ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း

Moe Thiha shared Sa Maung's photo.

By သန္းဝင္းလႈိင္

ဆရာၾကီး ေရႊဥေဒါင္းကို (၁၈၈၉) ခု၊ ေအာက္တိုဘာလ (၂၄) ရက္၊ (ကမာၻ႕ကုလသမဂၢေန႕)၊ ၾကာသပေတးေန႔၌ မႏၱေလးဧခ်ိဳင့္ (ဓားတန္း)ရပ္ကြက္တြင္ဖြားျမင္ခဲ့ေလသည္။ ဖခင္မွာ ဦးဧရာျဖစ္၍ မိခင္မွာေဒၚေရႊျဖစ္သည္။ ဦးဧရာသည္ သီေပါမင္းလက္ထက္တြင္လႊတ္ေတာ္စာေရးအျဖစ္အမႈထမ္းခဲ့ ဖူးသည္။
အဂၤလိပ္မင္းလက္ထက္သို႔ ေရာက္ေသာအခါတြင္မွဖိနပ္ေထာင္ဆရာအျဖစ္ အသက္ေကၽြးဝမ္း ေက်ာင္းျပဳ သည္။ ေဒၚေရႊသည္သီေပါမင္းထံတြင္စာေတာ္ဖတ္အျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးသည္။ တနကၤသီ ရြာစားဘြဲ႕ပင္ရခဲ့ဖူးသည္။ သီေပါမင္းပါေတာ္မူျပီး (၂) ႏွစ္အၾကာတြင္မွ ဦးဧရာႏွင့္ေဒၚေရႊတို႔ ဖူးစာဆံုၾကကာ ဆရာၾကီးကို ဖြားျမင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆရၾကီး၏အမည္ရင္းမွာ ဦးေဖသိန္းျဖစ္သည္။
ဆရာၾကီးသည္ ေရွးဦးစြာ မႏၱေလးျမိဳ႕ ဗုဒၶဘာသာသီလရွင္ေက်ာင္း၌ပညာသင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း၊ ထို႔ေနာက္ အေမရိကန္သာသနာျပဳ ေအတီအမ္ေက်ာင္းတို႔ကို အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ပညာသင္ေလသည္။ အဂၤလိပ္စာကို ေအတီအပ္ေက်ာင္္းေရာက္မွသင္သည္မဟုတ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမွာကတည္းက စတင္သင္ယူခဲ့သည္။
ဆရာၾကီးသည္ ေအတီအမ္ေက်ာင္း၌ပညာသင္ယူေနစဥ္ (၈) တန္းအေရာက္တြင္ စာဖတ္ဝါသနာမ်ိဳးေစ့ကို ရခ့ဲသည္။ မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးသူကား အေျမာ္အျမင္ၾကီးလွေသာ ဆရာေရႊမွန္ဆိုသူ ဆရာတစ္ဦးပင္ျဖစ္ေလသည္။ ဆရာၾကီးသည္ ပသီပံုျပင္ကိုစတင္ဖတ္ရႈကာႏွစ္သက္စြဲလမ္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေရေနာ (Reynolds) ေရးသည့္ Mysteries of London (လန္ဒန္ျမိဳ႕ အရႈပ္ေတာ္ပံု) လွ်ိဳ႕ဝွက္သည္းဖိုဝတၳဳကိုဖတ္ရႈခဲ့သည္။ထို႔ေနာက္ကမာၻ႔ဂႏၳဝင္ေျမာက္ အဂၤလိပ္ဝတၳဳၾကီးမ်ားကိုတစ္အုပ္ျပီးတစ္ အုပ္ ဖတ္ရႈေလေတာ့သည္။ဆရာၾကီးသည္ (၁၉၀၈) ခုတြင္ ဘဂၤလား (၉) တန္းေခၚ ကာလကတၱား ယူနီဗာစီအင္းထရင့္ စာေမးပြဲကိုေအာင္ျမင္သည္။ ထုိအခ်ိန္၌ အသက္(၁၉) ႏွစ္အရြယ္ရွိျပီ။ ထိုေခတ္က အထက္တန္း ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဘဂၤလား (၉)တန္းသည္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္။ ေအာင္လွ်င္ ေကာလိပ္သို႔ ဆက္တက္ႏိုင္သည္။ အလုပ္ထြက္လုပ္လွ်င္လည္း အစိုးရ ဘက္တြင္အလုပ္ေကာင္းေကာင္းတစ္ခုရႏုိင္သည္။ မိဘမ်ား စီးပြားေရးအေျခအေန မေကာင္း ေသာ ေၾကာင့္ အလုပ္ဝင္လုပ္ေလသည္။ ယင္းသို႔ အလုပ္ဝင္လုပ္ေသာ္လည္း စာအုပ္ေကာင္းမ်ားကိုကား လက္ကမလႊတ္ခဲ့။ တိုး၍သာဖတ္ ရႈခဲ့ေပသည္။
