ဆရာကို ဗဟိုုျပုသင္ၾကားသည့္ ပံုစံ (BANKING EDUCATION) အပိုင္း (၂)

HREIB ၏ လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပး၊ သင္တန္းနည္းျပလက္စဲြမွ ....

 သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား ျပင္ဆင္ပံု (ADIDS) နည္းလမ္း

          နည္းျပမ်ားအေနနွင့္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အျမဲတမ္းေမးရန္လိုေသာ ေမးခြန္းမွာ ငါတို့ဘယ္လိုသင္ၾကမလဲ ဆိုေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ သင္တန္းတခုေပးရန္ အကူအညီေတာင္းခံရတို္င္း၊ သင္တန္းတခုေပးရန္ စီစဥ္ တိုင္း ထိုေမးခြန္းကို မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ေမးမိၾကစျမဲပင္ျဖစ္သည္။ ထိုေမးခြန္း၏အေျဖကို အေကာင္းဆံုးျပန္ေပး နိုင္ရန္အတြက္ အျခားတဖက္မွ ျပန္လည္ေမးရမည့္ ေနာက္ထပ္ ေမးခြန္းမွာ သင္ယူသူေတြက ဘယ္လိုမို်း ေလ့လာၾကသလဲဆိုေသာ ေမးခြန္းပင္ျဖစ္သည္။  မိမိဘယ္လိုသင္မလဲ ကိုစဥ္းစားတို္င္း မိမိပို့ခ်မည့္သူမ်ား အေနျဖင့္ဘယ္လိုနည္းမို်းနွင့္ဆိုလွ်င္ ထိုအေၾကာင္းအရာအေပၚ ေကာင္းေကာင္း ေလ့လာနို္င္မလဲကို ပထမ ဦးဆံုးစဥ္းစားၾကည့္ရန္ လိုအပ္လွသည္။

          ထိုအတြက္ေၾကာင့္ ပညာေပးလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာသူမ်ားသည္ မိမိပညာေပးရန္ ရည္ရြယ္ထားသည့္ ျပည္သူမ်ား၊ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ အုပ္စု၀င္မ်ားအား မည္သည့္္သင္ၾကားမႈနည္းလမ္းမ်ား ျဖင့္ သင္ၾကားလွ်င္ ပိုမိုထိေရာက္ ေအာင္ျမင္နို္င္မလဲဆိုသည့္အခ်က္ကို ရွာေဖြခဲ့ၾကသည္။ ပိုမိုေကာင္းမြန္ ေသာ အေျဖကိုုရရိွနို္င္ရန္အတြက္လည္း ဆက္လက္၍ ရွာေဖြေနရမည္ျဖစ္သည္။

          ေလ့လာသူမ်ား အထူးသျဖင့္ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူမ်ားအား ပညာေပးရာတြင္ နႈတ္တို္က္က်က္မွတ္ ၍၊ သူတို့္ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္မႈမျပုေသာ ပညာေပးပံုစံျဖင့္ ပညာေပး၍မရေၾကာင္း သေဘာေပါက္လာခဲ့ျပီးသည့္ ေနာက္ မည္သည့္နည္းမို်းျဖင့္ဆိုပါက ထိုေလ့လာသူမ်ားအတြက္ ပိုမိုေလ့လာနို္င္မလဲဆိုသည္ကို အေျဖရွာ ခဲ့ၾကရာတြင္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေအာက္ပါသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။

-         အရြယ္ေရာက္ျပီးသူမ်ားထံတြင္ ကိုယ္ပိုင္အေတြ႔အၾကံု၊ ဗဟုသုတမ်ားစြာရိွထားျပီးျဖစ္သျဖင့္ ထို အေတြ႔အၾကံုမ်ားကိုအေျချပု၍ သင္ယူမည့္အေၾကာင္းအရာနွင့္ မည္သို့ဆက္စပ္ေနေၾကာင္းကို နားလည္ေစ သည့္ နည္း မို်းျဖစ္ရမည္။ (Experimental)

-         ထိုသို့ရိွျပီးသား ကိုယ္ပိုင္အေတြ႔အၾကံုနွင့္ ဗဟုသုတမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္လာနို္္င္ေစရန္၊ ေလ့လာသူ မ်ားကို ဗဟိုျပဳျပီး သူတို့ကိုယ္တို္င္လုပ္ေဆာင္ေစေသာ နည္းလမ္းမို်းျဖစ္ရမည္။ (Activity- centered)

-         ေလ့လာသူမ်ားထံတြင္ ရိွျပီးသားျဖစ္ေသာ အေတြ႔အၾကံုမ်ားကို ထြက္ေပၚလာေစျပီး သူတို့ကိုယ္ တို္င္ျပန္လည္ သံုးသပ္တတ္ေစနို္င္မည့္ ေမးခြန္းမ်ားေမးေသာ နည္းလမ္းမို်းျဖစ္ရမည္။ (Problem- posing)

-         ေလ့လာသူမ်ားအားလံုး စုေပါင္းပါ၀င္ေစေသာ၊ စုေပါင္းသံုးသပ္ဆင္ျခင္ေစေသာ၊ အေၾကာင္းအရာ တခုအတြက္ စုေပါင္း၀ို္င္း၀န္းအေျဖရွာေသာ နည္းလမ္းမို်းျဖစ္ရမည္။ (Particitative )

-         ေလ့လာသူမ်ားတြင္ ယခင္ကရိွခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ အေတြ႔အၾကံု၊ ဗဟုသုတသက္သက္ခ်ည္းမဟုတ္ဘဲ ထိုအရာမ်ားနွင့္ အျခားေသာအခ်က္အလက္မ်ားေပါင္းစပ္၍ အျပန္အလွန္ေဆြးေနြးသံုးသပ္ေစေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ရမည္။ (Dialectical)

-         ထိုသို့ေဆြးေနြးသံုးသပ္ျပီး ထြက္ေပၚလာေသာ အခ်က္မ်ားအား ျပႆနာအေၾကာင္းရင္းမ်ားနွင့္ ဆက္စပ္ေတြ႔ျမင္လာတတ္ေအာင္ စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ရမည္။ (Analytical)

