Friday, October 30, 2015

ကားလမ္းတည္ေဆာက္ရာ၀ယ္ စဥ္းစားသင့္သည္မ်ား

Advanced Engineering Myanmar LLC
Advanced Engineering Myanmar LLC's photo.

လမ္းတစ္လမ္းေဖာက္မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျပီး ပလန္ခ်ႀကမလဲ၊ ဘယ္လို ဒီဇိုင္းဆြဲႀကမလဲ။ လမ္းေဖာက္တယ္ဆိုတာ ျမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာေတြရဲ႕ အလုပ္လုိ႔ ေျပာလို႔ရေပမယ့္ အရည္အေသြးျပည့္မီတဲ့ ျမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာဖို႔ အင္ဂ်င္နီယာဘာသာရပ္ေလာက္ကိုပဲ သိေနျပီး အင္ဂ်င္နီယာရွဴေထာင့္ကပဲ စဥ္းစားတည္ေဆာက္သြားလို႔ မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဥပမာ - ယာဥ္ႀကပ္လုိ႔ဆိုျပီး ေရႊတိဂံုဘုရားနားမွာ ဂံုးေက်ာ္တံတားအျမွင့္ႀကီးေတြ သြားေဆာက္လို႔ မရဘူး။
သူ႔ပတ္၀န္းက်င္၊ သူ႔ context ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားႀကရတယ္။ လမ္းေဆာက္တဲ့အလုပ္ဟာ တကယ္ေတာ့ ဘာသာရပ္မ်ားစြာနဲ႔ ယွက္ႏြယ္ေနတဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအလုပ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္တယ္။
လမ္းဒီဇိုင္းတစ္ခုဆဲြရင္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားႀကရမယ္။ တစ္ခုခ်င္းစီကို ေအာက္မွာ ရွင္းလင္းထားပါတယ္။
၁။ Safety (ေဘးကင္းလံုျခံဳမႈ)
၂။ Efficiency (ထိေရာက္အစြမ္းထက္မႈ)
၃။ Economy (ေစ်းႏႈန္းသင့္ေတာ္မႈ)
၄။ Environmental Impact (သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုးက်ိဳးနည္းမႈ)
၅။ Societal Impact (လူမႈဆိုးက်ိဳးနည္းမႈ)
၆။ Aesthetics (တင့္တယ္လွပမႈ)
Safety
လမ္းတစ္ခုကို ေဘးရန္ကင္းကင္းတည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဥပမာ - ေနျပည္ေတာ္လမ္းမွာ ယာဥ္ေမွာက္ႀကတယ္။ လူေသႀကတယ္။ ေဘးကင္းလံုျခံဳမႈ မရွိႀကဘူး။ သူ႔ရဲ႕ Alignment, minimum radius, curve, superelevation စတဲ့ geometric design features ေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္လားေပါ့။ comprehensive design အားနည္းခ်က္ေတြလားေပါ့။ ေနာက္တစ္ခ်က္က traffic engineering ရွဳေထာင့္ကေန သံုးသပ္မႈ။ driver behavior and characteristics, safety features, လမ္းသတိေပးဆုိင္းဘုတ္ေတြ စတဲ့ သံုးသပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ (တစ္ခုခ်င္းစီကို သံုးသပ္ရရင္ စာတမ္းႀကီး ျဖစ္ကုန္ပါလိမ့္မယ္။) အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ ေဘးကင္းလံုျခံဳတဲ့ လမ္းတစ္ခု၊ အထူးသျဖင့္ ဟုိင္းေ၀းလမ္းမႀကီးတစ္ခုကို တည္ေဆာက္တယ္ဆိုတာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာေတြ တပံုႀကီးပါ။