ဆရာၾကီး၏ဘဝတြင္ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမွာ လခစားအလုပ္တစ္ခုကို ၾကာရွည္မလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ အလြန္ဆံုးၾကာမွ (၄) ႏွစ္ပင္။ (၃) ႏွစ္ေက်ာ္၍ (၄) ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ လုပ္ကိုင္ေနေသာအလုပ္ကို ဆရာၾကီးမႏွစ္သက္ျဖစ္လွ်င္လည္းျဖစ္လာတတ္သည္။ အကယ္၍ ႏွစ္သက္ေနျပန္လွ်င္လည္း ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေသာအေျခအေနတို႔ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေပသည္။ သို႔ျဖင့္ ဆရာၾကီးသည္ အလုပ္တစ္ခုျပီးတစ္ခုေျပာင္းခဲ့ရေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ေရွးဦးစြာမႏၱေလး၌ေက်ာင္းဆရာလုပ္သည္။ ထို႔ေနာက္ေရႊဘိုအေရးပိုင္ရံုး၌ စာေရးလုပ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုျမိဳ႕သစ္ ေတာရံုး၌ စာေရးလုပ္သည္။ ထို႔ေနာက္ မႏၱေလးျမိဳ႕ လယ္ယာ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္သမဝါယမမင္းၾကီးရံုး၌ ေတာလိုက္စာေရးဝင္ လုပ္သည္။ အထက္ေအာက္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ခရီးထြက္ခဲ့သည္။ ထိုအလုပ္ကိုဆက္လုပ္ပါက ျမိဳ႕အုပ္၊ ဝန္ေထာက္ျဖစ္ႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ခ်စ္ဦးသူႏွင့္မေပါင္းရသျဖင့္ ၾကီးပြားလိုစိတ္မရွိေတာ့ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ အထက္လူၾကီးကို ေအာက္က်ိဳ႕ရေသာ ေၾကာင့္လည္း ေကာင္း ဆက္မလုပ္ခဲ့ေခ်။ (၃) ႏွစ္ခန္႔လုပ္အျပီ(၁၉၁၄) ခုႏွစ္တြင္ နႈတ္ထြက္စာတင္၍ ႏႈတ္ထြက္သည္မဟုတ္။ ရံုးသို႔မသြားဘဲေအးေအးလူလူေနလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ အလုပ္မွထြက္ျပီးေနာက္ ဝက္လက္ရွိမိဘမ်ားထံသြားေရာက္ေနထိုင္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဆရာၾကီးသည္ဒုတိယအိမ္ေထာင္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ ေတာလိုက္ စာေရးဘဝ၌ရွိစဥ္အသက္ (၂၁) အရြယ္တြင္ ပထမအိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ၾကာရွည္မေပါင္းျဖစ္။ သံုးႏွစ္ခန္႔ေပါင္းသင္းျပီးေနာက္ကြဲခဲ့သည္။ အလုပ္မွႏုတ္ထြက္ျပီးခ်ိန္အသက္(၂၅)ႏွစ္အရြယ္တြင္ ထိုဒုတိယအိမ္ေထာင္ႏွင့္ ရခဲ့ျခင္းျဖစ္ေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ဝက္လက္၌ေနထိုင္စဥ္ ဘာအလုပ္မွ်မလုပ္ခဲ့။ ေန႔ရွိသေရြ႕ သစ္ပင္ရိပ္ ေကာင္းေကာင္းတြင္ ထိုင္လ်က္ စာအုပ္တစ္အုပ္ျပီးတစ္အုပ္ဖတ္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေစခဲ့သည္။ ဝက္လက္သို႔ မလာမီကတည္းးကပင္ ဆရာၾကီးသည္ဂႏၱဝင္ေျမာက္ ကမာၻ႔ဝတၳဳၾကီးမ်ားကို တစ္ရာေအာက္ မနည္းဖတ္ရႈျပီးေနျပီ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝက္လက္၌ေနထိုင္စဥ္ေဘကြန္၊ မေကၠာေလး၊ ရစ္စတင္၊ ကာလိန္း အစရွိသည့္ အဂၤလိပ္ စာေရးဆရာၾကီးမ်ား၏ ဝတၳဳမဟုတ္သည့္စာတမ္းမ်ား၊ က်မ္းမ်ားကိုဖတ္ရႈျခင္းျပဳေလသည္။
