စိန္လူသား

“အမ်ားတန္ဖိုးထားတဲ့ လူသားစိန္ပြင့္ေလး ျဖစ္တာမျဖစ္တာကေတာ့ လူသားတေယာက္ သူ႔ကိုယ္ကို ဘယ္လိုေသြးယူ တယ္ဆိုတာနဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္။ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမႈ၊ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈ၊ အမ်ားအက်ဳိးေဆာင္မႈ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာ တတ္မႈ၊ သိကၡာ ေစာင့္စည္းမႈဆိုတဲ့ အကြက္ေတြေပါ့”
(၁)
သူမအမည္ တင္မမ။
သူမပိုင္ဆိုင္ေသာ ဆယ့္ရွစ္ရတီ၊ ဆယ္ရတီ စိန္တလံုးနားကပ္မ်ား၊ စိန္ျခယ္ရံနားကပ္မ်ား၊ စိန္ပန္းခိုင္၊စိန္ဆံထိုး၊ စိန္လက္ စြပ္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အမ်ားေခၚသည့္ အမည္ကေတာ့ ေဒၚစိန္မမ။ သူမကလဲ ထိုနာမည္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးစြာ လက္ခံတတ္စျမဲ။
အလွဴမဂၤလာပြဲမ်ားတြင္ တကိုယ္လံုးအား စိန္စီ သြားၿပီး ေရွ႕ဆံုးစားပြဲတြင္ ေနရာေပးခံရမွ ေက်နပ္ တတ္သူ။
“မမတို႔က ေမြးကတည္းက စိန္စီထားတဲ့ ေရႊလင္ဗန္းမွာ အခ်င္းေဆးၿပီး ေမြးလာတာ”
သူမ၏ ခပ္ၾကြားၾကြားအေျပာမ်ားကို နားျငီးၾကေသာ္လည္း လူမႈေရးအရ နားေထာင္ၾကရသည္။

သူမလုပ္ကိုင္ေနေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား အတြက္ကေတာ့ ပိုလို႔ ဆိုးေသးသည္။ ေလာက၀တ္အရ “မခ်စ္ေပ မယ့္လဲ ေအာင့္ကာနမ္း” ဆိုသည္က ရွိေသးသည္ မဟုတ္လား။
သူမကလည္း ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကို လိုသည္ထက္ ပိုမိုမက္ေမာတတ္သူဆိုေတာ့ ေငြရတာမွန္သမွ် အကုန္လုပ္သည္။ သူမ ၿမိဳ႕ေလးတြင္ရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သူမႏွင့္ မကင္းလွ။ သက္ဆိုင္ရာအား ေပးသင့္တာေပး၊ ေက်ြးသင့္တာေက်ြးၿပီး ဇိမ္ခန္းမ်ား ဖြင့္သည္မွအစ ေက်ာက္မ်က္ ကုန္ကူးမႈမ်ား၊ သစ္ခိုးထုတ္မႈမ်ား၊ တဘက္ႏိုင္ငံသို႔ လူ ကုန္ကူးမႈမ်ားအထိ သူမႏွင့္ မကင္း။ သူမနာမည္ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ေနခ်ိန္ကား ေမွာင္ခိုမ်ား လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ေန သည့္ ရွစ္ဆယ္ခုႏွစ္မ်ားကာလ။ ေငြစကၠဴမ်ား အစိုးရသိမ္းခံရၿပီး၊ အမ်ားျပည္သူမ်ား စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ လည္း သူမက အျပံဳးမပ်က္။
“ေငြဆိုတာ အသြင္ေျပာင္းထားရတယ္။ မမတို႔ကေတာ့ စိန္ေတြျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားလိုက္တာပဲ။ ဦးေႏွာက္မွမရွိၾကတာ။ ခံရတာေတာင္နည္းေသးတယ္”
ထိုသို႔ပင္ ကိုယ္ခ်င္းမစာနာ ေျပာတတ္ေသးသည္။
မီးစာကုန္ေရခန္း၍ အိပ္ယာထဲလဲေနေသာ အေမအိုက ‘ငါးေၾကာ္ေလးနဲ႔ ထမင္းေလးစားခ်င္လိုက္တာ သမီးရယ္’ ဆို၍ စုထားေသာ ခုနစ္ဆယ့္ငါးက်ပ္တန္ေလးကိုင္ရင္း ေစ်းသို႔အေျပးမွာ ထိုပိုက္ဆံ ဘာမွအသံုးမဝင္ေတာ့ေၾကာင္း သိလိုက္ရ သည့္ သမီးတေယာက္၏ ရင္ထဲမွေသာကႏွင့္ မ်က္ရည္စ မ်ားကို သူမျမင္မိပါေလစ။
ျမင္လွ်င္လဲ ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္ေသာ ႏွလံုးသားသူမမွာမရွိ။သူမဘဝ တေလွ်ာက္လံုး သူမ်ားမ်က္ရည္မ်ား၊ ေသာကမ်ား၊ ဘဝမ်ားႏွင့္ ရလာေသာ ေငြေၾကးႏွင့္ ေနထိုင္ အသက္ရွင္ခဲ့သည္ပဲေလ။ထိုေငြစမ်ားကိုပင္ စိန္မ်ားအျဖစ္သို႔ အသြင္ ေျပာင္းလဲၿပီး စိန္မမဘြဲ႔ကို ခံယူထားသည္ပဲ။

