အမ်ဳိးသား ပညာေရး (ဦးသန္႔)

by So Min Oo on Tuesday, May 8, 2012 at 8:20pm 

အမ်ဳိးသား ပညာေရး သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ တြင္ ေပၚေပါက္ လာသည္။ ေပၚေပါက္ျခင္း၏ အေၾကာင္းမွာ အမ်ား သိရွိၾကသည့္ အတိုင္း ၁၉၂၀ ခု ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ျပင္ဆင္ေရးအက္ဥပေဒကို သေဘာမက်ေသာ အေနႏွင္႔ ေက်ာင္းသားၾကီးငယ္တို႔သည္ ျမန္မာႏို္င္ငံ ပညာေရးစနစ္ကို အသစ္ ထူေထာင္မည္ဟူေသာ စိတ္ထားျဖင္႔ ေက်ာင္းမ်ားမွ သပိတ္ေမွာက္ ထြက္လာၾကျပီးလွ်င္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ားကို တစ္စင္ေထာင္ၾကေလသည္။

အမ်ဳိးသားပညာေရး အဖြဲ႔တြင္ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ၾကီးမ်ား ပါ၀င္၍ အမ်ဳိးသားပညာေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာေလသည္။ ထုိရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအနက္ အေရးၾကီးေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ မူလ ရွိရင္းစြဲ ပညာေရးစနစ္သည္ အမ်ဳိးသားတို႔အား အက်ဳိးမရွိ၊ အရာမထင္ေသာ လခစား ျဖစ္ေလာက္ရံုသာ ရည္ရြယ္သည့္ ပညာေရး ျဖစ္ခဲ႔ေခ်သည္။

ထုိပညာေရးကို စြန္႔စား၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ငါတို႔ႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ကိုင္ၾကီးပြားေနေသာ အလုပ္ၾကီး အကိုင္ၾကီးမ်ား၊ သတၱဳတြင္းမ်ား၊ သစ္ေတာမ်ားကို တို္င္းရင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ လုပ္ကိုင္စီမံႏိုင္ရန္  ရည္ရြယ္သည္ဟု ဆိုသည္ (၁၉၂၃ ဧျပီလတြင္ က်င္းပေသာ အမ်ဳိးသားပညာေရး ကြန္႔ဖရင္႔၏ အက်ဳိးေဆာင္ အတြင္းေရးမွႈး ဦးေမာင္ေမာင္အံုးခိုင္၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္)။

အျခားအေရးၾကီးေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔အတြက္ ဘာသာေရးႏွင္႔ ျမန္မာစာေပ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္း၊ ျမန္မာ႔ယဥ္ေက်းမွႈ အစုစုတို႔ကို ရွိျပီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ အေရးမေပးခဲ႔သျဖင္႔ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား သီးျခားဖြင္႔လွစ္ျပီး ၄င္းပညာရပ္မ်ားကို ဖြံ႔ျဖိဳးေစအံ႔ဟု ရည္မွန္းခဲ႔ၾကသည္။အဂၤလိပ္ဘာသာမွလြဲ၍ အျခားဘာသာရပ္မ်ားတြင္ ျမန္မာဘာသာျဖင္႔ သင္ၾကားခြင္႔ေပးရန္ ပထမ လွႈံ႔ေဆာ္ခဲ႔သူမ်ားမွာလည္း အမ်ဳိးသားပညာေရး အဖြဲ႔ပင္ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔နီတိႏွင္႔ ႏိုင္ငံေရး အေျခခံမ်ားကိုလည္း လူငယ္မ်ားအား ပို႔ခ်ရန္ ရည္ရြယ္သည္။ ပို႔ခ်ခဲ႔ၾကသည္။

ဤရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းကို ပညာေရးလိုက္စားသူတိုင္း ၀န္ခံၾကရေပမည္။ သို႔ရာတြင္ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ အမ်ဳိးသားပညာေရးသည္ ေအာင္ျမင္သင္႔သေလာက္  မေအာင္ျမင္ခဲ႔သနည္း။ ၁၉၂၂-၂၃ ခုႏွစ္က အမ်ဳိးသားေက်ာင္း ၉၁ ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသား ၁၆၀၀၀ ရွိခဲ႔ရာ၊ ၁၉၃၅-၃၆ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္း ၅၅ ေက်ာင္းႏွင္႔ ေက်ာင္းသား ၇၈၀၀ မွ်သာ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ ေလွ်ာ႔က်ခဲ႔ပါသနည္း။

