အေျပာမ်ားေနတဲ့ ဥပေဒစုိးမိုးေရး
“တပ္မေတာ္သည္ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ စီမံခန္႔ခြဲ စီရင္ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္ရွိသည္”
ေဖၚျပပါစာပုိဒ္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ အခန္း(၁) ႏုိင္ငံေတာ္အေျခခံမူမ်ား၊ ပုဒ္မ ၂၀ (ခ) မွာ ျပဌာန္းထားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က မထိနဲ႔မီးပြင့္သြားမယ္၊ ဘယ္သူမွဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္နဲ႔ဆုိတဲ့ တားျမစ္တဲ့သေဘာတင္ မကဘူး၊ ၿခိမ္းေခ်ာက္ေနတဲ့ သေဘာလည္းျဖစ္တယ္။
အဲဒီလို တစ္ဖက္သတ္က်တဲ့၊ အႏုိင္က်င့္ထားတဲ့၊ ဒီမုိကေရစီလံုးဝမဆန္တဲ့ျပဌာန္းခ်က္ေတြ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ(၂၀၀၈) ထဲမွာ အမ်ားအျပား ပါဝင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ အဲဒီဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ေဘာင္ထဲဝင္ဖုိ႔ “ေလးစားလိုက္နာရမည္”
ဆိုတဲ့လမ္းေပၚကေန (NLD) က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးဉာဏ္ဝင္း ေနျပည္ေတာ္သုိ႔သြားေနပါၿပီ။ ႏုိဝင္ဘာ (၁၈) ရက္ မတုိင္ခင္ကာလေတြမွာေတာ့ ဦးဝင္းတင္က “ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ေဘာင္”ထဲက ဝင္ရတာကို “တင္းကုပ္” ထဲဝင္ရတာလို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။
မၾကာခင္မွာ “တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ NLD”၊ “မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ NLD” စတဲ့ အဆင့္ေတြကို အထစ္အေငါ့ မရွိ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားၿပီးတဲ့အခါမွာ “မွတ္ပံုတင္ၿပီး NLD” ရယ္လုိ႔အမည္တပ္ႏုိင္ၾကပါေတာ့မယ္။
ယင္းသုိ႔ အဆင့္ ၂ ဆင့္ (တည္ေထာင္ခြင့္/ မွတ္ပံုတင္ခြင့္) ကို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားရာမွာ NLD ဆုိတာ (တစ္ခ်ိန္က) ပါတီႀကီး ျဖစ္ခဲ့ဖူးေလေတာ့ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္) က ပုဇြန္လံုးစားခ်င္တဲ့ ဖိုးသူေတာ္လို “နင္ကႀကီးတယ္ ႏွစ္ခါေလွ်ာက္” ဆုိတဲ့ အခ်ဳိးမ်ဳိး၊ မခ်ဳိးဘူးလုိ႔ ဘယ္သူမွမေျပာႏုိင္ဘူး။ NDF က ဦးခင္ေမာင္ေဆြ ဒီအခ်ဳိးခ်ဳိးတာမ်ဳိးခံရဖူးတယ္။ ဝန္ခံခ်က္ လက္မွတ္ထိုးခုိင္းတာကို မထုိးခဲ့တဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္မရခဲ့ဘူး။ NLD ထဲက ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း အဲဒီလို မလုပ္ပါဘူးလုိ႔ ဘယ္သူကအာမခံႏုိင္မွာလဲ။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္) ဆိုတာ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ “ေစတလံုးအာဏာ” ရရွိထားတဲ့ေကာ္မရွင္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္)ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ထဲအခုလိုျပဌာန္းထားတယ္။
ပုဒ္မ ၄၀၂။ ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ အၿပီးအျပတ္အတည္ျဖစ္ေစရမည္ -
(က) ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား
(ခ) ေရြးေကာက္ပြဲခံုအဖြဲ႔မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ အမိန္႔မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အယူခံမႈမ်ားႏွင့္ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေရးပါတီဆုိင္ရာ ဥပေဒအရေဆာင္ရြက္ေသာ ကိစၥမ်ား။
ပိုၿပီးေသခ်ာေစဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း (၅) အေထြေထြ၊ ပုဒ္မ (၂၀) တြင္ ယခုထည့္သြင္း ေရးသားထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း (၅) အေထြေထြ၊ ပုဒ္မ (၂၀) ဤဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
(က) ေကာ္မရွင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးအျပတ္ျဖစ္ေစရမည္၊
(ခ) မည္သည့္တရား႐ံုးတြင္မွ် တရားစြဲဆိုပုိင္ခြင့္မရွိေစရ၊
အထက္ပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြအရဆိုလွ်င္ ပုဒ္မ(၄၀၂) ပါကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး “ေကာ္မရွင္ ဆံုးျဖတ္သမွ်ကို ေခါင္းငံု႔ခံရမယ္” ဆိုတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ အခန္း(၆)တရားစီရင္ေရးအခန္းကို ေလ့လာၾကည့္ၾကပါဦးစို႔။
ဒီအခန္း(၆) မွာ ပုဒ္မ (၂၉၃) ကေန (၃၃၆) အထိ ပုဒ္မေပါင္း (၄၃) ခုရွိပါတယ္။ ပုဒ္မ (၂၉၃) က တရား႐ံုး (၃) မ်ဳိးရွိတယ္ဆိုတာေဖၚျပထားတာပါ။
