ဘ၀စာမ်က္ႏွာသစ္
(၂၀၁၂) ခုႏွစ္မွာ
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမွဳေတြ
စတင္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုစတင္လာခ်ိန္ကစျပီး
ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူေတြ နဲ႕
ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကလဲ
လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏိုင္ငံေရး
တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူ၊
လႊတ္ေတာ္တြင္းႏိုင္ငံေရးသမား၊
ႏိုင္ငံေရးမီဒီယာ စသျဖင့္
ေရြးခ်ယ္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ျပီး၊
ႏိုင္ငံေရးခရီးကို
ေရွ႕ဆက္လွမ္းၾကပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳကို
ရပ္ဆိုင္းျပီး လူမွဳေရးနဲ႕
ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို
ဆက္လုပ္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့
ျပည္ပမွာ အေျခစိုက္ျပီး၊
ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို
အြန္လိုင္းကေန ဆန္႕က်င္ေ၀ဖန္မွဳေတြ
ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနမွာ
ကၽြန္မအတြက္လဲ ဘယ္လမ္းကို
ဆက္ေလွ်ာက္မလဲဆိုတဲ့
ေမးခြန္းတခုကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္
စတင္ေမးျမန္းလာခဲ့ပါတယ္။
(၁၉၉၇)
ခုႏွစ္ကစျပီး၊
ဆယ့္ငါးႏွစ္တာ ကာလအတြင္း
ႏိုင္ငံေရးပါ၀င္ပတ္သက္မွဳ
ရွိခဲ့ရာမွာ စာဖတ္၀ိုင္းေလ့လာသူ၊
စာရြက္မ်ား ျဖန္႕ေ၀သူကေန
စလို႕ ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳ ပ္ရဲ႕
မီဒီယာနဲ႕ ကင္ပိန္းဒါရိုက္တာ၊
ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ တြဲဘက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
(၁)၊
ဘားမားဒိုင္ဂ်က္စ္ မဂၢဇင္း
အယ္ဒီတာ၊ လြတ္ေျမာက္ေရးဂ်ာနယ္
တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ၊ လူထုတိုက္ပြဲလက္စြဲ
စာအုပ္မ်ား တာ၀န္ခံထုတ္ေ၀သူနဲ႕
စာေရးသူ၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အလမ္းဆိုင္ရာ
ေရဒီယိုအသံလႊင့္ေဆာင္းပါးမ်ား
ေရးသားသူ စတဲ့ တာ၀န္မ်ားကို
ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕
ေတာ္လွန္ေရး ေဆာင္းပါး၊
ကဗ်ာ၊ ၀တၳဳတို ေျခာက္ရာေက်ာ္ကို
ေရးသားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို
ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူ
(political activist) အျဖစ္
ဆယ့္ငါးႏွစ္တာ ရပ္တည္ခဲ့ရာက
ဘယ္လို ဆက္လက္ရပ္တည္မလဲဆိုတာကို
ေရြးခ်ယ္ရခ်ိန္မွာေတာ့
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနကို
သံုးသပ္မွဳေတြ စတင္ျပဳလုပ္လာရပါတယ္။
ဒီလိုသံုးသပ္ရာမွာ တိုင္းျပည္မွာ
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ရလဒ္ေတြအေပၚ
ႏိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္အဖြဲ႕အစည္းၾကီးမ်ား၊
ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက
လက္ခံျပီး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး
အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မွဳ၊
အပစ္အခတ္ရပ္စဲမွဳမ်ား
လုပ္ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ
လက္ခံျပီး၊ အားေပးကူညီမွဳမ်ား
လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း စတာေတြေၾကာင့္
ျပည္ပႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူအျဖစ္
ဆက္လက္ ရပ္တည္မွဳေတြမွာ
မိမိအေနနဲ႕ ပါ၀င္ဖို႕
မလိုအပ္ေတာ့ေၾကာင္း
သံုးသပ္မိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
ျပည္ပႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳမွ
အနားယူရန္ ဆံုးျဖတ္ျပီး၊
အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးမွ
ႏွဳတ္ထြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအဆင့္အျပီးမွာ
ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ ခရီးအတြက္
ေရြးခ်ယ္ရမွဳေတြ ရွိလာပါျပီ။
ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုခု၀င္ျပီး
ႏိုင္ငံေရးသမား (politician)
လုပ္မည္လား၊
ႏိုင္ငံေရးမီဒီယာ (political
media) တခုခုမွာ
အလုပ္လုပ္မည္လား၊ တကၠသိုလ္ႏွင့္
သုေတသနအင္စတီက်ဴမ်ား အေျချပဳ
political academic အျဖစ္
ႏိုင္ငံေရးအၾကံေပးမွဳ
(political consultancy)၊
ႏိုင္ငံေရးသုေတသန (political
research) နဲ႕
ႏိုင္ငံေရးပညာေပးမွဳ (political
education) လုပ္ငန္းမ်ားကို
လုပ္ေဆာင္မည္လား၊ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး
တက္ၾကြလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားမွာ
ပါ၀င္ျပီး political
activist အျဖစ္
ဆက္လက္ ရပ္တည္မည္လား စတဲ့
role သံုးမ်ိဳးကို
စဥ္းစားလာရပါတယ္။ လူတေယာက္တည္းကေန
ဘက္ေပါင္းစံုမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႕ဆိုတာ
ခဲယဥ္းတာေၾကာင့္ တခုကို
ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ျမန္မာျပည္နဲ႕
ဆယ္ႏွစ္တာ ေ၀းကြာခဲ့သူ၊
ျပည္သူလူထုနဲ႕ ဆယ္ႏွစ္ခန္႕
ေ၀းေနခဲ့သူတေယာက္ ျဖစ္တဲ့အတြက္
ႏိုင္ငံေရးသမား (politician)
အျဖစ္
ပါ၀င္ပတ္သက္ရန္ အခ်ိန္တခုယူရန္
လိုအပ္ေၾကာင္း မိမိကိုယ္ကို
သံုးသပ္မိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္
ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူ
(political activist)၊
ႏိုင္ငံေရးသမား (politician)
အျဖစ္
ရပ္တည္ျခင္း မျပဳေတာ့ပဲ၊
တကၠသိုလ္ႏွင့္ သုေတသနအင္စတီက်ဴမ်ား
အေျချပဳ political
academic အျဖစ္
ႏိုင္ငံေရးအၾကံေပးမွဳ
(political consultancy)၊
ႏိုင္ငံေရးသုေတသန (political
research) နဲ႕
ႏိုင္ငံေရးပညာေပးမွဳ (political
education) လုပ္ငန္းမ်ားကို
(၂၀၁၃)
ခုႏွစ္မွ
စျပီး၊ ဆယ္ႏွစ္ခန္႕ တစိုက္မတ္မတ္
လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႕
ဘ၀စာမ်က္သစ္ကို စတင္ခဲ့ရာမွာ
သုေတသနစာတမ္းမ်ားကို Oxford,
Cambridge, LSE, Princeton, Yale, Harvard, George Washington,
East-West Centre, ANU, SIPRI, NIDS (Japan), IDSA (India) စတဲ့
တကၠသိုလ္မ်ားနဲ႕ သုေတသနအင္စတီက်ဴမ်ားရဲ႕
ကြန္ဖရင့္မ်ား၊ ISA,
BISA, IPSA အစရွိတဲ့
ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ရဲ႕
ကြန္ဖရင့္မ်ားမွာ
တင္သြင္းဖတ္ၾကားႏိုင္ဖို႕
ရည္ရြယ္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕
လံုျခံဳေရးအတြက္ Myanmar
Institute of Peace and Security Studies (MIPSS) ကို
စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး၊
ေလ့လာေရးစာစဥ္ သံုးဆယ္ခန္႕ကိုလဲ
ထုတ္ေ၀ထားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ
သုေတသန အင္စတီက်ဴ တရပ္အျဖစ္
MIPSS ကို
အေျခစိုက္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္
ျငိမ္းခ်မ္းေရးပညာရပ္မ်ားထြန္း ကားေရး၊
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သုေတသီမ်ား
ေပၚထြက္လာေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခစိုက္
အေရွ႕ေတာင္အာရွလံုျခံဳေရး
သုေတသနစင္တာ တည္ေထာင္ႏိုင္ေရး
စတာေတြအတြက္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊
တကၠသိုလ္မ်ား၊ႏိုင္ငံတကာ
အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕
ညွိႏွိဳင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ယေန႕မွာေတာ့
ဘ၀စာမ်က္ႏွာသစ္ စီမံကိန္းရဲ႕
အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္တဲ့
Stockholm International
Peace Research Institute (SIPRI) က
က်င္းပတဲ့ International
Conference on Economics and Security မွာ
စာတမ္းတင္သြင္းဖို႕
ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ ေ၀ဖန္မွဳေတြ၊
အတားအဆီးေတြ၊ အခက္အခဲေတြ
ေရွ႕ခရီးမွာ အမ်ားအျပား
ၾကံဳလာရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္၊
ေစတနာအရင္းခံနဲ႕ မ်ိဳးေစ့မွန္ကို
စိုက္ရင္ တေန႕မွာ အသီးပြင့္လာမယ္ဆိုတာ
ယံုၾကည္ရင္း.............။
ခင္မမမ်ိဳး
(၁၄၊
၆၊ ၂၀၁၃)
0 comments:
Post a Comment