-         ထိုသို့ဆက္စပ္ျမင္လာသည့္အခါတြင္ မည္သည့္အရာမ်ားကို ရည္မွန္းခ်က္အျဖစ္ထားျပီး မည္ကဲ့သို့ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည္ကို လမ္းညႊန္ေပးနို္္င္ေသာနည္းလမ္းျဖစ္ရမည္။ (Strategic thinking - oriented)

 သင္ၾကားမႈေဖာ္ျမူလာတြင္ အဆင့္ (၅) ဆင့္ရိွပါသည္။ ထိုအဆင့္မ်ားမွာ-

A - Activity

D - Discussion

I - Input/lecture

D - Democracy- Deepening

S - Synthesis တို့ျဖစ္ပါသည္။

Activity ( လႈပ္ရွားမႈတခုလုပ္ေဆာင္ျခင္း)

          သင္ခန္းစာတစ္ခုခ်င္းစီတြင္ သင္ခန္းစာ၏ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနွင့္ ဆက္စပ္ေသာသင္တန္းသားမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုနွင့္ ဗဟုသုတမ်ားထြက္ေပၚလာနို္္င္ေစရန္အတြက္ လႈပ္ရွားမႈ (သို့) ေဆြးေနြးမႈျဖင့္စတင္ သင့္ သည္။ ထို သို့ ေလ့လာသူမ်ား၏အေတြ႔အၾကံုမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေဆြးေနြးလာေစျခင္းျဖင့္ သင္တန္းသားမ်ား သည္ ေဆြးေနြးသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအေပၚ  ပို၍စိတ္၀င္စားမႈရိွလာေစနိုင္သည္။ 

လႈပ္ရွားမႈစတင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း

-         လႈပ္ရွားမႈမစတင္ခင္ ထိုလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းကိရိယာမ်ားကို ၾကိုတင္ျပင္ဆင္ပါ။

-         ထိုသို့ ၾကိုတင္ျပင္ဆင္ထားျခင္းျဖင့္ ေနာက္တဆင့္ဘာလုပ္ရမည္ကို အခက္အခဲမရိွဘဲ ညႊန္ၾကား နိုင္မည္။ သို့မွ သာ မိမိကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္နို္င္မည္။

-         လႈပ္ရွားမႈနွင့္ပတ္သက္၍ သင္တန္းသားမ်ားဘယ္လိုခံစားနို္င္မည္၊ ဘယ္လိုတုန့္ျပန္နို္င္မည္ကို ၾကို တင္ခန့္မွန္း ထားပါ။ မိမိရည္မွန္းထားသည့္အတိုင္း သင္တန္းသားမ်ားမတုန့္ျပန္နို္င္သည္ကိုလည္း ၾကိုတင္ ေတြးထားပါ။ သင္ခန္းစာ၏ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအတိုင္း သင္တန္းသားမ်ားတုန့္ျပန္လာေစရန္အတြက္္ ေသေသခ်ာခ်ာျပင္ဆင္ ထားဖို့လိုအပ္သည္။

-         ဆရာၾကီးပံုစံမဖမ္းပဲ၊ ရင္းနီွးေဖာ္ေရြမႈရိွရန္လိုအပ္သလို မိမိ၏အခန္းက့ကိုလဲ သင္တန္းသားမ်ားက ေလးစား ရန္ျပုမူပါ။ လႈပ္ရွားမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရိွသည့္ ပံုေပါက္ရန္လိုအပ္သလို သင္တန္း သားမ်ားက ယံုၾကည္ရင္းနီွးစြာျဖင့္ သူတို့ကိုယ္ေတြ့အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ေျပာခ်င္လာေအာင္ မိမိဖက္က ပြင့္ လင္းရိုးသားမႈရိွဖို့ လိုအပ္သည္ကို သေဘာေပါက္ပါ။

-         လႈပ္ရွားမႈလုပ္ရာတြင္ တေနရာထဲ ရပ္မေနပါနဲ့။ သင္တန္းသားမ်ားအၾကား လွည့္လည္သြားေရာက္ျပီး အကဲ ခတ္ပါ။ အားေပးပါ။ သင္တန္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ထိုလႈပ္ရွားမႈသည္ ခက္ခဲလြန္းသည္ဟု မွတ္ယူေကာင္းမွတ္ယူ နို္င္ေသာ္လည္း သင္၏တည္ျငိမ္မႈနွင့္ အားေပးကူညီမႈတို့ျဖင့္ သူတို့အလုပ္ကို ေအာင္ျမင္စြာအဆံုးထိ လုပ္ ေဆာင္လာေစရန္ ျပုမူပါ။

-         အထက္စီးျဖင့္ အမိန့္ေပးသည့္ ပံုစံမေပါက္ပါေစနွင့္။ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို တိတိက်က်ေပးရန္လိုေသာ္လည္း ညင္သာစြာေျပာဆိုပါ။

-         သင္တန္းသားမ်ား၏ ခံစားခ်က္နွင့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာအကဲခတ္ျပီး နားလည္ေပးပါ။ လႈပ္ရွားမႈမလုပ္ခင္ ေသြးပူလႈပ္ရွားမႈတခု လုပ္သင့္ပါကလုပ္ပါ။ တက္ၾကြေအာင္ဖန္တီးျပီးမွ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ခို္င္းနို္င္ သည္။

Discssion (ေဆြးေနြးျခင္း)