(၂)
သူ႔အမည္ဦးဘစိန္။ ဘဝတေလွ်ာက္လံုး ေျမျဖဴခဲမ်ား၊ တပည့္မ်ားအၾကားတြင္ နစ္ျမႈပ္ထားသူ၊အမ်ားအက်ိဳးကို ကုိယ္က်ိဳး မငဲ့ပဲ ေဆာင္ရြက္တတ္သည့္အတြက္ တၿမိဳ႕လံုးေလးစားစြာေခၚၾကသည္က ဆရာစိန္၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးဆရာစိန္။
ေပာာင္းႏြမ္းေနေသာ တုိက္ပံုေလးႏွင့္ စက္ဘီးအိုေလးသည္ ဆရာစိန္၏ ျပယုဂ္။မိဘအေမြအႏွစ္ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္ေလးမွာ ေနထိုင္ရင္း၊ ေက်ာင္းမွာ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ သင္ေပးရံုမက စေန၊တနဂၤေႏြ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မ်ားတြင္ စာက်က္ခ်င္သူ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုပါ၊ အိမ္ေခၚ၍ ေရေႏြးၾကမ္း၊ထန္းလ်က္ ခဲေလးမ်ား ခ်ေက်ြးၿပီး စာသင္ေပးသည့္ ဆရာစစ္စစ္။ အဖိုး အခစကားေျပာလွ်င္ေတာ့ အစဥ္ျပံဳးေနေသာ မ်က္ႏွာတင္းသြားၿပီး၊ ပိုက္ဆံလိုခ်င္လွ်င္ ေမွာင္ခိုကုန္သြားကူးမည္ဟု ေျပာ လႊတ္လိမ့္မည္။
ၿမိဳ႕မွသာေရး၊ နာေရးကိစၥမ်ားတြင္ ဆရာစိန္သည္မပါမျဖစ္။ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈ၊ သပ္ရပ္ေသခ်ာမႈ၊ တာဝန္ယူေဆာင္ ရြက္တတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကပင္ ေလးစားရသူ။ အေရးေပၚေသြး ေဆးရံုမွာလိုအပ္လို႔ကေတာ့ တျခား သြားမရွာႏွင့္။ ညသန္းေခါင္ေက်ာ္တြင္ပင္ ဆရာစိန္အိမ္ တံခါးသြား ေခါက္လိုက္၊ ခ်က္ခ်င္းထၿပီး ေသြးအမ်ိဳးစားတူလွ်င္ သူကိုယ္တိုင္လွဴသည္။ ေသြးမတူလွ်င္လဲ သူတပည့္ ေဟာင္းမ်ားထံမွ လိုက္ရွာေပးသည္။
သူေတာ္ေကာင္း လူသားတေယာက္ျဖစ္၍ သူ႔အနီးတြင္လဲ သူေတာ္ေကာင္းစိတ္ရွိသူမ်ားသာ ေနၾကသည္။ အေရျခံဳ သူ ယုတ္မာမ်ားကား၊ ျပဒါးတလမ္းသံတလမ္းမို႔ ၾကာၾကာမေနႏိုင္ၾက။ ေျမွာက္စား ပင့္စားမ်ားလဲမရွိ။
တပည့္မ်ားကိုပင္ျဖစ္ေစ၊ မိတ္ေဆြမ်ားကိုပင္ျဖစ္ေစ သူအျမဲေျပာတတ္ေသာ စကားတခြန္းရွိသည္။
‘စိန္တပြင့္ အရည္အေသြးလက္လာဖို႔ဆိုတာ အကြက္ေပါင္းေျခာက္ဆယ့္ေလးကြက္ ေသြးယူရတယ္။တကယ္ေတာ့ လူ ေတြအားလံုးဟာ စိန္ရိုင္းပြင့္ေလးေတြခ်ည္းပဲ။ အမ်ားတန္ဖိုးထားတဲ့ လူသားစိန္ပြင့္ေလး ျဖစ္တာမျဖစ္တာကေတာ့ လူ သားတေယာက္ သူ႔ကိုယ္ကို ဘယ္လိုေသြးယူတယ္ဆိုတာနဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္။ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမႈ၊ ရိုးသားေျဖာင့္ မတ္မႈ၊ အမ်ားအက်ဳိးေဆာင္မႈ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာတတ္မႈ၊ သိကၡာေစာင့္စည္းမႈဆိုတဲ့ အကြက္ေတြေပါ့’ ဟူေသာစကား။
ေျပာသည့္အတိုင္းလဲလက္ေတြ႔က်င့္သံုးတတ္သူ။ ေငြစကၠဴသိမ္းသည့္ ညေနကလက္ထဲ က်န္ေနေသာ ေငြစေလးမ်ားျဖင့္၊ ဆန္မ်ား၊ ဘဲဥေလးမ်ားဝယ္ၿပီး ရပ္ကြက္ထဲမွ လတ္တေလာ ထမင္းတနပ္စားရန္ ခက္ခဲသူမ်ားကို အိမ္မွာေခၚ ထမင္း ေက်ြးသည္။ လူသားတုိ႔၏ ရင္ထဲမွေသာကမ်ားကို ခံစားနားလည္ေပး တတ္သည့္ ေစတနာရွင္လူသား။

