Wednesday, April 1, 2015

*က်န္းမာေရး အယူအဆလြဲမ်ား ( ၂ )*

'*က်န္းမာေရး အယူအဆလြဲမ်ား ( ၂ )*

ေပၚျပဴလာျဖစ္ေသာ အေႀကာေဆးအားေဆးသြင္းျခင္း

ျမိဳ့ေရာ ရြာပါမက်န္ အေႀကာေဆး အားေဆး သြင္းႀကတာဟာ အရမ္းမ်ားျပီး ေခာတ္စား ႀကပါတယ္။ အေႀကာေဆး အားေဆး မသြင္းေပးတဲ့ ဆရာဝန္ ေဆးခန္းကိုဆိုရင္ လူနာေတြက အထင္မႀကီး မတတ္ဘူးလို့ေတာင္ တခ်ိဳ့က ထင္တတ္ႀကပါတယ္။
လူေတြ အမ်ားစု ထင္ထားတာက အေႀကာေဆး အားေဆးဆိုတာ ခနၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးမွာ ရွိတဲ့ အေႀကာေတြ အရုိးေတြ သန္မာ ျဖတ္လတ္ တက္ႀကြျပီး ေရာဂါေတြကင္းစင္၍ လန္းဆန္းတက္ႀကြ ေစတယ္လို့ သိထားႀကပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ သူတို့ထင္ထားသလို မျဖစ္နိဳင္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ထိုးေဆးေတြ အေႀကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ထိုးေဆး ( injection ) ဆိုတာ ႀကြက္သား မွာ ထိုးရင္ အသားေဆး ( IM )/ ေသြးျပန္ေႀကာမွာ သြင္းရင္ အေႀကာေဆး ( IV ) / အေရျပားေအာက္မွာ ထိုးရင္ ( SC )/ အေရျပားေအာက္ အသားတစ္လြွာ မွာ ထိုးရင္ ( ID ) စသည္ျဖင့္ ေခၚပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ /ေဟာ္မုန္းေဆးေတြ/ ဗီတာမင္ေဆးေတြ/ အာရံုေႀကာ / ကင္ဆာေဆး စသည္ျဖင့္
ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို ေဆးေတြ ထိုးသြင္းရတဲ့ ေနရာေတြ နည္းလမ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ့ လူေတြက သူတို့ခ်စ္ခင္တဲ့ လူေတြ ေဆြမ်ိဳးေတြ ေနမေကာင္းလို့ သတင္းသြားေမးရင္ အေႀကာေဆး မသြင္းလိုက္ဘူးလား ?အေႀကာေဆးကမွ သက္သာတာ အျမန္ေပ်ာက္တာ။ အသားေဆးက မစြမ္းဘူး မေကာင္းဘူး ဆိုျပီး ေျပာေတာ့တာပဲ။ တခါတေလ ဆရာဝန္က မလိုအပ္လို့ ေဆးမထိုးလိုက္ဘူး ဆိုရင္...' ဟာ' ဆရာဝန္က ေဆးလဲမထိုးေပးဘူး။ ဘယ္လိုလုပ္ ေပ်ာက္မွာလဲ ။ေဆးထိုးခ်င္လို့ ေဆးခန္းလာျပတာ နို့မို့ဆိုရင္ ေဆးဆိုင္မွာပဲ ေဆးစပ္ ေသာက္လိုက္မွာေပါ့ ဆိုျပီး ေျပာတတ္ႀကပါတယ္။ဒီလို အယူအဆ လြဲမွားႀကပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ 'အေႀကာေဆးအားေဆး ' ဆိုတာ အားေဆး အရည္ေတြကို လက္မွာရွိတဲ့ ေသြးျပန္ေႀကာထဲ ထိုးသြင္းလိုက္တာပါ။ ေသြးေႀကာထဲမွာ သြင္းလို့သာ အေႀကာေဆးလို့ လူေတြတခ်ိဳ့က ေခၚတာပါ ။ တကိုယ္လံုး အေျကာေတြ တက္ျကြ လန္းဆန္း ေစလို့ အေႀကာေဆးလို့ ေခၚတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္လို့ အားေဆးကို ႀကြက္သား ( ဥပမာ. တင္ပါး ) မွာ ထိုးရင္ အသားေဆးလို့ ေခၚလို့ရပါတယ္။
လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေခၚႀကတဲ့ အေႀကာေဆး ဆိုတာေတြထဲမွာ ဂလူးကို့စ္( glucose ) တို့ ဘာပလက္( burplex )/ B12/ ကယ္လ္စီယမ္ဂလူကိုးနိမ့္ ( Caglu ) ေတြပါပါတယ္။ အဲဒိေဆးေတြ တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခု ေပါင္းစပ္ျပီး သြင္းတာပါ။ ေျပာေလာက္ေအာင္ လူကို မေျပာင္းလဲေစနိဳင္ပါဘူး။ မေကာင္းပါဘူး။တကိုယ္လံုး အေႀကာတက္ ကိုက္ခဲ လို့ မလန္းဆန္းရင္ ေရာဂါေႀကာင့္လား ဒါမွမဟုတ္ သဘာဝအတိုင္း တခါတေလ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အရာလား ဆိုတာ သိရေအာင္ ဆရာဝန္နဲ့ ျပသႀကည့္ပါ ။ ေရာဂါေႀကာင့္ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ အာဟာရ သင့္တင့္မ်ွတစြာ စား ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ ရင္ ျပန္ေကာင္းသြားမွာပါ။ အေႀကာေဆး သြင္း စရာ မလိုပါဘူး။ လူေတြရဲ့ စိတ္ကသာ အဓိကပါ။
တခ်ိဳ့ ဆရာဝန္ႀကီးေတြ ဆိုရင္ အေႀကာေဆး သြင္းမဲ့အစား အိမ္မွာ သႀကာ းကို ေရနဲ့ေဖ်ာ္ ဆားေလး နဲနဲ ခတ္ျပီး ေသာက္ လိုက္။ ျပီးရင္ အသီးေလးစားလိုက္။ ဒါဆို အေႀကာေဆးလို အာနိသင္ရ အနၲရာယ္ ကင္းျပီး ပိုက္ဆံကုန္လည္း သက္သာတယ္လို့ ေျပာႀကပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ ကိုယ့္မွာ ေဝဒနာတစ္ခုခု ခံစားရမွ ေဆးခန္းျပျပီး ဆရာဝန္ ညြန္ႀကားခ်က္အတိုင္း လိုက္နာ ကုသမွဳ ခံယူပါ။
အေႀကာေဆး သြင္းမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလး တစ္ခုတည္းနဲ့ေတာ့ ေဆးခန္းကို သြားျပမေနပါနဲ့ေတာ့ ။ ဘာျဖစ္လို့လဲဆိုေတာ့ အခ်ိန္လည္းကုန္ ေငြကုန္ ျဖစ္ျပီး သိပ္ျပီးေတာ့လည္း က်န္းမာေရးအတြက္ မထိေရာက္ပါဘူး။ အခန့္မသင့္လို့ အေႀကာေဆးထဲမွာ ပါတဲ့ ေဆးတစ္ခုခုနဲ့ မတည့္ရင္ အသက္အနၱာရာယ္ ပါ ထိခိုက္နိဳင္ပါတယ္။
ဒုကၡေရာက္ နိဳင္ပါတယ္။ ေဆးဆို တာ မလိုအပ္ရင္ မထိုးပါန့ဲ ။ ေဆးေတြမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ရွိပါတယ္ဆိုတ့ဲ အေႀကာင္း ေျပာပါရေစ။ ။

