ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ. ရိုးရာ ဓေလ့ ထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ားကို ေလးစားႀကရေအာင္ပါ

ကေလးတို.ဆရာမ မွ April 21, 2012 8:54pm တြင္ တင္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္

တစ္ခ်ိိန္က ဝဂ္ဆိုက္တစ္ခုမွာ ေရးးထားတ့ဲ ေဆြးေႏြးခ်က္တစ္ခုကို ဖတ္လိုက္ရေတာ့ အေတာ္ေလးကို တုန္လႈပ္မိျပီးဒီေဆာင္းပါးေလးကို ေရးလိုက္ရျခင္းျဖစ္္ပါတယ္ ။

“ေအာ္---တို.ရဲ့ လူငယ္ေလးေတြ ဒါေလာက္ေတာင္ကို အယူလြဲေနပါေပါ့လား” ရယ္လုိ.ပါ။

“ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ”တ့ဲ ။အဲဒီ“ ယဥ္ေက်းမႈ ”ဆုိတ့ဲ စကားရဲ့ အနက္အဓိပၸါယ္ကို ဖြင့္ဆိုဖို.အလ်င္ဆံုး
ေလ့လာႀကရေအာင္ပါလား ။

အဂၤလိပ္လို ( Culture , Politeness , Civilization ) ကို ျမန္မာမႈျပဳလိုက္မယ္ ဆိုပါလ်င္
“ ယဥ္ေက်းမႈ ” လို.ေခၚပါတယ္ ။ က်မတို.“ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ” ကို အက်ယ္ဖြင့္ဆို လိုက္တဲ့အခါေတာ့“ ကိုယ္အမူအရာယဥ္ေက်းမႈ ႏႈတ္အမူအရာယဥ္ေက်းမႈနဲ.စိတ္အမူအရာယဥ္ေက်းမႈ” ရယ္လို.ရွိေနတာေတြ.ရ
မွာျဖစ္ပါတယ္ ။

ပထမဆံုး “ကိုယ္အမူအရာယဥ္ေက်းမႈ ” ကိုေလ့လာႀကည့္ႀကရေအာင္ပါ ။ ဒါကလည္း က်မတို.“ျမန္မာ”
လူမ်ိဳးအားလံုးလိုလို သိျပီးသားပါ ။ လူႀကီးေရွ.က ျဖတ္သြားတ့ဲအခါ ရိုေသေလးစားစြာနဲ.ဦးညႊတ္
သြားရမယ္ ၊ လူႀကီးကေပး တဲ့ပစၥည္းကို ယူသည္ျဖစ္ေစ လူူႀကီးကို ေပးသည္ျဖစ္ေစ လက္ႏွစ္ဖက္ျဖင့္
ေပးရ-ယူရမယ္ စသျဖင့္ မွတ္သားလိုက္နာ-ျပဳက်င့္ခဲ့ႀကရပါတယ္ ။

“ ႏႈတ္အမူအရာ ယဥ္ေက်းမႈ ”တ့ဲ- ဒါကလည္း ခက္ခက္ခဲခဲ မဟုတ္လွပါဘူး၊ အားလံုး သိျပီးတ့ဲအတိုင္း
ပါပဲ ၊ စကားေျပာတ့ဲအခါ သူတစ္ပါး နားမခံသာေအာင္ ေအာ္ဟစ္ေျပာ တာမ်ိဳး - ရိုင္းရိုင္းစိုင္းစိုင္း ေျပာ
တာမ်ိဳး ဆဲေရးတိုင္းထြာေျပာတာမ်ိဳးေတြကိုေရွာင္ရမယ္ ၊ အသက္ကိုႀကည့္ျပီး ( ဦးေလး-ေဒၚေဒၚ- အကို-
အမ -ညီ- ညီမ)စသျဖင့္ ယဥ္ေက်းစြာ သံုးႏႈံးေခၚေဝၚရမယ္ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ - ရွင္ - ခင္ဗ်ာ စသည္တို.
ကို အျမဲသံုးစြဲ ေျပာဆိုရမယ္ ။ ( ဒီေနရာမွာ ႀကားျဖတ္ျပီးတင္ျပရမယ္ဆိုပါလ်င္- က်မရဲ့သား သမီးေလး
ေတြ ငယ္စဥ္ကတည္းက မေျပာမေနရ စည္းကမ္းတစ္ခုကို ထုတ္ခ့ဲတာ ဒီကေန.တိုင္ေအာင္ကေလးေတြ
ႏႈတ္က်ိဳး လ်က္ရွိေနႀကပါတယ္ - အဲဒါကေတာ့ “စကာားေျပာတ့ဲအခါတိုင္း (ပါ)ထည့္ေျပာရမယ္” ဆိုတ့ဲ

ပညတ္ခ်က္ပါပဲ ။
“ဟုတ္က့ဲပါ” - “ရိွပါတယ္” - “မရွိပါဘူး”- “ နားလည္ပါတယ္ ” - စတ့ဲ အသံုးအႏႈံးေတြပါ ။

