“၅၉(စ) ဘယ္ကလာသလဲ၊ ဘယ္ကုိ သြားမလဲ”

ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္)

အခန္း (၃)၊ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား

ပုဒ္မ၅၉။(စ) မိမိကုိယ္တုိင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏မိဘတစ္ပါးပါးေသာ္လည္း
ေကာင္း၊ မိမိ၏ဇနီး သုိ႔မဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏တရား၀င္ သား
သမီးတစ္ဦးဦး ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထုိတရား၀င္ သားသမီးတစ္ဦးဦး၏ဇနီး သုိ႔မ
ဟုတ္ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္း ႏုိင္ငံျခားအစုိးရ၏ ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကုိ ခံယူ
ေစာင့္ေရွာက္ရုိေသသူ သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံျခားအစုိးရ၏လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူ သုိ႔မ
ဟုတ္ တုိင္းတပါး၏ႏုိင္ငံသားျဖစ္သူမ်ားမျဖစ္ေစရ၊ ထုိသူမ်ားသည္ ႏုိင္ငံျခားအစုိးရ
၏ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သူေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းတပါး၏ႏုိင္ငံသားေသာ္လည္း
ေကာင္း ခံစား ရေသာအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ေက်းဇူးခံစားခြင့္မ်ားကုိ ခံစားႏုိင္ခြင့္ရွိ
သူမ်ား မျဖစ္ေစရ။


ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ

အခန္း (၂)၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ျခင္းႏွင့္ မွတ္ပုံတင္ျခင္း

ပုဒ္မ၄။(က) ႏုိင္ငံသား၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသား၊ ႏုိင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ သုိ႔မဟုတ္ ယာယီ
သက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူျဖစ္ျခင္း၊

(စ)ႏုိင္ငံေတာ္အား လက္နက္ကုိင္ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ေနေသာ ေသာင္းက်န္းသူ
အဖဲြ႔ အစည္း၀င္ သုိ႔မဟုတ္ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားကုိ က်ဴးလြန္သည္ဟု ႏုိင္ငံ
ေတာ္က သတ္မွတ္ေသာ အဖဲြ႔အစည္းႏွင့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား သုိ႔မဟုတ္ တည္ဆဲဥပေဒ
တစ္ရပ္ရပ္အရ မတရားအသင္းအျဖစ္ ေၾကျငာျခင္းခံရေသာ အဖဲြ႔အစည္း၀င္ သုိ႔
မဟုတ္ ယင္းအဖြဲ႔အစည္းႏွင့္တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ုိက္၍ျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ျခင္း
သုိ႔မဟုတ္ အားေပးကူညီျခင္းျပဳသည့္ အဖဲြ႔အစည္း၀င္ မဟုတ္ျခင္း။

 (ဇ) ႏုိင္ငံျခားသား သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံျခားသားအျဖစ္ ခံယူထားသူ မဟုတ္ျခင္း။

၅၉(စ)ႏွင့္ပတ္သက္၍ ပထမဦးစြာ ေျပာလုိသည္မွာ “ႏုိင္ငံေရးတြင္ မေတာ္တဆ
မရွိ”ဟူ၍ပင္ျဖစ္သည္။ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)ကုိ စတင္ေရးဆဲြစဥ္ကတည္း
ကပင္ ၅၉(စ)သည္ တစ္ေန႔တြင္ ရႈပ္ေထြးလာႏုိင္သည့္ ပုဒ္မတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ဖဲြ႔
စည္းပုံေရးဆဲြခဲ့သည့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား မသိႏုိင္ေကာင္းစရာ မရွိေပ။

ဆုိလုိသည္မွာ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)ကုိ ေရးဆဲြခဲ့စဥ္က မိမိတုိ႔အတြက္
အႀကီးမားဆုံးေသာႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္တစ္ဦးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုတုိ႔ကို ဗဟုိျပဳ
စဥ္းစားကာ တြက္ခ်က္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အျငင္းပြားဖြယ္မရွိပါ။

