သူလိုုလူ သူရဲေကာင္း
ကင္ညာနိုု္င္ငံက စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္တဦးျဖစ္သူ Stanley Kamau ဆိုုသူက ဆင္းရဲလွတဲ့ ေက်းရြာေလးတခုမွ ၾကီးပ်င္းလာခဲ့တဲ့ သူ႕ဘ၀က အင္မတန္မွ ဆင္းရဲလွတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ ငယ္ငယ္ထဲက ပညာေရးသာလ ွ်င္ လြတ္ေျမာက္ရာလို႔ ယံုုၾကည္ထားလိုု႔ ေက်ာင္းပညာကိုသာ မျဖစ္မေန ၾကိဳးစားဆည္းပူးခဲ့တယ္။
မျပည့္စံုုတဲ့သူဘ၀မွာ ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား ရပ္ေဆြရပ္မ်ိဳးမ်ားကလည္း ၀ိုုင္း၀န္းအားေပးခဲ့လိုု႔ ၾကိဳးစားေလ့လာဆည္းပူးရင္း အိႏိၵယနိုုင္ငံမွာ ပညာသြားသင္နိုုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕ ေအာင္ျမင္မႈ ရလာခ်ိန္မွာေတာ့ သူ႕အရပ္ေဒသ အေနနွင့္ၾကည့္ရင္ သူဟာ ပညာတက္ လူခ်မ္းသာတဦးလိုု ျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒီေတာ့ သူေမြးဖြားၾကီးျပင္းလာတဲ့ ေက်းရြာေလးမွာ ျပန္လာျပီး ဆင္းရဲမဲြေတမႈကိုု တိုုက္ဖ်က္ဖို႕ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာ မထင္မွတ္တဲ့ အေသးဖဲြေလးတခုုကိုု သြားေတြ႕တယ္။
ဘယ္လိုုေတြ႕လည္းဆိုေတာ့ သူ ခရစၥမတ္ပါတီပဲြ က်င္းပတဲ့အခါမွာ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္မ်ားနွင့္ အ၀တ္စားမ်ားကိုု လွဴဒါန္းေလ့ရွိတယ္။ ထိုုအခါ လူအခ်ိဳ႕မွာ သူ႕ရဲ႕ အလွဴကိုု လာခ်င္ေသာ္လည္း Jiggers လိုု႔ေခၚတဲ့ လက္ေတြ ေျခေတာက္ေတြမွာ ကပ္ေလ့ရွိတဲ့ ပိုုးမႊားတမ်ိဳး တြယ္ကပ္ျခင္းခံရတဲ့ ေ၀ဒနာကိုု ခံစားရျပီး လမ္းမသြားနိုုင္ လူေတာမတိုုး၀ံ့ျဖစ္ျပီး မလာနိုုင္ခဲ့ပါဘူး။ ထိုုစကားကိုု ၾကားၾကားခ်င္း Kamau အေနနွင့္ ေနာက္ေျပာင္ ေျပာေနၾကတယ္လိုု႔ ထင္မိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကိုုယ္တိုုင္ ထိုုသူေတြရဲ႕ အိမ္ကိုု လိုုက္သြားျပီး ၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ လူအမ်ားဟာ တကယ္ပဲ ေ၀ဒနာဆိုုးကိုု ခံစားေနရျပီး ကေလးေတြ ေက်ာင္းမသြားနိုုင္ လယ္သမားေတြ လယ္ထဲမသြားနိုုင္ဘ၀နွင့္ ဆင္းရဲတြင္း နက္သည္ထက္နက္ ေနရတာကိုု ျမင္ရတယ္။ ကင္ညာက်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ႕ မွတ္တမ္းမွာ လူေပါင္း ၁.၄ သန္းေက်ာ္ Jiggers ပိုးတြယ္ကပ္ျခင္းခံရျပီး ထိုုအထဲမွ ၈၀% ေက်ာ္က ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္တယ္လိုု႔ ဆိုုထားပါတယ္။ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ပမာဏက ပိုုမ်ားျပီး ပိုုိဆိုုး၀ါးတယ္။