ဤသို႔ ဖတ္ရႈရာမွ တစ္ညတြင္ “ငါသည္ ဝတၳဳစာအုပ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ဖတ္ရႈခဲ့ဖူးျပီး။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးသို႔လည္း အႏွံ႔အျပားေရာက္ခဲ့ဖူးျပီ။ ငါကိုယ္တိုင္ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ေရးရလွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ သည္ မဟုတ္ေလာ” ဟူ၍စိတ္ကူးေပၚခဲ့ေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ေက်ာင္းသားဘဝမွစ၍ အဂၤလိပ္စာ၌ထူးခၽြန္သူျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အဂၤလိပ္စာအုပ္ မ်ားကိုသာ အဖတ္မ်ားသူျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ေန႔ေသာအခါ အဂၤလိပ္ဝတၳဳေရးဆရာ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားမည္ဟူ၍ ယခင္ကရည္မွန္းခ်က္ရွိခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုဝတၳဳေရးရန္ စိတ္ကူးေပါက္လာသည့္အခါတြင္ကား အဂၤလိပ္လုိမေရးျဖစ္။ အဂၤလိပ္လိုေရးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ မကၽြမ္းက်င္ေသးဟု ထင္ေနမိသည္။ သို႔ျဖင့္ ျမန္မာလိုပင္စမ္းၾကည့္ပါေတာ့မည္ဟူ၍ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ဆံုးျဖတ္သည့္အတုိင္း ဆရာၾကီးသည္ (၁၉၁၅)ခု၊ ႏိုဝင္ဘာလ(၈) ရက္ေန႔ ညတြင္ ‘ရန္ၾကီးေအာင္’ ဝတၳဳကို စတင္ေရးသားေလသည္။ ထိုညမွာပင္ ဇနီးသည္လည္း သမီးမိန္းကေလးကိုဖြားျမင္သည္။ ထိုအခ်ိန္၌ ဆရာၾကီးသည္အသက္ (၂၆) ႏွစ္ရွိျပီ။ ဆရာၾကီးသည္ ေန႔ခင္းတြင္အိပ္၍ ညဖက္တြင္ တစ္ညလံုးစာထိုင္ေရးရေလသည္။ ရန္ၾကီးေအာင္ဝတၳဳကို (၁၉၁၆)ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ (၂၁) ရက္ေန႔တြင္ အဆံုးသတ္ခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုေခတ္ထိူအခါတြင္ ဝတၳဳေရးသည္ဆိုလွ်င္ လူၾကီးမိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား၏အားေပးမႈကို ရရန္မလြယ္လွေပ။ ဆရာၾကီးအဖို႔ကား ထိုသို႔မဟုတ္။ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား၏အားေပးျခင္းကို အထူးရရွိခဲ့၏။ ထို႔ေၾကာင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္သက္တာမွတ္တမ္း၌ ဆရာၾကီးက “(၁၅) ရက္ခန္႔ ေရးမိေသာအခါ ကၽြႏု္ပ္၏မိဘမ်ာ၊ ဇနီးႏွင့္ညီတို႔သည္ ေရးျပီးေသာ စာရြက္မ်ားကို ဖတ္ခ်င္ၾကလွေလျပီ။ ညီသည္ျပီးသမွ်ေသာစာရြက္မ်ားကိုယူဖတ္၍ အလြန္ေကာင္းသည္ဟုခ်ီးမြမ္းခဲ့ရာတြင္ မိဘမ်ားကလည္း သိခ်င္ၾကကုန္ေလျပီ။ သို႔ျဖစ္၍ ဝက္လက္၍ ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကေသာ ဦးေလးမ်ား၊ အရီးမ်ား၊ ညီမ်ား၊ ႏွမမ်ားကိုအားလံုးေခၚ စုရံုးျပီးလွ်င္ ညီကဖတ္ျပစဥ္လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဝိုင္းျဖင့္ နားေထာင္ၾကေလ၏။ လူပ်ိဳလွည့္ဝတၳဳမ်ားေလာက္သာ ဖတ္ဖူးၾက၍ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္ဖြယ္မ်ား၊ အသည္းေအးဖြယ္အျခင္းအရာမ်ားပါရွိေသာကၽြႏ္ုပ္၏ဝတၳဳမ်ိဳးကို မၾကားဖူး၊ မဖတ္ဖူးၾကသည့္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းအားလံုးတို႔မွာ အလြန္စိတ္ဝင္စားၾကလ်က္ အားပါးတရ ခ်ီးမြမ္းအားေပးၾကပါေပသည္။ မည္သည့္ဝတၳဳကိုမွ် မဖတ္ဖူးသည့္ ကၽြႏ္ုပ္၏ဖခင္ကိုယ္တိုင္မွာပင္ “ေကာင္းသေဟ့၊ သိခ်င္လွျပီေဟ့” စသည္ျဖင့္ ခဏခဏေျပာလ်က္ရွိ၏။ ကၠႏၵာဝံသႏွင့္ဝိဇယကာရီဝတၳဳမ်ားကို သြက္သြက္ေက်လာခဲ့ေသာမိခင္ကိုယ္တိုင္းကလည္း “ဆန္းတယ္ေဟ့၊ ဒါမ်ိဳးၾကားဖူးဘူးေဟ့” ဟုဆိုကာ တျပံဳးျပံဳးႏွင့္ အားေပးရွာသည္။ ေနာင္အခါ၌ လူၾကိဳက္မ်ားမမ်ား၊ ပံုႏိုပ္ထုတ္ေဝမည့္သူရွိမရွိကို မေသခ်ာေသးေသာ္လည္း ကၽြႏ္ုပ္အဖို႔မွာ မိဘမ်ားႏွင့္၊ အိမ္သူအိမ္သားမ်ား၊ ေဆြမ်ိဳးညာတိမ်ားက သေဘာက်သည္ဆိုရံုမွ်ႏွင့္ပင္ ၾကည္ႏူးဝမ္းျမဴးလ်က္ ရွိေလျပီ” ဟူ၍ ဆရာၾကီးသည္သူ၏ တစ္သက္တာ မွတ္တမ္းႏွင့္ အေတြးအေခၚမ်ားစာအုပ္တြင္ ေရးထားေလသည္။