          ယခုအဆင့္သည္ သင္ခန္းစာတခုလံုးတြင္ ျပန္လည္သံုးသပ္ေဆြးေနြးေစေသာ အစိတ္အပိုင္း အဆင့္ျဖစ္သည္။ ဤေဆြးေနြးျခင္းအပို္င္းတြင္ အသံုးျပုေမးျမန္းေသာ ေမးခြန္းမ်ားသည္ ခုနကလုပ္ေဆာင္ ခဲ့ေသာ လႈပ္ရွားမႈနွင့္ဆက္စပ္သည့္ သင္တန္းသားမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာရန္ အားေပးေထာက္ကူ ေပးေသာေမးခြန္းမ်ားျဖစ္ရမည္။ ထိုအဆင့္တြင္သင္တန္းသားမ်ားသည္ မိမိ၏အေတြ႔ အၾကံုမ်ားနွင့္ သင္ခန္းစာ၏ရည္ရြယ္ခ်က္တို့ ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနေၾကာင္းကို ေတြးေခၚလာလိမ့္မည္။ တဦးခ်င္းအေတြ႔အၾကံုမ်ားအေပၚ တေယာက္နွင့္တေယာက္ ရႈျမင္သံုးသပ္ပံုမတူညီနိုင္ပါ။ ထိုအခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ ေဆြးေနြးေစျခင္းျဖင့္ သင္တန္းသားမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုမ်ားသည္ အဓိကေဆြးေနြးမႈေခါင္းစဥ္မ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မည္။

ေဆြးေနြးမႈစတင္ျခင္း

-         သင္တန္းသားမ်ား၏ ခံစားခ်က္နွင့္အယူအဆမ်ား ပိုမိုေျပာဆိုလာေစမည့္ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပင္ဆင္ ေရြးခ်ယ္၍ေမးပါ။ သူတို့၏ေျပာဆိုခ်က္မ်ားအေပၚ မိမိကမျငင္းခံုပါနွင့္။ မိမိအေနနွင့္ ထိုအယူအဆေပၚ လက္မခံနို္င္ေသာ္လည္း ထိုအယူအဆအေပၚ ေလးစားသည့္အသြင္ျပပါ။

-         လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာလႈပ္ရွားမႈအေပၚ ခံစားမႈမ်ား၊ ထင္ျမင္မႈမ်ား၊ သူတို့၏အေတြ႔အၾကံုမ်ားနွင့္ အျခား သူမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုမ်ားကိုေျပာဆိုလာေစမည့္ ေမးခြန္းမ်ားေမးပါ။ သင္တန္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ေတြ႔အျဖစ္ အပ်က္မ်ား၊ ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ အယူအဆမ်ားတင္ျပျခင္းသည္ သင္တန္း၏ ေအာင္ျမင္မႈပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို့ တင္ျပလာမွသာ သင္တန္းသားမ်ားသည္ ထိုသင္ခန္းစာနွင့္ပတ္သက္၍ ဘယ္ေလာက္အထိ သိရိွထားျပီး ျဖစ္သည္ကို ခန့္မွန္းနို္င္၊ အကဲခတ္နို္င္မည္ျဖစ္သည္။

-         သင္တန္းသားမ်ား၏ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို ေရးသားမွတ္သားထားျခင္းျဖင့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ သင္ခန္းစာ ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနွင့္ဆက္စပ္၍ အသံုးခ်နိုင္မည္ျဖစ္သည္။

-         သင္တန္းသားမ်ားအယူအဆ၏ အားေကာင္းခ်က္နွင့္အားနည္းခ်က္မ်ားကို သူတို့ကိုယ္တို္င္ျမင္ ေယာင္လာေစမည့္ေမးခြန္းမ်ား ထပ္ေမးရန္ျပင္္ဆင္ပါ။

-         သင္တန္းသားမ်ားအၾကား ကဲြျပားေသာအယူအဆမ်ားကို ေဆြးေနြးလာေစရန္ လမ္းစေဖာ္ေပးပါ။ သို့ေသာ္ စစခ်င္းအေျခအေနတြင္ အထူးျငင္းခံု၍ အေျခအတင္ေျပာရမည့္အေၾကာင္းအရာမို်းကို ေရွာင္ၾကဥ္ ပါ။ မိမိ၏အယူအဆအေတြးအေခၚမ်ားကို မ်ားမ်ားမတင္ျပပါနွင့္။ သင္ခန္းစာရည္ရြယ္ခ်က္ကိုေရာက္ေအာင္ သြားရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သင္တန္းသားမ်ားကို ဘယ္လိုစဥ္းစားပါဟု မခို္င္းပါနွင့္။ အကယ္၍ မိမိ၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကိုေျပာရမည့္ အေနအထားမို်းေရာက္ပါက ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပျခင္းထက္ မိမိေျပာမည့္အခ်က္ အတိုင္း သင္တန္းသားမ်ား ေတြးနို္င္မည့္ေမးခြန္းမ်ား ျပန္ေမး၍ သူတို့ကိုယ္တိုင္ စဥ္းစားမိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ပါ။

-         ေဆြးေနြးမည့္ အေၾကာင္းအရာနွင့္ဆက္စပ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ သေဘာတူညီမႈနွင့္ သေဘာမတူညီမႈမ်ား လံံုလံုေလာက္ေလာက္ရရိွျပိီဆိုပါက ေဆြးေနြးမႈကို ရပ္တန့္နိုင္ျပီျဖစ္သည္။

Input/ Lecture ( ဗဟုသုတေပးျခင္း)

          ဤဗဟုသုတေပးေသာအဆင့္သည္ သင္တန္းသားမ်ား၏ ဗဟုသုတပိုမိုမ်ားျပားလာေစရန္ ရည္ရြယ္၍ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခင္က အေတြ႔အၾကံုအေပၚ သင္တန္းသားမ်ား၏ လက္ခံနားလည္ ထားမႈနွင့္ပတ္သက္၍ ပိုမိုခိုင္မာေစေသာ သို့မဟုတ္ ထိုလက္ခံနားလည္မႈအေပၚ ေထာက္ျပစိန္ေခၚေစေသာ အျမင္မ်ားကို ေစ့စပ္ေဆာ္ၾသေပးသူ သို့မဟုတ္ သုေတသီက တင္ျပေပးသည့္အဆင့္ျဖစ္သည္။ ထိုဗဟုသုတမ်ားသည္ သင္တန္းသားမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုမ်ားအား ရႈျမင္သံုးသပ္ထားေသာ ဆက္စပ္မႈ ရိွသည့္ ဗဟုသုတမ်ားျဖစ္ရမည္။ ထိုဗဟု သုတေပးရာတြင္ သင္တန္းသားမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံုမ်ားအေပၚ ဘာသာရပ္အရ မည္ကဲ့သို့သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည္ကို သင္တန္းသားမ်ားသိရိွေစရန္အတြက္ လိုအပ္ သည့္ ဗဟုသုတမ်ားျဖစ္ေစရန္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးရမည္။

