ဒီမုိကေရစီ သေဘာ
Min Thant Syn
"ဒီမုိကေရစီ" ဟူေသာ အဂၤလိပ္ စကားသည္ ဂရိတ္ဘာသာမွ ဆင္းသက္လာေသာ စကားတစ္ရပ္ ျဖစ္ေလသည္။ "ဒီမို" ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸာယ္မွာ လူအမ်ား ျဖစ္သည္။ "ကေရစီ" ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸာယ္မွာ "အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း" ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ "ဒီမိုကေရစီ" ဟူေသာ စကားမွာ "လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵ အတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း" ဟူ၍ အဓိပၸာယ္ ရသည္။ ဆိုလုိရင္းမွာ "ဒီမုိကေရစီ" သည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း၏ သေဘာအတိုင္း ထင္သလို အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလည္း မဟုတ္။ လူတစ္စု၏ စိတ္ကူးအတိုင္း တစ္ဘက္သက္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလည္း မဟုတ္။ လူအမ်ားကို လူအမ်ား၏ အက်ိဳးငွာ၊ လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း တရားသျဖင့္ မွ်မွ်တတ လူအမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။
ႏုိင္ငံတစ္ခုကို လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵ အတုိင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္ ဆိုရာ၌ အမွန္စင္စစ္ ဥပေဒအတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ဤဥပေဒသည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း၏ သေဘာအတိုင္း ထင္သလို ျပဳလုပ္ထားေသာ ဥပေဒလည္း မဟုတ္။ လူတစ္စု၏ စိတ္ကူးအတိုင္း တစ္ဘက္သတ္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ဥပေဒလည္း မဟုတ္၊ တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔က တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ျပဳလုပ္ေသာ ဥပေဒ ျဖစ္ရမည္။ တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ဟု ဆိုရာ၌ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား လူအမ်ားက မိမိတို႔ အလို အေလ်ာက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ မဲဆႏၵမ်ားေပး၍ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္လုိက္ေသာ ႏုိင္ငံ၏ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားသာ ပါဝင္သည့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ကို ဆိုလုိသည္။
ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥဟူသမွ် တုိ႔တြင္ ႏိုင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း ျဖစ္ေအာင္ စီမံေဆာင္ရြက္ ရေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ႀကီး ဖြဲ႔စည္းရာ၌ သာလွ်င္ မဟုတ္၊ အျခားကိစၥ အေျမာက္အျမား ၌လည္း လူအမ်ားကို မဲဆႏၵမ်ား ေပးေစ၍ လူအမ်ား နွစ္သက္ရာ ကိုယ္စား လွယ္ လူႀကီးမ်ားကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ျပဳေစရေပလိမ့္မည္။ ဥပမာ ၿမိဳ႕အသီးသီးတြင္ ျမဴနီစီပယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ေက်းရြာ အသီးသီးတြင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ေစတီပုထိုး အသီးသီးတြင္ ဘုရား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဂါပက လူႀုကီးအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ အသင္းအပင္း အသီးသီးတြင္ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတုိင္း ျဖစ္ေအာင္ မဲေပး၍ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း ျပဳၾကရေပလိမ့္မည္။
ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥအသစ္မ်ား ေပၚေပါက္တိုင္း ေပၚေပါက္တိုင္းလည္း အမ်ား၏ အလိုဆႏၵကို သိရေလေအာင္ အမ်ား တက္ေရာက္ႏိုင္သည့့္ အစည္းအေဝးႀကီး မ်ားကို က်င္းပၾကရေပလိမ့္မည္။ ဤအစည္းအေဝးႀကီး မ်ားတြင္ လူတုိင္း လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြး၍ လူတိုင္း မဲဆႏၵ ေပးႏိုင္ခြင့္ ရွိရေပလိမ့္မည္။ ဤ အစည္းအေဝးႀကီး မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ားမွာလည္း လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵကို ေဖာ္ျပေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ၾကရ ေပလိမ့္မည္။ နယ္ပယ္ကိစၥ၊ အသင္းအပင္း ကိစၥမ်ားတြင္လည္း အေရးေပၚတုိင္း ေပၚတိုင္း ဤနည္းအတိုင္း အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပ၍ ဤနည္းအတိုင္း စည္းကမ္းတက် ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရ ေပလိမ့္မည္။