ပုဒ္မ (၂၉၃) ႏုိင္ငံေတာ္၏ တရားစီရင္ေရးဆုိင္ရာရံုးမ်ားကုိ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႔စည္းသည္ -
(က) ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တိုင္းေဒသႀကီးတရားလႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ျပည္နယ္တရားလႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တုိင္းတရားရံုးမ်ား၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသတရား႐ံုးမ်ားမ်ား၊ ခ႐ုိင္တရား႐ံုးမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ံုးမ်ားႏွင့္ ဥပေဒအရတည္ေထာင္ေသာ အျခားတရား႐ံုးမ်ား၊
(ခ) စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရားရံုးမ်ား၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာခံု႐ံုး။
ပုဒ္မ( ၂၉၄) ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္တစ္ရပ္ထားရွိသည္။ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံု႐ံုး၏ စီရင္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ားကို မထိခုိက္ေစဘဲ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးျဖစ္သည္။
ပုဒ္မ(၂၉၄) အရဆိုလွ်င္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးလို႔ မည္သို႔ပင္ဆိုထားေစကာမူ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ားနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံု႐ံုးရဲ႕ စီရင္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ားကို နည္းနည္းမွ ထိပါးလို႔ မရပါဘူး။ ဒါဆိုႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုး ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့စကားဟာ ဘာအဓိပၸါယ္မ်ားရွိပါေသးသလဲ။
ဒါ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ အပါအဝင္ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးမ်ားခန္႔အပ္ေရးဟာ သမၼတလက္ထဲမွာပဲရွိပါတယ္။ (ပုဒ္မ ၂၉၉ ကိုၾကည့္ပါ)
ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးမ်ားခန္႔အပ္ေရးအတြက္ သမၼတတစ္ဦးတည္းမွာ သာအဆိုျပဳပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို စင္ၿပိဳင္အဆိုျပဳခြင့္ ေပးမထားပါဘူး။
သမၼတအဆိုျပဳတဲ့သူေတြကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က လက္မခံရင္ အဆိုသစ္ထပ္မံျပဳပိုင္ခြင့္ဟာလည္း သမၼတလက္ထဲမွာပဲ ရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီျပဌာန္းခ်က္ေတြအရ သူတုိ႔ႏွစ္ၿခိဳက္သေဘာက်သူကိုသာ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ႏုိင္ဖို႔ျပဌာန္းထားတယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။ (မဆလ) ေခတ္က ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္လို၊ (နဝတ-နအဖ) ေခတ္မွာေတာ့ ဦးေအာင္တိုးတို႔လို တရားသူႀကီး ေတြကိုသာခန႔္အပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ခ်ဳပ္လုိက္မယ္ဆိုရင္ တရားမ႑ိဳင္ဆိုတာ လက္ရွိအာဏာကိုင္ထားသူေတြကသာ စိတ္ႀကိက္ခ်ယ္လွယ္ စီရင္ဖန္တီး ႏုိင္ေအာင္ေရးသားျပဌာန္းထားတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးလို႔ မည္သို႔ပင္ဆိုေနပါေစ “႐ံုးတစ္႐ံုး ဓါးတစ္စင္း” ဆိုသလို စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ား၊ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ တို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ စီမံ ခန္႔ခြဲ စီရင္ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္အာဏာေတြကို ထိပါးႏုိင္ခြင့္မရွိသလိုဝင္ ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင့္လည္းမရွိဘူးဆို တာ ေမွာက္ထားတဲ့ခြက္ကို လွန္ျပသကဲ့သို႔ ထင္ရွားေနပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ဥပေဒစုိးမိုးေရးစကားကို NLD တေဖာင္ေဖာင္ေျပာလြန္းလွလို႔ ေမးစမ္းပါရေစ။ ၁၉၈၈ ကေနယေန႔အထိ ဘယ္လိုဥပေဒအမ်ဳိးအစားက စုိးမိုးခဲ့ပါသလဲ။ မာရွယ္ေလာနဲ႔ မာရွယ္ေလာတစ္ပုိင္း ဥပေဒပဲစုိးမိုးခဲ့တယ္ မဟုတ္ပါလား။