ဗဟုသုတေပးရန္စတင္ျခင္း

-         မိမိသင္တန္းသားမ်ား၏အေျခအေန၊ အဆင့္မ်ားကို သေဘာေပါက္ပါ။ ဗဟုသုတေပးရာတြင္ မိမိကိုယ္မိမိေပးျခင္း မဟုတ္ပဲ၊ သင္တန္းသားမ်ားနွင့္ဆက္စပ္သည့္ အခ်က္မ်ားကိုသာ ေပးရန္သတိျပုပါ။ အခ်က္အလက္မ်ား ျပြတ္သိပ္ေနေအာင္ မေပးပါနဲ့။ သင္တန္းသားမ်ား ေမးလိုေသာအခ်က္မ်ားကို ေမးခြင့္ ေပးျပီး လိုအပ္သည့္ ဗဟုသုတမ်ား ထပ္ေပးပါ။

-         လိုအပ္သည့္ဗဟုသုတအတြက္ မိမိေရးထားသည္အခ်က္မ်ားကို ျပန္ရြတ္ဖတ္ျပျခင္းမလုပ္ပါနဲ့။ စာရြက္ၾကီးေပၚေရးသားရာတြင္ အစအဆံုး တလံုးမက်န္မေရးဘဲ လိုအပ္သည့္အခ်က္မ်ားကိုသာ လိုရင္း တိုရွင္းေရးပါ။

-         ဗဟုသုတမ်ားေပးရာတြင္ သင္တန္းသားမ်ားအားလံုးနွင့္ မ်က္လံုးခ်င္းအဆက္အသြယ္မျပတ္ ေအာင္ ဂရုစိုက္ပါ။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈရိွသည့္ ပံုေပါက္ပါေစ၊ ဆရာၾကီးပံု လံုး၀မေပါက္ပါေစနွင့္။

-         သင္တန္းသားမ်ားကို အျမဲအကဲခတ္ပါ။ အကယ္၍ ဗဟုသုတမ်ားျပီး ျငီးေငြ႔လာျပီဆိုပါက ေခတၱ အနားေပးျခင္း၊ အိပ္ခ်င္ေျပ လႈပ္ရွားမႈတခုခုကို လုပ္ေပးပါ။

-         တေနရာတည္း ရပ္မေျပာသင့္သလို သင္တန္းသားမ်ား မ်က္စိအေနွာက္အယွက္ျဖစ္ေအာင္ လႈပ္ရွားမႈမို်းကိုလဲ ေရွာင္ပါ။

-         ဗဟုသုတမ်ားေပးရာတြင္ လြယ္ကူရိုးရွင္းေသာ စကားလံုးမ်ားကိုသံုး၍ ဘာသာရပ္ဆို္င္ရာ ေ၀ါဟာရမ်ားကို မသံုးသင့္ပါ။

Deepening (လက္ေတြ႔ဘ၀နွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္း)

          ဤအဆင့္တြင္ သင္တန္းသားမ်ား၏ အျမင္မ်ားအၾကား ကဲြျပားျခားနားမႈမ်ား သို့မဟုတ္ သင္တန္း သားမ်ားနွင့္ပို့ခ်ခဲ့ေသာ ဗဟုသုတမ်ားအၾကား ကဲြျပားမႈမ်ားကို ဆက္လက္၍ အေသးစိတ္ေဆြးေနြးလာနို္င္ ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးျပီး လက္ေတြ႔ဘ၀နွင့္ဆက္စပ္လာနို္င္ေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးရမည္။

လက္ေတြ႔ဘ၀နွင့္ ဆက္စပ္ေပးမႈကို စတင္ျခင္း

-         ဗဟုသုတအပိုင္းေပးျပီးပါက သင္တန္းသားမ်ားကို ေမးခြန္းေမးရန္ ခြင့္ေပးပါ။ သင္တန္းသားမ်ား မရွင္းလင္းသည့္ အခ်က္မ်ားကို ရွင္းလင္းေအာင္ေမးခြင့္ျပုပါ။

-         သင္တန္းသားမ်ားနွင့္ မိမိအယူအဆတို့ အျပန္အလွန္ေဆြးေနြးေနစဥ္တြင္ မိမိရည္ရြယ္ထားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ရရိွနိုင္ျပီလားဆိုတာ အျမဲမျပတ္ေလ့လာေနပါ။ အကယ္၍ ေရာက္ရိွေနျပီဆိုပါက ထို အခ်က္ကို အေသအခ်ာဆုတ္ကိုင္၍ သင္တန္းသားမ်ား နားလည္မႈရိွမရိွ ေသေသခ်ာခ်ာ ေမးခြန္းထုတ္ပါ။ အကယ္္္၍ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား မရနို္င္ေသးဟု ယူဆပါက ဤအဆင့္တြင္ ေနာက္ထပ္မည့္သည့္ ေမးခြန္းမို်း ေမး၍ သင္တန္းသားမ်ား၏ ေဆြးေနြးခ်က္မ်ား ထုတ္ေဖာ္မည္ကို ျပင္ဆင္ပါ။

-         သင္တန္းသားမ်ား၏ ယခင္က ယံုၾကည္ယူဆထားခ်က္မ်ား စိန္ေခၚသည့္ေမးခြန္းမ်ားကို ေမးရာ တြင္ ျခိမ္းေျခာက္အၾကပ္ကိုင္သည့္ ပံုစံမေပါက္ေစရန္ သတိထားပါ။

Synthesis (ျခံဳငံုသံုးသပ္၍ နိဂံုးခ်ဳပ္ေပးျခင္း)

