22.11.2011 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား
by Myanmar Journal on Tuesday, November 22, 2011 at 8:21am
NLD ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေပမယ့္ MPU ဆက္ရွိေနမယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေျပာင္းလဲတဲ့ အခ်ိန္ထိ MPU ရပ္တည္သြားမယ္
NLD အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီ ျပန္မွတ္ပုံတင္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔အတူ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ၿပိဳင္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ပအေျခစိုက္ MPU လႊတ္ေတာ္အမတ္ မ်ား သမဂၢက ႀကိဳဆို ေထာက္ခံ လိုက္ပါ တယ္။
MPU အတြင္းေရးမႉး ဦးသိန္းဦးက NLD အေနနဲ႔ ဒီလို ဆုံးျဖတ္လိုက္တာဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာ လက္ေတြ႕က်က် လုပ္ရမယ့္အပိုင္းကို လုပ္တာလို႔ ႐ႈျမင္ သုံးသပ္ေၾကာင္းနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ထဲမွာလည္း ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို တနည္းမဟုတ္ တနည္းနဲ႔ အသိအမွတ္ ျပဳခံရဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD က ႀကိဳးစား မယ္ ဆိုတာကိုလက္ခံ ယုံၾကည္ထားေၾကာင္း ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
MPU ဟာ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္အရ ေ႐ြးေကာက္ခံထားရတဲ့ အမတ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ ျပည္ပ အေျခစိုက္ သမဂၢ အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုခ်ိန္မွာ လုံးဝ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတခု အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာ မဟုတ္ေသးပဲ ထဲထဲ ဝင္ဝင္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလို အေနအထားမွာ ျပည္တြင္းကေရာ၊ ျပည္ပကေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာကပါ အားလုံး ဝိုင္းဝန္း လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုေၾကာင္း ဦးသိန္းဦးက ေျပာပါတယ္။
ျပည္တြင္းမွာ CRPP ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳ ေကာ္မီတီကို ဖြဲ႕စည္းထားရွိထားသလို ျပည္ပမွာ ရွိတဲ့ အမတ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႕ထားတဲ့ MPU ကလည္း ျပည္တြင္းမွာ လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အံဝင္ဂြင္က် ျဖစ္ေအာင္ ၫွိႏႈိင္း ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ တကယ္တမ္း ထဲထဲဝင္ဝင္ နဲ႔ ေျပာင္းလဲတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္လာရင္ေတာ့ MPU အေနနဲ႔ ျပည္ပမွာ ရွိစရာ မလိုေတာ့ပဲ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လက္ေတြ႕ က်က် ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
MPU က ဖြဲ႕ထားတဲ့ NCGUB အေဝးေရာက္ ၫြန္႔ေပါင္း အစိုးရ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၿပိဳင္ၿပီး အႏိုင္ရသြားမယ္ ဆိုရင္ NCGUB ဆက္ရပ္တည္ဖို႔ လိုမွာ မဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီကိစၥကို MPU နဲ႔ NCGUB အဖြဲ႕တြင္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဆြးေႏြး ၫွိႏႈိင္းၿပီးမွသာ ဆုံးျဖတ္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးသိန္းဦးက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ဆႏၵျပမႈေတြအတြင္း လူ ၃၃ ဦး ေသဆုံး
ဆႏၵျပသူေတြဟာ ရင္ျပင္မွာ ဆက္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေန
အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕လယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔က စၿပီး ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆႏၵျပ သူေတြနဲ႔ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြအၾကား ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈေတြအတြင္း လူ ၃၃ ဦး ေသဆုံးသြား တယ္လို႔ ရင္ခြဲ႐ုံ တာဝန္ရွိသူ ေတြက ေျပာပါတယ္။ လူ ၁၈၀၀ ေလာက္ ကေတာ့ ဒဏ္ရာရရွိသြားၾကပါတယ္။
ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ရဲနဲ႔ စစ္သားေတြဟာ ဆႏၵျပသူေတြ တာဟီရာ ရင္ျပင္ကေန ထြက္သြားေအာင္ ထပ္မံႀကိဳးစားတဲ့ အေနနဲ႔ မ်က္ရည္ယိုဗုံးေတြ၊ နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ ရာဘာက်ည္ေတြ သုံးၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန႐ုံးကို ကာကြယ္ဖို႔ ဝန္ႀကီးက ေစလႊတ္ခိုင္းတဲ့အတြက္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြ ကို ေစလႊတ္တာျဖစ္တယ္လို႔ လက္ေထာက္ ဗဟိုစစ္ေဒသမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆာအိ အာဘတ္စ္က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မ်ားစြာေသာ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ရင္ျပင္မွာ ဆက္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ သတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။