ထုိသုိ႔ေရးဆဲြရာတြင္ ၅၉(စ)ကုိ အလြယ္တကူမျပင္ဆင္ႏုိင္ရန္အတြက္ တံခါးမ်ားကုိ
လည္း စနစ္တက်တပ္ဆင္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ ၅၉(စ)ကုိ
ျပင္ဆင္ရန္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ သုံးပုံ ႏွစ္ပုံ၏ ေထာက္ခံမႈအျပင္၊ လူထုဆႏၵ
ခံယူပဲြ ျပဳလုပ္ေစရန္ကုိလည္း ထည့္သြင္းပါရွိထားပါသည္။

ဤအခ်က္သည္ ၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္ရန္ အလြန္အမင္းခက္ခဲသည့္ အေျခအေန တစ္
ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ရွိ ၇၅%ေသာ မဲကုိ ရရွိရန္ဆုိသည္မွာ ၂၀၁၀ခုႏွစ္၏အစ
ပုိင္းကာလမ်ားတြင္ NLD ပါတီအေနျဖင့္ မျဖစ္ႏုိင္ေကာင္းေသာ အရာမဟုတ္ေသာ္
လည္း ယခုအေျခအေနတြင္မူ ခက္ခဲသည့္အေနအထားကုိ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ထုိ႔အျပင္ ျပည္သူလူထု၏မဲေပးႏုိင္သူ ၅၀%ေက်ာ္ဆုိသည့္ အေရအတြက္မွာလည္း
ထုိနည္းတူစြာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအခ်က္မ်ားသည္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)၏
အခန္း(၁၂)၊ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းပါ အခ်က္အလက္မ်ားပင္ ျဖစ္ေလ
သည္။

ေနာက္ထပ္ ပိတ္ဆုိ႔ထားသည့္ တံခါးမ်ားအေနျဖင့္ ေဖၚျပရေသာ္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား
မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ၊ အခန္း (၂)၊ ပုဒ္မ (၄)အရ၊ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္
ေဆာင္ခြင့္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ားကုိ ႏုိင္ငံေရးပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ျပဳထား
သည့္ အခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

ယင္းတံခါး၏ လုိရင္းအဓိပၸါယ္မွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ေနာက္ဆုံး ရည္မွန္းခ်က္
ပန္းတုိင္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနပါသည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ ဆုိ
သည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားမွတဆင့္ ႏုိင္ငံေရးအာဏာရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္
ျခင္းကုိ ဆုိလုိပါသည္။ အရွင္းဆုံးေျပာရလွ်င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏
အျမင့္မားဆုံးေသာ ရာထူးအာဏာျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတရာထူးကုိ ရယူဖမ္း
ဆုပ္ႏုိင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းခြင့္ ရွိျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။

ထုိအခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)အရ ရုိးရွင္းစြာ ၾကည့္မည္ဆုိ
လွ်င္ ၅၉(စ)သည္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပုံတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း(၂)၊
ပုဒ္မ(၄)ကုိ ပိတ္ဆုိ႔ကာကြယ္ေပးထားသည္ဟု ယူဆ၍ရေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးတြင္မူ
ဤကဲ့သုိ႔ ရုိးရွင္းျခင္းမရွိေပ။

၅၉(စ)ဆုိသည္မွာ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္
ခြင့္ရွိသူမ်ား၏ သမၼတျဖစ္ခြင့္အား ပိတ္ဆုိ႔ကာကြယ္ထားသည္ဟု ထင္မွတ္မွားသြား
ေအာင္ ျပဳလုပ္ဖန္တီးထားသည့္ တံတုိင္းတစ္ခုမွ်သာျဖစ္သည္ဟု ေျပာလုိျခင္းျဖစ္
ပါသည္။