“ (စိတ္) ႏွလံုး ယဥ္ေက်းမႈ ” တ့ဲ - ဒါကလည္း လြယ္ပါတယ္ ။ မိမိရဲ့စိတ္ကို အစဥ္အျမဲ သန္.ရွင္း
ေနေအာင္ေလ့က်င့္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါကိုေတာ့ ဘယ္သူကမွ လာျပီး ကူညီေပးလို. မရႏိုင္ဘူးေနာ္ ။

မိမိကိုယ္တိုင္ ေလ့က်င့္ယူရမွာပါ ။
မိုးလင္းက မိုးခ်ဳပ္ - စိတ္ပုပ္ - စိတ္ယုတ္ေတြကို ဖယ္ရွားျပစ္ေနရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။

ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္-ဘာလုပ္လုပ္ မိမိစိတ္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ေလ့လာ မွတ္သားေနရပါမယ္။ မေကာင္း
တ့ဲစိတ္ျဖစ္ေပၚေနတာသတိျပဳမိတ့ဲအခါလည္း ေမ့ေဖ်ာက္ျပစ္လိုက္ပါ။ ေကာင္းတာေလးေတြ -ေပ်ာ္စရာေလး
ေတြကို ေတြးတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ယူရပါမယ္ ။
ဘုရားႀကီးေတြရဲ့ မိန္.မွာခ်က္အရဆိုရင္လည္း- မိုးလင္းးတာနဲ.-“ သတၱဝါေတြ က်န္းမာခ်မ္းသာႀကပါေစ။
အႏၱရာယ္ကင္း ေဘးရွင္းႀကပါေစ - ခ်စ္ေသာသူူမ်ား ေကာ မလိုလား မခ်စ္ခင္သူမ်ားပါအားလံုး က်န္းမာ ခ်မ္းသာႀကပါေစ”-လို. ေမတၱာပို.ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်မအေနနဲ.ေတာ့ ဒီေလ့က်င့္ ခန္းကို ေန.စဥ္က်ိဳးစားအားထုတ္ေနတာ ႀကာခ့ဲ ျပီျဖစ္ပါတယ္ ။

က်မတို.ရဲ့ မိရိုးဖလာ“ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ” ဆိုတ့ဲ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကိုေတာ့ ဒါေလာက္နဲ.ပဲ သေဘာေပါက္သင့္
ျပီလို. ယူဆမိပါတယ္ ။ တကယ္ေတာ့ “ေဆာင္းပါးရွင္” တို.လို လူငယ္ ေလးေတြအေနနဲ.သေဘာ
ေပါက္ေစခ်င္တ့ဲ ဆႏၵနဲ.မအားလပ္ႏိႈင္တ့ဲ အခ်ိန္ကိုလု ျပီးေရးလိုက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူကလည္းေရးထား
ပါေသးတယ္-“ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာ အျမဲေျပာင္းလဲေနပါတယ္“-တ့ဲ။ မွန္ပါတယ္-ဒါေပမ့ဲ“မိရိုးဖလာရိုးရာဓေလ့

ယဥ္ေက်းမႈ ”ဆိုတာကိုေတာ့ ေမ့ထားလို.မရပါဘူး ။ ဒီေနရာမွာ “ ေခတ္ေရစီးေခ်ာင္းနဲ. ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ” သေဘာကို ေရာေမႊမျပစ္သင့္ပါဘူး။“ယဥ္ေက်းမႈနဲ.ပလႊားမႈ”ဆိုတာကိုလည္းသီးျခားနားလည္ဖို.လိုပါလိမ့္မယ္။

“ ေခတ္မီတယ္ - ေခတ္ဆန္တယ္ ” ဆိုျပီး မိဘ ေမာင္ဘြား မျမင္ဝံ.စရာ ဝတ္စား ဆင္ယင္မႈပံုစံမ်ိဳးေတြ
ကိုေတာ့ မိရိုးဖလာ ယဥ္ေက်းမႈထဲ ေရာမေမႊျပစ္ေစခ်င္တာအမွန္ပါ။ ဟုတ္ပါတယ္- ဒီကေန.လူငယ္ေတြမွ မ
ဟုတ္ပါဘူး လူႀကီးေတြအေနနဲ.လည္း ေခတ္နဲ.-ေနရာ ေဒသနဲ.လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ဝတ္စားဆင္

