ဟင္းလင္းပြင့္ ပညာေမွ်ာ္စင္ (သို့မဟုတ္) ဆမ္မွ်ဴရယ္ ဟန္တင္တန္ -အပိုင္း(၂)

 (ဆရာလင္းထက္ေဇာ္ ဘာသာျပန္မူရင္း- Wave Magazine)

by Peace Ful on Friday, November 25, 2011 at 8:57pm

က်မ္းျပဳဆရာ ဟန္တင္တန္

လူ ့သဘာ၀က ဆံျခည္မွ်င္ေသြးေႀကာေလးေတြ ကိုသာ ေရြးလိုႀကသည္။ (အလြယ္ႀကိဳက္သည္)။ လည္ပင္းေသြးျပန္ေႀကာႀကီးဆိုလွ်င္ ဘယ္သူကမွ မေရြးလို။ (အခက္အခဲကို မႀကိဳက္)။ ဆမ္ကေတာ့ ေသြးေႀကာမႀကီးကိုသာ ေရြးေလ့ရွိသည္။ သူ ့စာဖတ္ပရိသတ္ႏွင့္ ေတြ ့ေလတိုင္း၊ သူကယခုလို ေမးလိမ့္မည္။ "ကမၻာေပၚမွာ ရွင္းျပဖို ့လိုမဲ့ ကိစၥႀကီးေတြဟာ လာျဖစ္မလဲ"။ ျပီးလွ်င္ အႀကီးႀကီးေတြကို စာရင္း ခ်ျပပါလိမ့္မည္။ 'ကိုလိုနီအလြန္ျဖစ္ထြန္းမွဳ'၊ '၁၉၇၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားက အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ျဖစ္တည္ခဲ့ေသာ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းငွာ မစြမ္းသာေသာ စုပ္၀ဲႀကီး'၊ 'စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ဆံုးခန္းတိုင္သည္ႏွင့္ ျပန္လည္ႏိုးထလာေသာ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမွတ္အသား သရုပ္မ်ား"...စသည္ျဖင့္။
သူ ့နိဂံုးခ်ဳပ္မ်ားကို သေဘာတူသည္ျဖစ္ေစ၊ မတူသည္ျဖစ္ေစ အားလံုးက ရင္သပ္ရွဳေမာ အံ့ႀသႀကရသည္မွာ သူ၏တုန္လွုပ္မွုကင္းေသာ 'ပညာရွင္သမာဓိ'ပင္။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေ၀ၚလတာလစ္(ပ)မန္က ယခုလိုမွတ္ခ်က္ျပဳဖူးသည္။ "လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကိုယ့္စိတ္ထဲရွိတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းမေျပာရဲႀကဘူးဗ်။ ပဲ့တင္သံကို ေႀကာက္ႀကတယ္ေလ။ အထူးသျဖင့္ လူေတြ မႀကိဳက္ေလာက္ဘူးထင္ရင္၊ မွန္တယ္ထင္ဦးေတာ့ ေရငံုႏွုတ္ပိတ္ေနႀကတာမ်ားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆမ္ကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ဘူးဗ်။ သူ ့အတြက္ ကဲ့ရဲ့၊ ခ်ီးမြမ္းက အေရးမပါဘူး။ စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ ဥာဏ္အလင္းျဖန္ ့ဖို့ပဲ သူစိတ္၀င္စားတယ္...။"