တစ္ကယ္တန္းဆုိလွ်င္ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္ကုိင္
ေဆာင္ထားသူမ်ားကုိ မည့္သည့္ႏုိင္ငံတြင္မွ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာကဲ့သုိ႔ Political Right
ေပးအပ္ထားျခင္းမ်ဳိးမရွိပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ ၅၉(စ)ကုိ ဖန္တီးလုိ၍
ယင္း Political
Right ကုိ မျဖစ္မေန ထုိးေကၽြးလုိက္ရသည့္ အေျခအေနပင္ ျဖစ္ပါသည္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ NLD ပါတီ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္းမရွိပဲ၊ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြး
ေကာက္ပဲြတြင္မူ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာက၏ အထြဋ္အထိပ္ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္တကြ NLD ပါတီ၀င္မ်ား (မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ျဖစ္ေစ)
လႊတ္ေတာ္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ကစားကြင္းတြင္း ထုိသုိ႔၀င္ေရာက္ရာတြင္ ႏုိင္ငံ
ေရး သတ္ကြင္းႏွင့္ ေထာင္ေခ်ာက္မ်ားကုိ ႀကိဳတင္သိျမင္ထားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ
ယုံမွား သံသရရွိစရာလုိမည္ မထင္ပါ။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ လက္ေတြ႔က်မႈႏွင့္ အလႈပ္
(ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားေနမႈ)တုိ႔သည္ အေရးႀကီးလွသည္ျဖစ္ရာ ယင္းအေနျဖင့္ ဟေပး
ထားသည့္ ႏုိင္ငံေရးဂယ္ေပါက္ (Political Space)မွ အနာခံ၍ တုိး၀င္ရျခင္းလည္း
ျဖစ္ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔၀င္ေရာက္ျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ
ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအေနျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း
ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ပုဒ္မမ်ားကုိ ျပင္ဆင္မည္ဆုိသည္ကုိ
ရွင္းလင္းကဲြျပားစြာ မေျပာခဲ့ေသာ္လည္း၊ ၅၉(စ)သည္ အခရာက်သည့္ပုဒ္မ ျဖစ္
လာဖြယ္ရွိေၾကာင္းကိုမူ ႏုိင္ငံေရးကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္းထားႏုိင္ခဲ့
ၾကပါသည္။

ယင္းမွာလည္း သဘာ၀က်လွပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ႏုိင္ငံေရးသမား
မ်ား၏ အႏၶိမပန္းတုိင္မွာ ႏုိင္ငံေရးအာဏာရယူရန္ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံေရးအာဏာရရွိလာ
ပါက မိမိတုိ႔ Ideologyႏွင့္ မိမိတုိ႔ယုံၾကည္ေတြးေခၚထားသည့္အတုိင္း၊ တုိင္းျပည္
ကုိ ပုံေဖၚၾကမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေလသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ကုိယ္စားလွယ္မ်ား လႊတ္ေတာ္သုိ႔ မ၀င္ေရာက္မီ
ကာလမ်ားတြင္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ႏုိင္ငံေရး အတုိက္အခံအင္အားစု
မ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုတုိ႔မွ ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကသည္ကုိလည္း အားလုံး
သိၿပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

သုိ႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ကုိယ္စားလွယ္မ်ား လႊတ္ေတာ္တြင္း
ေရာက္ရွိသြားၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)ႏွင့္ပတ္သက္၍
ေ၀ဖန္သုံးသပ္မႈမ်ား ပုံစံတစ္မ်ဳိး ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါေတာ့သည္။ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံ
ဥပေဒဆန္႔က်င္ေရးမွ ျပင္ဆင္ေရးသုိ႔ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းကို ဆုိလုိပါသည္။

ယင္းသုိ႔ျဖစ္ရျခင္းမွာလည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိႏုိင္ပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္-

(၁) ဖဲြ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)သည္ လတ္တေလာအေျခအေနတြင္ အလုပ္
ျဖစ္သည္၊ ယင္းမွ တဆင့္ ႏုိင္ငံေရးဂယ္ေပါက္မ်ား(Political Space)ကုိ လုိသလုိ
ခ်ဲ႕ထြင္သြားႏုိင္သည္ဟု ယူဆသည့္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္တစ္
ခ်ဳိ႕၏ ေဟာေျပာပုိ႔ခ် သုံးသပ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊

(၂) ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)သည္ လုံး၀မေကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အစားထုိးအေျဖ
(Alternative Solution)မေပးႏုိင္သျဖင့္ အေျခအေနကုိမီးစင္ၾကည့္ကၿပီး၊
ရသေလာက္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနမည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္ရွိသူမ်ားေၾကာင့္
ေသာ္လည္းေကာင္း၊

(၃) ႏုိင္ငံေရးေလာက၏ အစဥ္အလာႏွင့္ပုံရိပ္ႀကီးမားေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ႏွင့္ NLD ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိယ္တုိင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈)၏ ေပးထား
ခ်က္မ်ားအတုိင္း လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၀င္ကစားေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းတုိ႔၏
ကကြက္ကႀကိဳးအရ လုိက္ပါတုံ႔ျပန္သြားေတာ့မည္ဟု ဆုံးျဖတ္လုိက္သူမ်ားေၾကာင့္
 ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။


(ဤသုံးသပ္ခ်က္မ်ားမွာ စာေရးသူ၏ အေတြးအယူမွ်သာျဖစ္ပါသည္။ တထစ္ခ်
မွန္သည္ဟုေတာ့ အာမ မခံရဲပါ။)

ထုိသုိ႔ျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္တြင္းေရာက္ရွိၿပီး ေနာက္ပုိင္းကာလ
မ်ားတြင္ ပဋိပကၡတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါသည္။ ယင္းပဋိပကၡမ်ားထဲမွ ၅၉(စ)ႏွင့္
တုိက္ရုိက္ သက္ဆုိင္သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား ပါရွိခဲ့ပါသည္။

ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးျပႆနာမ်ားသည္ အင္မတန္မီးရႈိ႕ေကာင္းေသာ၊ မီး
ေလာင္လြယ္လွေသာ ယမ္းပုံႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ ယင္းပဋိပကၡမ်ား၏ ျဖစ္စဥ္
ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ အက်ယ္တ၀င့္ မေျပာေတာ့ပါ။ စာေရးသူထက္ ပုိသိသူ မ်ားစြာရွိ
ၾကပါသည္။

ယင္းပဋိပကၡမ်ား၏  ေနာက္ဆုံး ရလာဒ္မွာ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးျခားမ်ားကုိ
ျပင္းထန္စြာ မုန္းတီးနာက်ည္းသြားျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔၏ အမ်ဳိး
သားေရးစိတ္ဓါတ္ တဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္မႈမွာ အျမင့္ဆုံးသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီ
ျဖစ္ေလသည္။

ထုိပဋိပကၡကာလမ်ားႏွင့္ မေရွးမေႏွာင္းတြင္ပင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး
ဆုိသည့္ အသံမ်ား ထြက္ေပၚလာျပန္ပါသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ အႏုိင္ရ/ ဦးေဆာင္
ပါတီကုိယ္တုိင္ပင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကုိ တင္သြင္းေျပာဆုိလာသည္
ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။

ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေရးဆဲြစဥ္က ယင္းကာလမ်ားတြင္ အာဏာလက္ဆုပ္လက္
ကုိင္ရွိသူမ်ားအတြက္ ဆုတ္သာခြာသာရွိေစရန္ကုိသာ အဓိက ေဇာင္းေပးေရးဆဲြ
ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ၊ တစ္ကယ္တမ္းတြင္ ကစားကြင္းထဲ၌ လက္ေတြ႔ရင္ဆုိင္ႀကဳံေတြ႔
ေနရေသာအႏုိင္ရ/ ဦးေဆာင္ပါတီအဖုိ႔ ယခုဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၏ တစ္ခ်ဳိ႕ေသာ
အခန္းက႑မ်ားႏွင့္ပုဒ္မမ်ားက ၄င္းတုိ႔ကုိ အက်ဥ္းအၾကပ္သုိ႔ က်ေရာက္ေနေစခဲ့
ဟန္တူပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ မိမိတုိ႔ေရးဆဲြခဲ့ေသာ၊ မိမိတုိ႔မွ ေကာင္းပါသည္၊ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္ဟု
ညႊန္းဆုိခဲ့ေသာ ဤဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႀကီးကို အနည္းငယ္မွ်ေသာ ႏွစ္ကာလ
အပုိင္းအျခားအတြင္း မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ျပင္ဆင္ရန္ဆုိသည္မွာလည္း ေျပာစရာျဖစ္
လာဖြယ္ ရွိႏုိင္ပါသည္။ သုိ႔ျဖင့္ခပ္ရင့္ရင့္ ခပ္ရုိင္းရုိင္း
ဥပမာတစ္ခုျဖင့္ဆုိရေသာ္ “ေၾကာင္ခံတြင္းပ်က္ႏွင့္ ဆက္ရက္ေတာင္ပံက်ဳိးတုိ႔
ေတြ႔ၾကပါေတာ့သည္။”

ထုိ႔ေနာက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေလ့လာသုံးသပ္ေရး ပူးေပါင္း
ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖဲြ႔စည္းခဲ့သလုိ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွ ႏုိင္ငံေရးအတုိက္အခံ အင္
အားစုမ်ားဘက္မွလည္း ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂယက္ထ လႈပ္ခတ္လာခဲ့သည္။

ထင္မွတ္မထားသည့္ ျပႆနာတစ္ခုမွာ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ “ျပင္ဆင္ေရး
ေလာ၊ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆဲြေရးေလာ” ဟူသည့္ အေတြးအယူႏွစ္မ်ဳိး ေပၚထြက္
လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယင္းဂယက္မွာလည္း ႏုိင္ငံေရးေလာကအတြင္း ကာလအနည္း
ငယ္ၾကာမွ် လႈပ္ရွားဖမ္းစားႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္မ်ားႏွင့္
ႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ခ်ဳိ႕တုိ႔မွ ျပင္ဆင္
ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိ ဦးတည္ေရြးခ်ယ္သည့္အသံမ်ားကုိ မီဒီယာမွတဆင့္ ျပည္သူ
လူထုထံ ေပးပို႔ေစႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ အႏုိင္ရပါတီ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ “ဖဲြ႔စည္းပုံ
အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးလမ္းေၾကာင္း”သုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားခဲ့ျပန္ပါသည္။
တစ္ကယ္တမ္းတြင္လည္း ျပင္ဆင္ေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ ယုတၱိရွိ၊ လက္ေတြ႔က်
သည္ဟု ယူဆ၍ရပါသည္။

စာေရးသူကုိယ္တုိင္လည္း တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းႏုိင္သည္ဟူေသာ ဆင္
ေျခမွ ကင္းလြတ္သည့္ အျခားေသာေၾကာင္းက်ဳိးဆီေလ်ာ္သည့္အယူအဆမ်ားျဖင့္
ေထာက္ဆကာ ျပင္ဆင္ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိသာ ေထာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံလုိပါ
သည္။

ဤသုိ႔ျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္ပုိင္းသုိ႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ “၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္
မေပးလွ်င္ NLDအေနျဖင့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ(၂၀၁၅ခုႏွစ္)သို႔ ၀င္ေတာ့မည္
မဟုတ္ေၾကာင္း” သတင္းထြက္လာပါေတာ့သည္။

ယင္းသတင္းထြက္ၿပီး မ်ားမၾကာမီတြင္ပင္ အႏုိင္ရပါတီဘက္မွ ၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္
ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အသံထြက္လာသည္။ ထုိသတင္းႏွင့္ မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ “၅၉(စ)ကုိ ျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပင္သည္ျဖစ္ေစ ေရြး
ေကာက္ပဲြ၀င္မည္” ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္လုိက္ျပန္ပါသည္။

