မိုးႀကိဳးပစ္တဲ ့အယူအဆေတြ (ဆရာ၀န္မွတ္တမ္း)

[By Shin Goun Gwep] 

 မိုးႀကိဳးပစ္မွာကိုလူတိုင္းေႀကာက္တတ္ႀကပါသည္။ေရွးေခတ္ေရာမလူမ်ိဳးေတြက မိုးႀကိဳးပစ္တာဟာ
ဂ်ိဳဟာဆိုတဲ ့နတ္ဘုရင္ရဲ ့က်ိန္စာလို ့ယူဆႀကပါတယ္။မေကာင္းမႉ ့ၿပဳလုတ္တဲ ့သူေတြကို က်ိန္စာမိေစ တတ္ၿပီး မတရားစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲေနတဲ ့သူေတြအေပၚမွာလည္းမိုးႀကိဳးပစ္တတ္တယ္လို႔ဆိုႀကပါတယ္။
လင္းယုန္ငွက္ႀကီးတစ္ေကာင္ကိုမိုးႀကိဳးပန္းေခြသဖြယ္သယ္ေဆာင္လာေစၿပီး မတရားမႉ ့ၿပဳေနတဲ ့
သူေတြအေပၚမွာ ပစ္ခ်ခိုင္းတတ္တယ္လို ့အယူရွိႀကပါတယ္။

ေရွးဦးအေမရိကန္ေတြရဲ ့အယူအဆကေတာ ့ မိုးႀကိဳးငွက္ Thunderbird ႀကီး မ်က္ေတာင္ခတ္လိုက္တဲ ့အခါ
လွ်ပ္စီးေတြၿပိဳးၿပိဳးၿပက္ၿပက္လက္လာတတ္ၿပီး မိုးႀကိဳးပစ္ခ်တတ္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
သစ္ပင္ကိုမိုးႀကိဳးပစ္လိုက္တဲ ့အခါ အၿပင္ဘက္ကအေခါက္ေတြကြာက်သြားရတာဟာ အဲဒီ ့မိုးႀကိဳးငွက္ရဲ ့
ေၿခသည္းေတြနဲ ့ၿခစ္မိတာေႀကာင္ ့လို ့သက္ေသထူပါတယ္။ ရတနာသံုးပါးကိုေစာ္ကားလွ်င္လည္း ဘုရားစူးတတ္ မိုးႀကိဳးပစ္တယ္လို ့ယံုႀကည္သူေတြလည္းရွိပါတယ္။ မိုးႀကိဳးပစ္သြားတဲ ့ေနရာကို ၿမင္ ့ၿမတ္တယ္လို ့ယူဆၿပီး ဘုရားေက်ာင္းကန္ေတြတည္ေဆာက္ႀကတဲ ့ဂရိလူမ်ိဳးေတြလည္းရွိခဲ ့ႀကပါတယ္။


        မိုးႀကိဳးပစ္ခံရလွ်င္ေလာင္ကြ်မ္းၿပီးေသရတယ္ဆိုတာဟုတ္ပါသလား

မိုးႀကိဳးပစ္ဒဏ္ရာေတြကိုေလ ့လာတဲ ့ဘာသာရပ္ကို ကီေရာနိုေဆးပညာ( Keraunomedicine)လို ့ေခၚပါတယ္။
ကမာၻတစ္၀ွမ္း မိုးႀကိဳးပစ္ခံရသူ ႏွစ္စဥ္ ၂၀၀၀ နီးပါးရွိေနတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ မိုးႀကိဳးပစ္ခံရလို ့
ႏွစ္စဥ္ လူ ၈၀ ေသဆံုးေနၿပီး ၃၀၀ ေက်ာ္ဒဏ္ရာရရွိေနတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။မိုးႀကိဳးပစ္တိုင္းလူမေသနိုင္ပါဘူး။
၁၀ ရာခိုင္ႏႉန္းသာလွ်င္ေသဆံုးၿပီးက်န္တဲ ့ ၉၀ ရာခိုင္ႏႉန္းက အလြန္ၿပင္းထန္တဲ ့ဒဏ္ရာေတြရရွိႀကပါတယ္။
ေသဆံုးရၿခင္းရဲ ့အဓိကအေႀကာင္းရင္းကေတာ ့ ကားဒီးယက္အရက္စ္ လို ့ေခၚတဲ ့ရုတ္တရက္ႏွလံုးခုန္ရပ္သြားၿခင္းပါပဲ။