ဟန္တင္တန္ ျပဳစုခဲ့ေသာ က်မ္းမ်ားထဲမွ ကၽြန္ေတာ့အထင္ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္မွာ 'ေျပာင္းလဲေနေသာ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းမ်ားရွိ ႏိုင္ငံေရးအစီအစဥ္' (Political Order in Changing Societies) ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ဤစာအုပ္က ကၽြန္ေတာ့ေလာကအျမင္ကို အမွန္ပင္ေျပာင္းေစခဲ့သည္။ "တရုတ္ျပည္ႀကီး ပို၍ ပို၍ ခ်မ္းသာလာသည္ႏွင့္အမွ်၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ပိုနီးလာမည္ေလာ" ဆိုေသာ ေမးခြန္းအတြက္ ဦးေႏွာက္စားေနသည္ဆိုျငားအံ့။ "ဤစာအုပ္ကို ဖတ္ပါ" ဟု ညႊန္းလိုသည္။ ဟန္တင္တန္က စာဖတ္သူကို သမိုင္းထဲသို ့ေခၚသြားပါလိမ့္မည္။ ျပီး အေမရိကအတြက္ ဘာေႀကာင့္ခက္ခဲေသာကာလႏွင့္ရင္ဆိုင္ေနရသည္ကို နားလည္ေစလိမ့္မည္။ စီးပြားေရးေခတ္မီလာသည္ႏွင့္ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ျဖစ္၊မျဖစ္ ဆိုသည္ကို သေဘာေပါက္ေစလိမ့္မည္။ ကၽြန္ေတာ္ ဤစာအုပ္ကို ဖတ္စဥ္က အသက္ ၂၂၊ ၂၃ ေလာက္သာ ရွိပါလိမ့္ဦးမည္။ သို ့ႏွင့္တိုင္၊ ယေန ့ထက္တိုင္ ျပက္ျပက္ထင္ထင္ မွတ္မိေနဆဲ။ အသက္ ၄၆ႏွစ္ အရြယ္အထိ စြဲစြဲျမဲျမဲ မွတ္မိေနေသာ စာအုပ္ဆို၍ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ရွိႏုိင္ပါမည္နည္း။

ပါေမာကၡဆမ္တြင္ သန္စြမ္းေသာ စိတ္အားထက္သန္မွုရွိသလို၊ စြဲျမဲေသာ ယံုႀကည္မွုလည္းရွိသည္။ မွတ္မိပါေသးသည္။ တစ္ခါေသာ္ သူ ့စာအုပ္တစ္အုပ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး  ေဒါသတႀကီး ထိုးႏွက္တုိက္ခိုက္ထားေသာ ေ၀ဖန္စာတစ္ပုဒ္ကို ဖတ္ရ၍ သူ့ကိုေမးဖူးသည္။ 'ဆရာ ဘာလို ့မတုန္ ့ျပန္တာလဲ' ေပါ့။ ထံုးစံအတိုင္း သူကေလေအးေလးႏွင့္ေျပာျပပါသည္။ "ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္လုပ္တာပဲကြာ။ မႀကိဳက္ရင္တိုက္ခိုက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က ဘာျဖစ္တယ္၊ ညာျဖစ္တယ္ မတုန္ ့ျပန္ခ်င္ပါဘူး။ အက်ိဳးမရွိဘူးေလ။ အေရးႀကီးတာက ေနာက္စာအုပ္တစ္အုပ္ေရးဖို ့။ဒါလည္း ႀကိဳက္ခ်င္မွ ႀကိဳက္မွာပါ။ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲ။ ေရးသင့္ရင္ေတာ့ ေရးရမွာပဲ..."။ ဤအျမင္သည္ပင္ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာကို ပညာရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ေစေသာ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ သူသည္ ကၽြန္ေတာ္တို ့အားလံုးလိုပင္ အေရထူလွသည္ေတာ့မဟုတ္။ သို ့ေသာ္ ဆဲသံ၊ ဆိုသံ၊ တိုက္ခိုက္သံႀကားတြင္ သူ ့မစ္ရွင္ကို အေပ်ာက္မခံ။ ဘ၀ေပးတာ၀န္အျဖစ္ခံယူျပီး စိုက္လိုက္မတ္တတ္ ခရီးဆက္သည္။ ဒါပဲ....။

