အဖြတ္ခံေန႔ရက္မ်ား (၁)

by Ma Nandar (Notes) on Tuesday, January 15, 2013 at 9:24am

ဒီစာကို ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကေသာ လူငယ္မ်ား၊ ဂ်ပန္ကို အလုပ္လာလုပ္ခ်င္ေသာ လူငယ္မ်ားအတြက္ အဓိကဦးတည္၍ ေရးပါသည္။
စင္စစ္ အလုပ္လို႔ ဆိုလိုက္ရင္ ကၽြႏ္ုပ္ျမန္မာျပည္မွာရွိစဥ္က ဝန္ထမ္းမလုပ္ဖူးပါ။ မိဘတျခမ္းမဲ့သြားတဲ့အခ်ိန္ အသက္(၂၀)ကို ပါးပါးေလးေက်ာ္ခ်ိန္ေလာက္ကစျပီး ကိုယ္တိုင္ တပိုင္တႏိုင္ ျပည္တြင္းခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းေလးတခုနဲ႔ အျခားအေရာင္းအဝယ္ေလး နည္းနည္း ပါးပါးေလာက္ပဲ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒါနဲ႔မ်ား ခင္ဗ်ားက ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ အလုပ္အေၾကာင္း ေရးမလို႔လား..လို႔ ေစာဒက တက္ဖြယ္ရွိပါတယ္။

ကၽြႏ္ုပ္ဆိုလိုခ်င္တဲ့ အလုပ္ဆိုတာက ဘယ္စီးပြားေရးကို ဘယ္လို လုပ္ပါလို႔ အၾကံဥာဏ္ေပးခ်င္တာမဟုတ္ပါ။ ေပးလည္း မေပးတတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ထဲမွာေတာင္ အလုပ္မ်ဳိးစံု ႏွံ႕စပ္ေအာင္ မလုပ္ဖူးသူတေယာက္၊ ဝန္ထမ္းအလုပ္ တခါမွ မလုပ္ဖူးသူတေယာက္ဟာ အင္မတန္မွ အလုပ္ လုပ္ပါတယ္ဆိုတ၊ဲ့ ကမာၻ႕အလုပ္လုပ္ဆံုး လူမ်ဳိးမ်ားလို႔ မွတ္တမ္းတင္ခံရတဲ့ တိုင္းျပည္တျပည္ကို ေရာက္သြားတဲ့အခါ ဘယ္လိုေတြျဖစ္တယ္၊ ဘယ္လိုေတြ ေတြ႔ၾကံဳရတယ္ဆိုတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ျပန္ေရးျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဘယ္လို လုပ္ပါလို႔ ဆရာမလုပ္လိုပါဘူး။ ကၽြႏ္ုပ္ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္အေတြ႔အၾကံဳမ်ားထဲမွ လိုလွ်င္ယူႏိုင္ရန္သာ ေရးသားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ “ေလာကတြင္ ယူေသာ္ရ၏”

ကၽြႏ္ုပ္ဂ်ပန္ကို စေရာက္ေတာ့ ၂၀၀၂ခုႏွစ္ေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ဂ်ပန္စကားသင္ခဲ့တာက (၆)လ။ ေရာက္ေရာက္ျခင္းေန႔ လာၾကိဳတဲ့ ဂ်ပန္ကို ကၽြႏ္ုပ္က “ အစစအရာရာ ကူညီတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးပါ “လို႔ ဂ်ပန္လို ေျပာတာကို သူနားမလည္ဘူး။ အဲသည့္တုန္းက ကၽြႏ္ုပ္ရဲ႕ ဂ်ပန္စာ၊စကားအရည္အေသြးကို မိတ္ေဆြခန္႔မွန္းမိေအာင္ ေျပာျပတာပါ။

ေရာက္ျပီး တလေလာက္အထိ မက္ေဒါနယ္ဆိုင္က ဂ်ပန္မေလးေတြ ေျပာတဲ့စကားကို နားမလည္လို႔ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ့ အရြယ္အစား၊ ဟန္ဘာဂါအျပင္ တျခားစားစရာေသာက္စရာေတြကို ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ပံုစံျဖစ္ေအာင္၊ သူတို႔ နားလည္ေအာင္ ျပန္ေျပာတတ္ဖို႔ အဲသည့္တုန္းက ကၽြႏ္ုပ္ထက္ ဂ်ပန္စာ စကားရတဲ့ အမကို ဟန္ဘာဂါစားခ်င္ရင္ ေခၚသြားရတယ္။ တေယာက္တည္း သြားလို႔မရဘူး။