သူ႕ေမြးရပ္ေျမကိုု ေက်းဇူးဆပ္ခ်င္တဲ့ Kamau အေနနွင့္ Jiggers ကိုု တိုုက္ဖ်က္ေပးရင္ သူ႕ရပ္သူ႕ေဒသကိုု အေကာင္းဆံုုး ကူညီရာေရာက္မယ္ လို႕သိလိုုက္ျပီး။ သူပိုုင္ေငြနွင့္ ပိုုးသတ္ေဆးမ်ား၀ယ္ယူျပီး သူနွင့္အတူ ေစတနာ့၀န္ထမ္းအခ်ိဳ႕ ေက်းရြာေတြကိုု ဆင္းျပီး Jiggers ပိုးတြယ္ကပ္ေနသူ လူအမ်ားကိုု ေဆးရည္နွင့္ ေဆးေၾကာေပးျပီး ကုုသေပးတယ္။ ထိုုေနာက္ သူ႕အေဒၚလွဴဒါန္းထားတဲ့ ျခံတခုုမွာ ငွက္ေပ်ာ္သီးစိုုက္ပ်ိုးနည္းကိုု သင္ၾကားေပးျပီး စိုုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ မ်ိဳးေစ့နွင့္ အေထာက္ကူျပဳပစၥည္းမ်ား လွဴဒါန္းေပးတယ္။ ထိုုကဲသိုု႔ သာမန္နည္းလမ္းျဖင့္ Jiggers စဲြကပ္လို႕ စီးပြားပ်က္တဲ့အထိ ဒုုကၡေရာက္ေနသူေတြကိုု ဆင္းရဲတြင္းထဲက ထြက္နိုုင္ေအာင္ လမ္းျပေပးနိုုင္ခဲ့တယ္။
Kamau ေျပာေသးတယ္ ေဆးရံုုေတြရွိပါတယ္ ဒါေပမယ့္ ေ၀လံလွတဲ့ ေဒသေတြမွ ေ၀ဒနာခံစားေနရဲ႕ ဆင္းရဲသားေတြ လမး္ေကာင္းေကာင္း မေလ ွ်ာက္နိုု္င္လိုု႔ မသြားနိုုင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ Kamau ရဲ႕ ရြာစဥ္လွည့္ျပီး ကုုသေပးတဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လုုပ္ရပ္က ပိုျပီးထိေရာက္မႈရွိမွာပါတဲ့။ တကယ္ ဟုုတ္ေၾကာင္းကိုု သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲြလာတဲ့ ေဒသတြင္း အေျခေနေတြက သက္ေသျပေနပါျပီ။
တကယ္ေတာ့ Kamau ငယ္ငယ္ကလည္း Jiggers စဲြကပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀မွာ Jiggers စဲြကပ္လို႕အတန္းေဖၚမ်ားရဲ႕ ေလွာင္ေျပာင္မႈေအာက္မွာ ေက်ာင္းထြက္ေတာ့ မလိုု ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုုင္းေတာ့ ကုုသသက္သာခဲ့ျပီး သူစာဆက္သင္ရင္း အခုုလိုု ေအာင္ျမင္တဲ့ ဘ၀ေရာက္ခဲ့တာပါ။ သူ႕အေနနွင့္ Jiggers ပိုးမႊားတြယ္ကပ္မႈကိုု ယေန႕အခ်ိန္ထိ သူတို႕ေဒသအတြင္းမွာ ရွိေနလိမ့္မယ္လိုု႕ မထင္ထားခဲ့သလိုု အခုုလိုု အေျခေန ဆိုုးလိမ့္မယ္လိုု႔ မေတြးခဲ့မိပါဘူး။ အခုုေတာ့ Stanley Kamau ၂၀၀၇ ခုုနွစ္မွာ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ Ahadi Kenya Trust ဆိုုတဲ့ NGO မွာ အသင္း၀င္ေပါင္း ၂.