Efficiency
လမ္းမွာ လမ္းအမ်ိဳးအစားအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ သတ္မွတ္အျမန္ႏႈန္းေတြ ရွိႀကတယ္။ ဟိုင္းေ၀းလမ္းမႀကီးေတြရဲ႕ သတ္မွတ္အျမန္ႏႈန္းဟာ ရပ္ကြက္လမ္းေလးေတြရဲ႕ သတ္မွတ္အျမန္ႏႈန္းထက္ မ်ားတယ္။ Access and Mobility ကို ခ်င့္ခ်ိန္ႀကရတယ္။ ဟုိင္းေ၀းလမ္းမႀကီးေပၚမွာ access ကို မထိန္းရင္ ေခြး၊ ေႀကာင္က အစ သြားလာေနရင္ mobility ကုိ ထိခိုက္တယ္။ အမွတ္ ၁၊ အမွတ္ ၂ လမ္းမႀကီးဆိုျပီး တစ္နာရီ မုိင္ ၂၀ ပဲ ေမာင္းႏုိင္တယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ efficient မျဖစ္ဘူးေပါ့။
Economy
လမ္းတစ္ခုကို တည္ေဆာက္တဲ့အခါ အထက္ပါအခ်က္ ၂ ခ်က္အျပင္ ကုန္က်စရိတ္ကိုလည္း ႀကည့္ရတယ္။ တံတားေတြပါရင္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားေလေတာ့ လမ္းအူေႀကာင္းဆဲြတဲ့အခါ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြကို ေရွာင္၊ cut/fill မ်ားႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြကို ေရွာင္ႀကရတယ္။ အရည္အေသြးမေကာင္းတဲ့ ပစၥည္းေတြ။ နည္းေတြကို အသံုးျပဳရင္ မၾကာခင္မွာ ပ်က္စီးမယ္။ Life Cycle cost မ်ားမယ္။ ဒါေႀကာင့္ ေရရွည္ႀကည့္ႀကရတယ္။ Transparency ေကာင္းတဲ့၊ စနစ္က်တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ လမ္းေဆာက္သူေတြကို အစိုးရက နည္းဥပေဒေတြ၊ guidelines ေတြ၊ QA ေတြနဲ႔ ထိန္းတယ္။ ဒါေႀကာင့္ ကန္ထရိုက္တာေတြဟာ ေစ်းႏႈန္းသက္သာမွာကိုပဲ မႀကည့္ပဲ အရည္အေသြးကိုပါ ႀကည့္ရတယ္။
Environmental Impact
ေတာင္တစ္လံုးကို ျဖတ္ေဖာက္ျခင္း၊ wetland ေတြကို ေျမဖို႔ျခင္း စတာေတြဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြကို အမ်ားႀကီး ထိခုိက္ႏုိင္တယ္။ လမ္းဆိုတာ လူသားေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္သလုိ ေဖာက္လုိက္တဲ့လမ္းရဲ႕အနီနားတ၀ိုက္မွာ က်က္စားေနတဲ့ သတၱ၀ါေတြကို ဘယ္လုိ ထိခုိက္လဲ ထည့္သြင္းစဥ္းစားႀကရတယ္။ သာမန္သတၱ၀ါေတြအတြက္ အေရးမႀကီးႏုိင္ေပမယ့္ မ်ိဳးတုန္းလုဆဲ သတၱ၀ါေတြအတြက္ ပိုအေရးႀကီးတယ္။ တဘက္မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခုိက္မႈဟာ လူေတြအတြက္ အေရးမႀကီးႏုိင္ဘူးလို႔ ထင္ေကာင္းထင္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္မွာ ႏွစ္စဥ္ သမင္ေတြ ကားလမ္းေပၚေရာက္ျပီး ျဖစ္ပြားတဲ့ ယာဥ္တုိက္မႈ ကိန္းဂဏန္းေတြကို သိရရင္ လူေတြအတြက္လည္း ထိခုိက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ဆုိတာ သိႏုိင္တယ္။ လမ္းမႀကီးက သူတို႔သြားလာျမဲလမ္းေႀကာင္းေပၚက်ေရာက္ေနရင္ သတၱ၀ါေတြနဲ႔ ကားေတြ ထိေတြ႔မႈ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
