ရွမ္းႏိုင္ငံေတာ ္(ရွမ္းႏွင့္ တရုတ္တို႔၏ မွတ္တမ္းမ်ားမွ) အပိုင္း ၁၊၂
by Moenge Aung on Wednesday, November 16, 2011 at 11:08am
ရွမ္းႏိုင္ငံေတာ္(ရွမ္း ႏွင့္ တရုတ္ တို႔၏ မွတ္တမ္းမ်ားမွ) အပိုင္း ၁
၁။ တေကာင္းဘုရင္ေခတ္ (တရုတ္အေခၚ ခ်င္ခ်ိဳင္ဂို) .... တေကာင္းဘုရင္ေခတ္သည္ ႏွစ္ေခတ္စံ(ပုဂံ ၊ တေကာင္း) ျဖစ္သည္။ တေကာင္း (TA KONG) ျမိဳ႕ေဟာင္း၏ တည္ေနရာမွာ နမ့္ေကြီ (NAM KIO) အလယ္ပိုင္း ၊ မႏၱေလး ေျမာက္ဘက္ ၁၂၇ မိုင္တြင္တည္ရွိသည္။ ထိုေခတ္က ဆင္မ်ားကို လယ္ယာထြန္ယက္ျခင္းႏွင့္ စစ္တလင္းတြင္ အသံုးျပဳခဲၾကသည္။ ရွမ္းတို႔သည္ ထိုေခတ္အခါ ကတည္းကပင္ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲၾကသည္။
၂။ တေကာင္းမွပညာသည္မ်ား လိုယန္သို႔သြားျခင္း .... တရုတ္ေတာ္ဝင္မွတ္တမ္း (KAW-TI-PAN-KYI) အရ၊ တရုတ္နယ္စပ္ အျပင္ဘက္တြင္ ဆန္ဂိုဟုေခၚေသာ ရွမ္းႏိုင္ငံတည္ရွိသည္။ တေကာင္းဘုရင္ ယံုရိုတာဝ္ (YONG-YEO-TEO) သည္ ေအဒီ ၉၇ ၊ ၁၂၀ ၊ ၁၃၁ ခုႏွစ္တို႔တြင္ လိုယန္ျမိဳ႕ ရွိတရုတ္ဘုရင္ ေလာဝ္ကူး ( LEO-KU) ထံသို႔ ယာဥ္ေက်းမႈအဖြဲမ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ား ကို သံုးၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲမ်ားသည္ တရုတ္ဘုရင္အား လက္ေဆာင္ပဏၰာမ်ားဆက္သေလသည္။ တရုတ္ဘုရင္ကလဲ ၄င္းတို႔အား လက္ေဆာင္မ်ား ျပန္လည္ ေပးအပ္ေလသည္။
၃။ တေကာင္း-ပုဂံ .... ေအဒီ ၂၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ကယားတို႔သည္ တေကာင္းျပည္ကို လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ဖ်က္စီးၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဘုရင္ ဆန္မူတာ (SAN-MU-DA) အုပ္စိုးေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ဘုရင္ ဆန္မူတာသည္ တေကာင္းတြင္ မင္းသားတစ္ပါးအား မင္းျပဳေစလ်က္ တေကာင္းႏွင့္ မနီးမေဝးေဒသတြင္ ပုဂံဟုေခၚေသာ ျမိဳ႕သစ္တစ္ျမိဳ႕ကိုတည္၍ မင္းျပဳေတာ္မူ၏ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔က ၄င္းေဒသကို အညာပုဂံဟုေခၚၾကေလသည္။ တေကာင္းမင္းဆက္သည္ ပုဂံေဒသတြင္ ဆက္လက္၍ မင္းျပဳအုပ္စိုးခဲၾကေလသည္။
၄။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား (ေအဒီ ၅၆၅).... ေအဒီ ၅၆၅ ခုႏွစ္၌ ပုဂံတြင္ စန္ေလဆိုမြန္ (SAN-LAY-SO MON) ဘုရင္အုပ္စိုးခဲ့သည္။ ထိုဘုရင္ မင္းျမတ္ဦးေဆာင္၍ ရွမ္းအင္ပါယာကို ခ်ဲထြင္ခဲ့သည္။ ရွမ္းအင္ပါယာ ခ်ဲ႕ထြင္စဥ္ တပါတည္း လယ္ယာေျမမ်ားကိုလည္း ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္ႏွင္တကြ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္၍ ငါးပါးေသာ သီလေတာ္ကို ေစာင့္ထိန္းၾကသည္။ ခိုးဆိုးလုယက္မႈ မရွိေစရန္လည္း တာျမစ္ထားသည္။ လာေရာက္က်ဴးေက်ာ္ သူရန္မွကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္လဲ အတားအဆီးမ်ား ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။