မူနဲ ့လူ

ဆမ္မွာ "မူ" ရွိ ရွိ ႏွင့္ရပ္တည္သူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ သူလိုက္နာေစာင့္ထိန္းသည္မွာ အမ်ားႀကိဳက္၊ အမ်ားညီ "မူ" မ်ိဳးမဟုတ္။ 'အမ်ားညီ ဤကၽြဲဖတ္' ဆိုသူေတြထဲမွာ သူမပါ။ သူ ဒါရိုက္တာအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားေသာ 'အိုလင္း အင္စတီက်ဳ' တြင္ က်င္းပသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းတစ္ခုကို မွတ္မိပါေသးသည္။ ဤအစည္းအေ၀းကို သူက သဘာပတိမူသည္။ လက္ေထာက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက အင္စတီက်ဳမွ ထုတ္ေ၀မည့္ လက္ကမ္းစာေစာင္တြင္ တကၠသိုလ္ အလိုက် စာသားတစ္ခုထည့္ဖို ့အဆိုတင္သည္။ 'အာဖရိကန္-အေမရိကန္ ႏြယ္ဖြားႏွင့္ ဟစ္စပန္နစ္နယ္ဖြားေက်ာင္းသားမ်ား သူေတသနေထာက္ပံ့ေႀကး ေလွ်ာက္ႀကပါ။ ဦးစားေပး စဥ္းစားပါ့မယ္' ဆိုေသာစာသား။ ငွာနမွဴးအားလံုးက ဒါ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ပဲေလ၊ ထည့္လိုက္ပါ" ဟုဆိုကာ ေထာက္ခံႀကသည္။ ဆမ္က သည္လို မဟုတ္။ သဘာပတိ စင္ျမင့္ထက္မွ အျပင္းအထန္ ကန္ ့ကြက္ေလေတာ့သည္။ "အသားအေရာင္နဲ ့လူမ်ိဳးကို ႀကည့္ျပီး ခြဲျခားဆက္ဆံလို ့ဘယ္ျဖစ္မလဲဗ်။ က်ဳပ္ကန္ ့ကြက္တယ္"။ သူ လက္ခံယံုႀကည္ေသာမူႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ အေသးအဖြဲကအစ အေလ်ာ့မေပး။ ေခါင္းမာသည္။

ဆရာတစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ဆမ္မွာ မူရွိသည့္တိုင္ လူသားမ်က္ႏွာစာကို မေမ့မေလ်ာ့ အေလးထားတတ္သူျဖစ္သည္။ သူ ့ကိုႀကည့္လုိက္လွ်င္ WASP (White Anglo-Saxon Protestant) လကၡဏာ အျပည့္ရွိသည္။ တည္သည္။ ျငိမ္သည္။ မာသည္။ သို ့ေသာ္ သူ ့ႏွလံုးသားက ႀကည္သည္။ လုွပ္သည္။ ေပ်ာင္းႏြဲ ့သည္။ ေက်ာင္းသားေတြ တစ္ျပံဳတစ္မႀကီး အိမ္ေခၚခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးေမြးတတ္ေသာ ဆရာမ်ိဳး အေတာ္ရွားပါလိမ့္မည္။ ဤသို ့ေသာ ရွားရွားပါးပါး ဆရာမ်ားထဲတြင္ ဆမ္ပါသည္။ သူႏွင့္သူ ့ဇနီး နန္စီတို ့က ဒါမ်ိဳး၀ါသနာထံုသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့တစ္ေတြ မႀကာခဏ စားရေသာက္ရသည္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ႀကီးကို ဂုဏ္တတက္ေစသည့္ အေကာင္းဆံုး အရည္အေသြးအခ်ိဳ ့ကို ပါေမာကၡဆမ္က ကိုယ္စားျပဳပါသည္။ 'ပညာ' ႏွင့္ 'ေမတၱာ'ကို အခ်ိဳးညီစြာ ေပါင္းစပ္ထားေသာ ရွားရွားပါးပါး အရည္အေသြးျဖစ္သည္။

ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ဆရာ ဟန္တင္တန္မွာ ျမင့္ျမင့္သြန္သြန္ ပညာေမွ်ာ္စင္ႀကီး ျဖစ္ပါသည္။ မည္သို ့ေသာ အကာအကြယ္အတားအဆီးမွ မရွိ။ ဟင္းလင္းပြင့္ေမွ်ာ္စင္ႀကီးျဖစ္သည္။ သူ ့လိုလူမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ့္တစ္သက္ တစ္ခါမွ မေတြ ့စဖူး။ အသက္ကေလးေထာက္လာသည္ႏွင့္အမွ် ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားမိတာ တစ္ခုရွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့အေနႏွင့္ စာအုပ္ေတြမွသာမက၊ လူေတြဆီကပါ ေလ့လာသင္ယူႏိုင္သည္ဆိုေသာ အေတြးျဖစ္ပါသည္။ ဆမ္တြင္ ေလ့လာ သင္ယူုလို ့မကုန္ေသာ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာ စရိုက္အျပည့္ရွိသည္။

(လင္းထက္ေဇာ္)  [ The Waves Magazine-4/11- October-2011]

စာညႊန္း- A Man of Towering Intellect By Fareed Zakaria