ရန္ၾကီးေအာင္ဝတၳဳမွာ ကိုယ္ပိုင္စိတ္ကူးဥာဏ္ျဖင့္ ေရးေသာဝတၳဳပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဝတၳဳပါ ဇာတ္လိုက္မႏွင္းျမိဳင္အား ကာလသားေလးေယာက္ အေလာင္းအစားျပဳကာလူပ်ိဳလွည့္ခန္း တစ္ကြက္မွာမူ “လန္ဒန္အရႈပ္ေတာ္ပံု” ဝတၳဳမွာ ယူျခင္းျဖစ္သည္။ ဝတၳဳျပီးေသာအခါ သူရိယသတင္းစာတိုက္သို႔ပို႔လုိက္သည္။ သူရိယက ႏွစ္သက္သျဖင့္ပံုႏိုပ္ထုတ္ေဝရန္ ေရြးခ်ယ္လိုက္သည္။ ဥာဏ္ပူေဇာ္ခ ေငြတစ္ရာလည္း ေပးလုိက္သည္။ သို႔ျဖင့္ ဆရာၾကီးသည္ စာေရးဆရာျဖစ္လာေလသည္။
“ရတနာပံု” ဝတၳဳသည္ ဆရာၾကီး၏ ဒုတိယလက္ရာျဖစ္သည္။ သူရိယမွာ ဘၾကီးဘေဖ၏ အၾကံေပးခ်က္အရ မစၥစ္ဟင္နရီဝုဒ္ (Mrs. Henry Wood) ေရးေသာ “အိစလင္း” (East Lynne)ကိုဆီေလ်ာ္စြာျပန္ဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
“ရန္ၾကီးေအာင္” ႏွင့္ “ရတနာပံု” ဝတၳဳတို႔ေပၚထြက္လာေသာအခါ ပရိသတ္က အထူးႏွစ္သက္ၾသဘာေပးၾကသည္။ ယင္းကိုအေၾကာင္း ျပဳလ်က္ သူရိယက ဆရာၾကီးအား မၾကာမီ ထုတ္ေဝမည့္ သူရိယမဂၢဇင္းအတြက္ၾကိဳတင္၍ အယ္ဒီတာခန္႔လိုက္သည္။
ယင္းႏွင့္ပတ္ပက္၍ တစ္သက္တာ မွတ္တမ္းတြင္ “(၁၉၁၇) ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ကၽြႏ္ုပ္သည္ သူရိယမဂၢဇင္းအယ္ဒီတာအျဖစ္ႏွင့္ သူရိယတိုက္သားတစ္ေယာက္ျဖစ္လာ၏။ သူရိယတိုက္အုပ္ ႏွစ္ေယာက္ (ဦးဘေဖႏွင့္ဦးလွေဖ)တို႔သည္ ကၽြႏု္ပ္၏ လက္စြမ္းလက္ဆကိုျမင္ၾကသည္ႏွင့္သူရိယမဂၢဇင္းထုတ္ဖို႔ အၾကံျဖစ္ေပၚလာၾကသည္ဟုေနာင္တြင္သိရ၏။ လခမွာပထမတြင္ (၇၅) က်ပ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သံုးလေလာက္တြင္ (၁၀၀ိ-၁၀ိ-၁၈၀ိ) သို႔တိုးျမွင့္ေပးၾကပါေပသည္။ ကၽြႏ္ုပ္ေရးခဲ့ေသာ ဝတၳဳႏွစ္အုပ္အနက္ ‘ရန္ၾကီးေအာင္’ ဝတၳဳမွာ ေရွးဦးစြာေရးျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္းသူရိယတိုက္က ‘ရတနာပံု’ ဝတၳဳကို အလ်င္အသံုးျပဳ၍ (၁၉၁၆) ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလမွစျပီး သူရိယသတင္းစာတြင္ ရက္ျခားတည့္ေပးသည္။ ၎ေနာက္စာအုပ္အျဖစ္ႏွင့္ထုတ္ေသာအခါတြင္လည္း သူ႕ေခတ္တြင္ Best Seller အတြင္က်ယ္ဆံုး ေရာင္းရသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္လာပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္သူရိယတုိက္သားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခါစအခ်ိန္၌ ရတနာပံုဝတၳဳမွာ စာအုပ္အျဖစ္ႏွင့္ထြက္လာျခင္းျဖစ္ရာ နံနက္အခ်ိန္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တိုက္သို႔ေရာက္သြား၍ စာအုပ္ေရာင္းစာေရးကအျမိဳ႕ျမိဳ႕မွ လက္လီမွာထားၾကေသာရတနာပံုဝတၳဳစာအုပ္ အဖံုးစိမ္းမ်ားကို သူ႕စားပြဲေရွ႕၌ ျဖန္႔ခ်ထားသျဖင့္ တစ္ခန္းလံုးစိမ္းလ်က္ရွိျခင္းကို ကၽြႏ္ုပ္ေတြ႕ရသည္ႏွင့္ စာေရးဆရာ လက္သစ္တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အလြန္ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မိျခင္းကိုမွတ္မိပါေသးသည္။ ထိုေခတ္၌ ဝတၳဳစာအုပ္ အေျမာက္အျမား ေပၚထြက္ေသးသည္ မဟုတ္သည့္အေလ်ာက္ တိုက္သြားတုိက္ျပန္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ဓာတ္ရထား(ဘတ္စ္စကားမေပၚေသး) မီးရထားမ်ားေပၚ၌စာေရးစာခ်ီအလုပ္သမားမ်ား၏ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားကို ၾကားရသည္မွာလည္း အားရွိစရာေကာင္းလွပါေပသည္။” ဟုေရးသားခဲ့ေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ သူရိယတြင္ အလုပ္လုပ္စဥ္ ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းႏွင့္လည္း သိကၽြမ္းခင္မင္ခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး ပီမိုးႏွင္းႏွင့္လည္း သိကၽြမ္းခင္မင္ခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းသည္ ဆရာၾကီးေရႊဥေဒါင္းထက္ (၁၄) ႏွစ္ၾကီးသည္။ ဆရာၾကီးပီမိုးႏွင္းမွာမူ ဆရာၾကီးေအာက္ (၆) ႏွစ္ငယ္ေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ရန္ေအာင္ႏွင့္ရတနာပံုဝတၳဳတို႔ကိုေရးသားရာတြင္ မိမိ၏ကေလာင္နာမည္ကို တစ္စံုတစ္ရာေဖာ္ျပျခင္းမျပဳခဲ့ေပ။ ဤတြင္ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက ကေလာင္နာမည္တစ္ခုေရြး၍ ေရးသားရန္အၾကံေပးခဲ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ဆရာၾကီးသည္ ‘ေရႊဥေဒါင္း’ အမည္ကိုခံယူလိုက္သည္။ သူရိယတိုက္မွ နာမည္ရလာျခင္းကိုအေၾကာင္းျပဳလ်က္ ထိုနာမည္ကိုခံယူျခင္းျဖစ္သည္။ သူရိယမွာ “ေန”ျဖစ္၍ ေန၏ အထိမ္းအမွတ္သည္ “ေဒါင္း”ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ေရႊဥေဒါင္း” ဟူ၍ခံယူျခင္းျဖစ္သည္။
ထို႔ေနာက္ ဆရာၾကီးသည္ ရူပနႏီၵ၊ စံုေထာက္ေမာင္စံရွား၊ ဝကၤႏၱ၊ ရတနာပူရ၊ ခင္စက္ေမစသည့္ ဝတၳဳတို႔ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုခဲ့ေလသည္။
ဆရာၾကီးေရးသားခဲ့သည့္ ရူနႏီၵသည္ ေနာင္ဆာဘြဲ႕ရရုိက္ဒါဟက္ဂတ္ (Rider Haggard) ေရးေသာ She ဝတၳဳကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ကိုနင္ဒိြဳင္း (Conan Doyle) ေရးေသာစံုေထာက္ရွားေလာ့ဟုမ္း (Sherlock Holmes) ဝတၳဳကိုလည္း စံုေထာက္ေမာင္စံရွားအမည္မွည့္ကာ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုခဲ့ေပသည္။ ဝတၳဳထဲတြင္ပါရွိေသာ အေဖာ္ျဖစ္သူ ေဒါက္တာဝပ္ဆင္ကိုလည္း ကိုသိမ္းေမာင္၊ လန္ဒန္ျမိဳ႕ေဘကာလမ္းကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕ဘရုကင္းလမ္း စသည္ျဖင့္ ျမန္မာ့အသြင္သို႔ ကူးေျပာင္းကာျပန္ဆိုခဲ့သည္။
ယင္းသို႔ျပန္ဆိုရာတြင္ ဆရာၾကီးေရႊဥေဒါင္းသည္ မူရင္းဝတၳဳအရသာကိုလည္းေကာင္း၊ မူရင္း စာေရးဆရာ၏ အာေဘာ္ကိုလည္းေကာင္၊ မပ်က္ေစဘဲျမန္မာဆန္ေအာင္ ျပန္ဆိုႏုိင္၏။ ဆံပင္နီအသင္း (The Red Headed League) အမည္ရွိ ရွားပါးေလာ့ဟုမ္း စံုေထာက္ဝတၳဳ တစ္ပုဒ္ထဲမွ ျဖစ္သည္။

● ဆံပင္နီအသင္းၾကီး