(၃)
(၁၉၈၈)ခုု၊စက္တင္ဘာ(၁၉)ရက္၊တနလာၤေန႔နံနက္ခင္း။
အမ်ားျပည္သူတို႔၏ ရင္တြင္းမွထြက္ေပၚလာေသာ ခံစားခ်က္ဆႏၵမ်ားျဖင့္ တညီတညြတ္တည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည့္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုအား စစ္တပ္မွ အင္အားသံုး ျဖိဳခြင္းေနသည့္ကာလ။စက္တင္ဘာ(၁၈)ရက္ေန႔ အာဏာသိမ္းၿပီး ခ်ိန္မွစ၍ နယ္တိုင္း၊ၿမိဳ႕တိုင္းတြင္ ေပၚေပါက္လာေသာ အစိမ္းေရာင္ စစ္ကားႀကီးမ်ားႏွင့္ ခံစားမႈမဲ့ေနေသာ ေက်ာက္ရုပ္ မ်က္ႏွာစစ္သားမ်ား။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ေဒၚတင္မမ၏ အိမ္တြင္းတြင္ကား စကားမ်ားျငင္းခုန္သံမ်ားျဖင့္ ဆူညံေနသည္။
‘ေဒၚတင္မမ။ ခင္ဗ်ားလူလည္မက်နဲ႔ေနာ္။ ခင္ဗ်ားေပးလိုက္တဲ့ စိန္ေတြကို ရွမ္းကမ္းက လူေတြက လက္မခံဘူးဗ်။ အတု ေတြလို႔ေျပာတယ္’
‘မင္းကိုယ္တိုင္ၾကည့္ၿပီးမွ ယူသြားတာပဲ ေက်ာ္ေဇယ်။ ငါ့ကိုဘာမလိမ့္တပတ္ လုပ္ေနတာလဲ’
‘စိန္အေၾကာင္းနားမလည္ဘူးလို႔ ခင္ဗ်ားကိုက်ဳပ္ေျပာခဲ့သားပဲ။ ခင္ဗ်ားကိုယံုလို႔ က်ဳပ္ပံုေအာလိုက္တာ’
‘စိန္အေၾကာင္း နားမလည္ပဲ စိန္အလုပ္လုပ္ခ်င္တာေတာ့ မင္းအျပစ္နဲ႔မင္းပဲ။ ဒီကိစၥ ငါနဲ႔မဆိုင္ဘူး ေျပာေနသားပဲ။ ထြက္ သြားကြာ၊ နားျငီးတယ္။’
‘သြားမယ္၊သြားမယ္။ ခင္ဗ်ားလို စိန္ရူးရူးၿပီး ေကာက္က်စ္ေနတဲ့ မိန္းမႀကီးကို ေလာကႀကီးထဲက ထြက္ေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ က်ဳပ္လဲသြားမယ္။ ကဲ။’
ငယ္သံပါေအာင္ ေအာ္လိုက္ေသာ ေဒၚတင္မမ(ေခၚ) စိန္မမ၏ အသံအဆံုးတြင္ သူမတပည့္မ်ား ေျပးလာသည့္အခါတြင္ ကား၊ ေသြးသံရဲရဲတြင္ လဲက်ေနေသာ သူမအေလာင္းႏွင့္ ထြက္ေျပးသြားေသာ ေက်ာ္ေဇယ်ကိုသာ ေတြ႔ၾကရေတာ့သည္။