အီဂ်စ္စစ္တပ္ဟာ အရင္သမၼတ မူဘာရက္ဆီက အာဏာလႊဲယူၿပီးေနာက္ အရပ္သား အစိုးရကို ေျခာက္လအတြင္း အာဏာလႊဲေပးမယ္ဆိုၿပီး ကတိေပးခဲ့ေပမယ့္ ခု ဆယ္လ ရွိလာခ်ိန္ထိ အာဏာလႊဲေပးမယ့္ အရိပ္အေယာင္ မေတြ႕ရေသးတာမို႔ လမ္းေပၚ တခါထြက္ ဆႏၵျပတာလို႔ ဆႏၵျပသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးသူတို႔ဟာ စစ္ေသြးႂကြေတြ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ကိုယ့္လြတ္လပ္ ခြင့္ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ဆႏၵျပေနၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အီဂ်စ္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက စစ္တပ္ဟာ အာဏာကို ဆက္လက္ ဆုပ္ကိုင္ထားဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲလိုက္ၿပီး၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ရာထူးက ထြက္ေပးဖို႔ ေထာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
အီဂ်စ္အေရးတက္ႂကြသူေတြရဲ႕ ကြန္ယက္ အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း လက္ရွိ အာဏာယူထားတဲ့ စစ္ေကာင္စီအေနနဲ႔ ေတာ္လွန္ေသာ အစိုးရတရပ္ကို အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။
အခုအခ်ိန္ဟာ စစ္တပ္က ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနေတြထဲမွာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားထိန္းေနတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အတိုက္အခံေတြကေတာ့ အေကာင္း ဆုံး ျဖစ္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ အရပ္သားေတြနဲ႔ ဖြဲ႕ထားတဲ့ ေကာင္စီကို အာဏာ အျမန္ဆုံးလႊဲၿပီး ကိုယ့္ေနရာ ကိုယ္ျပန္ၾကလို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။
တဟီရာ ရင္ျပင္မွာ ဆႏၵျပ ေနၾကဆဲ
အီဂ်စ္ ႏိုင္ငံက ကိုင္႐ို ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ တဟီရာ ရင္ျပင္မွာ ဆႏၵျပသူ ေတြကို အစိုးရ လုံၿခဳံေရး ေတြက ဖယ္ရွားဖို႔ ႀကိဳးစား ခဲ့ၾက ေပမယ့္ ဆႏၵျပသူ ေထာင္ ေပါင္း မ်ားစြာ ဟာ ဆက္ရွိေနၾကဆဲျဖစ္ ပါတယ္။
ရာေပါင္းမ်ားစြာ ရွိတဲ့ စစ္သားနဲ႔ ရဲေတြက ဆႏၵျပသူ ေတြရဲ႕ ေခါင္းေတြကို ႐ိုက္ၿပီး ရင္ျပင္ကေန ေမာင္းထုတ္ ၾကတုန္းက ေတာ့ ႐ုတ္႐ုတ္ သဲသဲေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ ျဖစ္ရပ္ေတြ အတြင္းမွာ လူေပါင္း ၇ ဦး ထက္ မနည္း အသက္ ဆုံး႐ႈံး ခဲ့ၾက ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ျဖစ္ၿပီး တနာရီ ေတာင္ မၾကာေသးခင္ မွာဘဲ လူအုပ္ႀကီးက ျပန္ေရာက္ လာၾကၿပီး အီဂ်စ္ စစ္ေကာင္စီရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို အၿမဲ ထိန္းခ်ဳပ္ သြား ဖို႔ ႀကိဳးစား ေနတယ္လို႔ သူတို႔ ထင္ထားတဲ့ အေပၚမွာ ဆက္လက္ၿပီး ဆႏၵေတြ ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
အီဂ်စ္ ကက္ဘိနက္ ရဲ႕ အစည္းအေဝး မွာေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ ဘက္က အၾကမ္းနည္းနဲ႔ တိုက္ခိုက္ လာတာေတြ ကိုေတာင္ မွ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း နဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါတယ္။
အစိုးရ အဖြဲ႕ စစ္ေကာင္စီ ထံမွာ ႏႈတ္ထြက္စာတင္
အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရ အဖြဲ႕က ႏႈတ္ထြက္စာကို စစ္ေကာင္စီထံ တင္ျပခဲ့ၿပီး ဒီႏႈတ္ထြက္စာကို လက္ခံဖို႔ သင့္မသင့္ ဆိုတာကို စစ္ေကာင္စီက စဥ္းစားေနတယ္လို႔ အီဂ်စ္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ေျပာပါတယ္။
အစိုးရ အဖြဲ႕ ႏႈတ္ထြက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရွင္းလင္းခ်က္ ထြက္မလာ ေသးပါဘူး။
အီဂ်စ္မွာ စစ္တပ္ကေနၿပီး ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ အာဏာေတြ ပိုမို ေလၽွာ႔ခ်လာေစဖို႔ အရပ္သား ႏိုင္ငံေရး သမားေတြက ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕က ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ တေယာက္က ေျပာပါတယ္။
ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕လယ္က တာဂ္ရီရာ ရင္ျပင္မွာ ဆႏၵျပသူေတြထဲက Hazem Mahmoud ကေတာ့ လက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္မႈေတြ အေပၚ စစ္ေကာင္စီမွာသာ တာဝန္ရွိတယ္ စစ္တပ္ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တန္တာဝီ ရာထူးက ဆင္းေပးသင့္တယ္ ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ဒီကေန ထပ္ၿပီး ထြက္မသြားႏိုင္ပါဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
စစ္ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး အစိုးရ လက္ထဲ အာဏာလႊဲေပးဖို႔ ႏိုင္ငံေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႕ ဂခုကလည္း အေစာပိုင္းတုန္းက ေတာင္းဆိုခဲ့ ၾကပါတယ္။
ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕လယ္က တာဂ္ရီရာ ရင္ျပင္မွာ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕က ဆႏၵျပသူေတြကို သုံးရက္ၾကာ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့လို႔ ဆႏၵျပသူ ၃၃ေယာက္ ေသဆုံးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို ေတာင္းဆို မႈေတြ ထြက္ေပၚလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တူနီးရွားမွာေတာ့ အစိုးရသစ္ ရာထူးေတြ ေၾကညာခဲ့
တူနီးရွား ႏိုင္ငံမွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ထိပ္တန္း ရာထူး သုံးခုအတြက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ အဓိက ပါတီႀကီး သုံးခုၾကား သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့ပါၿပီ။
ၿပီးခဲ့တဲ့လ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ေနရာ အမ်ားဆုံး အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ အလယ္အလတ္က်တဲ့ အစၥလာမ္ ဝါဒီ Ennahda အန္နာဒါ့ ပါတီ ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ Hamadi Jebali ဟာမာဒီ ဂ်ီဘလီက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ ျဖစ္လာပါၿပီ။
လက္ဝဲယိမ္းတဲ့ Congress for the Republic ပါတီက ေခါင္းေဆာင္ Moncef Marzouki မြန္ဆက္ဖ္ မာဇိုကီးက သမၼတ ေနရာယူခဲ့ပါတယ္။
တတိယ ၫႊန္႔ေပါင္း အစိုးရ အဖြဲ႕ထဲက Ettakatol ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ မူစတာ ဘန္ ဂ်ာဖာ Mustafa Ben Jaafar က တူနီးရွား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ရာထူးကို ထမ္းေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအႀကီးအကဲ ရာထူးသုံးခုကို ဒီေန႔ အဂၤါေန႔မွာ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ေခၚယူ က်င္းပတဲ့ တူနီးရွား လႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳ ေၾကညာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တူနီးရွားမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇႏၷဝါရီလတုန္းက အာဏာရွင္ သမၼတ ဘန္အလီ ရာထူးက ဆင္းေပးခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဖြဲ႕စည္းပုံသစ္ကို အခု ပါလီမန္ အသစ္က ေရးဆြဲမွာျဖစ္ပါတယ္။
ရီပါဘလစ္ကန္နဲ႔ ဒီမိုကရက္ တဖက္နဲ႔ တဖက္ အျပစ္တင္ေန
အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပမႈ ျပႆနာ ေျဖရွင္းဖို႔ သေဘာတူညီမႈ မရေသး
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ လိုေငြ အႀကီးအက်ယ္ ျပေနမႈကို ဘယ္လို ေလၽွာ႔ခ်မလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚ ေဆြးေႏြးေနတာ ႏွစ္လၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးပါဘူး။
ဆူပါ ေကာ္မတီ လို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီ အဖြဲ႕အတြင္းမ်ာ ရီပါ့ဘလစ္ကန္နဲ႔ ဒီမိုကရက္ အမတ္ ေျခာက္ေယာက္စီ ပါဝင္ႀကီး ဘတ္ဂ်က္ တစ္ထြီလီယံ ေဒၚလာ ေက်ာ္ ေလ်ာ့ခ်ဖို႔ ႀကိဳးစား ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခ်မ္းသာတဲ့ အေမရိကန္ ေတြဆီက အခြန္တိုးေကာက္ဖို႔ကို ရီပါ့ဘလစ္ကန္ ေတြက ပယ္ခ်ခဲ့တယ္လို႔ ဒီမိုကရက္ေတြက ဆိုၿပီး တခါ အသက္ အ႐ြယ္ ႀကီးရင့္သူေတြနဲ႔ ႏြမ္းပါးသူေတြကို ေပးထားတဲ့ အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြကို ဒီမိုကရက္ေတြက ျဖတ္ေတာက္ မပစ္ခ်င္ဘူးလို႔ ရီပါဘလစ္ကန္ေတြက ေထာက္ျပကာ ႏွစ္ဖက္ ပါတီဝင္ေတြၾကား တဖက္ေပၚ တဖက္ အျပစ္ပုံခ်ခဲ့ ၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ လတ္တေလာ ေႂကြးၿမီဟာ ၁၅ ထြီလီယံ အထိ ထိုးတက္သြားပါၿပီ။
လာမယ့္ ၂ဝ၁၃မွာ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ ေလၽွာ႔ခ်မႈ အပါအဝင္ တျခား ျဖတ္ေတာက္မႈေတြ စတင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရေတြရဲ႕ ေႂကြးၿမီ ျပႆနာ အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ဆက္လက္ တိုးပြားလာေနရာမွာ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္ တလႊားက အစုရွယ္ယာ ေစ်းေတြ ထပ္မံ က်ဆင္းခဲ့ပါတယ္။
ပါရီနဲ႔ ဖရန္႔ဖတ္ၿမိဳ႕က အဓိက ရွယ္ယာ အၫြန္းကိန္းေတြလည္း သုံးရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ က်သြားခဲ့ၿပီး လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာလည္း အလားတူ နီးပါး က်ဆင္းခဲ့ပါတယ္။