ေဒါက္တာ ပါရမီ

အေထြေထြ ေရာဂါကု ဆရာဝန္'

ေပၚျပဴလာျဖစ္ေသာ အေႀကာေဆးအားေဆးသြင္းျခင္း
ျမိဳ့ေရာ ရြာပါမက်န္ အေႀကာေဆး အားေဆး သြင္းႀကတာဟာ အရမ္းမ်ားျပီး ေခာတ္စား ႀကပါတယ္။ အေႀကာေဆး အားေဆး မသြင္းေပးတဲ့ ဆရာဝန္ ေဆးခန္းကိုဆိုရင္ လူနာေတြက အထင္မႀကီး မတတ္ဘူးလို့ေတာင္ တခ်ိဳ့က ထင္တတ္ႀကပါတယ္။

လူေတြ အမ်ားစု ထင္ထားတာက အေႀကာေဆး အားေဆးဆိုတာ ခနၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးမွာ ရွိတဲ့ အေႀကာေတြ အရုိးေတြ သန္မာ ျဖတ္လတ္ တက္ႀကြျပီး ေရာဂါေတြကင္းစင္၍ လန္းဆန္းတက္ႀကြ ေစတယ္လို့ သိထားႀကပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ သူတို့ထင္ထားသလို မျဖစ္နိဳင္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ထိုးေဆးေတြ အေႀကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ထိုးေဆး ( injection ) ဆိုတာ ႀကြက္သား မွာ ထိုးရင္ အသားေဆး ( IM )/ ေသြးျပန္ေႀကာမွာ သြင္းရင္ အေႀကာေဆး ( IV ) / အေရျပားေအာက္မွာ ထိုးရင္ ( SC )/ အေရျပားေအာက္ အသားတစ္လြွာ မွာ ထိုးရင္ ( ID ) စသည္ျဖင့္ ေခၚပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ /ေဟာ္မုန္းေဆးေတြ/ ဗီတာမင္ေဆးေတြ/ အာရံုေႀကာ / ကင္ဆာေဆး စသည္ျဖင့္
ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို ေဆးေတြ ထိုးသြင္းရတဲ့ ေနရာေတြ နည္းလမ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ့ လူေတြက သူတို့ခ်စ္ခင္တဲ့ လူေတြ ေဆြမ်ိဳးေတြ ေနမေကာင္းလို့ သတင္းသြားေမးရင္ အေႀကာေဆး မသြင္းလိုက္ဘူးလား ?အေႀကာေဆးကမွ သက္သာတာ အျမန္ေပ်ာက္တာ။ အသားေဆးက မစြမ္းဘူး မေကာင္းဘူး ဆိုျပီး ေျပာေတာ့တာပဲ။ တခါတေလ ဆရာဝန္က မလိုအပ္လို့ ေဆးမထိုးလိုက္ဘူး ဆိုရင္...' ဟာ' ဆရာဝန္က ေဆးလဲမထိုးေပးဘူး။ ဘယ္လိုလုပ္ ေပ်ာက္မွာလဲ ။ေဆးထိုးခ်င္လို့ ေဆးခန္းလာျပတာ နို့မို့ဆိုရင္ ေဆးဆိုင္မွာပဲ ေဆးစပ္ ေသာက္လိုက္မွာေပါ့ ဆိုျပီး ေျပာတတ္ႀကပါတယ္။ဒီလို အယူအဆ လြဲမွားႀကပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ 'အေႀကာေဆးအားေဆး ' ဆိုတာ အားေဆး အရည္ေတြကို လက္မွာရွိတဲ့ ေသြးျပန္ေႀကာထဲ ထိုးသြင္းလိုက္တာပါ။ ေသြးေႀကာထဲမွာ သြင္းလို့သာ အေႀကာေဆးလို့ လူေတြတခ်ိဳ့က ေခၚတာပါ ။ တကိုယ္လံုး အေျကာေတြ တက္ျကြ လန္းဆန္း ေစလို့ အေႀကာေဆးလို့ ေခၚတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္လို့ အားေဆးကို ႀကြက္သား ( ဥပမာ. တင္ပါး ) မွာ ထိုးရင္ အသားေဆးလို့ ေခၚလို့ရပါတယ္။
လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေခၚႀကတဲ့ အေႀကာေဆး ဆိုတာေတြထဲမွာ ဂလူးကို့စ္( glucose ) တို့ ဘာပလက္( burplex )/ B12/ ကယ္လ္စီယမ္ဂလူကိုးနိမ့္ ( Caglu ) ေတြပါပါတယ္။ အဲဒိေဆးေတြ တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခု ေပါင္းစပ္ျပီး သြင္းတာပါ။ ေျပာေလာက္ေအာင္ လူကို မေျပာင္းလဲေစနိဳင္ပါဘူး။ မေကာင္းပါဘူး။တကိုယ္လံုး အေႀကာတက္ ကိုက္ခဲ လို့ မလန္းဆန္းရင္ ေရာဂါေႀကာင့္လား ဒါမွမဟုတ္ သဘာဝအတိုင္း တခါတေလ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အရာလား ဆိုတာ သိရေအာင္ ဆရာဝန္နဲ့ ျပသႀကည့္ပါ ။ ေရာဂါေႀကာင့္ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ အာဟာရ သင့္တင့္မ်ွတစြာ စား ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ ရင္ ျပန္ေကာင္းသြားမွာပါ။ အေႀကာေဆး သြင္း စရာ မလိုပါဘူး။ လူေတြရဲ့ စိတ္ကသာ အဓိကပါ။
တခ်ိဳ့ ဆရာဝန္ႀကီးေတြ ဆိုရင္ အေႀကာေဆး သြင္းမဲ့အစား အိမ္မွာ သႀကာ းကို ေရနဲ့ေဖ်ာ္ ဆားေလး နဲနဲ ခတ္ျပီး ေသာက္ လိုက္။ ျပီးရင္ အသီးေလးစားလိုက္။ ဒါဆို အေႀကာေဆးလို အာနိသင္ရ အနၲရာယ္ ကင္းျပီး ပိုက္ဆံကုန္လည္း သက္သာတယ္လို့ ေျပာႀကပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ ကိုယ့္မွာ ေဝဒနာတစ္ခုခု ခံစားရမွ ေဆးခန္းျပျပီး ဆရာဝန္ ညြန္ႀကားခ်က္အတိုင္း လိုက္နာ ကုသမွဳ ခံယူပါ။
အေႀကာေဆး သြင္းမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလး တစ္ခုတည္းနဲ့ေတာ့ ေဆးခန္းကို သြားျပမေနပါနဲ့ေတာ့ ။ ဘာျဖစ္လို့လဲဆိုေတာ့ အခ်ိန္လည္းကုန္ ေငြကုန္ ျဖစ္ျပီး သိပ္ျပီးေတာ့လည္း က်န္းမာေရးအတြက္ မထိေရာက္ပါဘူး။ အခန့္မသင့္လို့ အေႀကာေဆးထဲမွာ ပါတဲ့ ေဆးတစ္ခုခုနဲ့ မတည့္ရင္ အသက္အနၱာရာယ္ ပါ ထိခိုက္နိဳင္ပါတယ္။
ဒုကၡေရာက္ နိဳင္ပါတယ္။ ေဆးဆို တာ မလိုအပ္ရင္ မထိုးပါန့ဲ ။ ေဆးေတြမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ရွိပါတယ္ဆိုတ့ဲ အေႀကာင္း ေျပာပါရေစ။ ။

ေဒါက္တာ ပါရမီ
အေထြေထြ ေရာဂါကု ဆရာဝန္

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...