ကုန္တိုက္ေတြမွာ တဝက္ေစ်းခ်ေနပါျပီတဲ့ ေၾကျငာသံစကားကိုနားမလည္၊ တဝက္ေစ်းဆိုတဲ့ စာကပ္ထားတာကို မဖတ္တတ္လို႔ သူမ်ားေတြ စုျပံဳတိုးမွ လိုက္တိုးခဲ့ရဖူးတယ္။ အလုပ္ လုပ္ဖို႔ဆိုတာေဝးစြ။

ကၽြႏ္ုပ္ကို ကၽြႏ္ုပ္အမနဲ႔အကိုလုပ္သူက တျခားဗမာအေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္သလို ေရာက္ေရာက္ျခင္း ဗမာအသိမိတ္ေဆြေတြရွိတဲ့ ဂ်ပန္စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ စကားနားလည္လည္ မလည္လည္၊ ဗမာအခံရွိတာပဲဆိုျပီး ပန္းကန္ေဆးေလာက္၊ ေတာက္တိုမယ္ရေလာက္ေတာ့ ရတယ္ဆိုျပီး အတင္းထိုးမထည့္ဘူး။ ကိုယ့္ ကိုယ္ပုိင္အရည္အခ်င္းနဲ႔ အလုပ္ရွာႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားလို႔ပဲေျပာတယ္။ အဲသည့္အတြက္ အခ်ိန္ (၃)လေပးထားတယ္။

(၃)ေလာက္ ကၽြႏ္ုပ္ကို အလုပ္မလုပ္ခိုင္းဘဲ ဂ်ပန္ရဲ႕ အစစအရာရာကို ေလ့လာခိုင္းတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဂ်ပန္ေရာက္ျပီး (၃)လၾကာေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္အလုပ္ လုပ္ခ်င္လာတယ္။ ဂ်ပန္မွာ အလုပ္မလုပ္ဘဲေနရတာ ကိုယ့္ကုိယ္ကို လိပ္ျပာမလံုသလို ခံစားလာရတယ္။

ဒါနဲ႔ လမ္းထိပ္က ဂ်ပန္ရိုးရာ ေခါက္ဆြဲဆိုင္မွာ အလုပ္ေနရာလြတ္ေၾကာင္း ကပ္ထားတဲ့စာကို ဖတ္တတ္လာေတာ့ အမကိုေျပာတယ္။ အဲသည့္ဆိုင္မွာ အလုပ္ လုပ္ခ်င္တယ္လို႔။

အမက ဆိုင္ဖုန္းနံပါတ္ကို ႏွိပ္ျပီး ကၽြႏ္ုပ္ကို ထိုးေပးလိုက္တယ္။ ဖုန္းေခၚသံဆံုးလို႔ တဖက္က ဖုန္းကိုင္လိုက္တယ္ဆုိရင္ဘဲ ခရားေရလႊတ္ တရပ္စပ္ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့ ဂ်ပန္စကားသံေတြကို ကၽြႏ္ုပ္ တလံုးဆိုတလံုးမွ နားမလည္ခဲ့ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွ နားလည္လာရတာက ဂ်ပန္မွာ လုပ္ငန္းတခုက ဖုန္းကိုင္တဲ့လူက ဟဲလို(မိုရွိ မိုရွိ)လို႔ ထူးေလ့မရွိဘူး။

ဖုန္းကိုင္ျပီဆိုတာနဲ႔ “ ဖုန္းဆက္တာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ(ရွင္) ဆိုျပီး တဆက္တည္း ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္ရဲ႕နာမည္နဲ႔ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားကိုပါ ထည့္ေျပာျပီး ဖုန္းကိုင္ေလ့ရွိတယ္။ ဥပမာ…..ဖုန္းေခၚတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ(ရွင္) လမင္းကုမၸဏီရဲ႕ေျမနီကုန္း ေခါက္ဆြဲအေရာင္းဆိုင္ခြဲဘယ္ေလာက္က ျဖစ္ပါသည္…စသျဖင့္ေပါ့။

အဲလို စကားမ်ဳိးကို ၂စကၠန္႔နဲ႔၃စကၠန္႔ေလာက္ အၾကားမွာ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္လည္း ဘယ္လိုမွ နားမလည္ႏိုင္ဘူး။ ဒါနဲ႔ အလုပ္ လုပ္ခ်င္လို႔ပါလို႔ စြတ္ေျပာခ်လိုက္တယ္။