       မိုးႀကိဳးပစ္ခံရတဲ ့သူေတြမွာဘယ္လိုးဏ္ရာမ်ိဳးေတြထင္က်န္ရစ္ခဲ ့နိုင္ပါသလဲ

တိုက္ရိုက္မိုးႀကိဳးထိမွန္တာ၊တၿခားပစၥည္း သို ့မဟုတ္ အရာ၀တၱဳတစ္ခုခုကတဆင္ ့လႊင္ ့စဥ္ထိခိုက္မိတဲ ့ဒဏ္ရာနဲ ့ေၿမႀကီးကတဆင္ ့မိုးႀကိဳးစက္ကြင္းလွ်ပ္စစ္စီး၀င္တဲ ့ဒဏ္ရာဆိုၿပီး ကြဲၿပားနိုင္ပါတယ္။
သာမန္ဓါတ္လိုက္တဲ ့အခါမ်ိဳးမွာေတြ ့ေလ ့ရွိရတတ္တဲ ့အေရၿပားေလာင္ကြ်မ္းသြားတာမ်ိဳးေတြကို
မိုးႀကိဳးပစ္ခံရတဲ ့သူေတြမွာေတြ ့ရွိနိုင္ဖို ့အလြန္မွရွားပါတယ္။ ၅ ရာခိုင္ႏႉန္းေလာက္ပဲေတြ ့ရနိုင္ပါတယ္။
မိုးႀကိဳးတိုက္ရိုက္ထိမွန္လို ့မဟုတ္ပဲ ၀တ္ဆင္ထားတဲ ့ဆြဲႀကိဳး၊လက္ေကာက္၊ေငြအေႀကြေစ ့ေတြကိုမီးပူေလာင္
လိုက္တဲ ့အတြက္ေႀကာင္ ့သာ အဲဒီ ့ေနရာတ၀ိုက္မွာမီးပူေလာင္တာမ်ိဳးေလးေတြရွိတတ္နိုင္ပါတယ္။
အတြင္းေႀကတဲ ့ဒဏ္ရာေတြနဲ ့ ဦးေႏွာက္အာရံုေႀကာေတြကိုထိခိုက္ပ်က္စီးတဲ ့ဒဏ္ရာမ်ိဳးေတြကေတာ ့အမ်ား
ဆံုးရရွိတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။အဆုတ္ထဲမွာရွိေနတဲ ့ေလေတြက လွ်ပ္စီးမ၀င္နိုင္တဲ ့အတြက္အဆုတ္ထိခိုက္မႉ ့မ်ိဳးေတြနည္းပါတယ္။မိုးႀကိဳးပစ္ခံရၿပီး ၿပီးၿခင္းေၿခေထာက္ေတြေအးစက္ၿပာႏွမ္းေနတတ္ပါတယ္။ နာရီအနည္းငယ္ႀကာတဲ ့အခါမွာေပ်ာက္သြားတတ္ေပမယ္ ့ကာရူနိုပါရာလစ္ဆစ္ (Keraunoparalysis)လို ့ေခၚတဲ ့အာရံုေႀကာပ်က္ဆီးမႈေတြ၊ႀကြက္သားေပ်ာ ့သြားတာေတြ၊ေလၿဖတ္သြားတာေတြက်န္ရစ္ခဲ ့ဖြယ္ရွိနိုင္ပါတယ္။မိုးႀကိဳးစီး၀င္လာတဲ ့အခါမွာ ႀကြက္သားေတြအလြန္အမင္းဆြဲတင္းကုန္ၿပီး တစ္ကိုယ္လံုးလႊင္ ့စဥ္ သြားနိုင္တာေႀကာင္ ဦးေခါင္းအတြင္းေႀကဒဏ္ရာ၊ ၀မ္းဗိုက္အတြင္းေႀကဒဏ္ရာ၊ အရိုးက်ိဳးဒဏ္ရာ ေတြၿဖစ္နိုင္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။မိုးႀကိဳးထိမွန္သူတစ္၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္မွာ နားစည္ေပါက္သြား တာမ်ိဳးေတြ၊ နားကန္းတာ မ်က္ေစ႔ကြယ္တာ ေလၿဖတ္တာ မွတ္ဥာဏ္ေလွ်ာ ့သြားတာမ်ိဳးေတြၿဖစ္တတ္ႀကပါတယ္။


