လူ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲဝင္ ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ား အပိုင္း (၈) ။

by သား လိမ္ မာ on Saturday, December 3, 2011 at 7:05pm

 

အေမရိကန္လူ့အခြင့္အေရးသမိုင္းမွာ အလုပ္သမားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ရင္း အသက္ ရဝ ေက်ာ္ အရြယ္မွာမွ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂ဝ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးႀကီးတေယာက္ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူ့ကို အလုပ္သမားေတြက မာသာဂ်ံဳးစ္လို့ ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆိုရင္ေတာ့ အေမဂ်ံဳးစ္ေပါ့။ အေမဂ်ံဳးက ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့စကားတခြန္း ရွိပါတယ္။ “အလုပ္သမား တိုက္ပြဲရွိတဲ့ ေနရာမွာ အေမဂ်ံဳးစ္ အၿမဲရွိတယ္” ဆိုတဲ့စကားပါ။ အေမဂ်ံဳးစ္တို့လို သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ကိုယ္တိုင္ ဒီလို စိတ္အားထက္ထက္သန္သန္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြကို ခံစားခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊
ဒါေၾကာင့္လည္း အေမဂ်ံဳးစ္ကို အေမရိကန္လူ့အခြင့္အေရးသမိုင္းမွာ ေနရာတခု ေပးေနရဆဲပါ။ အေမရိကန္မွာထုတ္ေဝတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ မာသာဂ်ံဳးစ္မဂၢဇင္းဟာ သူ့ကိုရည္စူးဂုဏ္ျပုၿပီး ထုတ္ေဝတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမဂ်ံဳး စ္ရဲ့ အမည္ရင္းက မာရီဟဲရစ္စ္ဂ်ံဳးစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၃၇ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္ ၁ ရက္ေန့မွာ အိုင္ယာလန္နိုင္ငံမွာ ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ မာသာဂ်ံဳးစ္ အေဖဘက္က ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြပါ။ သူ့အဖိုးက ႀကိုးေပးသတ္တာ ခံခဲ့ရသလို သူ့အေဖဟာလည္း နိုင္ငံေရးလုပ္ရင္း အိုင္ယာလန္မွာ ေနလို့မရေတာ့တာနဲ့ အေမရိကကို ထြက္ေျပးလာရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မာသာဂ်ံဳးစ္ အသက္က ၅ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။
မာသာဂ်ံဳးဟာ ကေနဒါနိုင္ငံ တိုရြန္တိုၿမို့မွာ ပညာသင္ၾကား ႀကီးျပင္းလာပါတယ္။ အသက္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္မွာ အထက္တန္း ပညာၿပီးဆံုးေတာ့ သီလရင္ေက်ာင္းတေက်ာင္းမွာ ဆရာမ ဝင္လုပ္ပါတယ္။ ၈ လၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ခ်ီကာဂိုၿမို့ကို ေျပာင္းၿပီး အပ္ခ်ုပ္လုပ္ငန္းကို လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီကေန မင္းဖစၥၿမို့ကို ေရႊ့ေျပာင္းၿပီး ေက်ာင္းဆရာမ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ သံထည္အလုပ္သမား ေဂ်ာ့ဂ်ံဳးစ္နဲ့ ေတြ႕ၿပီး အိမ္ေထာင္ျပုပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ျပုေတာ့ သူ့အသက္က ၃၁ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ေယာက္်ားျဖစ္သူက အလုပ္သမားအဖြဲ့မွာ ပါဝင္လႈပ္ရွားသူျဖစ္တဲ့အတြက္ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာလည္း အလုပ္သမားေတြနဲ့ ထိေတြ႕ေပါင္းသင္းရင္း သူတို့ရဲ့ ဆိုးရြားေနတဲ့ ဘဝကို ပိုၿပီးနားလည္လာပါတယ္။