Societal Impact
လမ္းေဆာက္လိုက္လို႔ ေကာင္းက်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိသလုိ လူမႈစီးပြားသက္ေရာက္မႈေတြကလည္း ေရတိုေရရွည္ ရွိတတ္တယ္။ ဒါေတြက ေရွာင္လႊဲလုိ႔မရေပမယ့္ နည္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားႀကရတယ္။ လမ္းအူေႀကာင္းေပၚက မိသားစုေတြ ထြက္ခြာရျခင္း၊ လမ္းတည္ေဆာက္စဥ္ကာလ အနီးအနား ေစ်းဆိုင္ေတြ အေရာင္းက်ျခင္း စသျဖင့္ေပါ့။ အေမရိကန္မွာ National Highway System အေကာင္အထည္ စေဖာ္ေတာ့ တခ်ိဳ႕အိမ္ေတြ ဟုိင္းေ၀းလမ္းမႀကီးနားမွာ က်လို႔ ဆူလို႔၊ ဟိုင္းေ၀းက ျမိဳ႕ေတြကုိ ကန္႔လန္႔ျဖတ္ပိုင္းျခားလုိက္လို႔၊ အိမ္ေတြ ေဂ်ာင္ပိတ္ကုန္လို႔ စသျဖင့္ ျပည္သူေတြက ကင္ပလိန္းတက္ခဲ့ႀကတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဘုိးဘြားပိုင္ေျမေပၚက လမ္းမႀကီးျဖတ္သြားမွာကို သေဘာမတူလုိ႔ အစိုးရနဲ႔ တရားရံုးမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား တရားဆိုင္ႀကမႈေတြလည္း မနည္းဘူး။
ေရွးေဟာင္း သမိုင္းအေမြအႏွစ္ေတြကို ထိခုိက္ေစမယ့္ လမ္းေဆာက္ျခင္းေတြကိုလည္း အတတ္ႏုိင္ဆံုး ေရွာင္ႀကဥ္ရမယ္။ အေမရိကန္မွာဆိုရင္ National Register of Historic Places ဆိုတာ ရွိတယ္။ သမုိင္း၀င္ေနရာေတြကို စုစည္းထားတာေပါ့။ အဲဒီလို database ရွိေနေတာ့ လမ္းဒီဇိုင္းသမားေတြလည္း planning stage မွာကတည္းက သမုိင္း၀င္ေနရာေတြကို ေရွာင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားႀကတယ္။ အခ်ိန္ကုန္၊ လူပန္း သက္သာတာေပါ့။
Aesthetics
ဟုိင္းေ၀းလမ္းမႀကီးနားတစ္၀ိုက္မွာ ေဒသေပါက္ အပင္ေတြကိုစိုက္ျခင္း၊ လမ္းေဘး၀ဲယာမွာ ျမက္ပင္စိုက္ျခင္း၊ ညီေနေအာင္ ပံုမွန္ရိတ္သိမ္းျပဳျပင္ျခင္းတို႔ေပါ့။ လမ္းေဘးမွာ ျမက္ပင္စုိက္တာက အလွအပအတြက္သာမက ေရတုိက္စားမႈ၊ ေျမသားပ်က္စီးမႈေတြကိုပါ ကာကြယ္ေပးတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆိုရင္လည္း လမ္းလယ္ကြ်န္းေတြ အ၀ိုင္းေတြမွာ ပန္းခင္းေတြနဲ႔ အလွေဖာ္ႀကတာေပါ့။ ဒါ့အျပင္ လမ္းေတြကို ျမိဳ႕ရဲ႕သဘာ၀အလွအပေတြကို ရႈစားႏုိင္ေအာင္ ဆက္စပ္ေဖာက္သြားတာတုိ႔ေပါ့။
အထက္ပါ standard ေတြဟာ အေမရိကန္ standard ဆိုေပမယ့္ မိမိတို႕ႏိုင္တဲ့ဘက္က လက္လွမ္းမွီသမွ် အသံုးခ်ႏုိင္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးရွိႏုိင္မွာပါ။ လူ႕အသက္ေပါင္းမ်ားစြာကိုလည္း ကာကြယ္ႏိုင္မွာပါ။ Myanmar Road Network ေကာင္းမြန္တိုးတက္ပါေစ။
Advanced Engineering Myanmar

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...