၂၀၁၀ ႏုိဝင္ဘာ(၇) ရက္ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္မွာ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရခဲ့ၾကၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ပါတီေပါင္း(၃၇) ပါတီရွိပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕စစ္တပုိင္းအစိုးရတက္လာၿပီး ၂၀၁၁ မတ္လ ေနာက္ပုိင္းမွာ တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့ပါတီ (၅) ပါတီအနက္ (၄) ပါတီကို တည္ေထာင္ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး၊ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ယခုအခါ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ႏုိင္ငံေရးပါတီစုစုေပါင္း ေပါင္း (၄၁) ပါတီရွိပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ (ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ) မွတ္ပံုတင္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ (ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ ) ရဲ႕မွတ္ပံုတင္အမွတ္က (၄၆) ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္၍သာ “တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားျခင္း”၊ “မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားျခင္း” စတဲ့ အဆင့္ေတြကို NLD ဟာ အထစ္ အေငါ့မရွိ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ၿပီဆိုရင္ေတာ့ မွတ္ပံုတင္အမွတ္ (၄၇) ဟာ NLD အတြက္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ ပုဒ္မ (၄၀၅)ကိုေဖၚျပၿပီးနိဂံုးခ်ဳပ္ေပးလုိက္ပါတယ္။
ပုဒ္မ (၄၀၅) ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္သည္ -
(က) စစ္မွန္၍ စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီစနစ္ကို လက္ခံက်င့္သံုးရမည္၊
(ခ) ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ဥပေဒႏွင့္အညီဖြဲ႔စည္းမွတ္ပံုတင္ထားရမည္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ေျပာေနၾကတဲ့ “ဥပေဒစုိးမိုးေရး”ဆိုတာဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ႏွင့္တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာေရးသာလွ်င္ျဖစ္တယ္။ တျခား မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။
“မတရားတဲ့အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာဝန္အရဖီဆန္ၾက” ဆိုတာကို စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကၿပီမဟုတ္လား
(တူေမာင္ညိဳ)
ေဖၚျပပါစာပုိဒ္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ အခန္း(၁) ႏုိင္ငံေတာ္အေျခခံမူမ်ား၊ ပုဒ္မ ၂၀ (ခ) မွာ ျပဌာန္းထားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က မထိနဲ႔မီးပြင့္သြားမယ္၊ ဘယ္သူမွဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္နဲ႔ဆုိတဲ့ တားျမစ္တဲ့သေဘာတင္ မကဘူး၊ ၿခိမ္းေခ်ာက္ေနတဲ့ သေဘာလည္းျဖစ္တယ္။
အဲဒီလို တစ္ဖက္သတ္က်တဲ့၊ အႏုိင္က်င့္ထားတဲ့၊ ဒီမုိကေရစီလံုးဝမဆန္တဲ့ျပဌာန္းခ်က္ေတြ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ(၂၀၀၈) ထဲမွာ အမ်ားအျပား ပါဝင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ အဲဒီဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ေဘာင္ထဲဝင္ဖုိ႔ “ေလးစားလိုက္နာရမည္”
ဆိုတဲ့လမ္းေပၚကေန (NLD) က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးဉာဏ္ဝင္း ေနျပည္ေတာ္သုိ႔သြားေနပါၿပီ။ ႏုိဝင္ဘာ (၁၈) ရက္ မတုိင္ခင္ကာလေတြမွာေတာ့ ဦးဝင္းတင္က “ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ေဘာင္”ထဲက ဝင္ရတာကို “တင္းကုပ္” ထဲဝင္ရတာလို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။
မၾကာခင္မွာ “တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ NLD”၊ “မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ NLD” စတဲ့ အဆင့္ေတြကို အထစ္အေငါ့ မရွိ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားၿပီးတဲ့အခါမွာ “မွတ္ပံုတင္ၿပီး NLD” ရယ္လုိ႔အမည္တပ္ႏုိင္ၾကပါေတာ့မယ္။
ယင္းသုိ႔ အဆင့္ ၂ ဆင့္ (တည္ေထာင္ခြင့္/ မွတ္ပံုတင္ခြင့္) ကို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားရာမွာ NLD ဆုိတာ (တစ္ခ်ိန္က) ပါတီႀကီး ျဖစ္ခဲ့ဖူးေလေတာ့ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္) က ပုဇြန္လံုးစားခ်င္တဲ့ ဖိုးသူေတာ္လို “နင္ကႀကီးတယ္ ႏွစ္ခါေလွ်ာက္” ဆုိတဲ့ အခ်ဳိးမ်ဳိး၊ မခ်ဳိးဘူးလုိ႔ ဘယ္သူမွမေျပာႏုိင္ဘူး။ NDF က ဦးခင္ေမာင္ေဆြ ဒီအခ်ဳိးခ်ဳိးတာမ်ဳိးခံရဖူးတယ္။ ဝန္ခံခ်က္ လက္မွတ္ထိုးခုိင္းတာကို မထုိးခဲ့တဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္မရခဲ့ဘူး။ NLD ထဲက ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း အဲဒီလို မလုပ္ပါဘူးလုိ႔ ဘယ္သူကအာမခံႏုိင္မွာလဲ။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္) ဆိုတာ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ “ေစတလံုးအာဏာ” ရရွိထားတဲ့ေကာ္မရွင္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ (တင္ေအးေကာ္မရွင္)ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ထဲအခုလိုျပဌာန္းထားတယ္။