အသက္ ၃၇ ႏွစ္အရြယ္မွာေတာ့ မာသာဂ်ံဳးစ္ရဲ့ဘဝမွာ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ဆံုးရွံဳးမႈကို ေတြ႕ၾကံုရပါတယ္၊၊ ေယာက္်ားျဖစ္သူေရာ ကေလးေလးေယာက္ပါ အသားဝါေရာဂါနဲ့ တပတ္အတြင္းေသဆံုးသြားတဲ့ အျဖစ္ဆိုးႀကီးပါ။ ဒီအျဖစ္ဆိုးႀကီးကို ၾကံုေတြ႕ရၿပီးေနာက္မွာ သူဟာ ခ်ီကာဂိုကိုျပန္ၿပီး စက္ခ်ုပ္တဲ့အလုပ္ကို လုပ္ေနျပန္ပါတယ္။ စာသင္တဲ့အလုပ္ထက္ အထည္ခ်ုပ္ရတဲ့အလုပ္ကို ပိုသေဘာက်တယ္လို့ မာသာဂ်ံဳးစ္က ေျပာပါတယ္။ အထက္တန္းလႊာေတြအတြက္ အဝတ္အထည္ခ်ုပ္လုပ္ေပးရင္း အထက္တန္းလႊာလူတန္းစားနဲ့ အေျခခံအလုပ္သမား လူတန္းစားၾကား အခြင့္အေရးနဲ့ လူမႈအဆင့္အတန္း ကြာဟခ်က္ကိုလည္း ပိုမို သိျမင္လာခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ ေနာက္ထပ္ အျဖစ္ဆိုးႀကီးနဲ့ ၾကံုရျပန္ပါတယ္။ ခ်ီကာဂိုၿမို့မွာ မီးအႀကီးအက်ယ္ ေလာင္က်ြမ္းတဲ့အတြက္ မာသာဂ်ံဳးစ္ပိုင္ဆိုင္သမ်ွဟာလည္း မီးထဲ ပါသြားပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္မွာေတာ့ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးတိုက္ပြဲထဲမွာ အျပည့္အဝ ပါဝင္လာပါေတာ့တယ္။ ကမ႓ာ့စက္ရံုအလုပ္သမားအဖြဲ့ႀကီးကို ထူေထာင္ရာမွာ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပတဲ့ေနရာတိုင္းမွာ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ အားေပးကူညီပါတယ္။ တိုက္ပြဲရွိမွ ေအာင္ပြဲရွိမယ္လို့ ယံုၾကည္သူျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ခတိုးဖို့၊ အလုပ္ခ်ိန္ေလ်ွာ့ဖို့ အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္တာမ်ိဳးကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ေဟာေျပာတဲ့ေနရာမွာ အလြန္အားမာန္ပါတဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြဟာ စိတ္အားတက္ၾကြလာၿပီး ဘယ္လိုတိုက္ပြဲမ်ိဳး၊ အခက္အခဲမ်ိဳးကိုမဆို ရင္ဆိုင္ဖို့အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ သူတို့အတြက္ အေမတေယာက္လို ျဖစ္လာၿပီး မာသာဂ်ံဳးစ္ပါဝင္တဲ့ ပြဲတိုင္းဟာ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ပြဲေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။
၁၉ဝဝ ျပည့္ႏွစ္ကစၿပီး အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ သူတို့ရဲ့ဇနီးမယားေတြပါ ပါဝင္လာေအာင္ မာသာဂ်ံဳးစ္က စည္းရံုးခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပခ်ီတက္ပြဲလုပ္ရင္ သူတို့ဇနီးေတြပါ လိုက္ပါခ်ီတက္ေအာင္ စီစဉ္ေပးပါတယ္။ ၁၉ဝ၁ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ရက္ကန္းစက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြ၊ သပိတ္ေမွာက္ပြဲေတြကို မာသာဂ်ံဳးစ္က စည္းရံုးစီစဉ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ မာသာဂ်ံဳးစ္လို သက္ႀကီးတေယာက္က တက္တက္ၾကြၾကြ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီလိုအလုပ္သမားသပိတ္ေတြဟာ အလြန္ အရွိန္အဟုန္ႀကီးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉ဝ၃ ခုႏွစ္မွာ ပင္ဆီေဗးနီးယားျပည္နယ္ ကန္စင္စတန္ၿမို့ကေန နယူးေယာ့ၿမို့ကို ကေလးေတြနဲ့ ခ်ီတက္ဆႏၵျပပြဲတခုကို သူဦးစီး ေရွ့ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးအလုပ္သမားေတြနဲ့ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတရူးစဗဲ့ သိေအာင္ လုပ္ခဲ့တာပါ။
ဒါေပမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ့ စက္ရံုပိုင္ရွင္မ်ားဘက္ကေတာ့ မာသာဂ်ံဳးစ္ကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္လာေအာင္ အလုပ္သမားေတြကို ေသြးထိုးေပးတဲ့သူ၊ အၾကမ္းဖက္ေအာင္ လွံဳ့ေဆာ္ေပးေနသူလို့ ျမင္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ ႏွစ္ႀကိမ္အဖမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။
ပထမအႀကိမ္က ၁၉ဝဂ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္တာပါ။ အေနာက္ဗာဂ်ီနီးယားနယ္က သတၴုတြင္းအလုပ္သမားေတြ သပိတ္ေမွာက္ပြဲျဖစ္ရာမွာ သတၴုတြင္းပိုင္ရွင္ေတြက ေသနတ္နဲ့ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းပါတယ္။ ကုမၸဏီရဲ့ လံုျခံုေရးအေစာင့္တဦး အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဒီသပိတ္ပြဲကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သူ မာသာဂ်ံဳးစ္ကို ဖမ္းၿပီး အႏွစ္ ၂ဝ ေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အထက္လႊတ္ေတာ္က ေကာ္မရွင္တခု ဖြဲ့စည္းၿပီး စံုစမ္းရာမွာ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေတြ႕တဲ့အတြက္ ျပန္လြတ္လာပါတယ္၊၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မာသာဂ်ံဳးစ္အသက္က ၇၈ ႏွစ္ ရွိေနပါၿပီ။
ဒုတိယအႀကိမ္ အဖမ္းခံရတာကေတာ့ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္က အလုပ္သမားသပိတ္ေတြကို ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အဖမ္းခံခဲ့ရတာပါ။ အသက္ ၈၃ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ မာသာဂ်ံဳးစ္ကို သူနဂိုေနထိုင္ရာ ခ်ီကာဂိုဆီ ျပန္ပို့ေပးေပမယ့္ မာသာဂ်ံဳးစ္ကေတာ့ သပိတ္ေမွာက္ပြဲျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္ကိုပဲ ျပန္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖမ္းၿပီး ႏွစ္လေက်ာ္ ၾကာေအာင္ ေထာင္ထဲမွာ ခ်ုပ္ထားခဲ့ပါတယ္။ မာသာဂ်ံဳးဟာ အသက္ ၉၃ ႏွစ္အရြယ္အထိ အဲဒီသပိတ္ထဲမွာ ဆက္လက္ပါဝင္ေနခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၈၈ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၴုပၸတၲိကို ျပုစုပါတယ္၊၊ ဖိႏွိပ္သူေတြရွိေနတဲ့ၾကားကပဲ အလုပ္သမားေတြဟာ ေအာင္ျမင္မႈရလာၿပီ … အလုပ္ခ်ိန္ေတြ ေလ်ွာ့လာၿပီ … လူေနမႈအဆင့္အတန္း ျမင့္လာၿပီ … ကမ႓ာႀကီးရဲ့ဓနခ်မ္းသာကို ဖန္တီးတဲ့ အလုပ္သမားေတြဟာ အဲဒီဓနခ်မ္းသာကို ခြဲေဝခံစားခြင့္ ရလာၾကၿပီ … လို့ အဲဒီအတၴုပၸတၲိမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
မာသာဂ်ံဳး စ္ဟာ အသက္ ၉၃ ႏွစ္ျပည့္ၿပီး သံုးလေက်ာ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္၊၊ သူကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ သူ့ဈာပနအခမ္းအနားကို လူေပါင္း ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ကြယ္လြန္သြား ၿပီးေနာက္မွာ “မာသာဂ်ံဳးစ္ကြယ္လြန္ျခင္း” ဆိုတဲ့ အမည္နဲ့ ေတးသီခ်င္းတပုဒ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ အမည္မသိ သီခ်င္းေရးစပ္သူက “မာသာဂ်ံဳးစ္ဟာ အမွန္တရားနဲ့ တရားမ်ွတမႈအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္၊၊ ေၾကာက္ရြံ့မႈကင္းတဲ့ သံမဏိစိတ္ဓာတ္နဲ့ ျမင့္ျမတ္စြာ ရပ္တည္ခဲ့တယ္၊၊ မွားယြင္းမႈေတြကို မုန္းတီးၿပီး ေသဆံုးခ်ိန္အထိ မဆုတ္မနစ္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္” လို့ မာသာဂ်ံဳးစ္ကို ဂုဏ္ျပုစပ္ဆိုထားပါတယ္။

ခင္ေမာင္စိုး ။