၆ သန္းေက်ာ္မွာ အမ်ားစုဟာ တခ်ိန္က ဒုကၡေရာက္ခဲ့သူေတြပါ။ ထိုအဖဲြ႕၀င္ေတြက တေယာက္မွ တေယာက္ကို ကူညီျပီး ကင္ညာနိုုင္ငံအတြင္းမွာ Jiggers ပိုးမႊား တြယ္ကပ္ခံရသူမ်ားကိုု ေဆး၀ါးကုုသေပးျပီး သူတိုု႔ဘ၀ကိုု ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုုပ္ငန္းမ်ားကိုု လုုပ္ေပးေနပါျပီ။
အာဖရိကမွာ ဒုုကၡေပးေနတဲ့ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ထဲက တခုုျဖစ္တဲ့ ဇာတ္လိုုက္ေက်ာ္ Jiggers ပိုးျဖစ္ပါတယ္။ သိပံၺအမည္က Tunga penetrans ျဖစ္ျပီး။ ပိုးအမက လူအေရျပားကိုုတူးျပီး ဥ ဥခ်ျပီးေနာက္။ မ်ိဳးပြားျခင္းအမႈကိုု လူ႕အေရျပားေပၚမွာ ဆက္လက္ လုုပ္ပါေတာ့တယ္။ Jiggers ပိုးကပ္ခံရသူတဦးရဲ႕ ေျခဖ၀ါးပါ။ Jiggers တြယ္ကပ္မႈ အေျခေနဆိုုးလာတဲ့အခါ ဘာမွကိုုင္တြယ္မရေအာင္ ျဖစ္လာတဲ့ လက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒူးဆစ္ေတြမွာ တြယ္ကပ္တဲ့အခါမွာေတာ့ လႈပ္ရွားသြားလာဖိုု႔ ခက္ခဲလာပါျပီ။အခုဆိုုရင္ Saving Kenya's feet, and future ေဆာင္ပုုဒ္နွင့္ Ahadi Kenya Trust အဖဲြ႕ဟာ ကင္ညာနိုုင္ငံမွာသာမက Tanzania နိုုင္ငံ Uganda နိုုင္ငံမ်ားအထိ ေျခဆန္႕ျပီး Jiggers ပိုးမႊားတြယ္ကပ္မႈ တိုုက္ဖ်က္ေရး လုုပ္ကိုုင္ေနၾကပါျပီ။ ေဆး၀ါးကုုသပံုု မခက္ခဲလွပါဘူး Dettol လိုုေဆးရည္မ်ိုးျဖစ္ေစ ဆပ္ျပာရည္နွင့္ျဖစ္ေစ တေန႕ကိုု ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ေဆးေပးရင္ ရက္သတၱနွစ္ပတ္ခန္႕ ၾကာတဲ့အခါ ေပ်ာက္ကင္းသြားနိုုင္ပါတယ္။
စာဖတ္သူမ်ားလည္း ဒီအေၾကာင္းေလးဖတ္ျပီး တဲ့အခါမွာ NGO ဆုုိတာနွင့္ အျမင္ကပ္တဲ့စိတ္ေတြ နိုုင္ငံျခားလႊမ္းမိုုးလာမယ္ဆိုုတဲ့ စိတ္ေတြရွိခဲ့ရင္ ေလ်ာ့သြားနိုုင္မယ္လိုု႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီမိုုကေရစီစနစ္အစိုုးရ တရပ္ျဖစ္လာဖိုု႔ အစိုုးရခ်ည္းေျပာင္းရံုု နွင့္ ျဖစ္မလာနိုုင္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ အၾကားမွာလည္း ဒီမိုုကေရစီ လူ႕အသိုုင္း၀ိုုင္းကိုု တည္ေဆာက္နိုုင္မွ ဒီမိုုကေရစီစနစ္ ျဖစ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကိုုးကား
Daisy Carrington. "The Parasite Keeping Millions in Poverty". African Voices. CNN. October 21, 2014. Web.
0 comments:
Post a Comment