၅။ အဘိရာဇာ (ေအဒီ ၈၅၀) .... ကုလားဘုရင္ အဘိရာဇာသည္ ကုလားျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ စစ္ရွံဳး၍ ရွမ္းျပည္ တေကာင္းတို႔ တိမ္းေရွာင္လာခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ နမ့္ကြီး (ဧရာဝတိျမစ္) အနီးတြင္ စခန္းခ်ေနထိုင္ၾကသည္။ ထိုေဒသကို ဟသၤာတ (HONG-SA) ဟုေခၚတြင္သည္။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိပဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တေပ (TA-PAY) သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ အဆို၊ အတီး၊ အက၊ နကၡတ္ေဗဒ၊ တိုင္းရင္ေဆး အစရွိေသာ ပညာရပ္ အေျမာက္အမ်ား သယ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကသည္။ ထို႔သို႔ အဖိုးတန္လွေသာ ပညာရပ္မ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ အေလးေပးဆက္ဆံလိုျခင္းကို ခံၾကရသည္။ ၎၏လူမ်ားတိုက္တြန္းခ်က္အရ ကုလားဘုရင္ အဘိရာဇာသည္ တေကာင္းသို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တေကာင္းဘုရင္ ရွမ္းမင္းသားသည္ ဗန္ဂၽြန္း (Viang Chon) ျမိဳ႕သစ္သို႔ေျပာင္းေရြ႕မင္းျပဳရာ ကုလားဘုရင္က တေကာင္းကို ဆက္လက္မင္းျပဳေလသည္။
၆။မိုင္းေမာဝ္လံုကိုးစံပီ .... ေအဒီ ၅၆၇ - ၁၄၄၈ (ရွမ္းႏွစ္ ၆၆၁ -၁၅၄၂) ခြန္လူး ၊ ခြန္လွိဳင္းညီေနာင္ႏွစ္ပါးမွ ေမာဝ္ရွမ္း အင္ပါယာကို (မိုင္းေမာဝ္) စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ (မွတ္ခ်က္ ... ယင္းညီေနာင္ တို႔မတိုင္ခင္က ၄င္းတို႔၏ ဖခင္ႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ ဘိုးေတာ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုမွာ စာအုပ္ပါအေရးအသားကို ျပင္ဆင္ျခင္းမျပဳလိုသျဖင့္ မူရင္းအတိုင္း ျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။) ယင္းေမာရွမ္းအင္ပါယာ၏ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ေရႊလီျမစ္ခ်ိဳင့္ဝွမ္း တစ္ေနရာတြင္ တည္ရွိခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ကရွမ္းတို႔သည္ နမ့္ကြီ (ဧရာဝတီျမစ္)၊ နမ့္ခံုး (သံလြင္ျမစ္) မွအစျပဳ၍ က်ိဳင္းတံု၊ က်ိဳင္းဆန္၊ က်ိဳင္းမိုင္ (က်ိန္းမိုင္) အထိ တိုင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ ဘုရင္ စဝ္ဦးတင္ လက္ထက္တြင္ နမ့္ေမေဟာင္ဟို ၊ နမ့္ပရမၼာပုတၱရ ထိ လြမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုေခတ္သည္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔၏ တန္ခိုးအာဏာ ထြန္းလင္းေတာက္ပ ခဲ့ေသာ ေခတ္ျဖစ္ခဲ့။to id="1" />