          ဤေနာက္ဆံုးအဆင့္သည္ သင္ခန္းစာ၏ ေဆြးေနြးမႈအဆင့္မွ လက္ေတြ႔ဘ၀နွင့္ဆက္စပ္ေပးေသာ အဆင့္အထိေဆြးေနြးခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာေသာ အေရးၾကီးသည့္ အျမင္မ်ားကို သင္တန္းသားမ်ား အနွစ္ခု်ပ္ျပန္ျမင္ေစရန္အထူးစီမံလုပ္ေဆာင္ေပးေသာ အဆင့္ျဖစ္သည္။ ဤသို့လုပ္ ေဆာင္ေပး၍ ထြက္ေပၚလာေသာ ထိုအနွစ္ခု်ပ္အခ်က္မ်ားကိုၾကည့္၍ သင္တန္းပို့ခ်သူအေနျဖင့္ မိမိခ်မွတ္ ထားေသာ သင္တန္းရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား၊ သင္ခန္းစာရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားရရိွေအာင္ လုပ္ေဆာင္နို္င္ျခင္း ရိွမရိွ ျပန္လည္သံုးသပ္ဆန္း စစ္နို္င္သည္။ လိုအပ္ပါက သင္ခန္းစာကို ေနာက္ထပ္ဘယ္လိုေျပာင္းလဲျပင္ဆင္မလဲ ဆိုသည္ကိုပါ စဥ္းစားဆင္ျခင္နို္င္သည္။

အနွစ္ခ်ဳပ္လုပ္ေဆာင္ျခင္း

-         သင္ခန္းစာတခုလံုးအတြင္း ေဆြးေနြးသည့္အခ်က္မ်ားမွ သင္ခန္းစာရည္ရြယ္ခ်က္နွင့္ပတ္သက္၍ မည္သည့္အခ်က္မ်ားက ကိုက္ညီသည္၊ မည္သည့္အခ်က္မ်ားက ကိုက္ညီမႈမရိွဆိုသည္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္တမ္းတင္ထားပါ။ ထိုအခ်က္မ်ားကို မည္သည္ကမွန္သည္၊ မည္သည့္အခ်က္ကမွားသည္ဟု ဆံုးျဖတ္ ေပးရန္မလိုဘဲ သင္တန္းသားမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို့အယူအဆမ်ားကို မိမိတို့ကိုယ္တို္င္ျမင္တတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။

-         သင္ခန္းစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္အတို္င္းသြားေစရန္ အေထာက္အကူျပုေသာ တုန့္ျပန္ခ်က္မ်ားကို အထူးအာရံုျပုေပးပါ။ ထိုအခ်က္မ်ား တင္ျပေဆြးေနြးသူကို ေက်းဇူးတင္စကားးေျပာရန္ မေမ့ပါနွင့္။

-         သင္ခန္းစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနွင့္ မကိုက္ညီသည့္ တုန့္ျပန္ခ်က္မ်ားကို မိမိအေနျဖင့္ အေလးထား စဥ္းစားစရာ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္ဟုဆိုျခင္းျဖင့္ ထိုသူမ်ားကို မိမိတို့လက္မခံရာမလုပ္ေၾကာင္း အသိေပးရာ ေရာက္သည္။ ထိုသို့ ေျပာျခင္းျဖင့္ အခ်င္းခ်င္းညိွနိႈင္းေဆာင္ရြက္သည့္ ပံုစံမို်းျဖစ္ေစျပီး အျမင္အတူသူမ်ား အေနျဖင့္ သူတို့၏ အယူအဆမ်ားကို ျပန္လည္စဥ္းစားေကာင္း စဥ္းစားလာေစနို္င္မည္။

-         သင္ခန္းစာတခုလံုးတြင္ ရရိွခဲ့ေသာအျမင္၊ သင္ခန္းစာ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ သင္ခန္းစာကို အဆံုး သတ္ပါ။ ထိုအခ်က္မ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ျခင္းျဖင့္ သင္ခန္းစာအတြက္ မိမိရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း ေရာက္ ေအာင္သြားနိုင္၊ မသြား နိုင္ကို ဆန္းစစ္နိုင္သည္။

ခက္ခဲသူမ်ားနွင့္ဆက္ဆံသည့္အခါ သတိျပုရမည့္အခ်က္မ်ား

၁။ တယူသန္ေသာသူ

(၁)     ထိုသူျမင္ေသာအျမင္နွင့္ အျခားသူျမင္ေသာအျမင္ကို နိႈင္းယွဥ္ျပပါ။

(၂)     အေျဖမ်ားကို လြတ္လပ္စြာတင္ျပခြင့္ေပးျပီး က်န္ေသာသူမ်ားအား ၄င္း၏အေျဖအေပၚ ျပန္လည္ သံုးသပ္ခိုင္းပါ။

(၃)     ထိုသူ၏ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားသည္ အဘယ္ေၾကာင့္မွန္ကန္ရသည္ကို ျပန္လည္ရွင္းျပခိုင္းျပီး တျခားသူမ်ား၏အ ျမင္မ်ားကိုနားေထာင္ခိုင္းပါ။

(၄)     တျခားသူမ်ား၏ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို အသိအမွတ္ျပုလက္ခံလာေအာင္ တိုက္တြန္းေပးပါ။

၂။ စကားမ်ားလြန္းသူ၊ စကားေၾကာရွည္သူ

(၁)     ေဆြးေနြးတင္ျပမႈကို အခိ်န္ကန့္သတ္ခ်က္ထားရိွေပးပါ။

(၂)     ဆိုလိုရင္းကို လိုရင္းတိုရွင္းေျပာတတ္ေအာင္ သတိေပးေျပာခိုင္းပါ။

(၃)     ေဆြးေနြးေနသည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား ဦးတည္ရာမေပ်ာက္ေအာင္ ထိန္းေၾကာင္းသတိေပးပါ။

(၄)     အကယ္၍လိုရင္းမေရာက္ျဖစ္ေနေသာအခါမို်းတြင္ သင္တန္းဦးေဆာင္သူက လိုရင္းကိုေမးျမန္း ေပးပါ။

(၅)     သူတပါးအားအလွည့္ ျပန္ေပးရန္ ေျပာဆိုအသိေပးပါ။

(၆)     တစ္ဦးတည္းေျပာဆိုေနျခင္းသည္ တျခားေသာသူမ်ားအတြက္ အေနွာက္အယွက္ျဖစ္ေစနိုင္သည္ ကို သြယ္၀ိုက္ေသာနည္းျခင့္ေျပာဆိုသတိေပးပါ။