(“၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္မေပးလွ်င္ NLDအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္၊ ေရြးေကာက္ပဲြသို႔ မ၀င္
ေတာ့ပါ” ဟူသည္မွာ သတင္းခ်ဲ႕ကားေရးသားျခင္းျဖစ္သည္ဟူေသာစကားမ်ားကုိ
 ေနာက္ပုိင္းတြင္ ၾကားသိရပါသည္။)

အကယ္၍မ်ား ပထမသတင္းစကားျဖစ္သည့္ “၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္မေပးလွ်င္ NLD
အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္၊ ေရြးေကာက္ပဲြသို႔ ၀င္ေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း” မွန္ကန္
ပါက၊ ဤေနရာတြင္ စာေရးသူ၏ထင္ျမင္ခ်က္မွာ ႏွစ္ပုိင္းရွိေနပါသည္။

ပထမတစ္ခ်က္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အႏုိင္ရပါတီတုိ႔ အေပးအယူအေလွ်ာ့
အတင္း (Compromise)တစ္စုံတစ္ရာ ျပဳလုပ္ခဲ့ေလသေလာဟူေသာ ေတြးထင္
ယူဆခ်က္ျဖစ္ပါသည္။

ဒုတိယအခ်က္မွာ ဥပေဒေၾကာင္းလမ္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေရွ႕ေရးအရ ျဖစ္သည္။ “ႏုိင္ငံ
ေရး ပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း(၃)၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ဆက္လက္
ရပ္တည္ပုိင္ခြင့္ မရွိျခင္း၊ ပုဒ္မ ၁၂။ (က)(၁)အရ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္ အေထြ
ေထြ ေရြးေကာက္ပဲြ၌ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵ
နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး သုိ႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္မ်ားအနက္ အနည္း
ဆုံး မဲဆႏၵနယ္သုံးနယ္တြင္ မိမိပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား ၀င္
ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မျပဳႏုိင္ျခင္း၊” ရွိပါက ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္
ဆက္လက္ရပ္တည္
ခြင့္မရွိေတာ့ၿပီျဖစ္ရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ NLDပါတီႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံ
ေရး အာဏာကုိ ဖမ္းဆုပ္ႏုိင္မည့္အခြင့္အလမ္းကုိ ပုိမုိေ၀းကြာသြားေတာ့မည္ျဖစ္ပါ
သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ၅၉(စ)ကုိျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပင္သည္ျဖစ္ေစ ေရြးေကာက္ပဲြ
၀င္ပါမည္ဟု ျပန္လည္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေလသလားဟူ၍လည္း စဥ္းစားမိရပါသည္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္ပုိင္းထိ ကာလမ်ားတြင္ ယင္း ၅၉(စ)ႏွင့္ ပတ္
သက္၍ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိ၊ တုိက္တြန္းမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျပင္ဆင္ေပးမည့္ အရိပ္
အေယာင္မွ်ပင္ မျပခဲ့သည့္အႏုိင္ရပါတီသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အစပုိင္းတြင္မွ ျပင္ဆင္
ေပးလုိေၾကာင္း အသံထြက္လာသည္မွာ စဥ္းစားဆင္ျခင္စရာ ေကာင္းလွပါသည္။

၅၉(စ)လုံးကုိ ျပင္ဆင္ရန္ဆုိသည္မွာ (USDP ပါတီက ဘယ္ေလာက္ပင္ ျပင္ေပး
မည္ဟု ေျပာေစကာမူ)လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ ၇၅%ရဖုိ႔ဆုိသည္မွာ USDPပါတီတစ္ခု
တည္းႏွင့္ လုံေလာက္သည့္ မဲအေရအတြက္ကုိ ရႏုိင္ေခ်နည္းပါးလြန္းသည္။

၇၅% ရလွ်င္ပင္ လူထုဆႏၵခံယူပဲြလုပ္ရဦးမည္ျဖစ္ရာ၊ ၅၀% + ဆုိသည့္ ရလာဒ္
ဆုိသည္မွာလည္း သိပ္ေသခ်ာသည့္ ကိစၥေတာ့မဟုတ္ေပ။