၇။ ခြန္လူ၊ ခြန္လႈိင္ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း .... ၄င္းညီေနာင္ႏွစ္ပါး လက္ထက္တြင္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူညီးေရ တိုးတက္စည္ပင္ခဲ့သည္။ စစ္မက္မ်ားအား ေစလြတ္၍ နယ္ေျမမ်ားကို ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သည္ ။ နယ္ေျမတစ္ေနရာအားရလွ်င္ ၄င္းတို႔၏ သားေတာ္တစ္ပါးအား ေစလြတ္၍ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေစခဲ့ၾကသည္။ ေမာဝ္အင္ပါယာတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအား တစ္ႏွစ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ အခြန္ဘဏၰာမ်ား ဆက္သေစခဲ့သည္။
၈။ ခြန္လူ၊ ခြန္လႈိင္ ပိုင္ဆိုင္ေသာနယ္ေျမမ်ား ... ခြန္လူ၏သားေတာ္ အၾကီး ခြန္လံု သည္ တေကာင္းျပည္ကိုအုပ္စိုးသည္။ ခြန္ဖက မိုင္းယန္း ႏွင့္ မိုင္းမိုကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ျမင္းဆက္သရသည္။ ခြန္ကူးက လမ္းပန္း ႏွင့္ က်ိဳင္းရွဲန္ကို အပိုင္ရျပီး ဆင္ဆက္သရသည္။ ခြန္ကို၀န္ဖ က မိုင္းေယာ ကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ ေရႊ ဆက္သရသည္။ ခြန္လွက ၾကာလိင္နယ္ကို အပိုင္ရျပီး ေရၾကက္ ဆက္သရသည္။ ခြန္က်ာ့ က အာ၀နယ္ကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ဆက္သရသည္။ ခြန္ဆူက မိုင္းယု ကို အပိုင္ရသည္။
၁။ တေကာင္းဘုရင္ေခတ္ (တရုတ္အေခၚ ခ်င္ခ်ိဳင္ဂို) .... တေကာင္းဘုရင္ေခတ္သည္ ႏွစ္ေခတ္စံ(ပုဂံ ၊ တေကာင္း) ျဖစ္သည္။ တေကာင္း (TA KONG) ျမိဳ႕ေဟာင္း၏ တည္ေနရာမွာ နမ့္ေကြီ (NAM KIO) အလယ္ပိုင္း ၊ မႏၱေလး ေျမာက္ဘက္ ၁၂၇ မိုင္တြင္တည္ရွိသည္။ ထိုေခတ္က ဆင္မ်ားကို လယ္ယာထြန္ယက္ျခင္းႏွင့္ စစ္တလင္းတြင္ အသံုးျပဳခဲၾကသည္။ ရွမ္းတို႔သည္ ထိုေခတ္အခါ ကတည္းကပင္ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲၾကသည္။
၂။ တေကာင္းမွပညာသည္မ်ား လိုယန္သို႔သြားျခင္း .... တရုတ္ေတာ္ဝင္မွတ္တမ္း (KAW-TI-PAN-KYI) အရ၊ တရုတ္နယ္စပ္ အျပင္ဘက္တြင္ ဆန္ဂိုဟုေခၚေသာ ရွမ္းႏိုင္ငံတည္ရွိသည္။ တေကာင္းဘုရင္ ယံုရိုတာဝ္ (YONG-YEO-TEO) သည္ ေအဒီ ၉၇ ၊ ၁၂၀ ၊ ၁၃၁ ခုႏွစ္တို႔တြင္ လိုယန္ျမိဳ႕ ရွိတရုတ္ဘုရင္ ေလာဝ္ကူး ( LEO-KU) ထံသို႔ ယာဥ္ေက်းမႈအဖြဲမ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ား ကို သံုးၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲမ်ားသည္ တရုတ္ဘုရင္အား လက္ေဆာင္ပဏၰာမ်ားဆက္သေလသည္။ တရုတ္ဘုရင္ကလဲ ၄င္းတို႔အား လက္ေဆာင္မ်ား ျပန္လည္ ေပးအပ္ေလသည္။
