာလည္း သက္ဆုိင္တဲ့ ဝန္ႀကီးက ေဆာင္ရြက္ရတာေပါ့ေနာ္။

အဲ့တာေတြေၾကာင့္ ဒီႏွစ္က Honor Country အေနနဲ႔ သြားတယ္။ ဖိတ္ၾကားတယ္။ ဖိတ္ၾကားတဲ့အတြက္ သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက သမၼတႀကီးလက္ထက္မွာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ဘက္စံုပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ့္ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံအဆင့္ကို သူတို႔ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္ သမၼတႀကီးရဲ့ ပထမဆံုး တရုတ္ျပည္ခရီးစဥ္မွာ လက္မွတ္ထိုးထားခဲ့တာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ဒီလို ဆက္ဆံသြားမွာေပါ့ေနာ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္ အေမရိကန္ EUအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျမွင့္တင္ သလိုပဲ၊ ေဒသတြင္းမွာလည္း ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာဆက္ဆံေရး ဆက္လက္ျမွင့္တင္သြားမယ့္ဟာပါ။ အဲ့ဒီ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔သြားတာေပါ့။”

သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း တရုတ္ ဒုသမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္နဲ႔လည္း နန္နင္းၿမိဳ႕မွာပဲ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး တုိးျမင့္ဖုိ႔အပါအ၀င္ တျခား ဘက္စုံ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာပဲ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယန္လင္း စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ သစ္ေတာ တကၠသုိလ္က ေပးအပ္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကိုလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ခံရယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။