အေမရိကန္ျပည္ ပင္စီေဗးနီးယားျပည္နယ္၊ လက္ဘႏြန္ျမိဳ႕၌ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္ခဲ့သည့္ သူေ႒းၾကီး အစီးကီးယားေဟာ့ ကင္း တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဆံပင္နီအသင္းၾကီးတြင္ အသင္းသား မင္ဘာတစ္ေယာက္ လစ္လပ္လ်က္ရွိရာ ဆံပင္နီရွိေသာ မည္သည့္ ေယာက်္ားမဆို ၎လစ္လပ္ေသာ ေနရာအတြက္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း။ လခမွာ တစ္ပတ္လွ်င္ (၄) ေပါင္ျဖစ္၍ အလုပ္ဝတၱဳရားမွာ အလြန္ေခ်ာင္ခ်ိ သက္သာလွေၾကာင္း။ ကိုယ္လက္အဂၤါျပည့္စံု၍ အသက္ (၂၁)ႏွစ္ေက်ာ္လြန္သည့္ မည္သည့္ ဆံပင္နီ ေယာက်္ားမဆို ေလွ်ာက္ ထားႏိုင္ေၾကာင္း။ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားသည္ ေရွ႕တနလၤာေန႕ (၁၁) နာရီအခ်ိန္တြင္ဖလိလမ္း၊ ပုပ္ကုတ္၊ အမွတ္(၇) ေန ဒန္းကင္း ေရာ့ထံ လူကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါေၾကာင္း။
ကိုနင္ဒြိဳင္းဝတၳဳပါ စာပိုဒ္ကို တိုက္ရုိက္ျပန္ဆိုပါက အထက္ပါအတိုင္းရႏိုင္ေပသည္။ ယင္းကို ဆရာၾကီးက ျမန္မာ့အသြင္ေျပာင္းလ်က္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ထားသည္မွာ -

● ကာဏာရိဌ္အသင္းၾကီး

ယိုးဒယားျပည္ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕၌ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္ခဲ့သည့္သူေဌးၾကီး ဦးေပါက္စီ တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ကာဏာရိဌ္အ သင္းၾကီးတြင္ အသင္းသားမင္ဘာ တစ္ေယာက္လစ္လပ္လ်က္ရွိရာ မ်က္စိတစ္ဖက္လပ္ေသာ မည္သည့္ေယာက်္ားမဆို ၎လစ္လပ္ရွိ ေသာ ေနရာတြင္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း။ လခမွာ တစ္လ (၂၅၀ိ) ျဖစ္၍ အလုပ္ဝတၱရားမ်ားမွာ လြန္စြာ ေခ်ာင္ခ်ိသက္သာလွေၾကာင္း။ ကိုယ္လက္အဂၤါ ျပည့္စံု၍ အသက္ (၂၁) ႏွစ္ ေက်ာ္လြန္သည့္ မည္သည့္မ်က္စိတစ္ဖက္လပ္ ေယာက်္ားမဆို ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း။ ေလွ်ာက္ထားလိုသူမ်ားသည္ ေရွ႕တနလၤာေန႕နံနက္ (၁၁) နာရီအခ်ိန္တြင္ ကုန္သည္လမ္း၊ တိုက္နံပါတ္ (၃၇၆) ေန ဦးသန္းေဖထံ လူကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါေၾကာင္း။
မူရင္းဝတၳဳ အာေဘာ္မပ်က္ေစဘဲ ႏုိင္ငံျခားအသြင္းကို ျမန္မာ့အသင္းသို႕ ကူးေျပာင္းလ်က္ အထက္ပါအတိုင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုထားသည္မွာ ပိုင္ႏိုင္လွေပသည္။ ႏိုင္ငံအမည္၊ ျမိဳ႕အမည္၊ လမ္းအမည္၊ လူအမည္တို႕ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုသည္မွာ မခက္ဟု ဆိုပါဆိုႏိုင္ေလသည္။ သို႕ရာတြင္ “ဆံပင္နီအသင္း” ကို “ကာဏာရိဌ္” အသင္းဟူ၍ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုရသည္မွာကာ ဉာဏ္အထူး ထုတ္ရေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံတြင္ ဆံပင္နီကို ေတြ႕ႏိုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ကား မေတြ႕ႏိုင္။ ဆံပင္နီဟု ျပန္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာေဒသႏွင့္ မဆီေလ်ာ္ျဖစ္သြားမည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ေတြ႕ႏိုင္မည့္ ‘မ်က္စိတစ္ဖက္လပ္’ ကိုအစားသြင္းခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ‘မ်က္စိတစ္ဖက္လပ္’ ျဖင့္မရပ္ေသး။ ‘ကာဏာရိဌ္’ ဟူေသာ ပါဠိသက္စကားကိုယူကာ ပို၍ ျမန္မာဆန္သည္ဟု ထိုေခတ္စာဖတ္သူတို႕ ယူဆ လက္ခံလာေအာင္ ျပဳခဲ့ေပသည္။ ထို႕ျပင္ မူရင္း၌ အခေၾကးေငြကို ေဖၚျပရာတြင္ တစ္ပတ္လွ်င္ (၄) ေပါင္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ သူတို႕ႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္အတြက္ အခေၾကးေငြရွင္းရာ၌ တစ္လတစ္ၾကိမ္ ရွင္းသည့္နည္းတူ တစ္ပတ္တစ္ၾကိမ္ႏွစ္ပတ္တစ္ၾကိမ္ ရွင္းေပးျခင္းမ်ဳိးလည္းရွိသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဤသို႕ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ကား တစ္လတစ္ၾကိမ္သာ ရွင္းေပးေလ့ရွိသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ တစ္ပတ္လွ်င္ (၄) ေပါင္အစား တစ္လလွ်င္ (၄) ေပါင္အစား တစ္လလွ်င္ (၂၅၀ိ) ဟူ၍ ျပဳျပင္ျပန္ဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာဆန္၍ ျမန္မာ့နားမ်က္စိ၊ ျမန္မာ့အေငြ႕ အသက္ႏွင့္ အံဝင္ခြင္က်ေသာ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုမႈပင္ ျဖစ္ေလသည္။
ယင္းသို႕ ျမန္မာျပန္ရာ၌ အစြမ္းထက္သျဖင့္လည္း ယေန႕တိုင္စံုေထာက္ေမာင္စံရွားဝတၳဳမ်ားသည္ ျမန္မာစာေပေလာက၌ ထင္ရွားေန ေပသည္။
ျမန္မာလူငယ္ေလာကတြင္ ‘စံုေထာက္ေမာင္စံရွားဝတၳဳမ်ား’ မည္မွ်အထိ ျပန္႔ႏွ႔ံလႊမ္းမိုးခဲ့သည္ကို ဒဂုန္တာရာ၏ ေရးသားခ်က္ကို ၾကည့္ပါက ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ ဒဂုန္တာရာ၏ အတၳဳပၸတၱိ၌ ဒဂုန္တာရာကသူ၏ ေက်ာင္းသားလူငယ္ဘဝ အေတြ႕အၾကံဳအခန္းကို ေရးထားသည္မွာ
“ထိုအခါက စံုေထာက္ေမာင္စံရွားဝတၳဳကို စြဲလမ္းခဲ့ေလရာ ‘ကဝိမ်က္မွန္’ မဂၢဇင္းကို လွန္လိုက္လွ်င္ ေမာင္စံရွားကို စတင္ဖတ္ေလသည္။ စံုေထာက္ေမာင္စံရွားကိုလွ်င္ တကယ္ရွိသည္ဟု မွတ္ထင္ကာ ဖခင္အား မၾကာခဏေမးရ၏။
ဦးစံရွား အမႈလိုက္သြားေသာ ၾကိဳ႕ကုန္း၊ သမိုင္းစေသာေနရာေဒသမ်ားကို မွန္းၾကည့္ေလ့ရွိသည္။ ဦးစံရွားစီးေသာ ေလာ္ကယ္ရထားေပၚတြင္ သဲလြန္စရွာတတ္သည္။ ခ်ဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားစြာအၾကားမွ ေရတြင္းပ်က္၊ ေရညွိတိုျဖင့္ စိမ္းဝါဝါရွိေသာတိုက္အို၊ ဗိုလ္ကျပားလင္းမယား၊ လြစၥလမ္း၊ ေကာက္ခ်ိပ္ေသာေဆးတံ စသည္မ်ားကို မ်က္စိထဲ ျမင္ေန၏။ အမႈသည္တက္လာေသာအခါ အကႌ်၌ ေပေနေသာရြံ႕စက္မ်ားကို အကဲခတ္ကာ “ဒီကေန႕ ရထားမရွိတာနဲ႕ ျမင္းလွည္းနဲ႕လိုက္ခဲ့တယ္မွတ္တယ္” ဟုေျပာပံုကို သိပ္သေဘာက်၏”
ဆရာၾကီးေရႊဥေဒါင္းသည္ စံုေထာက္ေမာင္စံရွားဝတၳဳမ်ားကို ျပန္ဆိုကာ (၁၉၁၇) ခုႏွစ္ ဧျပီလထုတ္သူရိယမဂၢဇင္း၌ စတင္ထည့္သြင္းသည္။ ထို႕ေနာက္ ျဗိတိသွ်ဘားမားမဂၢဇင္း၊ ကဝိမ်က္မွန္ မဂၢဇင္း၊ ရႈမဝ မဂၢဇင္း မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေလသည္။ ယင္းတို႕ကို စုေပါင္းလ်က္လံုးခ်င္းစာအုပ္မ်ားအျဖစ္လည္း ထုတ္ေဝခဲ့ေလသည္။