(၄)
ထိုအခ်ိန္တြင္ ဆရာစိန္ကား သူတို႔ၿမိဳ႕မွသပိတ္စခန္းေရွွ႔ တရားေဟာစင္ျမင့္ေပၚတြင္ အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႔က်င္ေရး၊ ဒီမို ကေရစီစနစ္တည္ေဆာက္ေရးမ်ား အေၾကာင္းေဟာေျပာေနသည္။ လူထုႏွလံုးသားႏွင့္ တသားတည္း ခံစားတတ္သူတ ေယာက္ လူထုအေရးေတာ္ပံုကာလတြင္ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာ သည္မွာမဆန္း။
ေခါင္းေဆာင္ေနရာဟူသည္ အတင္းဝင္ယူ၍ ရေကာင္းသည့္အရာမဟုတ္။ ေခါင္းေဆာင္ကို တိုက္ပြဲ၀င္ လူထုကပင္ ေရြး ခ်ယ္သြားတတ္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
မၾကာမီပင္ သပိတ္စခန္းအား စစ္တပ္မွဝိုင္း၍ တရားေဟာသည္ကို ရပ္ခိုင္းသည္။ ဆရာစိန္ကားမရပ္။ လက္နက္အား ကိုးႏွင့္ မၿခိမ္းေျခာက္ရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားကိုသာဆိုသည္။ ေသနတ္ပစ္ျခင္း၊ လူသတ္ျခင္းကိုသာ နားလည္ေသာ သူ မ်ားကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားကို နားမလည္။ နဝတစစ္တပ္မွ အရာရွိတေယာက္ ေရွ႔သို႔ထြက္လာသည္။ ၿပီးေတာ့ ပစၥတို ကို မာန္ပါပါျဖင့္ဆြဲထုတ္ၿပီး ဆရာစိန္အား ပစ္သတ္လိုက္သည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူအမ်ားေရွ႔က လူသတ္ပြဲ။ ထိုအရာရွိေနာက္မွ တပ္သားမ်ားကလဲ လူအုပ္ထဲသို႔ေသနတ္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကသည္။
ဆရာစိန္ကား အမွန္တရားအတြက္ ျပည္သူအမ်ား ရင္ဖြင့္ရာ တရားေဟာစင္ေပၚတြင္ ထာဝရ လဲေလ်ာင္းလ်က္၊ သူခ်စ္ ျမတ္ႏိုးေသာ ျပည္သူမ်ား အတြက္ အသက္ေပးသြားခဲ့ေလၿပီ။
(၅)
လူ႔ဘဝသက္တမ္းကား အလြန္ပင္တိုေတာင္းလွပါသည္။ “ေကြးေသာလက္မဆန္႔မီ၊ဆန္႔ေသာ လက္ မေကြးမီ’ အခ်ိန္တို ေလးမွာပင္ လူ႔ႏွလံုးခုန္သံမ်ားကား ရပ္ဆိုင္းသြားတတ္သည္။ စိန္ႏွင့္ပတ္သက္ ေနေသာ လူႏွစ္ေယာက္ကား တေန႔ တည္း၊ တခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ လူ႔ေလာကထဲမွ ထြက္ခြာသြားခဲ့ ၾကသည္။
တဦးကား စိန္မ်ားကို အေပၚယံတန္ဆာအျဖစ္ ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုးထားသူ။ ေနာက္တဦးကား မိမိ၏ ကိုယ္က်င့္တရား စိတ္ ထားကို စိန္တပြင့္ကဲ့သို႔ တန္ဖိုးထားတတ္သူ။
ေလာကတြင္ အလားတူ လူအေျမာက္အျမားပင္ ရွိပါလိမ့္မည္။ လူသားစိန္ပြင့္မ်ား၊ ပိုမိုမ်ားျပားလာေစရန္ သာ ဆု ေတာင္းရေပမည္တကား။

ခင္မမမ်ိဳး (၃၀၊ ၁၂၊ ၂၀၀၆)

(မွတ္ခ်က္။ ၁၉၈၈ခု၊ စက္တင္ဘာ(၁၉)ရက္ေန႔တြင္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ သပိတ္စခန္းအျပင္၌ တရားေဟာေနစဥ္၊နဝတစစ္တပ္မွ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးျမင့္သိန္းဆိုသူ၏ ပစၥတိုေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ျခင္း ခံလိုက္ရၿပီး၊ ယံုၾကည္ခ်က္ အမွန္တရားအတြက္ အသက္ ေပးခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီး ဦးပန္ေက်ာ္အား ဤဝတၳဳတိုျဖင့္ ရည္စူးကန္ေတာ့ပါသည္။ ဆရာႀကီး ေကာင္းရာ သုဂတိလားပါေစ။)