ပုဒ္မ ၄၀၂။ ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ အၿပီးအျပတ္အတည္ျဖစ္ေစရမည္ -
(က) ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား
(ခ) ေရြးေကာက္ပြဲခံုအဖြဲ႔မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ အမိန္႔မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အယူခံမႈမ်ားႏွင့္ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေရးပါတီဆုိင္ရာ ဥပေဒအရေဆာင္ရြက္ေသာ ကိစၥမ်ား။
ပိုၿပီးေသခ်ာေစဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း (၅) အေထြေထြ၊ ပုဒ္မ (၂၀) တြင္ ယခုထည့္သြင္း ေရးသားထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ၊ အခန္း (၅) အေထြေထြ၊ ပုဒ္မ (၂၀) ဤဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
(က) ေကာ္မရွင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးအျပတ္ျဖစ္ေစရမည္၊
(ခ) မည္သည့္တရား႐ံုးတြင္မွ် တရားစြဲဆိုပုိင္ခြင့္မရွိေစရ၊
အထက္ပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြအရဆိုလွ်င္ ပုဒ္မ(၄၀၂) ပါကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး “ေကာ္မရွင္ ဆံုးျဖတ္သမွ်ကို ေခါင္းငံု႔ခံရမယ္” ဆိုတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ အခန္း(၆)တရားစီရင္ေရးအခန္းကို ေလ့လာၾကည့္ၾကပါဦးစို႔။
ဒီအခန္း(၆) မွာ ပုဒ္မ (၂၉၃) ကေန (၃၃၆) အထိ ပုဒ္မေပါင္း (၄၃) ခုရွိပါတယ္။ ပုဒ္မ (၂၉၃) က တရား႐ံုး (၃) မ်ဳိးရွိတယ္ဆိုတာေဖၚျပထားတာပါ။
ပုဒ္မ (၂၉၃) ႏုိင္ငံေတာ္၏ တရားစီရင္ေရးဆုိင္ရာရံုးမ်ားကုိ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႔စည္းသည္ -
(က) ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တိုင္းေဒသႀကီးတရားလႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ျပည္နယ္တရားလႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တုိင္းတရားရံုးမ်ား၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသတရား႐ံုးမ်ားမ်ား၊ ခ႐ုိင္တရား႐ံုးမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ံုးမ်ားႏွင့္ ဥပေဒအရတည္ေထာင္ေသာ အျခားတရား႐ံုးမ်ား၊
(ခ) စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရားရံုးမ်ား၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာခံု႐ံုး။
ပုဒ္မ( ၂၉၄) ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္တစ္ရပ္ထားရွိသည္။ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံု႐ံုး၏ စီရင္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ားကို မထိခုိက္ေစဘဲ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးျဖစ္သည္။
ပုဒ္မ(၂၉၄) အရဆိုလွ်င္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးလို႔ မည္သို႔ပင္ဆိုထားေစကာမူ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ားနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံု႐ံုးရဲ႕ စီရင္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ားကို နည္းနည္းမွ ထိပါးလို႔ မရပါဘူး။ ဒါဆိုႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုး ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့စကားဟာ ဘာအဓိပၸါယ္မ်ားရွိပါေသးသလဲ။
ဒါ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ အပါအဝင္ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးမ်ားခန္႔အပ္ေရးဟာ သမၼတလက္ထဲမွာပဲရွိပါတယ္။ (ပုဒ္မ ၂၉၉ ကိုၾကည့္ပါ)
ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးမ်ားခန္႔အပ္ေရးအတြက္ သမၼတတစ္ဦးတည္းမွာ သာအဆိုျပဳပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို စင္ၿပိဳင္အဆိုျပဳခြင့္ ေပးမထားပါဘူး။