၃။ တေကာင္း-ပုဂံ .... ေအဒီ ၂၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ကယားတို႔သည္ တေကာင္းျပည္ကို လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ဖ်က္စီးၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဘုရင္ ဆန္မူတာ (SAN-MU-DA) အုပ္စိုးေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ဘုရင္ ဆန္မူတာသည္ တေကာင္းတြင္ မင္းသားတစ္ပါးအား မင္းျပဳေစလ်က္ တေကာင္းႏွင့္ မနီးမေဝးေဒသတြင္ ပုဂံဟုေခၚေသာ ျမိဳ႕သစ္တစ္ျမိဳ႕ကိုတည္၍ မင္းျပဳေတာ္မူ၏ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔က ၄င္းေဒသကို အညာပုဂံဟုေခၚၾကေလသည္။ တေကာင္းမင္းဆက္သည္ ပုဂံေဒသတြင္ ဆက္လက္၍ မင္းျပဳအုပ္စိုးခဲၾကေလသည္။
၄။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား (ေအဒီ ၅၆၅).... ေအဒီ ၅၆၅ ခုႏွစ္၌ ပုဂံတြင္ စန္ေလဆိုမြန္ (SAN-LAY-SO MON) ဘုရင္အုပ္စိုးခဲ့သည္။ ထိုဘုရင္ မင္းျမတ္ဦးေဆာင္၍ ရွမ္းအင္ပါယာကို ခ်ဲထြင္ခဲ့သည္။ ရွမ္းအင္ပါယာ ခ်ဲ႕ထြင္စဥ္ တပါတည္း လယ္ယာေျမမ်ားကိုလည္း ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္ႏွင္တကြ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္၍ ငါးပါးေသာ သီလေတာ္ကို ေစာင့္ထိန္းၾကသည္။ ခိုးဆိုးလုယက္မႈ မရွိေစရန္လည္း တာျမစ္ထားသည္။ လာေရာက္က်ဴးေက်ာ္ သူရန္မွကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္လဲ အတားအဆီးမ်ား ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။
၅။ အဘိရာဇာ (ေအဒီ ၈၅၀) .... ကုလားဘုရင္ အဘိရာဇာသည္ ကုလားျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ စစ္ရွံဳး၍ ရွမ္းျပည္ တေကာင္းတို႔ တိမ္းေရွာင္လာခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ နမ့္ကြီး (ဧရာဝတိျမစ္) အနီးတြင္ စခန္းခ်ေနထိုင္ၾကသည္။ ထိုေဒသကို ဟသၤာတ (HONG-SA) ဟုေခၚတြင္သည္။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိပဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တေပ (TA-PAY) သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ အဆို၊ အတီး၊ အက၊ နကၡတ္ေဗဒ၊ တိုင္းရင္ေဆး အစရွိေသာ ပညာရပ္ အေျမာက္အမ်ား သယ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကသည္။ ထို႔သို႔ အဖိုးတန္လွေသာ ပညာရပ္မ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ အေလးေပးဆက္ဆံလိုျခင္းကို ခံၾကရသည္။ ၎၏လူမ်ားတိုက္တြန္းခ်က္အရ ကုလားဘုရင္ အဘိရာဇာသည္ တေကာင္းသို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တေကာင္းဘုရင္ ရွမ္းမင္းသားသည္ ဗန္ဂၽြန္း (Viang Chon) ျမိဳ႕သစ္သို႔ေျပာင္းေရြ႕မင္းျပဳရာ ကုလားဘုရင္က တေကာင္းကို ဆက္လက္မင္းျပဳေလသည္။