စာေရးသူအေနျဖင့္ တစ္စုံတစ္ရာ ေကာက္ခ်က္ခ်ျပရမည္ဆုိလွ်င္-

(၁) ၅၉(စ)သည္ ဖဲစကားအရဆုိလွ်င္ ေလာင္းေၾကးထပ္ၿပီး ေခၚလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါ
သည္။ အႏုိင္ရပါတီဘက္မွ Risk ယူလုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ၅၉(စ)ျပင္ဆင္ရန္
ျပည္သူလူထုမွ မည္မွ် ေထာက္ခံသလဲဆုိသည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွ
ထုတ္ျပရေတာ့မည့္ ၀ွက္ဖဲျဖစ္ပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
၏ Political Capital ကုိ ရႈိးလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

(၂) ယခုအခ်ိန္သည္ ေရွ႕မွ ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္လာခဲ့သည့္ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္
 ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ ဘာသာေရးကုိယွဥ္ေသာ
အမုန္းတရားမ်ား တညီးညီး ေတာက္ေလာင္ေနခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ အမုန္းဇာတ္ရွိန္
အျမင့္ဆုံးအခ်ိန္သည့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ယင္းႏွင့္ တုိက္ရုိက္ဆက္ႏြယ္သည့္ ၅၉(စ)
လုိ ပုဒ္မမ်ဳိးကုိ ျပင္ဆင္ရန္ ျပည္သူလူထုမွ မဲေပးဖုိ႔ သိပ္မေသခ်ာလွဟု
ယူဆလုိ႔ ရႏုိင္ေကာင္းေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါသည္။

(၃) ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးျဖစ္စဥ္(Constitutional Amendment
Process)သည္ long-term ျဖစ္ပါသည္။ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းအရဆုိလွ်င္ ဖဲြ႔စည္းပုံ
အေျခခံဥပေဒေလ့လာသုံးသပ္ေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီမွ Sub Committees ခဲြရ
ဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္း Sub Committee တုိ႔မွ မိမိတုိ႔ သက္ဆုိင္ရာက႑အလုိက္
ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဆုိင္ရာမ်ားကုိ
တာ၀န္ယူကုိင္တြယ္ၾကမည္ျဖစ္
ပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ၊ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီမွတဆင့္
သက္ဆုိင္ရာလႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ေဆြးေႏြး၊ ျငင္းခုန္၊ မဲခဲြဆုံးျဖတ္ျခင္းျပဳလုပ္ရမည္
ျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္မွ ဆုံးျဖတ္မႈမ်ား အယူအဆ ကဲြလဲြပါလွ်င္
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးရဦးမည္လည္း ျဖစ္ပါသည္။

ယင္းသုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏ သုံးပုံ ႏွစ္ပုံမွ ေထာက္ခံသည္ဆုိလွ်င္
ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပဲြ ျပဳလုပ္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းျဖင့္ ျပင္
ဆင္ေရးကိစၥမ်ား ၿပီးစီးႏုိင္ပါမည္လားဟု စာေရးသူ ေတြးမိပါသည္။

(၄) ၅၉(စ)ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေထာက္ခံသူမ်ား ရွိသလုိ၊ အထက္တြင္
စာေရးသူ ေထာက္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း ယင္းပုဒ္မျပင္ဆင္ရန္ကုိ ကန္႔ကြက္သူမ်ား
လည္း ရွိႏုိင္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖင့္ ေထာက္ခံသူမ်ားႏွင့္ ကန္႔ကြက္သူမ်ားအၾကား
အျပန္အလွန္ဆႏၵထုတ္ေဖၚၾကရင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာကဲ့သုိ႔
ရွပ္နီႏွင့္ရွပ္၀ါတုိ႔ ပဋိပကၡ ျဖစ္သလုိအျဖစ္မ်ဳိး ႀကဳံမွာကုိလည္း စာေရးသူ
ေတြးေၾကာက္မိပါေသးသည္။ “မုိး
မၿပိဳ၊ ၿပဳိခဲ့သည္ရွိေသာ္”ဆုိသကဲ့သုိ႔ ဥာဏ္တမိုက္ျဖင့္ စဥ္းစားမိျခင္းလည္း ျဖစ္ပါ
သည္။

