အာဆီယံႏွင့္ အာဆီယံဆက္စပ္အဖြဲ႔မ်ား သမုိင္းအက်ဥ္း

by General Knowledge on Friday, November 18, 2011 at 11:32am

 

အာဆီယံသည္ အေရွ႔ေတာင္အာရွအဖြဲ႔ (အာဆာ) (ASA) မွ တစ္ဆင့္ ေျပာင္းလဲ ျဖစ္တည္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ အာဆာတြင္ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းတို႔သာ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္မွ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ စင္ကာပူ၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမ်ား ဘန္ေကာက္ရွိ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အေဆာက္အအံုတြင္ ေတြ႔ဆံုၿပီး အာဆီယံေၾကညာခ်က္ (ဘန္ေကာက္ေၾကညာခ်က္ ဟုလည္း ထင္ရွား) ကို လက္မွတ္ထိုးခဲ့ျခင္းႏွင့္ အတူ စတင္ျဖစ္ေပၚလာသည္။

အာဆီယံ ေမြးဖြားလာရျခင္း အတြက္ ေစ့ေဆာ္သည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ားမွာ ထိုစဥ္က အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ရာတြင္ တူညီမွဳ၊ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ျပည္ပအင္အားႀကီးမ်ား အေပၚယံုၾကည္မွဳ ေလ်ာ့က်လာမွဳ၊
ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လုိမွဳတုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့သလို ေဖာ္ျပမထားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္ အင္ဒိုနီးရွား၏ ေဒသတြင္း အင္အားျဖင့္ ၾသဇာထူေထာင္လိုသည့္ သေဘာလည္း ပါရွိခဲ့သည္။

၁၉၇၆ တြင္ ပါပူအာနယူးဂီနီ ကၽြန္းႏုိင္ငံငယ္က ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။သို႔ရာတြင္အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္မလာခဲ့။၁၉၈၄ တြင္ လြတ္ လပ္ေရးရလာေသာ ဘရူႏုိင္း၊၁၉၉၅ တြင္ ဗီယက္နမ္၊ ၁၉၉၇ တြင္ လာအိုႏွင့္ ျမန္မာ၊ ၁၉၉၉ တြင္ ကေမာၻဒီးယားတုိ႔ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္လာခဲ့ သည္။အေရွ႔တီေမာ၏ အဖြဲ႔၀င္ခြင့္ ေလွ်ာက္လႊာမွာ အတည္ျပဳရန္ လို ေနဆဲျဖစ္သည္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ မေလးရွားက အေရွ႕အာရွ စီးပြားေရးေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို အာဆီယံႏို္င္ငံမ်ားသာမက တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား တို႔ကိုပါ ေခၚယူၿပီး က်င္းပရန္ အဆိုျပဳခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ေအပက္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို တန္ျပန္သလို
ျဖစ္မည္စိုးရိမ္ေသာ အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔၏ ကန္႔ကြက္မွဳ ခံခဲ့ရၿပီး မေအာင္ျမင္ခဲ့။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္မွ အာဆီယံ +၃ (တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား) ကို တည္ေထာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အာဆီယံ + 
ေဆြးေႏြးပြဲမ်ဳိးစံုကို ရုရွား၊ အေမရိကန္တုိ႔ႏွင့္ပါ ျပဳလုပ္လာႏုိင္ၿပီး အေရွ႕အာရွထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္ အျခားေဆြးေႏြးပြဲမ်ားပါ တစ္ပါတည္း က်င္းပႏိုင္သည့္ေနရာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။


၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့မွဳ

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က အာဆီယံ ဥကၠ႒ေနရာ ရယူရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္မွဳမ်ားေၾကာင့္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ့ ရဖူးသည္။ ထုိစဥ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပ သမဂတို႔က လူသိရွင္ၾကား ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာသာ ဥကၠ႒ ျဖစ္ပါက အာဆီယံ ဆက္စပ္ အခမ္းအနားမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကသည္။

အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕ကလည္း လူ႕အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းမ်ား ဆိုးရြားေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဥကၠ႒ေနရာ ေလွ်ာက္ထားမွဳ ရုပ္သိမ္းရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္တြင္ လာအိုႏုိင္ငံ ဗီယန္က်င္းတြင္ က်င္းပေသာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အလွည့္က် ဥကၠ႒ေနရာ ရယူေရးကုိ စြန္႔လႊတ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ရသည္။
ဖိလစ္ပိုင္က ကိုယ္စား လႊဲယူ ခဲ့ရသည္။