ယင္ႀကရပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ အစြန္းမထြက္ေအာင္ေတာ့ ေစာင့္ ထိန္းရေပမေပါ့ ။ “ ငါ ဗမာလူမ်ိဳးပါ”- ဆိုတ့ဲ
အသိတ ရားေလးကိုလည္း စြဲစဲြျမဲျမဲ ႏွလံုးသားထဲမွာ သိမ္းဆည္းထားရမွာပါ ။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြျဖစ္တ့ဲ
မိဘ မ်က္ႏွာေတာ့ ေထာက္ထားရမယ္ ။ ဒါမွလည္း အနာဂါတ္ မွာေခါင္းေဆာင္ႏိုင္မယ့္္ “ သားေကာင္း -
သမီးေကာင္း ” အစစ္အမွန္ေတြ ျဖစ္လာေတာ့မွာေပါ့။

အဲ - ေဆာင္းပါးရွင္ကလည္း အေတာ္ႀကီး ရက္စက္တာပဲကိုး( ျမန္မာေတြထြင္ခ့ဲတ့ဲတူရိယာ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသလဲ)
တ့ဲ ။ ႀကားဖူးနားဝရွိပါစ ?- “ ေႀကး- ႀကိဳး- သားေရ- ေလ- လက္ခုပ္” စတ့ဲ ျမန္မာ့တူရိယာ စစ္စစ္ေတြကုိ
ျမင္ေတာင္ ျမင္ဖူးရဲ့လားပဲ။(အင္း သူ.ချမာ ႏိုင္ငံျခားကိုအေတာ္အထင္ႀကီးေနပံုပါ)သူကိုယ္တိုင္ေကာ ဗမာစစ္ရဲ့လား
မသိဘူးေနာ္ ။ ေနာက္ျပီး --- ---------

“ အေနာ္ရထာမတိုင္ခင္က ပုဂံမွာ အရည္းႀကီး ယဥ္ေက်းမႈရွိခ့ဲတယ္” ဆိုပါလား ။ ေသခ်ာမသိပဲ မေရးနဲ.ေလ -
“ အရည္းႀကီး” ဆိုတာ “ ယဥ္ေက်းမႈ ” မဟုတ္ဘူးကိုေတာ္ေရ့ -အင္မတန့္ကို စက္ဆုတ္ ရြံရွာဖြယ္ေကာင္းတ့ဲ

“ အယုတ္ဝါဒ ” - ပိုရွင္းေအာင္ေျပာရရင္ “ ဗုဒၶဝါဒ” နဲ. ဆန္.က်င္တ့ဲ “ အရည္းႀကီးဝါဒ ” ျဖစ္ပါတယ္ ။
( သူကုိယ္တိုင္က ဒီဝါဒကို သေဘာက်ေနသလားပဲ)။ “ ဝါဒ ”နဲ. “ ယဥ္ေက်းမႈ ”- ကိုလည္း ေရာ မေမႊ လိုက္ပါနဲ.
ကိုေတာ္ရယ္ ။

ေနာက္ျပီး ဒီေလာက္ ရြံရွာဖြယ္ရာ စက္ဆုတ္ဖြယ္ရာ အရည္းႀကီးဝါဒကို “ ယဥ္ေက်းမႈ ” စာရင္းထဲ

လံုးဝ မေရာ လိုက္ပါနဲ.။
(အရည္းႀကီးဝါဒနဲ. ပတ္သက္ျပီး ဘယ္ေခတ္ဘယ္အခါ ဘယ္ဘုရင္ကမွ ဓါးမိုးျပီး
မေရး ခိုင္းခ့ဲပါဘူး ၊ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ေရးသားခဲ့ႀကတဲ့ ရာဇဝင္ေတြ - သမိုင္းေတြမွာ ေထာက္အထားေတြနဲ.
ေဖၚျပထားတာပါ ၊
မေတာက္ တေခါက္နဲ.ရမ္းသမ္းျပီးေရးခဲ့ႀကတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္ ။
ဘယ္တံုးကမွ မဆံုဖူး မႀကံဳဖူးခဲ့တ့ဲ ဒီ အရည္းႀကီးဆို သူေတြကို ဘယ္သူကမွလည္း အမုန္းတရား ပြါးျပီးမဟုတ္မတရား
ေတြ နဲ.မေစာ္ကားႀကပါဘူး၊ ဗုဒၶျမတ္ဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္ကတည္းက ဒီလို ဗုဒၶဝါဒနဲ.ဆန္.
က်င္တဲ့ဝါဒ ေတြရွိခဲ့တာ ေလ့လာႀကည့္ေစ ခ်င္ပါတယ္)။

အဓိကအေနနဲ.ကေတာ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးတိုင္း “ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ တန္ဖိုးကို နားလည္ပါ - တန္ဖိုးထားပါ ေလးစားျပီး
လိုက္နာႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားပါ - အထင္မႀကီးခ်င္ေနႏို္င္ပါတယ္အထင္မေသးေစခ်င္ပါဘူး-
တိုင္းတစ္ပါးသားေတြ အထင္အျမင္ေသးေအာင္ေတာ့ မေျပာသင့္မလုပ္သင့္ဘူးလို. ထင္ပါတယ္ ။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ႀကပါေစ