၆။မိုင္းေမာဝ္လံုကိုးစံပီ .... ေအဒီ ၅၆၇ - ၁၄၄၈ (ရွမ္းႏွစ္ ၆၆၁ -၁၅၄၂) ခြန္လူး ၊ ခြန္လွိဳင္းညီေနာင္ႏွစ္ပါးမွ ေမာဝ္ရွမ္း အင္ပါယာကို (မိုင္းေမာဝ္) စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ (မွတ္ခ်က္ ... ယင္းညီေနာင္ တို႔မတိုင္ခင္က ၄င္းတို႔၏ ဖခင္ႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ ဘိုးေတာ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုမွာ စာအုပ္ပါအေရးအသားကို ျပင္ဆင္ျခင္းမျပဳလိုသျဖင့္ မူရင္းအတိုင္း ျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။) ယင္းေမာရွမ္းအင္ပါယာ၏ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ေရႊလီျမစ္ခ်ိဳင့္ဝွမ္း တစ္ေနရာတြင္ တည္ရွိခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ကရွမ္းတို႔သည္ နမ့္ကြီ (ဧရာဝတီျမစ္)၊ နမ့္ခံုး (သံလြင္ျမစ္) မွအစျပဳ၍ က်ိဳင္းတံု၊ က်ိဳင္းဆန္၊ က်ိဳင္းမိုင္ (က်ိန္းမိုင္) အထိ တိုင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ ဘုရင္ စဝ္ဦးတင္ လက္ထက္တြင္ နမ့္ေမေဟာင္ဟို ၊ နမ့္ပရမၼာပုတၱရ ထိ လြမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုေခတ္သည္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔၏ တန္ခိုးအာဏာ ထြန္းလင္းေတာက္ပ ခဲ့ေသာ ေခတ္ျဖစ္ခဲ့။to id="1" />
၇။ ခြန္လူ၊ ခြန္လႈိင္ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း .... ၄င္းညီေနာင္ႏွစ္ပါး လက္ထက္တြင္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူညီးေရ တိုးတက္စည္ပင္ခဲ့သည္။ စစ္မက္မ်ားအား ေစလြတ္၍ နယ္ေျမမ်ားကို ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သည္ ။ နယ္ေျမတစ္ေနရာအားရလွ်င္ ၄င္းတို႔၏ သားေတာ္တစ္ပါးအား ေစလြတ္၍ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေစခဲ့ၾကသည္။ ေမာဝ္အင္ပါယာတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအား တစ္ႏွစ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ အခြန္ဘဏၰာမ်ား ဆက္သေစခဲ့သည္။
၈။ ခြန္လူ၊ ခြန္လႈိင္ ပိုင္ဆိုင္ေသာနယ္ေျမမ်ား ... ခြန္လူ၏သားေတာ္ အၾကီး ခြန္လံု သည္ တေကာင္းျပည္ကိုအုပ္စိုးသည္။ ခြန္ဖက မိုင္းယန္း ႏွင့္ မိုင္းမိုကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ျမင္းဆက္သရသည္။ ခြန္ကူးက လမ္းပန္း ႏွင့္ က်ိဳင္းရွဲန္ကို အပိုင္ရျပီး ဆင္ဆက္သရသည္။ ခြန္ကို၀န္ဖ က မိုင္းေယာ ကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ ေရႊ ဆက္သရသည္။ ခြန္လွက ၾကာလိင္နယ္ကို အပိုင္ရျပီး ေရၾကက္ ဆက္သရသည္။ ခြန္က်ာ့ က အာ၀နယ္ကို အပိုင္ရျပီး ႏွစ္စဥ္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ဆက္သရသည္။ ခြန္ဆူက မိုင္းယု ကို အပိုင္ရသည္။
0 comments:
Post a Comment