၃။ အိပ္ငိုက္တတ္သူ

(၁)     ထိုသူ၏အမည္ကိုတပ္ေခၚကာ ေဆြးေနြးမႈထဲပါ၀င္လာေအင္ ဆဲြေခၚပါ။

(၂)     လႈပ္ရွားတတ္ၾကြသည့္ လႈပ္ရွားမႈတခုကို ထိုသူအားလုပ္ေစပါ။

(၃)     အနားယူခိ်န္ကို ပံုမွန္ေပးပါ။

(၄)     သင္ခန္းစာအေပၚ နားလည္းသေဘာေပါက္ျခင္းရိွမရိွေမးျမန္းျခင္းကိုျပုလုပ္ပါ။

(၅)     ထိုသူအားေနရာေျပာင္းထိုင္ခိုင္းပါ။

၄။ အခိ်န္မေလးစားသူ

(၁)     မိမိတစ္ဦး၏ေနာက္က်မႈေၾကာင့္ အျခားသူမ်ားထိခိုက္နစ္နာမႈရိွနိုင္သည္ကို ရွင္းျပပါ။

(၂)     ထိုသူအားအဘယ္ေၾကာင့္ေနာက္က်သည္ကိုေမးပါ။ ကူညီနိုင္သည့္အရာျဖစ္လွ်င္ ကူညီပါ။

(၃)     သတိေပးသည့္အခါ သင္တန္းသားအားလံုးကို ေျပာသည့္ပံုစံျဖင့္ သြယ္၀ိုက္၍ေျပာပါ။

(၄)     အားလပ္သည့္အခိ်န္ကို ျပန္ညိွယူပါ။

၅။ ဆရာၾကီးလုပ္လိုသူ

(၁)     လူတိုင္း၌ မတူညီေသာစြမ္းရည္မ်ားရိွေၾကာင္းကို နားလည္ေအာင္ရွင္းျပပါ။

(၂)     ထိုသူအားတေလးတစားဆက္ဆံပါ။ ထိုသူ၏ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္မွန္ကန္ရသည္ ကိုျပန္လည္ ရွုင္းျပခိုင္းပါ။

(၃)     ထိုသူ၏အျမင္ကို အျခားသူမ်ားအား သံုးသပ္ခိုင္းပါ။

(၄)     ထိုသူ၏ အေတြးအေခၚမ်ားေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါ။

(၅)     ထိုသူအား တတ္သိသူပညာရွင္တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ လိုအပ္သလိုအသံုးခ်ေစာင့္ၾကပ္ပါ။

(၆)     တဦးတည္းအျမင္နွင့္ အမ်ားစုေပါင္းပါ၀င္မႈတို့၏ ကဲြျပားေသာအကို်းရလာဒ္မ်ားကို နိႈင္းယွဥ္ျပပါ။

၆။ အစေနာက္သန္ေသာသူ

(၁)     ထိုသူအားေနရာေျပာင္းထိုင္းခိုင္ပါ။

(၂)     သင္တန္းခိ်န္တြင္ စေနာက္ေနပါက ထိုသူအားေမးခြန္းေမးေပးပါ။

(၃)     ထိုသူစေနာက္နိုင္သည့္အခြင့္အလမ္းမ်ားနည္းပါးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါ။

(၄)     အာရံုစူးစိုက္မႈ မျပန့္ေအာင္ အျပန္အလွန္အေမးအေျဖျပုလုပ္ျခင္းျဖင့္ ထိန္းေပးပါ။

(၅)     မိမိစေနာက္မႈေၾကာင့္ အမ်ားအေပၚက်ေရာက္နိုင္သည့္ ဆိုးကို်းမ်ားအားရွင္းျပပါ။

၇။ တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္စြာေနသူ၊ စကားနည္းသူ၊ ပါ၀င္မႈမရိွသူ

(၁)     ထိုသူ၏အမည္ကိုတပ္ေခၚ၍ ေမးခြန္းေမးျခင္းမ်ားျပုလုပ္ျခင္းျဖင့္ ေဆြးေနြးမႈတြင္ပါ၀င္လာေအာင္ ဆဲြေခၚပါ။

(၂)     ေျဖဆိုရန္လြယ္ကူေသာေမးခြန္းမ်ားကို ဦးစားေပး၍ေမးေပးပါ။

(၃)     အုပ္စုလိုက္တင္ျပေဆြးေနြးေသာအခါ ထိုသူအားဦးစားေပးေဆြးေနြးခိုင္းပါ။

(၄)     ထိုသူ၏ပါ၀င္မႈသည္ အေရးၾကီးေၾကာင္းအသိအမွတ္ျပုေပးပါ။

၈။ ခံစားလြယ္သူ၊ အားငယ္တတ္သူ၊ ရွက္တတ္သူ

(၁)     ထိုသူအားအေလးထားဆက္ဆံပါ၊ အကူအညီေပးပါ။

(၂)     အားငယ္ခ်က္အေပၚဖိသည္ဟု အထင္မလဲြရေအာင္ ရွင္းျပပါ။

(၃)     ဆနၵမပါဘဲ အတင္းအက်ပ္ေစခိုင္းျခင္းမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

(၄)     ထိုသူ၏ေဆြးေနြးမႈကို ၾကိုဆိုအားေပးပါ။

(၅)     ထိုသူေဆြးေနြးမႈထဲပါ၀င္လာပါက ခီ်းကူ်းခီ်းေျမာက္မႈမ်ားျပုလုပ္ေပးပါ။

၉။ သင္တန္းဆရာအေပၚပညာစမ္းခ်င္သူနွင့္အထင္အျမင္ေသးတတ္သူ

(၁)     သင္တန္းဦးေဆာင္သူသည္ အလံုးစံုကို သိနိုင္တတ္နိုင္ေသာ၊ ရွင္းျပနိုင္ေသာ အဘိဓါန္မဟုတ္ ေၾကာင္းကို ဦးစြာရွင္းျပထားပါ။