ဆရာၾကီးသည္ အယ္ဒီတာလုပ္ေနစဥ္ သူရိယက ကေလာင္သစ္မ်ားအတြက္ ဝတၳဳျပိဳင္ပြဲ က်င္းပေပးသည္။ ျပိဳင္ပြဲဝင္မ်ား၏စာမူမ်ားကုိ ဆရာၾကီးကပင္ ဖတ္ရႈေရြးခ်ယ္ေပးရသည္။ ထိုစဥ္က ဆရာၾကီးသည္ ဒဂုန္ေရႊမွ်ား၏ ‘ခ်င္းဗိုလ္ေမာင္တက္တူ’ ဝတၳဳ၊ အင္ဒီပင္းဒင့္ေဒၚစန္း၏ ‘ခင္စန္းၾကည္’ ဝတၳဳတို႕ကို ေရြးခ်ယ္ဆုေပးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပဖူးသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ထိုအခ်ိန္က အလြန္အလုပ္လုပ္ႏိုင္သည္။ ဝတၳဳလည္း ေရးသည္။ အယ္ဒီတာလည္း လုပ္သည္။ တစ္ဖက္ကလည္း မိတ္ေဆြတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ႏွင့္ ေပါင္းလ်က္ “ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာ ဂ်ာနယ္” ကို ထုတ္ေဝလိုက္ေသးသည္။ ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာဂ်ာနယ္ကား ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမိုင္းတြင္ ပထမဆံုးေသာ ဂ်ာနယ္ျဖစ္ေလသည္။
ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာဂ်ာနယ္ကို (၁၉၁၉) ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၁၃) ရက္၊ (၁၂၈၁) ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လဆုတ္ (၇) ရက္၊ စေနေန႕တြင္ စတင္ထုတ္ေဝသည္။ ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာ့မဂၢဇိန္၊ ျမန္မာ့အလင္း၊ သူရိယ၊ ပညာအလင္း စေသာတစ္လတစ္ၾကိမ္ထုတ္ မဂၢဇင္းမ်ားႏွင့္ ေန႕စဥ္ႏွင့္ရက္ျခားထုတ္သူရိယ၊ ျမန္မာ့အလင္း စေသာ သတင္းစားမ်ားထြက္ေပၚေနၾကျပီျဖစ္၏။ ဂ်ာနယ္ဟူေသာ အဂၤလိပ္ေဝါဟာရ ကိုလည္း ျမန္မာ့ေဝါဟာရအျဖစ္ စတင္ အသံုးျပဳေသာ စာေစာင္လည္း ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာဂ်ာနယ္သည္ ဒီမိုင္း(၄) ခ်ဳိးအရြယ္ျဖစ္၍ အတြင္းစကၠဴမွာ သတင္းစာစကၠဴအမ်ဳိးအစားပင္ ျဖစ္သည္။ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ဟိႏၵဴစတန္စကၠဴအပါးစား အနီေရာင္ျဖစ္၍ ေရႊတေလး (ဦးဘကေလး)၏ လက္ရာျဖင့္ ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာဟု ေခါင္းစီးေရးထားသည္။ ေၾကာ္ျငာ (၄) မ်က္ႏွာအပါအဝင္ စာမ်က္ႏွာ (၂၀) ရွိသည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ တိုက္အမွတ္ (၁၁) ေအ၊ ကုန္သည္လမ္းမွ ထုတ္ေဝျပီး တန္ဖိုးမွာ (၄)ပဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ဗ်ဴဟာဂ်ာနယ္၏ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာမွာ ဆရာၾကီးေရႊဥေဒါင္းျဖစ္၍ အယ္ဒီတာအဖြဲဝင္မ်ားအျဖစ္ သူရိယသတင္းစာတိုက္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ဝင္ ဦးဘသန္း (အင္ဒီပင့္ဒင္း ေဒၚစန္း၏ခင္ပြန္း)၊ ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ေရႊတလင္းႏွင့္ တိုက္ပိုင္ရွင္ ဦးခင္ေမာင္ (ေနာင္ျဗဴဟာခင္အမည္ျဖင့္ စာေရးသူ) တို႕ျဖစ္သည္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။


NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Facebook: Sa Maung
Facebook: Miraculous Master For English Language