တဖက္က “ဟင္…ဘာေျပာတာလဲခင္ဗ်ာ” လို႔ ျပန္ေမးတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္အသံထြက္ကို သူနားလည္ပံုမရဘူး။ ကၽြန္ုပ္လည္း အလုပ္ လုပ္ခ်င္လို႔ပါလို႔ ထပ္ေျပာေတာ့ တဖက္က ႏိုင္ငံျခားသားမွန္း သေဘာေပါက္သြားပံုရတယ္။ ျပီးေတာ့ ဂ်ပန္စာစကား ေကာင္းေကာင္းမတတ္မွန္းလည္း ခ်က္ခ်င္းသိသြားပံုရတယ္။ သိမွာေပါ့ေလ။ ကၽြႏ္ုပ္စေျပာကတည္းက အစဥ္မွ မက်ဘဲကိုး။ တကယ္ဆို အဲလိုမေျပာရဘူး။ ဒါနဲ႔ ကၽြႏ္ုပ္လည္း ဘာလုပ္ရမွန္းမသိတာနဲ႔ ဖုန္းခ်လိုက္ရေတာ့တယ္။

ေဘးမွာ ကၽြႏ္ုပ္ကို ထိုင္ၾကည့္ေနတဲ့ အမက ျပံဳးတယ္။ ေနာက္ျပီး ကိုယ္ဘယ္ေလာက္လိုေသးတယ္ဆိုတာ သိျပီလားလို႔ ေမးတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက အဲသည့္အလုပ္ကို ကၽြႏ္ုပ္အေနနဲ႔ ေနာက္တၾကိမ္ဖုန္းဆက္ျပီး ေျပာတယ္။ ဒီမွာတင္ပဲ ဂ်ပန္မွာ သာမာန္ေန႔စား၊လရွင္း အလုပ္ လိုခ်င္လို႔ ဖုန္းနဲ႔ဆက္ျပီး အလုပ္လုပ္လိုေၾကာင္းေျပာရင္ ေယ်ဘုယအားျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာရတယ္ဆိုတာကို ကၽြႏ္ုပ္နားလည္သြားရေတာ့တယ္။

တဖက္က ဖုန္းကိုင္လိုက္ျပီဆိုတာနဲ႔ အမ်ားအားျဖင့္ ၾကားရတဲ့ စကားသံကေတာ့
( MAIDO ARIGATO GOZAIMASU. ……….KAISHA………TEN …….DESU) (သို႕) (ODENWA ARIGATO GOZAIMASU . ……….KAISHA………TEN …….DEGOZAIMASU) စသျဖင့္ ၾကားရတတ္ပါတယ္။

ဒီအခါမွာ မိမိက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အရင္ မိတ္ဆက္ရပါတယ္။
ဥပမာ(က်မကေတာ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး နႏၵာျဖစ္ပါတယ္၊ ဂ်ပန္မွာ ဂ်ပန္ဘာသာစကား သင္တန္းေက်ာင္းလာတက္တဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ အခု လူၾကီးမင္းတို႕ အလုပ္မွာ ေနရာလြတ္ရွိတယ္လို႔ ေၾကျငာထားတာကိုေတြ႔ရလို႔ ဖုန္းဆက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး အခုေလာေလာဆယ္ ဖုန္းေျပာလို႔ရႏိုင္ပါသလားရွင္) စသျဖင့္ အဲလို အရင္ဆံုး ကိုယ့္အေျခအေနကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျပာႏိုင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ တဖက္က ကိုယ့္ ဘာသာစကား ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္မႈ skillကို ခန္႔မွန္းလို႔ရေလာက္ျပီ။ သူတို႔အလုပ္အတြက္ အဆင္ေျပႏိုင္တယ္ဆိုရင္ သူတို႔ဆက္ေျပာလိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း အခုေလာေလာဆယ္ တာဝန္ခံမရွိေသးဘူး။ ေနာက္ဘယ္ေလာက္ၾကာမွ ျပန္ဆက္ပါဆိုတာမ်ဳိးကိုလည္း ေျပာတတ္တယ္။

တဖက္က စကားဆက္ေျပာတယ္ဆိုၾကပါစို႕။ တဖက္က ေမးေတာ့မယ္။ ေမးတတ္တဲ့ ေယဘုယ် ေမးခြန္းေတြကေတာ့
(၁) အခု ဘယ္မွာေနလဲ
(၂) အသက္ဘယ္ေလာက္လဲ
(၃)ေက်ာင္းသားဆိုလည္း ေက်ာင္းက ဘယ္မွာလဲ
(၄) ဒီမွာ ဘယ္အခ်ိန္ေတြ၊ ဘယ္ႏွစ္ရက္ေလာက္ လုပ္ခ်င္တာလဲ
(၅)ဂ်ပန္ကို ေရာက္တာၾကာျပီလား….စသျဖင့္ ဖုန္းနဲ႔ေျပာရင္ေတာ့ အဲသည့္ေလာက္ေတာ့ ေမးေလ့ရွိပါတယ္။