New York ၿမိဳ႕က Dow Jones အၫြန္းကိန္းကေတာ့ ေန႔လည္ပိုင္းမွာ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး က်ခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြ အႀကီးအက်ယ္ ျပေနမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ဖို႔ တာဝန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္က ဒီမိုကရက္နဲ႔ ရီပါဘလစ္ကန္ ႏွစ္ပါတီ ပါဝင္တဲ့ အထူး လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီက ဝန္ခံေျပာၾကား လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆၿပီး အခုလို အစုရွယ္ယာေစ်းေတြ က်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အီရန္ကို အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကေနဒါက ထပ္မံပိတ္ဆို႔ အေရးယူ
အီရန္ အေပၚ ထပ္မံ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူၿပီ
အီရန္ႏိုင္ငံက ေရနံနဲ႔ စြမ္းအင္ လုပ္ငန္းေတြ အေပၚ ထပ္မံ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔ အဆိုအရ ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈေတြကို အဓိက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အီရန္ ႏိုင္ငံက ဘ႑ာေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရပ္ဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္က သတိေပး ထားပါတယ္။
အီရန္ဟာ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ထုတ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတြ႕ရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ ႏ်ဴကလီးယား ေအဂ်င္စီ IAEA ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကေနဒါတို႔ကလည္း အီရန္ အေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူဖို႔ ေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။
အီရန္ကေတာ့ သူတို႔အေပၚ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆို ထားပါတယ္။
AIDS ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ အနိမ့္ဆုံးထိ ေလ်ာ့က်
AIDS ေရာဂါ ေလ်ာ့က်ေရး၊ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း တြန္အားေပး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾက
HIV ေရာဂါပိုးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၄ ႏွစ္က ကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈအျမင့္ဆုံးျဖစ္ခဲ့ရာကေန အခုအခ်ိန္မွာ ကူးစက္မႈ အနိမ့္ဆုံး အဆင့္ ထိကို ေလ်ာ့က်သြားၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး ေအဂ်င္စီ UN-AIDS အဖြဲ႕က ေျပာပါ တယ္။
AIDS ေရာဂါေလ်ာ့က်ေရးအတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း တကမၻာလုံးက တြန္အားေပး လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ရာမွာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က HIV ပိုး ကူးစက္မႈ အျမင့္ဆုံး ျဖစ္ခဲ့ရာကေန အခုဆိုရင္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အထိ က်ဆင္းသြား တယ္လို႔ UN-AIDS ရဲ႕ အစီရင္ခံစာသစ္ တေစာင္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
ေဆးကုသခြင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရရွိၾကတဲ့အတြက္ AIDS ေရာဂါနဲ႔ဆက္စပ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသဆုံးသူအေရအတြက္ဟာလည္း က်ဆင္းခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ကမၻာ့ေပၚက တခ်ိဳ႕ေဒသေတြ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အာဖရိက ဆာဟာရ ေတာင္ပိုင္း ေဒသေတြမွာေတာ့ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္မႈဟာ အလြန္ျမင့္မားေနဆဲျဖစ္ၿပီး အဲဒီအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ လိုအပ္ေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။
ေကအန္ယူနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ ေဆြးေႏြး
ႏွစ္ဘက္စလုံးက အျပဳသေဘာ နားလည္းမႈ ရရွိခဲ့ၾက တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္
မီးရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕နဲ႔ KNU ကရင္ အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕တို႔ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ မယ္ဆိုင္ၿမိဳ႕ မွာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါတယ္။
ဒါဟာ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ KNU ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြ အၾကား ပထမဆုံး အႀကိမ္ တိုက္႐ိုက္ေတြ႕ဆုံမႈ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
KNU ဘက္က အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေစာေဆးဖိုးက ဦးေဆာင္ၿပီး တရားေရးဌာန ပဒိုေစာေဒးဗစ္ေထာနဲ႔ သစ္ေတာေရးရာ တာဝန္ခံ ပဒို ေစာအားတိုးတို႔ ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေဆြးေႏြးမႈဟာ ပဏာမေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏွစ္ဘက္စလုံးက အျပဳသေဘာ နားလည္မႈ ရရွိခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို တဖြဲ႕ခ်င္းအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရးကိုေတာ့ တပ္ေပါင္းစု အေနနဲ႔ ေဆြေႏြးဖို႔ စီစဥ္ထားတာရွိတယ္လို႔ KNU က ေျပာပါတယ္။