ပညာေရးသည္ အျခားအေရးမ်ားနည္းတူ ေငြေပၚတြင္ အမွီသဟဲျပဳ၏။ ေငြအမ်ားဆံုး သံုးႏိုင္လွ်င္ ပညာ အေကာင္းဆံုး ရႏိုင္၏။ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား ဖြင္႔စက အစိုးရအေထာက္အပံ႔ မယူမီ ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ားသည္ မငတ္ရံုတမယ္ ကိုယ္က်ဳိးကို လံုး၀စြန္႔၍ ေမတၱာလုပ္ငန္း ေစတနာလုပ္ငန္းျဖင္႔ အနစ္နာခံလ်က္ သင္ရၾကားရခဲ႔ၾကသည္။

အျငိမ္႔လူျပက္မ်ား၏ ေရပတ္လည္ ၀ုိင္းလ်က္ရွိေသာ ေနရာကို ကြ်န္းဟုေခၚသည္၊ ေၾကြးပတ္လည္ ၀ိုင္းလ်က္ရွိေသာ သူကုို ေနရွင္နယ္ ေက်ာင္းဆရာဟု ေခၚသည္ဆိုေသာ ျပက္လံုးသည္ ေရွးႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္က ေခတ္စားခဲ႔ဖူးသည္။ ၄င္းေနာက္ မ်ားမၾကာမီ အစိုးရ၏ အေထာက္အပံ႔ ယူသင္႔မယူသင္႔ ျပႆနာ ေပၚေပါက္လာျပီးေနာက္ အေထာက္အပံ႔ ယူေသာေက်ာင္းႏွင္႔ မယူေသာေက်ာင္း ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးကြဲၾကျပန္သည္။

မယူေသာ ေက်ာင္းဆရာမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း ၾကက္ေပ်ာက္ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္ကုန္ၾကျပီး ျဖစ္၍၊ ယူေသာ ေက်ာင္းမ်ားသာလွ်င္ ၁၉၄၁-၄၂ ခုႏွစ္အထိ အသက္မေသ က်န္ခဲ႔ေလသည္။ အသက္မေသဟု ဆိုရာ၌ က်န္းက်န္းမာမာ သန္သန္စြမ္းစြမ္း ရွိၾကသည္မဟုတ္။ ခ်ဴခ်ာခ်ည့္နဲ႔စြာ က်န္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။

အေထာက္အပံ႔ကို ယူေသာအခါ အျခားႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳ ေက်ာင္းမ်ားနည္းတူ အရွႈံုး၏တစ္၀က္ကို ရၾက၏။ အရွံႈး၏ တစ္၀က္ဆိုရာ၌ အကယ္၍ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း၏ တစ္ႏွစ္ကုန္က်စရိတ္သည္ တစ္ေသာင္းျဖစ္၍ ေက်ာင္းလခ ေလးေထာင္ရအံ႔၊ လိုေသာ ေငြေျခာက္ေထာင္ကို အရွႈံုးဟုေခၚေပသည္။ ထိုေျခာက္ေထာင္အနက္ အစိုးရက သံုးေထာင္ ေထာက္ပံ႔၍ ေက်ာင္းေကာ္မတီက ရွာေပးရေသာ သံုးေထာင္သည္ အမ်ားအားျဖင္႔ ဆရာမ်ား၏ အိတ္ထဲက ႏွႈိက္ျပီး ရွာေပးရေသာ သံုးေထာင္ျဖစ္သျဖင္႔ ကိုေရႊဆရာတို႔သည္ မိမိတို႔၏ လခထဲမွ အခ်ဳိ႕ကို လွဴၾကရေလသည္။ ဆရာတစ္ေယာက္သည္ ခြင္႔ျပဳေသာ လစာ ၁၅၀ က်ပ္ရလွ်င္ ၁၅၀ိ- ရေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးရ၍၊ ၁၂၀ိ- ေလာက္ကိုသာ ယူရရွာသည္။ က်န္ေသာ ၂၅ိ၊ ၃၀ိ- ခန္႔ကို လွဴရသည္။