(၂)     ထိုသူ၏ေမးခြန္းသည္ ေဘာင္၀င္သည့္ေမးခြန္းျဖစ္ေအာင္ျပုျပင္ေပးပါ။

(၃)     ထိုသူအား တန္ျပန္ေမးခြန္းျပုလုပ္ျခင္းျဖင့္ အေျဖေပးပါ။

(၄)     မိမိမသိေသာအရာကို မသိလွ်င္မသိေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာပါ။

(၅)     လိုအပ္လွ်င္ အေျဖကိုရွာေဖြျပီးမွ အေျဖမွန္ကိုေပးပါ။

(၆)     ထိုသူ၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကိုေမး၍ အျခားသူမ်ား၏၊ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကိုလည္း ေမးျမန္းပါ။

(၇)     ထိုသူအား တေလးတစားအေမးအေျဖျပုလုပ္ကာ သူ၏အထင္အျမင္ေသးမႈမ်ား ေလွ်ာ့နည္းသြား ေအာင္ျပုလုပ္ပါ။

(၈)     မိမိကိုယ္တိုင္ ေလ့လာရင္းသင္ၾကား၊ သင္ၾကားရင္းေလ့လာသူျဖစ္ေၾကာင္းရွင္းျပပါ။

၁၀။ အရာရာကိုအဆိုးျမင္တတ္သူ

(၁)     သူ့အျမင္ကို တိတိက်က်ေျပာျပလာေအာင္ တေလးတစားဖိတ္ေခၚပါ။

(၂)     စိတ္ရွည္ရွည္ထားပါ၊ ခ်က္ခ်င္းတံု့ျပန္ျငင္းခံုျခင္းမို်း မျပုလုပ္ပါနွင့္။

(၃)     သူ့အျမင္ထဲမွ လက္ခံေလာက္ေသာအခ်က္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ခီ်းကူ်းပါ။

(၄)     ထိုသူဘာေၾကာင့္ အဆိုးျမင္ေနရလဲဆိုသည့္ အေၾကာင္းရင္းကိုရွာပါ။

၁၁။ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈမရိွ္သူမ်ား

(၁)     ပါ၀င္ပူးေပါင္းမႈမရိွရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကိုရွာေဖြပါ။

(၂)     အလုပ္တာ၀န္ကို ခဲြေ၀ေပးပါ။

(၃)     အုပ္စုလိုက္ေဆြးေနြးမႈတြင္ ထိုသူအားဦးေဆာင္ခိုင္းပါ။

(၄)     အုပ္စုငယ္တြင္းေဆြးေနြးျပီး ျပန္လည္တင္ျပေသာအခါ ထိုသူအား တင္ျပေဆြးေနြးေစပါ။

(၅)     သူ၏ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားအား အသိအမွတ္ျပုေပးပါ။

(၆)     ထိုသူ၏ ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားမွ ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖၚခီ်းကူ်းပါ။

(၇)     ပူးေပါင္းပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၏ ေအာင္ျမင္မႈရလဒ္ကို ပိုမိုသိရိွေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါ။

(၈)     ေမးခြန္းေမးျခင္းျဖင့္ ထိုသူပါ၀င္ေဆြးေနြးလာေအာင္လုပ္ေဆာင္ပါ။

၁၂။ သိမ္ငယ္စိတ္ရိွသူ

(၁)     ထိုသူေျပာဆိုေဆြးေနြးေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာလက္ခံနားေထာင္ေပးပါ။

(၂)     သူ၏လုပ္္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ခီ်းကူ်းေပးပါ။

(၃)     အျခားေသာသင္တန္းသားမ်ားနွင့္ ပိုမိုရင္းနီွးေအာင္ သင္တန္းတြင္းသာမက ျပင္ပတြင္ပါ အတူတကြ ေနြးေထြးစြာ ေနခိုင္းပါ။

(၄)     ထိုသူ၏အားေကာင္းခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ခီ်းမြမ္းေပးပါ။

(၅)     ထိုသူအား အျမဲျပံုးျပနႈတ္ဆက္ျခင္းျဖင့္ အားေပးပါ။

၁၃။ စကားျဖတ္၍လုေျပာတတ္သူ

(၁)     အျခားတစ္ေယာက္ေျပာဆိုေနစဥ္ ျဖတ္၍လုမေျပာရန္အသိေပးပါ။ လိုအပ္လွ်င္ၾကားျဖတ္၍ တားေပးပါ။

(၂)     တစ္ဦးခ်င္းအလွည့္က်ေျပာခိုင္းသည့္စနစ္ကို အသံုးျပုေပးပါ။

(၃)     တစ္ဦး၏ေျပာဆိုခ်က္ကို ေလးစားအသိအမွတ္ျပုရန္ေျပာပါ။

၁၄။ ဂရုမစိုက္သူ၊ စိတ္၀င္စားမႈမရိွသူ

(၁)     စိတ္၀င္စားမႈနည္းပါးရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းကို ရွာေဖြပါ။

(၂)     သင္ခန္းစာအေပၚျငီးေငြ့ေနပံုေပါက္ေနပါက တတ္ၾကြလႈပ္ရွားလာေအာင္ အေျပာင္းအလဲတခုခု လုပ္ေဆာင္ေပးပါ။

(၃)     နားလည္မႈလဲြနိုင္သည့္အခ်က္ကိုရွာေဖြကာ တဖန္ျပန္လည္၍ရွင္းျပပါ။

၁၅။ သူတပါးကို ထိခိုက္နစ္နာေအာင္ မေလးမစားလုပ္သူ

(၁)     ျပုလုပ္မိသူေၾကာင့္ ျဖစ္ပ်က္လာနိုင္ေသာ ဆိုးကို်းမ်ားကို အျပုသေဘာျဖင့္ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပပါ။

(၂)     မတူညီေသာအေၾကာင္းအရာမ်ား၊ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ေလးစားတတ္ရန္ ရွင္းျပေလ့က်င့္ ေပးပါ။

(၃)     ထိုသူ၏အျမင္နွင့္ အျခားသင္တန္းသားမ်ား၏ အျမင္တို့အားနိႈင္းယွဥ္ေဆြးေနြးေစ၍ အဘယ္ ေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို့ ျမင္္ရသည္၊ ေျပာဆိုရသည္ကို ျပန္လည္ေဆြးေနြးေစပါ။