       မိုးႀကိဳးပစ္ခံရတဲ ့သူကိုဘယ္လိုၿပဳစုကုသလို ့ရနိုင္ပါသလဲ

ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတဲ ့လူတစ္ေယာက္ကိုၿပဳစုေပးသလိုကုသရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ (Advanced trauma support) နဲ ့(Cardiac life support) ေတြပါ၀င္ပါတယ္။ မိုးႀကိဳးထိမွန္ထားၿပီးသူကိုကိုင္တြယ္လို ့ဓါတ္မလိုက္ပါဘူး။ အသက္ရႉမႉ ့ ေသြးလွည္ ့ပတ္မႉ ့အေထာက္အကူေတြကိုခ်က္ၿခင္းေပးရပါ ့မယ္။ ေအာက္စီဂ်င္ေပးတာ၊ႏွလံုးထိမ္းသိမ္းတာ၊အိုင္ဗီအေႀကာလိုင္းသြင္းတာပါ၀င္လာနိုင္ပါတယ္။
မိုးႀကိဳးပစ္ခံရသူဟာ ဓါတ္လိုက္ခံရသူလိုႀကြက္သားေတြေလာင္က်ြမ္းမႉ ့မရွိတဲ ့အတြက္ေသြးပမာဏေလွ်ာ ့နည္းသြားၿပီးေရွာ ့ၿဖစ္တာမ်ိဳးေတြၿဖစ္ခဲပါတယ္။ဒါ ့ေႀကာင္ ့အေႀကာကေနေဆးပုလင္းေတြသြင္းေတာ ့မည္ဆိုလွ်င္သတိထားသြင္းဖို ့လိုပါတယ္။ဦးေႏွာက္တြင္းဒဏ္ရာနဲ ့ႏွလံုးဒဏ္ရာေတြကို  ဦးစားေပး ရွာေဖြရပါမယ္။အီးစီဂ်ီဆြဲတာ ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ ေသြးအင္ဇိုင္းေတြစစ္တာ ဆီးစစ္ေဆးတာေတြကိုပါ လိုအပ္ရင္လုပ္ေဆာင္ရပါ ့မယ္။ ေလာေလာဆယ္ဆိုးရြားတဲ ့ဒဏ္ရာရရွိထားသူမဟုတ္လွ်င္ ေဆးရံုတင္ ကုသစစရာမလိုဘူးလို ့လည္းဆိုပါတယ္။ေနာင္မွာၿဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ ့သတိေမ ့တာ၊ အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ ကိုက္ခဲတာ၊ မူးေ၀တာ စတဲ ့အာရံုေႀကာခံစားမႉ ့ေတြအတြက္ေတာ ့ဆက္လက္ေထာက္လွမ္းကုသ ေနရပါဦးမယ္။