သမၼတအဆိုျပဳတဲ့သူေတြကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က လက္မခံရင္ အဆိုသစ္ထပ္မံျပဳပိုင္ခြင့္ဟာလည္း သမၼတလက္ထဲမွာပဲ ရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီျပဌာန္းခ်က္ေတြအရ သူတုိ႔ႏွစ္ၿခိဳက္သေဘာက်သူကိုသာ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ႏုိင္ဖို႔ျပဌာန္းထားတယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။ (မဆလ) ေခတ္က ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္လို၊ (နဝတ-နအဖ) ေခတ္မွာေတာ့ ဦးေအာင္တိုးတို႔လို တရားသူႀကီး ေတြကိုသာခန႔္အပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ခ်ဳပ္လုိက္မယ္ဆိုရင္ တရားမ႑ိဳင္ဆိုတာ လက္ရွိအာဏာကိုင္ထားသူေတြကသာ စိတ္ႀကိက္ခ်ယ္လွယ္ စီရင္ဖန္တီး ႏုိင္ေအာင္ေရးသားျပဌာန္းထားတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အျမင့္ဆံုးတရား႐ံုးလို႔ မည္သို႔ပင္ဆိုေနပါေစ “႐ံုးတစ္႐ံုး ဓါးတစ္စင္း” ဆိုသလို စစ္ဘက္ဆုိင္ရာတရား႐ံုးမ်ား၊ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ တို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ စီမံ ခန္႔ခြဲ စီရင္ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္အာဏာေတြကို ထိပါးႏုိင္ခြင့္မရွိသလိုဝင္ ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင့္လည္းမရွိဘူးဆို တာ ေမွာက္ထားတဲ့ခြက္ကို လွန္ျပသကဲ့သို႔ ထင္ရွားေနပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ဥပေဒစုိးမိုးေရးစကားကို NLD တေဖာင္ေဖာင္ေျပာလြန္းလွလို႔ ေမးစမ္းပါရေစ။ ၁၉၈၈ ကေနယေန႔အထိ ဘယ္လိုဥပေဒအမ်ဳိးအစားက စုိးမိုးခဲ့ပါသလဲ။ မာရွယ္ေလာနဲ႔ မာရွယ္ေလာတစ္ပုိင္း ဥပေဒပဲစုိးမိုးခဲ့တယ္ မဟုတ္ပါလား။
၂၀၁၀ ႏုိဝင္ဘာ(၇) ရက္ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္မွာ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရခဲ့ၾကၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ပါတီေပါင္း(၃၇) ပါတီရွိပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕စစ္တပုိင္းအစိုးရတက္လာၿပီး ၂၀၁၁ မတ္လ ေနာက္ပုိင္းမွာ တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့ပါတီ (၅) ပါတီအနက္ (၄) ပါတီကို တည္ေထာင္ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး၊ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ယခုအခါ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ႏုိင္ငံေရးပါတီစုစုေပါင္း ေပါင္း (၄၁) ပါတီရွိပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ (ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ) မွတ္ပံုတင္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ (ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ ) ရဲ႕မွတ္ပံုတင္အမွတ္က (၄၆) ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္၍သာ “တည္ေထာင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားျခင္း”၊ “မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားျခင္း” စတဲ့ အဆင့္ေတြကို NLD ဟာ အထစ္ အေငါ့မရွိ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ၿပီဆိုရင္ေတာ့ မွတ္ပံုတင္အမွတ္ (၄၇) ဟာ NLD အတြက္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈)၊ ပုဒ္မ (၄၀၅)ကိုေဖၚျပၿပီးနိဂံုးခ်ဳပ္ေပးလုိက္ပါတယ္။
ပုဒ္မ (၄၀၅) ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္သည္ -
(က) စစ္မွန္၍ စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီစနစ္ကို လက္ခံက်င့္သံုးရမည္၊
(ခ) ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္၊
(ဂ) ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ဥပေဒႏွင့္အညီဖြဲ႔စည္းမွတ္ပံုတင္ထားရမည္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ေျပာေနၾကတဲ့ “ဥပေဒစုိးမိုးေရး”ဆိုတာဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ႏွင့္တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာေရးသာလွ်င္ျဖစ္တယ္။ တျခား မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။
“မတရားတဲ့အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာဝန္အရဖီဆန္ၾက” ဆိုတာကို စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကၿပီမဟုတ္လား
(တူေမာင္ညိဳ)
0 comments:
Post a Comment