ထုိေတြးထင္ခ်က္အတုိင္း တစ္ကယ္ျဖစ္ႏုိင္၊ မျဖစ္ႏုိင္ဆုိသည္ထက္၊ အဓိကေျပာ
လုိသည္မွာ အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား အင္အားၿပိဳကဲြႏုိင္ေၾကာင္း
ေထာက္ျပလုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အစကတည္းကပင္ အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ား
အၾကား အင္အားစုစည္းရန္ခက္ခဲသည့္ၾကားထဲ၊ ယခု ေထာက္ခံ ကန္႔ကြက္ကိစၥ
တြင္ အင္အားထပ္ကဲြဖြယ္အေရးကုိ ႀကိဳေတြးျမင္ႏုိင္ပါသည္။

ထုိ႔အျပင္ ယင္း ၅၉(စ)ကုိ ျပင္သင့္တယ္၊ မျပင္သင့္ဘူးဆုိသည့္ အျငင္းပြားဖြယ္
မ်ားႏွင့္ပင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တစ္ခုလုံး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခုံတြင္
ေျခရႈပ္လက္ရႈပ္ျဖစ္
လာမည့္အေရးကိုလည္း ျမင္ရဖြယ္ရွိေနသည္ျဖစ္ရာ၊ အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ား
သည္ ဤအခင္းအက်င္းၾကားထဲမွ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ပါးနပ္စြာေဆာင္
ရြက္ႏုိင္မွ ေတာ္ကာက်ေပေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ယခုႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းတြင္ အႏုိင္ရပါတီအေနျဖင့္ ကစား
ကြက္ အသာစီးရယူထားႏုိင္ေသာ္လည္း အတုိက္အခံပါတီေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွလည္း မျဖစ္မေန Risk ယူေတာ့မည့္ သေဘာရွိပါ
သည္။

စာေရးသူအေနျဖင့္မူ ၅၉(စ)ကုိျပင္ဆင္ရန္ ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ ေထာက္ခံျခင္းဆုိသည့္
အခ်က္မ်ားအေပၚ ညြတ္တိမ္းျခင္းမ်ဳိးမရွိပဲ၊ ၅၉(စ)ႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္
ကုိသာ အကယ္ဒမစ္ရႈေထာင့္မွ သုံးသပ္တင္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။

စာေရးသူ၏ သုံးသပ္ခ်က္မ်ားမွာ ပညာရွင္တစ္ဦး မဟုတ္သည့္အတြက္ မွားယြင္း
ခၽြတ္ေခ်ာ္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္း ႀကိဳတင္၀န္ခံထားရွိပါသည္။

ႏုိင္ငံေရး၌ လက္ေတြ႔က်ေရးႏွင့္ အသုံး၀င္မႈရွိသည့္ အေတြးအေခၚျဖစ္၊ မျဖစ္ဆုိ
သည္ကုိ ဆန္းစစ္ရာတြင္ အစဲြအလန္းရွင္းရွင္းႏွင့္
ဘက္လုိက္မႈကင္းကင္းရွိရန္လည္း လုိအပ္သည္ဟု ယုံၾကည္မိပါသည္။

စာေရးသူ၏ယခုသုံးသပ္ခ်က္မ်ားသည္ မည္သည့္အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုကုိမွ ကုိယ္စား
ျပဳထားျခင္း၊ မည္သည့္ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ အေတြးအေခၚအယူအဆကမွ
ၾသဇာလႊမ္းမုိးထားျခင္းမရွိေၾကာင္းကိုလည္း တာ၀န္ခံအပ္ပါသည္။


ေလးစားစြာျဖင့္-

လင္းသက္
(၄-၁၂-၂၀၁၄)