         မိုးႀကိဳးပစ္မခံရေအာင္ဘယ္လိုကာကြယ္ရပါ ့မလဲ

လွ်ပ္စီးလက္ေနတဲ ့အခ်ိန္မွာအိမ္ၿပင္မထြက္တာအေကာင္းဆံုးလို ့ဆိုပါတယ္။
အိမ္ထဲမွာရွိေနရင္ေတာင္ လွ်ပ္စစ္မီးဖိုေတြ စတီးဇလံုေတြ လွ်ပ္စစ္စီး၀င္နိုင္တဲ ့သတၱဳေတြ တယ္လီဖုန္းေတြ
နဲ ့ေ၀းေ၀းေနရပါ ့မယ္။တယ္လီဖုန္းလိုင္းကိုလွ်ပ္စီး၀င္လာနိုင္တာေတြရွိပါတယ္။ေရခ်ိဳးေရစိမ္မေနသင္ ့ပါဘူး။ေနအိမ္အေဆာက္အဦးေတြမွာမိုးႀကိဳးလႊဲေတြတပ္ဆင္ထားဖို ့လိုပါတယ္။ ကားစီးေနတံုးဆိုရင္ ကားထဲမွာထိုင္ေနတာပိုစိတ္ခ်ရပါတယ္။ကားရဲ ့သတၱဳေဘာင္ေတြကို ထိကိုင္မထားရပါဘူး။ အိမ္ၿပင္မွာ ေရာက္ေနတယ္ဆိုရင္သစ္ပင္ေအာက္ေတြကို ေရွာင္ရွားရပါ ့မယ္။လမ္းမီးတိုင္ ဘတ္စကားမွတ္တိုင္ ေအာက္ေတြမွာ မေနသင္ ့ပါဘူး။ၿခံဳပင္ထူတဲ ့ေနရာေတြမွာခိုေနသင္ ့ပါတယ္။ ေရကူးေနတံုး ေလွစီး ေနတံုးဆိုရင္ေရနဲ ့ေ၀းရာကိုေရွာင္ရွားရပါ ့မယ္။ လွ်ပ္စီးလက္ေနတံုးဆံပင္ေတြေထာင္လာၿပီး ႀကက္သီးေတြထလာၿပီဆိုလွ်င္မိုးႀကိဳးပစ္ခံရနိုင္ဖြယ္ရွိေနပါတယ္။

      -ေၿခႏွစ္ဖက္ကိုစုထားလိုက္ၿပီးေတာ ့ဦးေခါင္းကို ဒူးႏွစ္လံုးႀကားမွာထားလိုက္ပါ။
      -ေၿမႀကီးနဲ ့နီးနိုင္သမွ်နီးေအာင္၀ပ္ခ်လိုက္ပါ။
      -ေၿမႀကီးေပၚမွာလွဲအိပ္မခ်လိုက္ရပါဘူး။
      -ကိုယ္ခႏၵာနဲ ့ေၿမႀကီးကိုတတ္နိုင္သေလာက္အထိနည္းေအာင္ေနရပါ ့မယ္။
      -မိုးႀကိဳးပစ္ေရွာင္ရွားနိုင္ဖို ့( ၃၀/၃၀) စည္းကမ္းဆိုတာရွိပါတယ္။
      -လွ်ပ္စီးလက္တာၿမင္လိုက္ရၿပီး စကၠန္ ့(၃၀) အႀကာမွာမိုးၿခံဳးသံႀကားလိုက္ရတယ္ဆိုလွ်င္
             မိုးႀကိဳးကမိမိနဲ ့နီးစပ္ေနတဲ ့အတြက္မိုးႀကိဳးပစ္ခံရနိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။
      -ခုနေၿပာဆိုထားတဲ ့လံုၿခံဳတဲ ့ေနရာကိုအရယူပါ။
      -ေနာက္ဆံုးလွ်ပ္စီးလက္ၿပီး မိနစ္(၃၀)ႀကာတဲ ့အထိဒီတိုင္းေန ေနရပါ ့မယ္. . တဲ ့။

 သူငယ္ခ်င္းမ်ားမိုးႀကိဳးေဘးမွကင္းေ၀းနိုင္ႀကပါေစ။

Rozoner King