ေရွးသေရာအခါက ပညာမင္းၾကီးတို႔သည္ ထိုသို႔ အတင္းမလွဴမေနရ စနစ္ကို ပေပ်ာက္ေစျခင္း အလို႔ငွာ၊ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ၾကိမ္က် ေက်ာင္းအုပ္မ်ားထံမွ မိမိ၏ေက်ာင္းတြင္ ဆရာ ဆရာမမ်ား၏ လခကို အျပည့္ ထုတ္ေပးရပါသည္၊ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ မႏုတ္ပါဟူေသာ လက္မွတ္ကို ေပးေစရသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အမ်ဳိးသား ေက်ာင္းမ်ားသာမက အျခား အေထာက္အပံ႔ခံ ေက်ာင္းဟူသမွ်သည္ ‘မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာ’ ဟူေသာ စကားကို လက္ကိုင္ျပဳလ်က္ မုသားကို အားရပါးရသံုးကာ လက္မွတ္ ထိုးၾကရသည္။

ထ္ိုကိစၥကို ပညာေရး၀န္ၾကီးလည္း သိ၏။ ပညာမင္းၾကီးလည္း သိ၏။ ပညာ၀န္မ်ားလည္း သိ၏။ အခ်ဳပ္ကို ဆိုရေသာ္ ဘုစုခရုကအစ သိ၏။ သို႔ရာတြင္ ပညာေရးဌာနသည္ ‘သိသာသိေစ မျမင္ေစႏွင္႔’ ဟူေသာထံုးကို ႏွလံုးျပဳၾကေလသည္။

၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ အေထာက္အပံ႔ႏွႈန္းကို အစိုးရက တစ္၀က္မွ သံုးပံုသို႔ တိုးေပးလိုက္ေသာအခါ၊ အေထာက္အပံ႔ခံ ေက်ာင္းမ်ားသည္ မ်ားစြာ သက္သာရာရၾကေလသည္။ အရွႈံး ေျခာက္ေထာင္ရွိေသာ ေက်ာင္းကို ေရွးက အစိုးရက သံုးေထာင္ေပးရာ၊ ယခု ေလးေထာင္ ေပးျခင္းျဖစ္၍၊ က်န္ႏွစ္ေထာင္ကိုသာ ဆရာမ်ားထံမွပင္ ေရွးကကဲ႔သို႔ မိုက္ေၾကးခြဲၾကရျပန္သည္။မုသား အၾကီးစားမွ အေသးစားျဖစ္ရံုမွ် ျခားနားေလသည္။ ဤအျဖစ္အပ်က္တို႔သည္ ေခတ္ေဟာင္းက ကိစၥမ်ား ျဖစ္၍၊ စစ္ေႏွာင္းေခတ္တြင္ လံုး၀ ေပ်ာက္ကြယ္သင္႔ေပျပီ။

ပညာသင္ၾကားေရးသည္ အစိုးရ၏ တာ၀န္ဟူေသာ အေျခခံသေဘာကို ပိုက္မိလွ်င္ အစိုးရသည္ ေက်ာင္းမ်ားကို က်ပ္ျပည့္ ေထာက္ပံ႔ရမည္။ ထိုသို႔ က်ပ္ျပည့္ ေထာက္ပ႔႔ံလွ်င္ ေက်ာင္းမ်ားသည္ အစိုးရ ေက်ာင္းမ်ားသာ ျဖစ္လာေပမည္။ အစိုးရသည္ အမ်ဳိးသားအစိုးရျဖစ္၍၊ ပညာေရး၀န္သည္ အမ်ဳိးသား၀န္ၾကီး ျဖစ္လွ်င္ ေက်ာင္းမ်ားအားလံုးသည္ အဘယ္ေၾကာင္႔ တိုးတက္သည့္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား မျဖစ္ႏိုင္ရမည္နည္း။ အမ်ိဳးသားပညာေရးကို စတင္ ထူေထာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးတို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ မျပည့္စံုရမည္နည္း။ အမ်ဳိးသားပညာေရး အဖြဲ႔သည္ အမ်ဳိးသားအစိုးရႏွင္႔ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ၀န္ေလးေနရပါအံ႔နည္း။

အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ မည္မွ်ပင္ ေကာင္းမြန္ပါေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားပညာေရး စနစ္တြင္ မူလကပင္ မွားယြင္းေသာ အေျခခံတစ္ခု ရွိခဲ႔ေလသည္။ ထိုအေျခခံမွာ တျခားမဟုတ္။ အစိုးရ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆယ္ႏွစ္ႏွင္႔ သင္ရမည့္ ပညာကို ငါးႏွစ္၊ သို႔မဟုတ္ ေျခာက္ႏွစ္ႏွင္႔ တတ္ေအာင္သင္မည္ ဟူေသာ စနစ္ပင္ ျဖစ္၏။

ပညာသင္ရာ၌ ေဆးျမီးတို မရွိ။ ေဆးျမီးတိုႏွင္႔ သင္၍ ရႏိုင္ေသာ ပညာသည္ ‘ပညာ’ မဟုတ္၊ ‘သင္ညာ’ မွ်သာ ျဖစ္ႏိုင္ေပမည္။ မူလက ဆယ္ႏွစ္ သင္ယူရေသာ ဗဟုသုတ (Informative content) ကို ငါးႏွစ္ ေျခာက္ႏွစ္ႏွင္႔ ဥာဏ္ေကာင္းေသာသူမ်ား ရႏိုင္မည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ ထိုဗဟုသုတသည္ ပညာမဟုတ္ေသး။ ျပည့္ျပည့္၀၀ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ႏို္င္ရန္ အျခားအေျခခံမ်ားလည္း ပါရမည္။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးလည္း ပါရမည္။ ေက်ာင္းသက္လည္း မတိုလြန္းေစရ။ ေက်ာင္းသားဘ၀သည္ ၾကီးျပင္းလာေသာအခါ ေနရမည့္ဘ၀ကို နမူနာျပ ျဖစ္ေစရမည္။

တစ္သက္လံုးအတြက္ ေက်ာင္းတြင္ စာေတြ႕သာလွ်င္မက၊ ငါေတြ႕ေတြလည္း အမ်ားၾကီး သင္ယူၾကရသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ပညာသင္ရာ၌ အခ်ိန္တိုဖို႔က အေရးမၾကီး၊ အခ်ိန္လံုလံုေလာက္ေလာက္ႏွင္႔ ျပည့္ျပည့္၀၀ စံုစံုလင္လင္ သင္ႏိုင္ရန္သာလွ်င္ အေရးၾကီးသည္။ ေရွးက ပညာတစ္ရပ္ကို ပိုမိုစံုလင္ေအာင္ သင္ၾကားႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားၾကရမည္။

အမ်ားအားျဖင္႔ ထင္ၾကသည္မွာ ေက်ာင္းကထြက္လွ်င္ ပညာသင္ၾကားျခင္း ျပီးဆံုးျပီဟု အယူရွိၾကသည္။ ထိုထက္ မွားယြင္းေသာ အယူသည္ မရွိေခ်။ မည္သူမဆို ေက်ာင္းတြင္ ေနရျခင္းသည္ ပညာရွာေနနည္း နိႆရည္းကို ေလ႔လာျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ တကယ္႔ ပညာကို ေက်ာင္းထြက္မွ ရွာရမည္။

လူ၏ ဘ၀သည္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိေသာ ေက်ာင္းၾကီးပင္ ျဖစ္ေလသည္။ လူသည္ တစ္သက္လံုး ပညာသင္ၾကားလ်က္ ရွိသည္။ ေသမွသာလွ်င္ လူ႔ေလာက ေက်ာင္းၾကီးမွ ထြက္ရေတာ႔သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ငါေတာ႔ ဘယ္အတန္း ေအာင္ျပီ၊ ပညာသင္တာလည္း ျပီးျပီ၊ ေနာက္ဆက္ျပီး ပညာရွာရန္ မလိုဟူေသာ စကားသည္၊ ပညာစိုးစိမွ် မရိွေသာ လူေပၚေၾကာ႔ စကားသာလွ်င္ ျဖစ္ေပ၏။

တကယ္႔ေက်ာင္းသား အသက္အပို္င္းအျခားသည္၊ သိတတ္သည့္အရြယ္မွ ေသသည္အထိ ျဖစ္၏။

ဦးသန္႔

(‘ဗမာသစ္ႏွင္႔ ပညာသစ္’ စာတမ္းမွ ထုတ္ႏွႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။)

စုိးမင္းဦး