သူတို႔ေမးသမွ်ကို ကိုယ္က တခြန္းေမး တခြန္းေျဖကို ၂ခါထပ္ေမးစရာမလိုဘဲ ေခ်ာေခ်ာခ်ဴခ်ဴေျဖႏိုင္လို႔ သူတို႔စိတ္ဝင္စားရင္ အင္တာဗ်ဴးလာဖို႔ ေခၚပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခါမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္လႊာတေစာင္နဲ႔ passport size အရြယ္ဓါတ္ပံု(၂)ပံု၊ ကိုယ့္ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားသားကဒ္၊ passport၊ေက်ာင္းသားကဒ္ စတာေတြ ယူလာခဲ့ဖို႔လည္း မွာပါလိမ့္မယ္။

အင္တာဗ်ဴးလာဖို႔ ေခၚတဲ့ စကားကို ကိုယ္ကနားလည္ရင္ သူတို႔လာခိုင္းတဲ့အခ်ိန္၊ေနရာကို ေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္ထားျပီး အခ်ိန္တိတိက်က်ေရာက္ဖို႔ အရမ္းအေရးၾကီးပါတယ္။
ဂ်ပန္မွာ လူတေယာက္ရဲ႕ တန္ဖိုးနဲ႔ အရည္အခ်င္းကို သတ္မွတ္ရာမွာ အခ်ိန္ေလးစားတတ္ျခင္းဟာလည္း အဓိက အခန္းက႑က ပါဝင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာသာ အဲသည္လို အခ်ိန္ေလးစားမႈကို လူ႕တန္ဖိုးတခုအျဖစ္၊ လူ႔အရည္အခ်င္းတခုအျဖစ္ ထည့္သတ္မွတ္ေနမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာေတြအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တန္ဖိုးမရွိတဲ့လူေတြ ျဖစ္ကုန္မယ္ထင္တယ္။

လူခ်င္းေတြ႕လို႔ အင္တာဗ်ဴးျပီဆိုရင္ေတာ့ ေမးတတ္တာေတြက
(၁) ဂ်ပန္ကို ဘာဗီဇာနဲ႔လာလဲ (ဖုန္းထဲမွာေျပာျပီးလည္း ထပ္ေမးတာမ်ားတယ္)
(၂) ဂ်ပန္ကို လာတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ
(၃) ဒီအလုပ္ကို ဘာလို႔ လုပ္ခ်င္တာလဲ
(၄) ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ လုပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္လဲ
(၅) တျခား ဘယ္ေနရာေတြမွာ လုပ္ဖူးေသးလဲ
(၆) တလကို ဒီအလုပ္ကေန ဘယ္ေလာက္ေလာက္ရဖို႔ ရည္မွန္းထားလဲ
(၇) ဂ်ပန္မွာ ဘယ္သူေတြနဲ႔ေနလဲ
(၈) အိမ္ကေန ဒီကို ဘာလိုလာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာလဲ…စသျဖင့္ ေမးပါတယ္။

အမွန္က အဲသည့္ ေမးခြန္းေတြအတြက္ အေျဖေတြက ကိုယ္ယူလာတဲ့ အလုပ္သမားေလွ်ာက္လႊာထဲမွာ အကုန္ျဖည့္ျပီးသားပါ။ သူတို႔က ဂ်ပန္စာ စကားကို ဘယ္ေလာက္ အသြားအျပန္ ေျပာတတ္လဲဆိုတာကို Speaking, Hearing, listening ေတြကို စမ္းသပ္ျခင္းပါ။

ေစာေစာက ေခါက္ဆြဲဆိုင္ကို ျပန္ဆက္ၾကပါစို႔။ ကၽြႏ္ုပ္အမက ကၽြႏ္ုပ္အေယာင္ေဆာင္ျပီး ဖုန္းနဲ႔ေျပာလိုက္ေတာ့ ေခ်ာေနတဲ့အခ့က်ေတာ့ ဟိုဘက္က သေဘာက်ျပီး လူေတြ႔ အင္တာဗ်ဴးဖို႔ ေခၚပါေလေရာ။ အလုပ္သမား ေလွ်ာက္လႊာကိုလည္း အမကပဲ ျဖည့္ေပးတာ။ ဒါနဲ႔ပဲ ကၽြႏ္ုပ္တေယာက္ ေလွ်ာက္လြာၾကီး ခပ္တည္တည္ကိုင္ျပီး သတ္မွတ္ရက္မွာ အင္တာဗ်ဴးခံဖို႔ သြားပါေလေရာ……

ဆက္ေရးပါဦးမည္
နႏၵာ(ဂ်ပန္)