KNU ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ေရးအဖြဲ႕ကလည္း မၾကာခင္မွာ ဘားအံကို သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိၿပီး၊ အဲဒီအခါက်ရင္ KNU ဘက္က အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို တင္ျပေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီခ်က္ေတြကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဆက္ဆံေရးအဖြဲ႕ေတြ အျပန္အလွန္ထားရွိေရး၊ လက္နက္မပါဘဲ နယ္ေက်ာ္ ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္နဲ႔ ဗဟိုအစိုးရအဆင့္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေရး အတြက္ အခ်ိန္နဲ႔ေနရာသတ္မွတ္ေရး ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ တျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဗိုလ္မႉးႀကီး႐ြက္ဆစ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕နဲ႔ေတာ့ မၾကာခင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
အလားတူ ခ်င္းအဖြဲ႕နဲ႔လည္း ခ်င္းျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးမွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရး ထိုးဖို႔ အထိ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
KNU အဖြဲ႕ကေတာ့ ဗဟိုကိုတင္ျပၿပီးေတာ့မွာ ေရွ႕ဆက္ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ လုပ္မွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
လစ္ဗ်ားမွာ ဆန္ႏူဆီကို ဖမ္းမိၿပီ
အဗၺဒူလာ အဲလ္ ဆန္ႏူဆီ
လစ္ဗ်ား ႏိုင္ငံမွာ အရင္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ကဒါဖီ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ ေတြထဲက အခု အစိုးရရဲ႕ အလိုခ်င္ဆုံး တေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီး အကဲ ေဟာင္း အဗၺဒူလာ အဲလ္ ဆန္ႏူဆီကို ဖမ္းမိ သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႕ကို လစ္ဗ်ား ေတာင္ပိုင္းမွာ အရွင္ ဖမ္းဆီး ရမိခဲ့တယ္လို႔ လစ္ဗ်ား ၾကားျဖတ္ အစိုးရ အရာရွိ ေတြက ေျပာပါတယ္။ အရင္ လစ္ဗ်ား ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း နဲ႔ ေယာက္ဖ ေတာ္စပ္ သူ ျဖစ္တဲ့ မစၥတာ ဆန္ႏူဆီ ဟာ ရက္စက္ တဲ့လူ တဦး အျဖစ္ လူသိမ်ား ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီ လက ဘင္ဂါဇီ ၿမိဳ႕မွာ စတင္ခဲ့တဲ့ လူထု အုံႂကြမႈႀကီးကို ႏွိမ္နင္း ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ ၾကရာမွာ မစၥတာ ဆန္ႏူဆီ ဟာ အေရးႀကီး တဲ့ အခန္းက႑ ကေန ပါဝင္ ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔က ေတာ့ ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဘက္က လက္နက္ကိုင္ ေတြက ဗိုလ္မႉးႀကီး ကဒါဖီရဲ႕ သားတဦး ျဖစ္တဲ့ ေဆ့ဖ္ အဲလ္ အစၥလာမ္ကို အဲဒီ ေဒသ အတြင္းမွာပဲ ဖမ္းမိခဲ့ ပါတယ္။ ဒီ လူ ႏွစ္ဦးလုံးကို ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ တရား႐ုံး (အိုင္စီစီ) က စစ္ ရာဇဝတ္မႈ ေတြနဲ႔ အလိုရွိ ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လစ္ဗ်ား အသြင္ေျပာင္း အစိုးရ ကေတာ့ အိုင္စီစီကို ေဆ့ဖ္ အဲလ္ အစၥလာမ္ကို မၽွတစြာ တရားစီရင္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကတိေပးထားပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ၿပိဳင္မယ္
ပါတီ အမွတ္တံဆိပ္ျဖစ္တဲ့ ခေမာက္ပုံကိုလည္း ေျပာင္းလဲမယ္
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ လာမယ့္ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ အေ႐ြးခံမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ပါတီ ေျပာခြင့္ရ ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ဘယ္ မဲဆႏၵ နယ္ေျမကေန ပါဝင္မယ္ ဆိုတာကေတာ့ မဆုံးျဖတ္ရေသး ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ပါတီမွတ္ပုံျပန္တင္တဲ့အခါမွာေတာ့ NLD ပါတီ ဖြဲ႕စည္းပုံ၊ မူဝါဒေတြကို ျပင္ဆင္ဖို႔ရွိၿပီး၊ ပါတီ အမွတ္တံဆိပ္ျဖစ္တဲ့ ခေမာက္ပုံကိုလည္း ေျပာင္းလဲမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ပါတီအမည္ကိုေတာ့ အခုအတိုင္း ထားရွိမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးဉာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
ပါတီမွတ္ပုံတင္ဖို႔ကိုေတာ့ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းအတြင္း အေကာင္အထည္ေဖၚေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။
ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အေနနဲ႔ လူငယ္ေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြကို ဦးစားေပး ဝင္အေ႐ြးခံေစမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ ပါတီအျပင္က ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ တျခား လူငယ္ႏိုင္ငံေရး တက္ႂကြသူေတြကိုလည္း ဖိတ္ေခၚမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကုလအတည္ျပဳ
By ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္
ႏိုင္ငံေပါင္း ၄၈ ႏိုင္ငံက ဦးေဆာင္တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ အဆိုျပဳခ်က္ မူၾကမ္းကို (၆၆) ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ တနလၤာေန႔က ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာမွာ ေထာက္ခံမဲ ၉၈ မဲနဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆက္ၿပီးေတာ့ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ေနတာကို အထူး စိတ္ပူသလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ လုပ္ေပးဖို႔၊ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဖုိ႔နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း အျပည့္စံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က အစီရင္ခံထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ တတိယေကာ္မတီမွာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၄၈ ႏိုင္ငံကေန ဦးေဆာင္တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ အဆုိျပဳခ်က္မူၾကမ္းကို တနလၤာေန႔မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ရာမွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၉၈ ႏိုင္ငံက ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့ၿပီး ၂၅ ႏိုင္ငံက ကန္႔ကြက္မဲ၊ ၆၃ ႏိုင္ငံက မဲမေပးဘဲေနခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အဆိုျပဳခ်က္ကို ေထာက္ခံမဲအမ်ားစုနဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
အခုတႀကိမ္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက တုိက္ပြဲေတြ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သတိေပးထားၿပီး လက္ေတြ႔နဲ႔ ထင္ဟပ္မႈရွိတာဟာ ထူးျခားတယ္လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ Burma Fund အဖြဲ႔ရဲ႕ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ဒီႏွစ္ထူးျခားတာကေတာ့ ကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႀကိဳဆုိတာေတြ၊ မွတ္ခ်က္ျပဳတာေတြ ရွိသလို ဆက္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းရမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနေသးတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရပ္စဲဖုိ႔၊ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာအသြင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြကိုလည္း ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ ပါ၀င္ဖို႔ ေဆြးေႏြးတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြထဲက ထုိင္းတို႔၊ အင္ဒိုနီးရွားတို႔၊ စင္ကာပူတို႔ကေတာ့ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးသြားတယ္။
“ထူးျခားတာကေတာ့ အရင္တုန္းက ေဆြးေႏြးေနက် အေနာက္ႏိုင္ငံေတြအျပင္ကို အာဖရိက က ေဘာ့စ္၀ါးနား ဆိုလို႔ရွိရင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ တကယ့္ အင္အားစုအားလံုး ပါ၀င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘရာဇီးလ္က အလားတူပဲ တဘက္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္သလို တုိင္းရင္းသားေဒသ ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ရပ္စဲဖို႔ ေတာင္းဆိုသြားတာ ေတြ႔ရတယ္။”
အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ကေနဒါ တို႔လို ျမန္မာ့အေရးကို အရင္ကတည္းက တစိုက္မတ္မတ္ အားေပးလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ အစိုးရသစ္က ကတိေပးထားတဲ့ အတိုင္း မလုပ္ဘဲ ဆက္လက္ ခ်ိဳးေဖာက္ေနတာေတြအတြက္ အထူး စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေဆာင္မႈအတြက္ ကန္႔သတ္မႈေတြ မလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာ ပါ၀င္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အျမင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တိုင္းျပည္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးမွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏုိင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ဆုိၿပီးေတာ့ ထပ္မံတုိက္တြန္းတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တာ၀န္ယူဖုိ႔ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြပါ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ေစဖို႔ လုိအပ္သလို က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကိုလည္း ခၽြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၂၀ ေလာက္ လႊတ္ေပမဲ့လို႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုး ခၽြင္းခ်က္မရွိ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔၊ ေထာင္ထဲမွာရွိတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့အေျခအေနေတြကိုလည္း ေထာက္ျပထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ အေရးႀကီးတဲ့ တိုင္းသိျပည္သိ ရွစ္ေလးလံုး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ခြန္ထြန္းဦးတို႔လို တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတဲ့ ကိုျမင့္ေအးတို႔လို ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ အဓိက အခန္းက႑က ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ဦးဂမၻီရတို႔လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ ခပ္ျမန္ျမန္ လႊတ္ဖို႔ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး တိုက္တြန္းတာ ေတြ႔ရတယ္။”
ဒါ့အျပင္ အခုထိ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနသူေတြကို ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်မႈေတြ ရွိေနတာနဲ႔ ျမန္မာ့အက်ဥ္းေထာင္ ေတြရဲ႕ အေျခအေနဆိုးရြားမႈေတြကို ျပဳျပင္ဖုိ႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ (ICRC) ဆက္လက္ သြားေရာက္ခြင့္ေတြ ေပးဖုိ႔လည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမုိကေရစီေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ကုသလမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ဆက္လက္ၿပီး ကူညီပံ့ပုိး ေပးသြားဖို႔ ရွိတယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ တြဲဘက္ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဖာရင္ဟိုက္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ဟာ မၾကာေသးခင္က ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ကူညီပံ့ပိုးမႈကို ရရွိမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း အသိေပးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ကုလသမဂၢက ဆက္လက္ေထာက္ခံ အားေပးသြားမွာျဖစ္သလို အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔လည္း အဆင္ေျပရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။”
တနလၤာေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္မႈေတြဟာ တန္ဖိုးရွိတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိသွ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံဟိတ္ ကလည္း ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိးတက္မႈလကၡဏာေတြအတြက္ အားေပးခဲ့သလို အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေနတာေတြဟာ စိုးရိမ္စရာဆိုတာကို ေထာက္ျပၿပီး ျမန္မာသမၼတ ကတိေပးထားတဲ့ တကယ့္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ တုိက္တြန္းထားတာဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြကို ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန ေမ့မထားဘူးဆိုတာ ျပသေနတယ္လို႔လည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ၅ ဖဲြ႔နဲ႔ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ေတြ႔ဆုံ
By မစုျမတ္မြန္
ျမန္မာအစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေနၾကတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ ေတြထဲက အဖြဲ႔ ၅ ဖြဲ႔နဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ စေန၊ တနဂၤေႏြ႐ံုးပိတ္ရက္မွာ သီးျခားစီ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အစိုးရကကမ္းလွမ္းတဲ့ အဆင့္ ၃ ဆင့္မွာ ပထမအဆင့္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈရဖို႔ျဖစ္ၿပီး ဒီသေဘာတူညီခ်က္ရႏိုင္ဖို႔ ျပည္နယ္အဆင့္ ေဆြးေႏြးမႈေတြကို ပထမဆံုးလုပ္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္ခဲ့သူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္ ဦးေက်ာ္ရင္လႈိင္က ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္နယ္အဆင့္ ေဆြးေႏြးမႈက ဘယ္လိုလဲ၊ ဘယ္အဖြဲ႔ေတြက ဘာေတြသေဘာတူခဲ့သလဲ ဆိုတာကို ဘန္ေကာက္႐ံုး ေရာက္ေနတဲ့ မစုျမတ္မြန္က အျပည့္အစံု အစီရင္ခံထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက ပိုၿပီးဖိအားေပး ေျပာလာခ်ိန္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က မီးရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းကို လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးဖုိ႔ ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုး (KNU)၊ ကခ်င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO)၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း (SSA-South) နဲ႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (RCSS)၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး (CNF) စတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၅ ဖြဲ႔နဲ႔ ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္း႐ိုင္ခ႐ိုင္ထဲမွာ သီးျခားစီေတြ႔ဆံုစဥ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေတြ႔ဆံုၾကစဥ္မွာ အခ်က္ ၂ ခ်က္ကို အဓိကထား ေျပာခဲ့တယ္ဆုိတာကို ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာပါဝင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဴိးေဆာင္ ဦးေက်ာ္ရင္လႈိင္က ခုလို ဗြီအိုေအကို ရွင္းျပပါတယ္။