ဤမွ်မကေသး ႏုိင္ငံတြင္ ရွိၾကေသာ သတင္းစာ ဆရာမ်ား၊ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာမ်ား၊ စာေရးဆရာ မ်ားကလည္း ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ အမ်ားအက်ိဳး ရွိေအာင္ မိမိတုိ႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္၊ ယူဆခ်က္ အသီးသီးကို လြတ္လပ္စြာ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ မရွိ ေရးသား ေဖာ္ျပၾကရ ေပလိမ့္မည္။ အေရးကိစၥ အဝဝ ေပၚတုိင္းေပၚတုိင္း ဤပုဂိၢဳလ္ အသီးသီးတုိ႔က လူအမ်ားကို လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္မ်ား အေၾကာင္း အားေလ်ာ္စြာ ၫႊန္ၾကားျပသ ေပးၾကရ ေပလိမ့္မည္။ ပန္းခ်ီဆရာမ်ား၊ ကာတြန္း ႐ုပ္ေျပာင္ ဆရာမ်ား ကလည္း၊ ဤနည္းအတိုင္းပင္ ႏုိင္ငံ၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ အမ်ားအက်ိဳး ရွိေအာင္ အေရးကိစၥ အဝဝ ေပၚတိုင္းေပၚတိုင္း ပန္းခ်ီ၊ ကာတြန္း၊ ႐ုပ္ေျပာင္ေရးလ်က္ နိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား အေပါင္းတုိ႔ကို တရားျပကာ သတိေပး ၾကရ ေပလိမ့္မည္။
ဒီမုိကေရစီ သေဘာကား လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း ကိစၥ အဝဝတြင္ ေဆာင္ရြက္ရေသာ သေဘာမွန္၏။ ဒီမုိကေရစီ နည္းသည္ လူတုိင္းလူတိုင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာလုပ္ကိုင္ ေျပာဆုိ ေရးသားႏိုင္ေသာ နည္းျဖစ္သည္ မွန္၏။ ဒီမုိကေရစီ ဝါဒသည္ လူအမ်ား ခ်မ္းသာမႈ အတြက္ လူအမ်ားကို လူအမ်ား၏ သေဘာ အတိုင္းပင္ တရားမွ်တစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အလြန္ ေကာင္းမြန္လွသည့္ ဝါဒ ျဖစ္သည္ မွန္၏။
သံအမတ္ႀကီးဦးတင့္ေဆြ
"ဒီမုိကေရစီ" ဟူေသာ အဂၤလိပ္ စကားသည္ ဂရိတ္ဘာသာမွ ဆင္းသက္လာေသာ စကားတစ္ရပ္ ျဖစ္ေလသည္။ "ဒီမို" ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸာယ္မွာ လူအမ်ား ျဖစ္သည္။ "ကေရစီ" ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸာယ္မွာ "အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း" ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ "ဒီမိုကေရစီ" ဟူေသာ စကားမွာ "လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵ အတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း" ဟူ၍ အဓိပၸာယ္ ရသည္။ ဆိုလုိရင္းမွာ "ဒီမုိကေရစီ" သည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း၏ သေဘာအတိုင္း ထင္သလို အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလည္း မဟုတ္။ လူတစ္စု၏ စိတ္ကူးအတိုင္း တစ္ဘက္သက္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလည္း မဟုတ္။ လူအမ်ားကို လူအမ်ား၏ အက်ိဳးငွာ၊ လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း တရားသျဖင့္ မွ်မွ်တတ လူအမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။
ႏုိင္ငံတစ္ခုကို လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵ အတုိင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္ ဆိုရာ၌ အမွန္စင္စစ္ ဥပေဒအတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ဤဥပေဒသည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း၏ သေဘာအတိုင္း ထင္သလို ျပဳလုပ္ထားေသာ ဥပေဒလည္း မဟုတ္။ လူတစ္စု၏ စိတ္ကူးအတိုင္း တစ္ဘက္သတ္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ဥပေဒလည္း မဟုတ္၊ တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔က တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ျပဳလုပ္ေသာ ဥပေဒ ျဖစ္ရမည္။ တရားသျဖင့္ နည္းလမ္းတက် ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ဟု ဆိုရာ၌ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား လူအမ်ားက မိမိတို႔ အလို အေလ်ာက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ မဲဆႏၵမ်ားေပး၍ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္လုိက္ေသာ ႏုိင္ငံ၏ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားသာ ပါဝင္သည့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ကို ဆိုလုိသည္။
ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥဟူသမွ် တုိ႔တြင္ ႏိုင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း ျဖစ္ေအာင္ စီမံေဆာင္ရြက္ ရေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔ႀကီး ဖြဲ႔စည္းရာ၌ သာလွ်င္ မဟုတ္၊ အျခားကိစၥ အေျမာက္အျမား ၌လည္း လူအမ်ားကို မဲဆႏၵမ်ား ေပးေစ၍ လူအမ်ား နွစ္သက္ရာ ကိုယ္စား လွယ္ လူႀကီးမ်ားကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ျပဳေစရေပလိမ့္မည္။ ဥပမာ ၿမိဳ႕အသီးသီးတြင္ ျမဴနီစီပယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ေက်းရြာ အသီးသီးတြင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ေစတီပုထိုး အသီးသီးတြင္ ဘုရား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဂါပက လူႀုကီးအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ အသင္းအပင္း အသီးသီးတြင္ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတုိင္း ျဖစ္ေအာင္ မဲေပး၍ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း ျပဳၾကရေပလိမ့္မည္။
ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥအသစ္မ်ား ေပၚေပါက္တိုင္း ေပၚေပါက္တိုင္းလည္း အမ်ား၏ အလိုဆႏၵကို သိရေလေအာင္ အမ်ား တက္ေရာက္ႏိုင္သည့့္ အစည္းအေဝးႀကီး မ်ားကို က်င္းပၾကရေပလိမ့္မည္။ ဤအစည္းအေဝးႀကီး မ်ားတြင္ လူတုိင္း လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြး၍ လူတိုင္း မဲဆႏၵ ေပးႏိုင္ခြင့္ ရွိရေပလိမ့္မည္။ ဤ အစည္းအေဝးႀကီး မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ားမွာလည္း လူအမ်ား၏ အလုိဆႏၵကို ေဖာ္ျပေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ၾကရ ေပလိမ့္မည္။ နယ္ပယ္ကိစၥ၊ အသင္းအပင္း ကိစၥမ်ားတြင္လည္း အေရးေပၚတုိင္း ေပၚတိုင္း ဤနည္းအတိုင္း အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပ၍ ဤနည္းအတိုင္း စည္းကမ္းတက် ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရ ေပလိမ့္မည္။
ဤမွ်မကေသး ႏုိင္ငံတြင္ ရွိၾကေသာ သတင္းစာ ဆရာမ်ား၊ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာမ်ား၊ စာေရးဆရာ မ်ားကလည္း ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ အမ်ားအက်ိဳး ရွိေအာင္ မိမိတုိ႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္၊ ယူဆခ်က္ အသီးသီးကို လြတ္လပ္စြာ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ မရွိ ေရးသား ေဖာ္ျပၾကရ ေပလိမ့္မည္။ အေရးကိစၥ အဝဝ ေပၚတုိင္းေပၚတုိင္း ဤပုဂိၢဳလ္ အသီးသီးတုိ႔က လူအမ်ားကို လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္မ်ား အေၾကာင္း အားေလ်ာ္စြာ ၫႊန္ၾကားျပသ ေပးၾကရ ေပလိမ့္မည္။ ပန္းခ်ီဆရာမ်ား၊ ကာတြန္း ႐ုပ္ေျပာင္ ဆရာမ်ား ကလည္း၊ ဤနည္းအတိုင္းပင္ ႏုိင္ငံ၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ အမ်ားအက်ိဳး ရွိေအာင္ အေရးကိစၥ အဝဝ ေပၚတိုင္းေပၚတိုင္း ပန္းခ်ီ၊ ကာတြန္း၊ ႐ုပ္ေျပာင္ေရးလ်က္ နိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား အေပါင္းတုိ႔ကို တရားျပကာ သတိေပး ၾကရ ေပလိမ့္မည္။
ဒီမုိကေရစီ သေဘာကား လူအမ်ား၏ အလိုဆႏၵ အတိုင္း ကိစၥ အဝဝတြင္ ေဆာင္ရြက္ရေသာ သေဘာမွန္၏။ ဒီမုိကေရစီ နည္းသည္ လူတုိင္းလူတိုင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာလုပ္ကိုင္ ေျပာဆုိ ေရးသားႏိုင္ေသာ နည္းျဖစ္သည္ မွန္၏။ ဒီမုိကေရစီ ဝါဒသည္ လူအမ်ား ခ်မ္းသာမႈ အတြက္ လူအမ်ားကို လူအမ်ား၏ သေဘာ အတိုင္းပင္ တရားမွ်တစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အလြန္ ေကာင္းမြန္လွသည့္ ဝါဒ ျဖစ္သည္ မွန္၏။
သံအမတ္ႀကီးဦးတင့္ေဆြ
0 comments:
Post a Comment