(၄)     ထိုသူကိုယ္တိုင္ ထိခိုက္နစ္နာေအာင္အေျပာခံရသည့္အခါ မည္ကဲ့သို့ခံစားရမည္ကို ဥပမာမ်ား (သို့)လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပုလုပ္ပါ။

(၅)     လူ့ဂုဏ္သိကၡာနွင့္ လူ့အခြင့္အေရးခို်းေဖာက္မႈကို နားလည္ေအာင္ရွင္းျပပါ။

၁၆။ ဘာသာစကားမကြ်မ္းက်င္သူ

(၁)     ဘာသာစကားကြ်မ္းက်င္သူမ်ားနွင့္ တဲြထိုင္ခိုင္းပါ။

(၂)     အျခားသင္တန္းသားမ်ားကို ထိုသူအားအကူအညီေပးရန္ ေျပာဆိုပါ။

(၃)     သင္တန္းခိ်န္ျပင္ပတြင္ နားမလည္သည္မ်ားကို လာေရာက္ေမးျမန္းရန္ ဖိတ္ေခၚအားေပးပါ။

(၄)     ေဆြးေနြးေသာအခါ ဘာသာစကားေၾကာင့္ အျခားသူမ်ားေလွာင္ေျပာင္မႈမရိွေစရန္ ထိန္းပါ။

(၅)     ဘာသာစကားအားနည္းမႈသည္ သင္တန္းအတြင္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေသာ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း အားေပးေျပာၾကားပါ။

၁၇။ မိမိဆနၵကို ဘယ္ေတာ့မွမေျပာဘဲ ဘာမဆိုအျမဲေခါင္းညိတ္တတ္သူ

(၁)     ထိုသူကို ဘာေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို့လက္ခံရေၾကာင္းကို ေမးခြန္းျပန္ထုတ္ပါ။

(၂)     ေမခြန္းမ်ားေမးရာတြင္ ထိုသူမ်ားကို ပထမဦးဆံုးဦးစားေပး၍အဖြင့္ေမးခြန္းမ်ားေပးပါ။

(၃)     ထိုသူ၏အယူအဆကို တင္ျပေဆြးေနြးျခင္းျဖင့္ အျခားသူမ်ား၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေကာင္း ေျပာင္းလဲလာေစနိုင္ေၾကာင္းရွင္းျပပါ။

၁၈။ အေသးစိတ္နိႈက္နိႈက္ခြ်တ္ခြ်တ္ေမးတတ္သူ

(၁)     ေဘာင္၀င္သည့္ေမးခြန္းျဖစ္ေအာင္ ျပုျပင္ေပးပါ။ (သင္ခန္းစာနွင့္ ဆက္စပ္မႈရိွပါေစ)

(၂)     ထိုသူ၏ေမးခြန္းအေပၚ ထိုသူ၏ထင္ျမင္ခ်က္ျပန္ေတာင္းခံပါ။

(၃)     ထိုသူ၏ေမးခြန္းအေပၚ အျခားေသာသူမ်ား၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို ေတာင္းခံပါ။ ေျဖရွင္း နိုင္မည့္နည္းလမ္းမ်ားကိုေမးပါ။

(၄)     သင္ခန္းစာ၏ ဦးတည္ခ်က္မေပ်ာက္ေအာင္ လမ္းေၾကာင္းထိန္းညိွေပးပါ။

(၅)     သင္တန္းခိ်န္ကန့္သတ္မႈေၾကာင့္ ျပင္ပခိ်န္ေရာက္မွသာ လာေရာက္ေမးျမန္းရန္ဖိတ္ေခၚပါ။

(၆)     မိမိမေျဖနိုင္ေသာေမးခြန္းမ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာစာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ဖတ္ရႈရန္လမ္းညွြန္ ေပးပါ။

၁၉။ သင္တန္းဆရာအားဆရာအျဖစ္လက္မခံသူ

(၁)     မိမိသည္ဆရာမဟုတ္ဘဲ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ပံ့ပိုးကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးသူသာျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါ။

(၂)     မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရိွသည့္အေနအထား ရိွပါေစ။

(၃)     မိမိအေပၚေ၀ဖန္မႈကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ၾကိုဆိုပါ။

(၄)     ခဲြျခားတတ္သည့္ အျမင္ကို ပေပ်ာက္ေအာင္သြယ္၀ိုက္ေျပာဆိုပါ။

(၅)     ထိုသူအား တာ၀န္ခိ်န္နွင့္ သာမန္ခိ်န္ ဘယ္လိုဆက္ဆံသင့္သည္ကို ဥပမာေပးေျပာၾကားပါ။

၂၀။ စရိုက္ၾကမ္းတမ္းသူ

(၁)     ထိုသူ၏ ျပုမူေျပာဆိုျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တဲြရရိွမည့္ဆိုးကို်းမ်ားကို ေျပာျပပါ။

(၂)     တိုက္ရိုက္ေသာ္၄င္း၊ သြယ္၀ိုက္၍ေသာ္၄င္း ၾကမ္းတမ္းစြာေျပာဆိုဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္တပါးသူ ခံစားရတတ္ ေၾကာင္းရွင္းျပပါ။

(၃)     ထိုသူျမင္သာေအာင္ အျခားသူမ်ားနွင့္ လိမၼာယဥ္ေက်းစြာဆက္ဆံဲျပပါ။

(၄)     ဘာသာတရားမ်ားျဖင့္ ထိန္းေပးပါ။

၂၁။ လက္ေလ်ာ့တတ္သူ

(၁)     အားေပးပါ။ ျဖစ္ပ်က္တတ္သည့္သေဘာကို ရွင္းျပပါ။

(၂)     စိတ္ဓါတ္ျမွင့္တင္ေပးပါ။

(၃)     ထိုသူ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းမ်ားကို ထုတ္ေဖၚခီ်းကူ်းပါ။

(၄)     ဘာသာရပ္၏ သိရိွရျခင္း၏ ေကာင္းကို်းမ်ားကိုရွင္းျပပါ။