“ဦးေအာင္မင္းအေနနဲ႔ လာတာက အဓိက အေၾကာင္းအခ်က္ ႏွစ္ခုေပါ့ေလ။ ပထမကေတာ့ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကိုလုပ္ဖို႔အတြက္ ဖိတ္ေခၚထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ဦးေအာင္မင္းကိုယ္တိုင္ သမၼတႀကီးရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစားပြဲကို လာဖို႔အတြက္ ဖိတ္စာကို ပါးစပ္နဲ႔ ကိုယ္တိုင္ သမၼတႀကီးကိုယ္စား လာေပး ေပးတယ္ေပါ့၊ ဒါကတစ္ခ်က္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လိုေတြ႔ၾကမလဲ ဆုိတာ။ အဲဒီႏွစ္ခ်က္ကိုပဲ အဓိကထားၿပီးေျပာပါတယ္။”
အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြၾကား ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သမၼတဘက္က အဆင့္ ၃ ဆင့္ကို ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ပထမအဆင့္က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈရယူဖို႔၊ ဒုတိယ အဆင့္က သက္ဆုိင္ရာ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြကို ေဆြးေႏြးသြားမယ္၊ တတိယအဆင့္ကေတာ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ပါဝင္တဲ့ ပင္လံုဆန္ဆန္ ညီလာခံတစ္ခု ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပသြားဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီထဲကမွ ပထမဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူႏိုင္ဖို႔မွာလည္း အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ နံပါတ္တစ္က ျပည္နယ္အဆင့္ ေဆြးေႏြးမႈေတြလုပ္ဖုိ႔၊ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္ကေတာ့ ႏွစ္ဘက္ ဆက္သြယ္ေရး႐ံုးေတြ ဖြင့္လွစ္ဖို႔၊ နံပါတ္သံုးက ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ၾကဖုိ႔နဲ႔ ေနာက္ဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုးၿပီးသြားတာနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြကို လက္နက္မကိုင္ဘဲ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ ျပဳေရးေတြအတြက္ကို သမၼတကိုယ္စားလွယ္က ရွင္းျပၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ SSA ေတာင္ပိုင္း၊ RCSS ရွမ္းအဖြဲ႔နဲ႔ CNF ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးတို႔ကေတာ့ ျပည္နယ္အဆင့္ေဆြးေႏြးမႈေတြကို လုပ္သြားဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္တဲ့။
“အဓိက က ဘာလဲဆိုေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ရွင္းျပတာက ပထမ ျပည္နယ္အဆင့္ စည္းေ၀းပြဲကိုလာခဲ့ပါ။ အစည္းအေ၀းပြဲစတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီ။ ဒါအတြက္ သက္သက္ကို သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ဘာေတြ လက္မွတ္ထုိးဖို႔ကို မဟုတ္ဘူး။ အစည္းအေ၀း စလိုက္တာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီလို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ယူဆလိုက္ၾကမယ္။ ၿပီးေတာ့ တကယ္လည္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲလုပ္ေဆာင္ၾကမယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုပါ။ အခုဟာကေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရတယ္ဆိုတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ အဲဒီပထမအဆင့္ အစည္းအေ၀းကို လာဖို႔အတြက္က က်ေနာ္တုိ႔ ရွမ္းအဖြဲ႔နဲ႔ ခ်င္းအဖြဲ႔ကေတာ့ ေန႔ေကာ ရက္ေကာ သတ္မွတ္ဖို႔အတြက္ ေတာ္ေတာ္သေဘာတူထားၿပီ။
"က်ေနာ္တို႔ KNU အဖြဲ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ သူတို႔ဗဟိုေကာ္မတီကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ တင္ျပမယ္။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို လာျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးႏိုင္ေအာင္လို႔ သူတို႔ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ဆက္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ကတိစကားနဲ႔ပဲ သူတို႔ ေလာေလာဆယ္ ျပန္ထားပါတယ္။ ကယန္းအဖြဲ႔ကက်ေတာ့လည္း ဒီအစည္းအေ၀းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သူတို႔ ေနာက္က်မွသိတဲ့အတြက္ အေသအခ်ာ မလုပ္ခဲ့ရေသးတဲ့အတြက္ သူတို႔ သိခ်င္တာေတြကိုလုပ္ဖို႔နဲ႔ ပထမဆံုးအစည္းအေ၀းက
0 comments:
Post a Comment